Trong sự nghiệp lãnh đạo cách mạng, Đảng Nhân dân Cách mạng (NDCM) Lào nhất quán chủ trương kiên định, vận dụng, phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Cayxỏn Phômvihản, gắn liền với cuộc đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Văn kiện Đại hội XI của Đảng NDCM Lào (năm 2021) tiếp tục khẳng định lấy chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Cayxỏn Phômvihản và truyền thống tốt đẹp của Đảng NDCM Lào làm nền tảng tư tưởng lý luận, kim chỉ nam cho xây dựng tổ chức và hoạt động của Đảng.

Thanh niên nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân(CHDCND) Lào là lực lượng đông đảo, là nguồn lực chủ yếu đóng góp vào sự nghiệp và xây dựng, phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Thực tiễn lịch sử của CHDCND Lào đã chứng minh, thanh niên là nguồn lực chủ yếu tham gia quá trình đấu tranh chống đế quốc xâm lược, phong kiến, phản động, tay sai, giành độc lập dân tộc. Trong công cuộc xây dựng và bảo vệ và phát triển đất nước hiện nay, thanh niên là nguồn lực chủ yếu góp phần bảo vệ Tổ quốc, xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Đảng NDCM Lào đã khẳng định: Thanh niên là xương sống của đất nước, thanh niên là tương lai của đất nước, thanh niên là cánh tay phải của Đảng.

Các tỉnh miền Trung Lào là địa bàn có vị trí chiến lược quan trọng cả về kinh tế, chính trị và quốc phòng, an ninh đối với Lào. Đây cũng là địa bàn mà các thế lực thù địch, phản động luôn luôn tìm cách hoạt động, chống phá; trong đó, thanh niên là đối tượng mà chúng đặc biệt quan tâm để lôi kéo, kích động. Vì vậy, trong những năm qua chính quyền các tỉnh miền Trung Lào luôn xác định, giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Cayxỏn Phômvihản cho thanh niên là vấn đề cấp bách, cần thiết nhằm trang bị cho thanh niên lập trường, tư tưởng chính trị vững vàng, có niềm tin vào chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Cayxỏn Phômvihản, vào sự lãnh đạo của Đảng NDCM Lào, kiên định con đường đi lên chủ nghĩa xã hội.

1. Thành tựu trong giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Cayxỏn Phômvihản cho thanh niên ở các tỉnh miền Trung Lào

Một là, công tác giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Cayxỏn Phômvihản cho thanh niênở các trường cao đẳng, đại học và trường đào tạo nghề được quan tâm.

Được sự quan tâm của Đảng, chính quyền các tỉnh, trong những năm qua các trường cao đẳng, đại học và trường đào tạo nghề ở miền Trung Lào đã thực hiện nhiều biện pháp để nâng cao hiệu quả giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Cayxỏn Phômvihản cho thanh niên, sinh viên đang tham gia học tập tại nhà trường. Các nhà trường đã đổi mới nội dung, phương pháp giảng dạy lý luận chính trị, chú trọng truyền thụ đầy đủ những nội dung cơ bản, cốt lõi của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Cayxỏn Phômvihản; cập nhật những nội dung mới, phù hợp với tình hình hiện nay, của địa phương.

Đồng thời, các nhà trường cũng chú trọng đổi mới phương pháp giảng dạy, khắc phục phương pháp giảng dạy một chiều (thầy giảng - trò ghi chép), nâng cao tính hấp dẫn của việc dạy và học các nội dung lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Cayxỏn Phômvihản; xây dựng chương trình đào tạolý luận chính trị phù hợp với đối tượng và cấp học, có tính liên thông, khắc phục sự chồng chéo, trùng lặp, phù hợp với nhu cầu giáo dục và đào tạo, bồi dưỡng; bám sát với thực tiễn, thiết thực, tránh chạy theo hình thức, bằng cấp.

Qua kết quả khảo sát ở 12 trường cao đẳng, đại học và trường đào tạo nghề ở các tỉnh miền Trung Lào, hầu hết thanh niên - sinh viên ở các trường khi được hỏi đều cho rằng nội dung giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Cayxỏn Phômvihảnlà “rất quan trọng” và “quan trọng”; phương pháp giáo dục là “phù hợp”.

