Thực trạng và giải pháp về đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao - qua thực tiễn công tác đào tạo bác sĩ nội trú

ThS ĐẬU VĂN DŨNG
Trường Đại học Y Hà Nội

1. Mở đầu

Xây dựng, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao nằm trong chiến lược đào tạo nhân lực, bồi dưỡng nhân tài - nguyên khí quốc gia, là động lực, là kế lớn trăm năm để phát triển đất nước. Xây dựng và phát triển nguồn nhân lực, phát huy sức mạnh nhân tố con người trong sự nghiệp cách mạng là một nội dung quan trọng trong di sản tư tưởng Hồ Chí Minh, như Người đã chỉ dẫn: “Vì lợi ích mười năm thì phải trồng cây, vì lợi ích trăm năm thì phải trồng người”⁽¹⁾.

Bước vào thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, Đại hội VIII của Đảng nêu rõ: “Nâng cao dân trí, bồi dưỡng và phát huy nguồn lực to lớn của con người Việt Nam là nhân tố quyết định thắng lợi của công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa”⁽²⁾. Nghị quyết Hội nghị Trung ương 2 khóa VIII (tháng 12-1996) về định hướng chiến lược phát triển giáo dục, đào tạo trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa và nhiệm vụ đến năm 2000 khẳng định: “Lấy việc phát huy nguồn lực con người là yếu tố cơ bản cho sự phát triển nhanh và bền vững”⁽³⁾.

Cụ thể hóa quan điểm của Đảng, ngày 04 -7-2006, Bộ trưởng Bộ Y tế đã ban hành Quyết định số 19/2006/QĐ-BYT ban hành Quy chế đào tạo bác sĩ nội trú. Trong đó nêu rõ: Đào tạo bác sĩ nội trú là loại hình đào tạo sau đại học đặc thù của ngành y tế, “nhằm mục đích đào tạo các bác sĩ chuyên khoa có kiến thức khoa học cơ bản vững, kiến thức chuyên ngành hệ thống, kỹ năng thực hành cao, chủ động giải quyết thành thạo những vấn đề chuyên môn cơ bản thuộc chuyên ngành đào tạo. Đào tạo bác sĩ nội trú là một trong những phương thức đào tạo những chuyên gia giỏi, nhân tài trẻ của ngành y tế áp dụng cho các chuyên ngành lâm sàng, cận lâm sàng và y học dự phòng”⁽⁴⁾.

Tại Đại hội XI (năm 2011), Đảng xác định 3 khâu đột phá chiến lược, trong đó nhấn mạnh: “Phát triển và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao là một đột phá chiến lược, là yếu tố quyết định đẩy mạnh phát triển và ứng dụng khoa học, công nghệ, cơ cấu lại nền kinh tế, chuyển đổi mô hình tăng trưởng và là lợi thế cạnh tranh quan trọng nhất, bảo đảm cho phát triển nhanh, hiệu quả và bền vững”⁽⁵⁾.

Đại hội XII (năm 2016) của Đảng tiếp tục khẳng định vai trò quan trọng của nguồn nhân lực chất lượng cao: “Công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong giai đoạn tới là tiếp tục đẩy mạnh thực hiện mô hình công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế gắn với phát triển kinh tế tri thức, lấy khoa học, công nghệ, tri thức và nguồn nhân lực chất lượng cao làm động lực chủ yếu”⁽⁶⁾. Trên cơ sở đó, Đại hội XII đề ra phương hướng, nhiệm vụ: “Xây dựng chiến lược phát triển nguồn nhân lực cho đất nước, cho từng ngành, từng lĩnh vực, với những giải pháp đồng bộ, trong đó tập trung cho giải pháp đào tạo, đào tạo lại nguồn nhân lực trong nhà trường cũng như trong quá trình sản xuất kinh doanh, chú trọng nâng cao tính chuyên nghiệp và kỹ năng thực hành”⁽⁷⁾.

