Hơn nửa thế kỷ đã trôi qua, những chiến công của Quân đội ta đã, đang và sẽ mãi là niềm tự hào dân tộc, để lại sự khâm phục của bạn bè quốc tế; thể hiện sâu sắc tầm cao trí tuệ, bản lĩnh chính trị, trí tuệ và sức mạnh Việt Nam trong thời đại Hồ Chí Minh.

Ngày nay, sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc (BVTQ) của dân tộc ta đang diễn ra trong bối cảnh tình hình quốc tế và trong nước vừa có thuận lợi, vừa có thách thức đan xen. Các thế lực thù địch tiếp tục đẩy mạnh chiến lược “diễn biến hòa bình”; triệt để sử dụng chiêu bài “dân chủ”, “nhân quyền”, “dân tộc”, tự do tín ngưỡng, tôn giáo, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” bằng những thủ đoạn mới hết sức thâm độc, hòng làm thay đổi chế độ chính trị ở nước ta. Bởi vậy, trong khi tập trung sức vào nhiệm vụ trung tâm phát triển kinh tế, xây dựng đất nước, thì bảo vệ Tổ quốc XHCN là nhiệm vụ chiến lược của toàn Đảng, toàn quân và toàn dân.

Để bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN, mà cốt lõi là giữ vững độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, chế độ XHCN và môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta cần phải kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và CNXH, ra sức xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân nói chung, xây dựng Quân đội nhân dân Việt Nam nói riêng vững mạnh toàn diện.

Trước hết, cầnquán triệt, nắm vững đường lối, chủ trương của Đảng về xây dựng Quân đội cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đạiđược thể hiện trong các nghị quyết, chỉ thị của Đảng về bảo vệ Tổ quốc, nhất là Nghị quyết Trung ương 8 khóa XI về “Chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới”.Trên cơ sở đó, cụ thể hóa nhiệm vụ xây dựng lực lượng vũ trang nói chung, xây dựng Quân đội nói riêng, đạt hiệu quả thiết thực. Việc tuyên truyền, giáo dục, quán triệt các nghị quyết, chỉ thị của Đảng cần được tiến hành thường xuyên đối với cán bộ, đảng viên và nhân dân. Đồng thời, cần làm tốt công tác tuyên truyền đối ngoại, làm cho cộng đồng quốc tế thấy rõ quan điểm, chính sách quốc phòng, BVTQ của Đảng và Nhà nước ta để tạo sự đồng tình, ủng hộ.

Chủ trương nhất quán của Đảng, Nhà nước ta là tăng cường tiềm lực, sức mạnh quốc phòng để tự vệ, góp phần vào việc giữ vững hòa bình, ổn định trong khu vực; không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực trong quan hệ quốc tế; kiên trì giải quyết mọi bất đồng, tranh chấp chủ quyền, lãnh thổ với các quốc gia bằng giải pháp hòa bình trên cơ sở Hiến chương Liên Hợp quốc và luật pháp quốc tế. Việt Nam không tham gia bất cứ tổ chức liên minh quân sự nào và cũng không cho bất cứ nước nào đặt căn cứ quân sự hoặc sử dụng lãnh thổ của mình để chống nước khác...

Hai là, xây dựng Quân đội vững mạnh toàn diện để bảo vệ vững chắc Tổ quốc XHCN, trước hết là ngăn ngừa, đẩy lùi nguy cơ chiến tranh, xung đột vũ trang, tạo môi trường hòa bình, ổn định để xây dựng, phát triển đất nước;đồng thời, sẵn sàng đối phó với mọi tình huống, kể cả chiến tranh xâm lược bằng vũ khí công nghệ cao. Những quan điểm cơ bản của Đảng về xây dựng Quân đội, thể hiện rõ đặc trưng, bản chất giai cấp của quân đội cách mạng mà chúng ta xây dựng. Thấu suốt những quan điểm đó là tiền đề để xây dựng Quân đội nhân dân, lực lượng vũ trang vững mạnh toàn diện về mọi mặt, là nhiệm vụ trọng yếu, thường xuyên của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân.