Cùng với đó, tại các trường đều chú trọng giảng dạy những nội dung cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin một khách khoa học, rõ ràng và có tính hệ thống. Ở mỗi bài trong giáo trình giảng dạy đã có sự liên hệ với chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, với thực tiễn cuộc sống, nhiệm vụ của thanh niên.

Hai là, chú trọng công tác tuyên truyền để thanh niên nhận diện, đấu tranh với các quan điểm sai trái, thù địch.

Trong công tác giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Cayxỏn Phômvihản, việc trang bị cho thanh niên kiến thức, thông tin, kỹ năng nhận diện các quan điểm sai trái, thù địch, đi ngược lại với lý luận nền tảng. Để thực hiện mục tiêu này, các địa phương ở miền Trung Lào đã tích cực thực hiện Chỉ thị số 03/BCT, ngày 30-5-2011về “Xây dựng làng trở thành đơn vị phát triển, xây dựng làng lớn trở thành thị trấn ở nông thôn”, nhấn mạnh tầm quan trọng của công tác tư tưởng, chính trị trong tình hình mới, thông qua đó làm cho cán bộ, đảng viên, đoàn viên, nhân dân (nhất là thanh niên) có nhận thức đúng về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Cayxỏn Phômvihản, chủ trương, đường lối của Đảng NDCM Lào, chính sách, pháp luật của Nhà nước CHDCND Lào.

Ở các tỉnh miền Trung Lào, cấp ủy đảng, chính quyền các cấp, Đoàn Thanh niên NDCM Lào, Hội Liên hiệp Thanh niên và các nhà trường đều chú trọng tuyên truyền cho thanh niên, sinh viên thấy rõ âm mưu, thủ đoạn, hoạt động “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch. Tổ chức cho thanh niên học tập, nghiên cứu các tài liệu, chuyên đề liên quan đến âm mưu, thủ đoạn, hoạt động chống phá của các thế lực thù địch; định hướng cho thanh niên, sinh viên nhận thức đúng đắn về các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.

Đoàn Thanh niên các tỉnh miền Trung Lào chú trọng bồi dưỡng, rèn luyện, nâng cao kỹ năng cho thanh niên trong bảo vệ chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Cayxỏn Phômvihản và đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch. Từ đó, giúp cho thanh niên nâng cao ý thức trách nhiệm của mình trong việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng NDCM Lào; đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới.

Đoàn Thanh niên cũng thường xuyên rà soát, nắm bắt chặt chẽ tình hình chính trị, tư tưởng trong thanh niên, sinh viên. Tổ chức Đoàn Thanh niên NDCM Lào, Hội Liên hiệp Thanh niên và các nhà trường đã kịp thời phát hiện, ngăn chặn những tư tưởng lệch lạc, sai trái, không để các thế lực thù địch móc nối, lôi kéo thanh niên, sinh viên tham gia vào hoạt động chống phá.

Tại các tỉnh, Đoàn, Hội Thanh niên cũng thường xuyên chủ động đấu tranh, chống lại các quan điểm sai trái, thù địch cũng như âm mưu, thủ đoạn của các thế lực thù địch lợi dụng những hạn chế trong quản lý, điều hành của chính quyền các cấp để gieo rắc những nhận thức lệch lạc, tư tưởng chống đối trong thanh niên. Mặt khác, thường xuyên nắm bắt và dự báo những khuynh hướng tư tưởng trong đoàn viên, thanh niên để kịp thời phòng ngừa, ngăn chặn và giải quyết tốt các vấn đề phát sinh mới. Từ đó, góp phần tăng “sức đề kháng” để thanh niên chủ động phòng ngừa, phát hiện sớm, triệt tiêu có hiệu quả các nhân tố bất lợi.

Ba là, phát huy vai trò của Đoàn Thanh niên NDCM Lào trong bảo vệ chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Cayxỏn Phômvihản.

Bằng nhiều hình thức tuyên truyền được đổi mới sáng tạo, linh hoạt phù hợp với đặc điểm thanh niên ở mỗi cơ quan, đơn vị, mỗi vùng, miền, Đoàn Thanh niên NDCM Lào ở các tỉnh miền Trung đã tăng cường giáo dục, bồi dưỡng cho thanh niên những kiến thức về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Cayxỏn Phômvihản, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước để thanh niên vững tin vào nền tảng tư tưởng của Đảng NDCM Lào.