Nhằm khơi dậy khát vọng phát triển đất nước, phồn vinh, hạnh phúc, một trong “các đột phá chiến lược” để thực hiện thắng lợi Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021-2030, được Đại hội XIII của Đảng xác định là “Tiếp tục phát triển toàn diện nguồn nhân lực, khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo gắn với khơi dậy khát vọng phát triển đất nước, lòng tự hào dân tộc, ý chí tự cường và phát huy giá trị văn hóa, con người Việt Nam. Đẩy nhanh thực hiện đổi mới căn bản, toàn diện và nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo, nhất là giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp. Chú trọng đào tạo nhân lực chất lượng cao, phát hiện và bồi dưỡng nhân tài; có chính sách vượt trội để thu hút, trọng dụng nhân tài, chuyên gia cả trong và ngoài nước”⁽⁸⁾.

Đối với phát triển nhân lực chất lượng cao ngành y tế, Nghị quyết số 72-NQ/TW ngày 9-9-2025 của Bộ Chính trị về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân đã xác định: “Quan tâm đào tạo, phát triển nguồn nhân lực y tế chất lượng, cân đối, đủ phẩm chất đạo đức, năng lực, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ và sự hài lòng của người dân; có chính sách ưu đãi, đãi ngộ đặc biệt trong suốt quá trình từ đào tạo, tuyển dụng, sử dụng, phát huy năng lực, thế mạnh của đội ngũ cán bộ y tế”, đồng thời nhấn mạnh chủ trương: “Ưu tiên bố trí, huy động nguồn lực, có cơ chế, chính sách vượt trội để phát triển nhân lực y tế. Tập trung đầu tư phát triển một số cơ sở đào tạo lĩnh vực sức khỏe chất lượng cao ngang tầm khu vực. Thực hiện đào tạo chuyên sâu đặc thù trình độ sau đại học thuộc hệ thống giáo dục quốc dân trong lĩnh vực sức khỏe do Bộ Y tế quản lý”⁽⁹⁾.

Quan điểm, chủ trương của Đảng là những định hướng để ngành y tế quan tâm chăm lo đào tạo, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, trong đó đào tạo bác sĩ nội trú là một trọng tâm.

2. Nội dung

2. 1. Một số thành tựu trong đào tạo bác sĩ nội trú

Thực hiện chủ trương phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao của Đảng và của ngành y tế, những năm qua, công tác đào tạo bác sĩ nội trú ở nước ta đã đạt nhiều kết quả quan trọng.

Thứ nhất, đã tăng nhanh về số lượng và sự đa dạng chuyên ngành bác sĩ nội trú

Từ những bước đi ban đầu còn nhiều khó khăn, hệ thống đào tạo bác sĩ nội trú đã không ngừng mở rộng. Thời kỳ đầu chủ yếu tập trung tại 3 cơ sở đào tạo lớn là Đại học Y Hà Nội, Đại học Y Dược Thành phố Hồ Chí Minh và Đại học Y Dược Huế, thì đến năm 2025, mạng lưới đào tạo đã mở rộng tới 13 trường đại học y khoa trong cả nước, bao gồm các cơ sở mới như Đại học Y khoa Phạm Ngọc Thạch, Đại học Y Dược Cần Thơ, Trường Đại học Kỹ thuật Y tế Hải Dương, Đại học VinUni... góp phần tăng cơ hội học tập để trở thành bác sĩ nội trú cho bác sĩ trẻ trên toàn quốc.

Sự đa dạng hóa chuyên ngành cũng là một thành tựu nổi bật. Theo số liệu của Viện Chiến lược và Chính sách Y tế, Bộ Y tế, từ ban đầu chỉ với 4 chuyên ngành nội, ngoại, sản, nhi, đến nay công tác đào tạo bác sĩ nội trú đã mở rộng lên 40 chuyên ngành, bao phủ các lĩnh vực chuyên sâu như hồi sức cấp cứu, ung thư, thần kinh, nội - tim mạch, y học gia đình, phẫu thuật tạo hình, huyết học... Điều này cho thấy sự đáp ứng linh hoạt trước yêu cầu chăm sóc sức khỏe ngày càng đa dạng của xã hội.

Sự gia tăng số lượng bác sĩ nội trú tốt nghiệp hàng năm phản ánh rõ nét nỗ lực mở rộng quy mô đào tạo. Cụ thể, nếu năm 2010 chỉ có khoảng 300 bác sĩ nội trú tốt nghiệp toàn quốc, thì đến năm 2022 con số này đã vượt 1.400 người, tăng gần 5 lần trong vòng hơn một thập kỷ. Những bác sĩ nội trú tốt nghiệp được phân bổ ưu tiên cho các bệnh viện tuyến trung ương, tuyến tỉnh, góp phần tăng cường chất lượng điều trị và giảm tải cho tuyến cuối.