Để phát huy vai trò, sức mạnh tổng hợp của hệ thống chính trị, của các ngành, các cấp, các lực lượng và toàn dân vào sự nghiệp quốc phòng, cần tiếp tục đẩy mạnh công tác giáo dục quốc phòng - an ninh. Công tác giáo dục quốc phòng - an ninh trong thời gian qua đã đạt được kết quả quan trọng, khá toàn diện, nhất là về bồi dưỡng kiến thức quốc phòng - an ninh cho đội ngũ cán bộ của hệ thống chính trị. Nhờ đó, tạo được sự chuyển biến tích cực về nhận thức, trách nhiệm của cán bộ, đảng viên và nhân dân đối với sự nghiệp xây dựng Quân đội nhân dân và nền quốc phòng toàn dân, BVTQ. Tuy vậy, công tác này còn một số hạn chế, bất cập, cần có giải pháp khắc phục kịp thời. Trong thời gian tới, tiếp tục quán triệt, thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 12-CT/TW của Bộ Chính trị (khóa X) và Nghị định số 116/2007/NĐ-CP của Chính phủ để nâng cao hơn nữa chất lượng, hiệu quả công tác giáo dục quốc phòng - an ninh. Toàn quân phải đổi mới, nâng cao hơn nữa chất lượng giáo dục - đào tạo, huấn luyện, tác chiến điện tử, công nghệ thông tin, hậu cần - kỹ thuật, nghiên cứu khoa học quân sự và những nội dung khác có liên quan trực tiếp đến nhiệm vụ sẵn sàng chiến đấu và chiến đấu của Quân đội; bảo đảm cho Quân đội ta ngày càng tinh nhuệ hơn. Trước hết là tinh nhuệ về chính trị và trình độ, khả năng tác chiến.

Ba là, tập trung xây dựngthế trận quốc phòng toàn dân vững chắc, lực lượng vững mạnh. Đây là nội dung chủ yếu của xây dựng nền quốc phòng toàn dân và cũng là những nhân tố cơ bản của nghệ thuật quân sự Việt Nam đã được khẳng định qua thực tiễn các cuộc chiến tranh giải phóng dân tộc và BVTQ của quân và dân ta.

Thế trận và lực lượng có mối quan hệ biện chứng, không tách rời nhau. Có thế trận vững chắc, lực lượng vững mạnh chúng ta sẽ chủ động xử trí tốt mọi tình huống quốc phòng - an ninh trong thời bình và thời chiến. Do vậy, chúng ta phải tập trung xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân, gắn với thế trận an ninh nhân dân vững chắc, trước hết là “thế trận lòng dân” ở từng khu vực và trên cả nước, đặc biệt là ở các địa bàn chiến lược, trọng điểm về quốc phòng - an ninh. Cùng với đó, phải đẩy mạnh xây dựng khu vực phòng thủ tỉnh (thành phố) vững chắc theo Nghị quyết số 28-NQ/TW của Bộ Chính trị (khóa X), Chỉ thị số 07-CT/TW của Ban Bí thư (khóa XI) và Nghị định số 152/2007/NĐ-CP của Chính phủ.

Thường xuyên coi trọng xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân, bao gồm: Quân đội nhân dân, Công an nhân dân và Dân quân tự vệ vững mạnh cả về chính trị, tư tưởng và tổ chức, có chất lượng tổng hợp ngày càng cao, đủ sức hoàn thành tốt chức năng, nhiệm vụ, là lực lượng nòng cốt trong sự nghiệp BVTQ.

Các lực lượng Quân đội và Công an phải thực hiện nghiêm túc Nghị định số 77/2010/NĐ-CP của Chính phủ, tăng cường phối hợp chặt chẽ ở các cấp; thường xuyên trao đổi thông tin, nắm chắc tình hình, có kế hoạch phối hợp hoạt động để chủ động ngăn ngừa và đối phó thắng lợi với mọi tình huống. Trong tình hình hiện nay, các lực lượng càng phải coi trọng việc phối hợp chặt chẽ với nhau và cùng toàn dân đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu và hành động chống phá của các thế lực thù địch.

Bốn là, tiếp tục đẩy mạnh xây dựng Quân đội ta theo hướng “cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại”,phát huy vai trò nòng cốt trong sự nghiệp BVTQ. Vấn đề cơ bản hiện nay là phải nâng cao chất lượng công tác giáo dục chính trị, tư tưởng để tăng cường bản chất cách mạng của Quân đội ta, trọng tâm là giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng; làm cho mọi cán bộ, chiến sỹ luôn kiên định mục tiêu chiến đấu vì độc lập dân tộc và CNXH, có bản lĩnh chính trị vững vàng, sẵn sàng nhận và hoàn thành thắng lợi mọi nhiệm vụ được giao. Vấn đề có tính nguyên tắc là phải luôn giữ vững, tăng cường sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng đối với Quân đội. Để thực hiện tốt điều đó, toàn quân phải tiếp tục quán triệt và thực hiện nghiêm túc các nghị quyết, chỉ thị, quy định, hướng dẫn về công tác xây dựng Đảng của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư, nhất là Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) về một số vấn đề cấp bách trong công tác xây dựng Đảng hiện nay, tập trung xây dựng Đảng bộ Quân đội vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức. Các cấp ủy, tổ chức đảng trong toàn quân cần coi trọng nâng cao năng lực lãnh đạo toàn diện, sức chiến đấu; gắn xây dựng tổ chức đảng trong sạch, vững mạnh với xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện, xây dựng cấp ủy với xây dựng đội ngũ cán bộ chủ trì, thực hiện tốt công tác quy hoạch, nhất là quy hoạch cán bộ cấp chiến dịch, chiến lược. Các cấp ủy phải chấp hành nghiêm nguyên tắc tập trung dân chủ, tập thể lãnh đạo đi đôi với phân công cá nhân phụ trách, đẩy mạnh tự phê bình và phê bình; chú trọng kiện toàn tổ chức, bảo đảm về chất lượng, số lượng, cơ cấu, phù hợp với yêu cầu điều chỉnh tổ chức lực lượng quân đội trong tình hình mới. Bên cạnh đó, phải đẩy mạnh phong trào Thi đua Quyết thắng và các cuộc vận động, gắn với tổ chức học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh theo Chỉ thị số 03-CT/TW của Bộ Chính trị (khóa XI).