Để thực hiện có hiệu quả việc phát huy vai trò của Đoàn Thanh niên NDCM Lào trong việc bảo vệ chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Cayxỏn Phômvihản, Đoàn Thanh niên NDCM Lào ở các tỉnh miền Trung đặc biệt chú trọng đến phương pháp nêu gương cán bộ đoàn các cấp trong việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch.

Các cán bộ đoàn tiên phong, đi đầu trong việc thực hiện chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; tích cực học tập lý luận chính trị, trang bị kiến thức, nâng cao “khả năng tự miễn dịch”, tăng cường “sức đề kháng” trước âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch. Các cán bộ đoàn còn tích cực, xung kích trong việc tuyên truyền, lan tỏa các thông tin tốt theo phương châm “lấy cái đẹp dẹp cái xấu”; đồng thời, tích cực đấu tranh phản bác các thông tin có nội dung sai trái, xuyên tạc về nền tảng tư tưởng của Đảng, góp phần lan tỏa, cổ vũ, khích lệ tinh thần trách nhiệm của thanh niên tích cực tham gia, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới.

Bên cạnh đó, tổ chức đoàn các cấp còn chủ động, kịp thời nắm bắt tình hình tư tưởng của thanh niên, từ đó, có những biện pháp, cách thức phù hợp, kịp thời định hướng tư tưởng chính trị cho thanh niên, giáo dục, uốn nắn những biểu hiện tư tưởng lệch lạc; không để cho các thế lực thù địch, phản động có cơ hội lôi kéo, mua chuộc thanh niên.

2. Hạn chế và nguyên nhân

Trong những năm qua, việc giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Cayxỏn Phômvihản, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước cho thanh niên ở các tỉnh miền Trung Lào có những bước phát triển và đổi mới, song thực tế, nội dung chương trình vẫn chưa có sự thống nhất, nội dung giáo dục vẫn còn hàn lâm, nặng về lý thuyết, khô khan, chưa phù hợp với tuổi trẻ và chưa xác định cụ thể những nội dung, yêu cầu nhiệm vụ trong thời kỳ đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước để thanh niên học tập, rèn luyện và phát triển.

Hiện nay, tại các tỉnh miền Trung nước CHDCND Lào, các môn lý luận Mác - Lênin, tư tưởng Cayxỏn Phômvihản, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước mới chỉ được giảng dạy ở một số trường, chủ yếu là các trường sư phạm, hoặc các trường khối xã hội mà chưa đưa vào các khối trường khoa học tự nhiên, kỹ thuật, bởi các trường này cho rằng chỉ cần trang bị kiến thức chuyên môn là đủ, hoặc khi giảng dạy thì cho rằng đó chỉ là môn phụ mà không nhìn thấy tầm quan trọng của môn học.

Mặt khác, tài liệu giảng dạy về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Cayxỏn Phômvihản trong các trường hiện nay đã được các nhà khoa học, nhà sư phạm dành nhiều tâm huyết biên soạn, có ý nghĩa thiết thực đối với giáo dục, bồi dưỡng kiến thức lý luận tư tưởng, chính trị song vẫn còn những bất cập như: lượng thông tin chưa nhiều, chưa cập nhật kịp thời tiến trình vận động của đời sống, nhiều khái niệm còn chưa rõ ràng, tính hiện đại chưa cao…

Vẫn còn tình trạng một số cơ sở đào tạo ở các tỉnh miền Trung Lào chưa thực hiện tốt việc đổi mới chương trình, nội dung, phương pháp giảng dạy các môn khoa học Mác - Lênin, tư tưởng Cayxỏn Phômvihản, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.