Việc gia tăng mạnh mẽ chỉ tiêu tuyển sinh, số lượng cơ sở đào tạo, sự đa dạng hóa chuyên ngành và số lượng bác sĩ nội trú tốt nghiệp tăng lên hàng năm đã góp phần củng cố vững chắc nguồn nhân lực y tế chất lượng cao. Những kết quả này không chỉ đáp ứng yêu cầu cấp bách hiện nay mà còn tạo nền tảng quan trọng để nâng cao chất lượng khám chữa bệnh và hội nhập quốc tế trong tương lai.

Thứ hai, nâng cao tiêu chí, quy trình tuyển chọn, chương trình và hình thức đào tạo bác sĩ nội trú

Công tác đào tạo bác sĩ nội trú đã có sự chuẩn hóa và cập nhật nội dung đào tạo bác sĩ nội trú theo hướng tiếp cận năng lực, các chương trình đào tạo đã bám sát chuẩn năng lực nghề nghiệp, đồng thời tiếp thu có chọn lọc các mô hình đào tạo tiên tiến của thế giới như mô hình đào tạo dựa trên năng lực (Competency-Based Medical Education - CBME). Nội dung giảng dạy không chỉ bao gồm lý thuyết chuyên sâu mà còn chú trọng đến thực hành lâm sàng, giúp bác sĩ nội trú không chỉ nắm vững kiến thức mà còn thành thạo kỹ năng nghề nghiệp. Quy trình đào tạo gắn liền với thực tiễn bệnh viện, giúp bác sĩ nội trú hình thành tư duy lâm sàng, kỹ năng xử lý tình huống và năng lực đưa ra quyết định y khoa chính xác.

Chất lượng đào tạo còn được bảo đảm thông qua việc tổ chức thi tuyển đầu vào khắt khe và tiêu chí tuyển chọn nghiêm ngặt. Chỉ những sinh viên tốt nghiệp loại khá, giỏi trở lên mới được dự thi bác sĩ nội trú, và trải qua kỳ thi tuyển chọn khắt khe do Bộ Y tế phối hợp với các trường đại học y tổ chức công khai, minh bạch với tỷ lệ cạnh tranh rất cao, phản ánh sự chọn lọc kỹ lưỡng ngay từ đầu vào.

Để nâng cao chất lượng, đội ngũ giảng viên tham gia đào tạo bác sĩ nội trú đều là những chuyên gia đầu ngành, có trình độ chuyên môn sâu rộng và kinh nghiệm lâm sàng phong phú, đồng thời được đào tạo bài bản về phương pháp giảng dạy y khoa hiện đại. Nhiều cơ sở đào tạo tích cực bồi dưỡng đội ngũ giảng viên theo chuẩn quốc tế, tham gia các khóa đào tạo sư phạm y khoa, hội thảo quốc tế và các chương trình trao đổi học thuật.

Bên cạnh đó, các bệnh viện thực hành được chọn lọc là các bệnh viện tuyến trung ương hoặc tuyến tỉnh có đủ điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị hiện đại và số lượng người bệnh phong phú, đa dạng về bệnh lý. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho bác sĩ nội trú được tiếp xúc với nhiều loại bệnh, tham gia trực tiếp vào quy trình khám bệnh, chữa bệnh, từ đó rèn luyện kỹ năng lâm sàng một cách bài bản và thực chất. Việc bác sĩ nội trú phải tham gia trực tại các khoa lâm sàng theo chế độ như một bác sĩ thực thụ cũng giúp hình thành bản lĩnh nghề nghiệp, tinh thần trách nhiệm và kỹ năng làm việc nhóm, xử lý tình huống khẩn cấp.

Thứ ba, tăng cường hội nhập, hợp tác quốc tế trong đào tạo bác sĩ nội trú

Nhiều cơ sở đào tạo đã thiết lập mối quan hệ hợp tác với các trường đại học, bệnh viện và tổ chức y tế quốc tế, mở ra cơ hội cho bác sĩ nội trú tham gia các chương trình trao đổi học thuật, thực tập ngắn hạn ở nước ngoài hoặc tiếp cận với các chương trình đào tạo theo chuẩn quốc tế. Những trải nghiệm này không chỉ nâng cao trình độ chuyên môn mà còn mở rộng tầm nhìn, khả năng ngoại ngữ và kỹ năng giao tiếp đa văn hóa cho bác sĩ nội trú, tạo tiền đề cho sự phát triển toàn diện trong bối cảnh toàn cầu hóa.