Năm là, cần tiếp tục đẩy mạnh xây dựng chính quy lên một bước mới; tạo sự chuyển biến toàn diện, vững chắc về thực hiện chính quy,bảo đảm nền nếp, thống nhất trong các mặt hoạt động, công tác, nhất là trong sẵn sàng chiến đấu, huấn luyện và thực hiện nhiệm vụ phòng ở từng đơn vị, địa phương. Chú trọng gắn xây dựng chính quy với công tác quản lý kỷ luật, duy trì nghiêm các chế độ quy định, quản lý chặt chẽ việc chấp hành kỷ luật quân đội, pháp luật Nhà nước của bộ đội.

Trong giai đoạn cách mạng mới, xây dựng Quân đội nhân dân tinh nhuệ, từng bước hiện đại là vấn đề cấp thiết. Thực hiện quan điểm chỉ đạo của Đảng, Quân đội nhân dân hiện đang được xây dựng theo hướng từng bước hiện đại, trong đó tập trung đầu tư cho một số lực lượng tiến thẳng lên hiện đại, như Hải quân, Phòng không - Không quân, Thông tin liên lạc, Tác chiến điện tử,... Đó là cơ sở để tạo nên sức mạnh chiến đấu mới của Quân đội ta, bảo đảm cho Quân đội nhân dân hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ, đáp ứng yêu cầu BVTQ trong tình hình mới.

Yêu cầu đặt ra đối với sự nghiệp xây dựng Quân đội nhân dân là không ngừng nâng cao tiềm lực, thực lực quốc phòng. Để thực hiện tốt yêu cầu đó, cần khai thác tối đa mọi nguồn lực, cả nội lực và ngoại lực. Đặc biệt, phải triệt để tận dụng những thành tựu mà sự nghiệp CNH, HĐH đất nước đem lại để phục vụ quốc phòng; kết hợp chặt chẽ kinh tế với quốc phòng, quốc phòng với kinh tế, bảo đảm mỗi bước phát triển kinh tế - xã hội là một bước tăng cường tiềm lực quốc phòng - an ninh. Đồng thời, chú trọng xây dựng, phát triển nền công nghiệp quốc phòng, an ninh độc lập, tự chủ, tự cường, nhằm bảo đảm tốt nhu cầu vũ khí, trang bị cho lực lượng vũ trang. Tăng cường công tác quản lý nhà nước về quốc phòng ở tất cả các cấp, coi trọng quản lý việc triển khai thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, quy hoạch quốc phòng, các công trình quốc phòng và các dự án liên quan đến quốc phòng,... Thực hiện chức năng, nhiệm vụ Chính phủ giao, Bộ Quốc phòng chủ trì phối hợp với các bộ, ngành, đoàn thể Trung ương và địa phương trong công tác quản lý nhà nước về quốc phòng; tổ chức tốt việc khảo sát, đánh giá khả năng và xây dựng kế hoạch huy động nền kinh tế quốc dân bảo đảm cho quốc phòng. Trên cơ sở đó, tham mưu cho Đảng và Nhà nước chủ trương, giải pháp tăng cường tiềm lực quốc phòng của đất nước phù hợp tình hình thực tiễn, đáp ứng tốt hơn yêu cầu nhiệm vụ BVTQ Việt Nam XHCN trong tình hình mới.

_______________

Bài đăng trên Tạp chí Lý luận chính trị số 11-2014

(1) Hồ Chí Minh, Toàn tập, t. 11, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2000, tr.350.

Thượng tướng, TS Lê Hữu Đức

Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng,

Thứ trưởng Bộ Quốc phòng