Tại một số địa phương, đơn vị thuộc các tỉnh miền Trung nước CHDCND Lào một số cấp ủy đảng, chính quyền, Đoàn Thanh niên, Hội Thanh niên chưa nhận thức đúng tính chất nguy hiểm của âm mưu, hoạt động “diễn biến hòa bình”, những quan điểm sai trái, thù địch, đặc biệt chưa nhận thức rõ tác hại của “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” gây nguy cơ đối với sự tồn vong của Đảng NDCM Lào. Do đó chưa xác định đúng nhiệm vụ, biện pháp trong việc giáo dục ý thức phòng, chống các âm mưu, thủ đoạn chống phá cách mạng Lào của các thế lực thù địch, phản động cho thanh niên. Cụ thể, chưa xác định rõ vị trí, vai trò, trách nhiệm của thanh niên trong tham gia vào phòng, chống đấu tranh làm thất bại các âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch, phản động với cách mạng Lào. Vì thế chưa kết hợp hiệu quả giáo dục với tự giáo dục để nâng cao ý thức cho thanh niên trong đấu tranh làm thất bại âm mưu, thủ đoạn chống phá của các thế lực thù địch, cơ hội, phản động để bảo vệ chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Cayxỏn Phômvihản, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.

Tại các địa bàn đó cũng chưa phát huy tốt vai trò của các ban ngành, đoàn thể trong xác định chủ trương, biện pháp phù hợp với đặc thù của thanh niên ở từng cơ sở/ đơn vị để nâng cao hiệu quả phòng, chống các âm mưu, thủ đoạn chống phá cách mạng Lào của các thế lực thù địch, phản động.

Những hạn chế trên xuất phát từ những nguyên nhân cơ bản sau:

Nguồn kinh phí đầu tư cho hoạt động này còn eo hẹp, phần lớn dựa vào nguồn ngân sách hàng năm của Nhà nước. Cơ sở vật chất phục vụ giảng dạy và học tập nói chung và các môn khoa học Mác - Lênin nói riêng còn chưa đáp ứng yêu cầu.

Đội ngũ giảng viên giảng dạy các môn khoa học này ở nhiều địa phương còn hạn chế. Một số giảng viên là từ các bộ môn khác được điều động sang giảng dạy các môn khoa học Mác - Lênin; có thời kỳ các giảng viên đều là những cán bộ làm công tác ở Ban Tuyên huấn của tỉnh sang giảng dạy, nên còn thiếu kiến thức chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm.

Để khắc phục những hạn chế kể trên, tiếp tục nâng cao hiệu quả giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Cayxỏn Phômvihản, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước cho thanh niên, cần thực hiện một số giải pháp sau:

Một là, phải đưa nội dung lý luận chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Cayxỏn Phômvihản, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước vào chương trình học bắt buộc của thanh niên, sinh viên ở tất cả các trường cao đẳng, đại học, trường đào tạo nghề. Đồng thời các nhà trường cần chủ động tích cực đổi mới chương trình, nội dung, phương pháp giảng dạy các môn khoa học Mác - Lênin, tư tưởng Cayxỏn Phômvihản, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước cho phù hợp với tình hình mới; đáp ứng nhu cầu, nguyện vọng của thanh niên.

Hai là, nâng cao tính chủ động cho thanh niên trong đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch để bảo vệ chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Cayxỏn Phômvihản, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, cùng với việc tuyên truyền thường xuyên cần xác định trọng tâm, trọng điểm. Trước những sự kiện lớn, vấn đề phức tạp, nhạy cảm cần chủ động cung cấp thông tincho thanh niên qua các kênh chính thống, định hướng dư luận trong thanh niên.

Thứ ba, kết hợp chặt chẽ các lực lượng, các phương tiện trong giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Cayxỏn Phômvihản, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước cho thanh niên. Xác định rõ đây là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị dưới sự lãnh đạo của cấp ủy đảng, trong đó đặc biệt chú trọng phát huy vai trò của Đoàn, Hội thanh niên.

_________________

Ngày nhận bài: 7-11-2022; Ngày bình duyệt: 15-11-2022; Ngày duyệt đăng: 14-12-2022.

1. Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI Đảng Nhân dân Cách mạng Lào: Tiếp tục đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới đất nước, https://www.tapchicongsan.org.vn

2. Đảng Nhân dân Cách mạng Lào: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI (năm 2021)

3. Vai trò của thanh niên Lào trong thời đại mới của phát triển đất nước, https://tapchicongsan.org.vn

SOUVANXAY DENGGOUANGTHONG

Trường Chính trị - Hành chính tỉnh Khăm Muộn