2.2. Hạn chế, khó khăn trong đào tạo bác sĩ nội trú

Một là, về cơ sở vật chất, nhiều bệnh viện tuyến đầu vẫn còn thiếu các phòng kỹ năng, mô hình mô phỏng, đặc biệt là hệ thống hỗ trợ học tập trực tuyến để nâng cao chất lượng đào tạo.

Trong bối cảnh công nghệ đang đóng vai trò then chốt trong y học hiện đại, sự thiếu hụt này khiến cho việc đào tạo bác sĩ nội trú gặp nhiều khó khăn trong rèn luyện tay nghề, nên có hiện tượng “Không có mô hình mô phỏng, bác sĩ phải luyện tay nghề trên chính người bệnh thật - điều không phù hợp với nguyên tắc đạo đức và an toàn người bệnh”⁽¹⁰⁾.

Hai là, những khó khăn trong chính sách hỗ trợ tài chính và cơ hội học thuật trở thành một rào cản trong đào tạo bác sĩ nội trú

Trước đây, khi đỗ bác sĩ nội trú thì được miễn học phí, hỗ trợ chỗ ở, sinh hoạt trong bệnh viện, viện, trường và được trả lương, có thời gian còn được đặc cách tuyển dụng vào biên chế của bệnh viện trung ương hoặc của trường y…), nhưng hiện nay (từ năm 2013), bác sĩ nội trú phải chi trả học phí cao, thời gian dài, trong khi không có lương hoặc chế độ hỗ trợ tương xứng với công việc thực tế họ đang đảm nhận trong bệnh viện. Cụ thể là, bác sĩ nội trú làm việc trung bình 56 - 60 giờ/tuần mà không có hỗ trợ tài chính chính thức nào. “Họ vừa là bác sĩ nội trú, vừa là nhân viên, vừa là người trực đêm - một vai trò mâu thuẫn khiến họ khó đạt được sự phát triển toàn diện”⁽¹¹⁾. Áp lực công việc quá tải dẫn đến việc bác sĩ nội trú bị cuốn vào quy trình khám chữa bệnh, ảnh hưởng đến thời gian học tập, nghiên cứu.

Nguồn: ⁽¹²⁾

Ba là, đội ngũ giảng viên, phương pháp giảng dạy chưa phù hợp với tính chất đặc thù của bác sĩ nội trú.

Nhiều cơ sở đào tạo chưa có chiến lược chuẩn hóa đội ngũ giảng viên theo hướng chuyên sâu thực hành, trong khi bác sĩ nội trú cần người hướng dẫn có kỹ năng lâm sàng cao và khả năng phản biện tri thức trong môi trường bệnh viện. “Việc giảng viên thiếu cập nhật chuyên môn khiến chương trình nội trú trở nên lạc hậu, thiếu sự thích ứng với bệnh lý thực tế”⁽¹³⁾.

Một số giảng viên y khoa hiện nay vẫn giảng dạy theo phương pháp truyền thống “thầy đọc - trò ghi”, trong thực hành lâm sàng, coi trọng kinh nghiệm cá nhân mà chưa thật đề cao “ Y học bằng chứng”. Bởi vậy, bác sĩ nội trú ra trường có thể thiếu hụt kỹ năng xử lý tình huống, kỹ năng giao tiếp người bệnh, và tư duy lâm sàng tổng hợp - những phẩm chất được đánh giá là rất quan trọng trong môi trường bệnh viện. Một nghiên cứu được thực hiện tại Trường Đại học Y Hà Nội năm 2021 cho thấy chỉ “62,4% bác sĩ nội trú được khảo sát cảm thấy đủ tự tin để đảm nhận ca trực độc lập sau tốt nghiệp”⁽¹⁴⁾. Con số này phản ánh khoảng cách rõ rệt giữa đào tạo ở nhà trường và thực tiễn hành nghề, đặc biệt trong bối cảnh đào tạo chủ yếu vẫn thiên về lý thuyết và thiếu tình huống lâm sàng tích hợp.

Bốn là, sự bất cập về liên kết giữa các cơ sở đào tạo và cơ sở khám, chữa bệnh trong đào tạo bác sĩ nội trú

Hiện nay, ở một mức độ nhất định, giữa các cơ sở đào tạo và cơ sở thực hành bệnh viện còn tồn tại nhiều sự khác biệt trong phối hợp quản lý đào tạo. Ở một số cơ sở, nhiệm vụ phân tích công việc, chia sẻ thông tin và hỗ trợ bác sĩ nội trú vẫn chưa rõ ràng; sự thiếu trang thiết bị thực hành dẫn đến tình trạng bác sĩ nội trú không được hướng dẫn đầy đủ hoặc không được tham gia và các hoạt động bên ngoài chuyên môn. Bên cạnh đó, việc đánh giá kết quả phấn đấu, học tập, rèn luyện tại các cơ sở thực hành bệnh viện chưa đồng bộ với chương trình lý thuyết, gây nhiều khó khăn trong việc bảo đảm chất lượng đầu ra. Mặt khác, trong hệ thống đào tạo bác sĩ nội trú hiện nay chưa có cơ chế phối hợp đồng bộ về nguồn lực giảng dạy, quản lý chuyên môn và hỗ trợ tài chính giữa các trường đại học và bệnh viện, trách nhiệm trong đào tạo thiếu tính thống nhất, tính hệ thống.

Năm là, tính tự giác, chủ động học tập nâng cao trình độ chuyên môn của một bộ phận bác sĩ nội trú chưa cao

Một bộ phận bác sĩ nội trú còn chưa tích cực, chủ động trong học tập và nghiên cứu khoa học. Đây là một vấn đề đáng quan ngại, có thể xuất phát từ áp lực, sự thiếu định hướng hoặc các yếu tố khách quan khác. Nguyên nhân là do khối lượng công việc lớn và cường độ cao, khiến bác sĩ nội trú bị quá tải và mất đi động lực tự giác học tập; phương pháp đào tạo chưa hiệu quả hoặc chưa phù hợp, dẫn đến việc bác sĩ nội trú thiếu mục tiêu rõ ràng; điều kiện vật chất, hạ tầng và chế độ đãi ngộ chưa đáp ứng đầy đủ nhu cầu cũng có thể ảnh hưởng đến tinh thần làm việc và học tập. Để giải quyết tốt những vấn đề này, đòi hỏi phải sự kết hợp nhiều mặt của các nhân tố trong môi trường giáo dục; đặc biệt là phải phát huy tính tích, tự giác, chủ động và sáng tạo của đội ngũ giảng viên và đội ngũ bác sĩ nội trú.

2.3. Một số giải pháp nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác đào tạo bác sĩ nội trú hiện nay

Để đào tạo được đội ngũ bác sĩ nội trú “sâu y lý, giỏi y thuật, giàu y đức, tận tụy với nghề nghiệp, xứng đáng với sự tin cậy và tôn vinh của xã hội”⁽¹⁵⁾ cần tập trung thực hiện một số giải pháp:

Thứ nhất, thống nhất về nhận thức vấn đề đào tạo bác sĩ nội trú là nhiệm vụ hàng đầu, có tính chiến lược trong phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao của ngành y tế.

Đào tạo bác sĩ nội trú là đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, nhằm xây dựng đội ngũ “tinh hoa” của ngành y tế, đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe ngày càng cao của nhân dân và sự phát triển của y học. Nhu cầu chăm sóc sức khỏe của người dân ngày càng cao, đòi hỏi đội ngũ y bác sĩ có chuyên môn sâu và kỹ năng chuyên biệt, đạo đức nghề nghiệp mà đào tạo nội trú là một trong những giải pháp căn bản

Thứ hai, đổi mới, nâng cao chất lượng nội dung, chương trình, đội ngũ giảng viên, bác sĩ hướng dẫn đào tạo bác sĩ nội trú

Hoàn thiện chương trình, nội dung đào tạo; xác định rõ nhu cầu đào tạo chuyên khoa ở lĩnh vực thiếu, hiếm hàng năm để có sự thay đổi trong quy chế tuyển sinh, tuyển dụng và sử dụng, như không bắt buộc phải trải qua thời gian làm việc, có thể tuyển thẳng ngay nếu có nhu cầu. Xây dựng chương trình tuyển sinh đào tạo chuyên khoa trong đó cụ thể hóa và quy định rõ mô hình đào tạo nội trú, chuyên khoa cũng như lộ trình đào tạo. Cụ thể, phải xây dựng chương trình đào tạo nội trú là một loại hình đào tạo chuyên khoa và áp dụng cho đối tượng là bác sĩ tốt nghiệp khá trở lên, nhất là thu hút bác sĩ nội trú với một số chuyên khoa thuộc chuyên ngành hiếm (giải phẫu bệnh, tâm thần, pháp y, truyền nhiễm, dinh dưỡng,…). Đồng thời, tăng cường khối kiến thức về kỹ năng giao tiếp, kỹ năng nghiên cứu khoa học.

Thứ ba, đẩy mạnh công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quản lý gắn với nâng cao chất lượng đội ngũ giảng viên, bác sĩ hướng dẫn trong đào tạo bác sĩ nội trú

Nhà nước, ngành y tế và các cơ sở đào tạo cần có cơ chế động viên, khuyến khích đội ngũ cán bộ, chuyên viên làm công việc này. Tiếp tục đổi mới công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quản lý giáo dục trong các cơ sở đào tạo bác sĩ nội trú, bao gồm việc đổi mới mục tiêu, nội dung, phương pháp và hình thức đào tạo. Giải quyết mâu thuẫn giữa yêu cầu tăng nhanh quy mô, số lượng và nâng cao chất lượng đào tạo bác sĩ nội trú trong khả năng và điều kiện đáp ứng yêu cầu chất lượng đào tạo còn nhiều hạn chế, định biên về biên chế không cho phép tuyển dụng số lượng giảng viên. Để đội ngũ giảng viên có trình độ, học hàm, học vị thì cần một chính sách trẻ hóa đội ngũ giảng viên từ chính nguồn bác sĩ nội trú đã tốt nghiệp.

Thứ tư, kiện toàn chính sách thu hút, đãi ngộ, trọng dụng đội ngũ bác sĩ nội trú

Tiếp tục thực hiện cải cách chế độ tiền lương, rút gọn bậc trong các thang, bảng lương hiện tại, thực hiện lương chuyên môn cộng phụ cấp. Có chính sách ưu tiên, thu hút trong đề bạt, bổ nhiệm để nâng cao chất lượng khám bệnh, chữa bệnh đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe của người dân.

Nhà nước có chính sách ưu đãi, khuyến khích, động viên bác sĩ nội trú về công tác tại các bệnh viện tuyến tỉnh để hướng dẫn chuyên môn, đào tạo nâng cao chất lượng các bệnh viện tuyến tỉnh khoảng 3 - 5 năm trước khi về trường nhận bằng, hoặc có chính sách trả lương cao hơn để bác sĩ nội trú yên tâm về công tác tại tuyến tỉnh. Nếu thực hiện tốt thì đội ngũ bác sĩ nội trú vừa có cơ hội cọ xát thực tiễn chữa bệnh, vừa có điều kiện nâng cao tay nghề, vừa am hiểu thực tiễn góp phần nâng cao chất lượng đào tạo bác sĩ nội trú, vừa giảm áp lực cho bệnh viện tuyến trên.

Thứ năm, hiện đại hóa cơ sở vật chất, tập trung vốn đầu tư thỏa đáng cho các cơ sở đào tạo đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lượng đào tạo bác sĩ nội trú.

Phấn đấu mở rộng, phát triển thêm nhiều cơ sở thực hành, thực tập lâm sàng và thực tế cộng đồng cho bác sĩ nội trú. Đối với các cơ sở đào tạo, nhất thiết phải có cơ sở hoặc bệnh viện để thực hành theo tiêu chuẩn, bảo đảm bác sĩ nội trú được học tập theo đúng nghĩa “học đi đôi với hành”, để sau khi tốt nghiệp bác sĩ nội trú có thể bắt nhịp ngay với công việc.

Thứ sáu, tiếp tục đổi mới công tác quản lý đào tạo bác sĩ nội trú

Đổi mới mạnh mẽ cơ chế quản lý theo hướng phân cấp một cách hợp lý, đảm bảo cơ chế quản lý về đào tạo bác sĩ nội trú vận hành một cách hiệu quả, giải phóng và phát huy mạnh mẽ tiềm năng, sức sáng tạo, tính chủ động, tự chủ và tự chịu trách nhiệm của mỗi cấp quản lý và mỗi cơ sở trong đào tạo bác sĩ nội trú. Tăng cường tính tự chủ cho các cơ sở đào tạo bác sĩ nội trú như tự chủ về tuyển sinh, quản lý, bổ nhiệm nhân sự, tổ chức, kế hoạch giảng dạy, nghiên cứu khoa học và tài chính… bảo đảm các cơ sở đào tạo được tự điều hành, quản lý và tự chịu trách nhiệm các hoạt động của mình.

Thứ bảy, tăng cường hợp tác quốc tế và từng bước xác định “chuẩn đào tạo y học ở tầm quốc tế”

Đây là một trong những giải pháp quan trọng để nâng cao chất lượng đào tạo BSNT, hướng tới mục tiêu xây dựng một nền y tế Việt Nam mạnh, công bằng, chất lượng và hội nhập quốc tế sâu rộng. Đây còn là sứ mệnh, một chiến lược đòi hỏi sự cam kết mạnh mẽ của Chính phủ, Bộ Y tế, các trường đại học y và toàn ngành y tế Việt Nam trong kỷ nguyên phát triển mới của dân tộc.

3. Kết luận

Trong thời kỳ đổi mới, Đảng ta coi vấn đề con người và phát huy sức mạnh nhân tố con người, xây dựng và phát triển triển nguồn nhân lực, trong đó có nguồn nhân lực chăm sóc và bảo vệ sức khỏe cho nhân dân sẽ là “chìa khóa” cho sự phát triển nhanh và bền vững của đất nước. Công tác đào tạo bác sĩ nội trú là góp phần trực tiếp vào tăng cường nguồn nhân lực chất lượng cao, chuyên sâu, đáp ứng yêu cầu chăn sóc sức khỏe nhân dân. Thực hiên các giải pháp trên là góp phần xây dựng đội ngũ bác sĩ nội trú “sâu y lý, giỏi y thuật, giàu y đức, tận tụy với nghề nghiệp, xứng đáng với sự tin cậy và tôn vinh của xã hội” theo tinh thần Nghị quyết số 72-NQ/TW của Bộ Chính trị.

_________________

Ngày nhận bài: 12-10-2025; Ngày bình duyệt: 15-10-2025; Ngày duyệt đăng: 25-10-2025.

(1) Hồ Chí Minh: Toàn tập, t.11, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 2011, tr.528.

(2) ĐCSVN: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VIII, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 1996, tr.114-115.

(3) ĐCSVN: Văn kiện Hội nghị lần thứ hai Ban Chấp hành Trung ương khóa VIII, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội 1997, tr.85.

(4) Quyết định số 19/2006/QĐ-BYT ngày 04 -7-2006 của Bộ trưởng Bộ Y tế về việc ban hành Quy chế đào tạo bác sĩ nội trú.

(5) ĐCSVN: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, tr. 130.

(6), (7) ĐCSVN: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII, Văn phòng Trung ương Đảng, Hà Nội, 2016, tr. 90, 116.

(8) ĐCSVN: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, t.I, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội 2021, tr.220-222.

(9) Nghị quyết số 72-NQ/TW ngày 9-9-2025 của Bộ Chính trị về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân.

(10) Lê Văn Sơn: Cơ sở thực hành y khoa hiện đại và vấn đề đạo đức, Nxb Y học, TP. Hồ Chí Minh, 2020.

(11) Tuấn Lê Minh Tuấn: Áp lực đào tạo nội trú tại bệnh viện công, Tạp chí Y học Thực hành, 2020.

(12) Thiên Bình: “Chi phí học bác sĩ nội trú, cao nhất lên tới hơn 900 triệu đồng/năm”, https://vtcnews.vn, ngày 14-9-2025

(13) Phạm Thị Ngân: Đổi mới phương pháp sư phạm trong y khoa, Nxb Đại học Quốc gia, Hà Nội, 2022.

(14) Nguyễn Văn Trọng: Báo cáo Hội nghị khoa học, Đại học Y Hà Nội, 2021.

(15) Nghị quyết số 72-NQ/TW ngày 9-9-2025 của Bộ Chính trị về một số giải pháp đột phá, tăng cường bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân.