Phát huy vai trò của đội ngũ giảng viên lý luận chính trị ở các trường đại học trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng

LÊ THỊ TRUNG ANH
Viện Khoa học Kỹ thuật Nông lâm Asean

1. Mở đầu

Trong những năm qua, các trường đại học ngoài công lập trên địa bàn Thành phố Hà Nội ngày càng khẳng định vai trò quan trọng trong hệ thống giáo dục quốc dân, đóng góp vào công tác đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế của Thủ đô và đất nước.

Với đặc thù là môi trường giáo dục có tính đa dạng, năng động, việc giữ vững định hướng chính trị tư tưởng trong các cơ sở giáo dục ngoài công lập đòi hỏi sự tham gia tích cực của đội ngũ giảng viên lý luận chính trị. Giảng viên lý luận chính trị không chỉ là người truyền bá tri thức khoa học, mà còn là lực lượng tiên phong trong bảo vệ và phát triển nền tảng tư tưởng của Đảng, củng cố niềm tin chính trị, định hướng giá trị và hình thành bản lĩnh cho sinh viên.

Phát huy vai trò của đội ngũ giảng viên lý luận chính trị ở các trường đại học ngoài công lập không chỉ là yêu cầu cấp thiết trước mắt, nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục chính trị tư tưởng, mà còn là nhiệm vụ chiến lược lâu dài của công tác tư tưởng trong hệ thống giáo dục quốc dân.

2. Nội dung

2.1. Vai trò của đội ngũ giảng viên lý luận chính trị ở các trường đại học ngoài công lập trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng

Các trường đại học ngoài công lập ở Hà Nội là một bộ phận quan trọng của hệ thống giáo dục quốc dân, góp phần mở rộng quy mô, đa dạng hóa loại hình đào tạo và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho Thủ đô và cả nước. Trong môi trường đó, đội ngũ giảng viên lý luận chính trị có vai trò đặc biệt quan trọng, là lực lượng nòng cốt trong việc truyền bá, củng cố và bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, giữ vững định hướng chính trị tư tưởng cho hoạt động giáo dục đại học trong bối cảnh hội nhập quốc tế hiện nay.

Giảng viên lý luận chính trị là người truyền lửa tư tưởng và định hướng giá trị cách mạng. Trong quá trình giảng dạy, giảng viên không chỉ truyền đạt tri thức lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối của Đảng, mà còn khơi dậy trong sinh viên niềm tin, lý tưởng và khát vọng cống hiến cho Tổ quốc. Người giảng viên lý luận chính trị có vai trò quan trọng trong việc tạo dựng niềm tin và lý tưởng cho sinh viên, góp phần hình thành bản lĩnh chính trị, đạo đức và nhân cách của người trí thức Việt Nam thời kỳ mới.

Giảng viên lý luận chính trị là người chiến sĩ trên mặt trận tư tưởng của Đảng, trực tiếp tham gia cuộc đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, những biểu hiện lệch lạc, phi chính trị hóa trong giáo dục và đời sống xã hội. Trong bối cảnh bùng nổ thông tin, mạng xã hội trở thành không gian tiềm ẩn nhiều nguy cơ, người giảng viên lý luận chính trị phải vừa kiên định về lập trường, vừa linh hoạt trong phương pháp tiếp cận, biết sử dụng tri thức và văn phong chính luận sắc bén để đấu tranh với các quan điểm sai trái, thù địch; thuyết phục và định hướng nhận thức cho sinh viên. Họ là lực lượng nòng cốt giúp giữ vững “trận địa tư tưởng” của Đảng trong các nhà trường, góp phần giúp sinh viên củng cố niềm tin chính trị, tăng cường “sức đề kháng” trước các thông tin xấu, độc.

Đồng thời, giảng viên lý luận chính trị cũng là nhà nghiên cứu, vận dụng và phát triển lý luận. Họ không chỉ dừng lại ở việc truyền thụ tri thức sẵn có, mà còn chủ động tham gia nghiên cứu khoa học, phát hiện những vấn đề mới nảy sinh trong đời sống chính trị - xã hội, từ đó góp phần làm phong phú thêm kho tàng lý luận của Đảng. Các công trình, bài báo, tham luận hội thảo của giảng viên lý luận chính trị ở các trường đại học ngoài công lập trong những năm gần đây đã đề cập ngày càng nhiều tới các chủ đề như đổi mới giáo dục chính trị, ứng dụng công nghệ số trong giảng dạy lý luận chính trị, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong không gian mạng. Những kết quả đó không chỉ thể hiện năng lực học thuật, mà còn khẳng định trách nhiệm của người giảng viên đối với công tác tư tưởng của Đảng trong thời kỳ mới.

Giảng viên lý luận chính trị là người có khả năng nhận diện kịp thời, từ đó viết bài phản bác, đấu tranh với các luận điệu sai trái, thù địch.

Hiện nay, đa số giảng viên lý luận chính trị đã sử dụng các nền tảng xã hội phục vụ nghiên cứu, giảng dạy và các hoạt động giao tiếp xã hội. Với vị trí của giảng viên lý luận chính trị ở các trường đại học, có số lượng lớn đồng nghiệp, bạn bè, sinh viên kết bạn và theo dõi, những thông tin, bài viết, chia sẻ, bình luận, thích (like) tham gia đấu tranh hay cảnh báo, phản bác các luận điệu sai trái, thù địch của giảng viên sẽ được số đông người quan tâm, theo dõi, trở thành một kênh tuyên truyền, định hướng tư tưởng, hành động tích cực, rộng khắp và hiệu quả cao.

Sự kết hợp của ba phương diện: người thầy, người chiến sĩ trên mặt trận tư tưởng và nhà nghiên cứu đã tạo nên bản sắc riêng của đội ngũ giảng viên lý luận chính trị, là những trí thức tiêu biểu kết nối lý luận với thực tiễn, khoa học với niềm tin chính trị, góp phần bảo vệ và phát triển nền tảng tư tưởng của Đảng trong môi trường đại học ngoài công lập.

2.2. Thực trạng công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng tại các trường đại học ngoài công lập trên địa bàn Thành phố Hà Nội

Để đánh giá khách quan thực trạng triển khai Nghị quyết số 35-NQ/TW tại các trường đại học ngoài công lập trên địa bàn Thành phố Hà Nội, tác giả đã tiến hành khảo sát thực tiễn trong tháng 3 năm 2025 tại nhiều cơ sở đào tạo ngoài công lập. Tổng cộng 410 phiếu khảo sát được phát ra, trong đó 391 phiếu hợp lệ được sử dụng để phân tích (đạt tỷ lệ 95,4%). Đối tượng khảo sát gồm 97 cán bộ quản lý và giảng viên lý luận chính trị (chiếm 24,8%) và 294 sinh viên thuộc các ngành đào tạo khác nhau (chiếm 75,2%). Các phiếu khảo sát được thu thập tại 10 trường đại học ngoài công lập trên địa bàn Hà Nội, tập trung vào các nội dung: mức độ triển khai Nghị quyết 35-NQ/TW; hiệu quả giáo dục chính trị – tư tưởng; mức độ đổi mới phương pháp giảng dạy; năng lực và mức độ tham gia đấu tranh phản bác quan điểm sai trái, thù địch của giảng viên; cũng như điều kiện bảo đảm cho công tác giáo dục lý luận chính trị trong các cơ sở giáo dục đại học ngoài công lập. Kết quả khảo sát là cơ sở khoa học quan trọng để tác giả phân tích đúng thực trạng, chỉ ra những mặt đạt được, hạn chế và nguyên nhân trong quá trình triển khai Nghị quyết 35-NQ/TW tại các trường đại học ngoài công lập hiện nay.

Thực hiện Nghị quyết số 35-NQ/TW ngày 22-10-2018 của Bộ Chính trị về tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới, nhiều trường đại học ngoài công lập trên địa bàn Thành phố Hà Nội đã tổ chức hội nghị học tập, quán triệt Nghị quyết 35 tới toàn thể cán bộ, giảng viên, sinh viên; đưa nội dung Nghị quyết vào sinh hoạt chi bộ, sinh hoạt chuyên môn hoặc các buổi sinh hoạt chính trị đầu khóa cho sinh viên.

Qua khảo sát, có 78,4% cán bộ quản lý và 73,6% giảng viên cho biết nhà trường đã tổ chức các hội nghị học tập, quán triệt Nghị quyết 35 dưới nhiều hình thức; 62,1% sinh viên được tiếp cận nội dung Nghị quyết thông qua sinh hoạt đầu khóa hoặc sinh hoạt chuyên môn. Một số trường đã lồng ghép vào bài giảng nội dung đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, nhận diện thông tin xấu, độc, qua đó góp phần nâng cao nhận thức chính trị và trách nhiệm xã hội của sinh viên.

Một số trường đã chủ động triển khai các hoạt động cụ thể như xây dựng chuyên mục tuyên truyền trên website, fanpage của trường; tổ chức tập huấn về kỹ năng an toàn thông tin và nhận diện luận điệu xuyên tạc; thành lập tổ cộng tác viên dư luận sinh viên; mở các diễn đàn, tọa đàm trao đổi về công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong trường đại học. Những hoạt động này góp phần lan tỏa nội dung Nghị quyết số 35- NQ/TW, bước đầu tạo được môi trường thông tin tích cực, lành mạnh trong trường học và hỗ trợ giảng viên lý luận chính trị trong thực hiện nhiệm vụ.

Đa số giảng viên lý luận chính trị có phẩm chất chính trị vững vàng, kiên định chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối đổi mới của Đảng; có ý thức rõ ràng về trách nhiệm chính trị, trách nhiệm nghề nghiệp trong việc truyền đạt, lan tỏa và bảo vệ hệ tư tưởng của Đảng trong giảng dạy.

Giảng viên thể hiện lập trường tư tưởng vững vàng và thái độ chuyên nghiệp, đạo đức, là tấm gương cho sinh viên. Theo kết quả khảo sát, 67,9% sinh viên cho rằng, giảng viên lý luận chính trị có ảnh hưởng tích cực đến nhận thức và thái độ chính trị tư tưởng của họ, thể hiện vai trò quan trọng của người thầy không chỉ là người truyền thụ kiến thức mà còn là người dẫn dắt, truyền cảm hứng, định hướng về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống và khơi gợi sáng tạo. Nhờ đó, hiệu quả giáo dục chính trị tư tưởng trong các trường đại học ngoài công lập được nâng cao, góp phần xây dựng niềm tin và định hướng lý tưởng cho người học.

Bên cạnh đó, nhiều giảng viên đã tích cực đổi mới phương pháp giảng dạy, chuyển từ lối truyền thụ một chiều sang tăng cường tương tác, gắn lý luận với thực tiễn đời sống xã hội và chuyên ngành đào tạo.

Việc ứng dụng công nghệ thông tin, sử dụng bài giảng điện tử, học liệu mở và lớp học trực tuyến được triển khai ngày càng phổ biến, giúp các bài giảng sinh động, hấp dẫn và phù hợp hơn với đặc điểm người học trong bối cảnh chuyển đổi số. Giảng viên chủ động liên hệ các vấn đề lý luận với thực tiễn phát triển kinh tế - xã hội, các vấn đề thời sự, đạo đức nghề nghiệp, qua đó giúp sinh viên hiểu sâu sắc hơn giá trị của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh.

Nhiều bài viết, tham luận của giảng viên lý luận chính trị tại các hội thảo, hội nghị về công tác tư tưởng và bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng đã tạo hiệu ứng tích cực, góp phần đổi mới công tác giáo dục lý luận chính trị cho sinh viên, nâng cao hiệu quả giảng dạy, đấu tranh phản bác quan điểm sai trái, thù địch. Những hoạt động này không chỉ thể hiện tinh thần trách nhiệm và năng lực học thuật của giảng viên, mà còn góp phần lan tỏa quan điểm, đường lối, nền tảng tư tưởng của Đảng trong đời sống xã hội.

Đội ngũ giảng viên lý luận chính trị đã và đang từng bước khẳng định vị thế, vai trò của mình trong việc bảo vệ, truyền bá và phát triển nền tảng tư tưởng của Đảng. Họ thực sự là lực lượng nòng cốt trong việc xây dựng môi trường giáo dục lành mạnh, bồi dưỡng niềm tin chính trị và hình thành thế giới quan khoa học cho sinh viên.

Bên cạnh những kết quả đạt được, việc tổ chức triển khai thực hiện Nghị quyết 35-NQ/TW tại một số trường đại học ngoài công lập còn chậm, thiếu đồng bộ và chưa mang tính hệ thống. Phần lớn các trường chưa thành lập bộ phận hoặc đầu mối chuyên trách để tham mưu và điều phối công tác triển khai Nghị quyết 35-NQ/TW, do vậy nội dung Nghị quyết chưa được cụ thể hóa thành nhiệm vụ, tiêu chí đánh giá hoặc kế hoạch hằng năm của nhà trường.

Hoạt động triển khai ở một số trường mới dừng lại ở mức học tập, quán triệt, trong khi các yêu cầu cốt lõi như nhận diện - phản bác thông tin xấu độc, định hướng dư luận, xây dựng môi trường văn hóa chính trị - tư tưởng, hay phát huy vai trò của lực lượng nòng cốt chưa được thực sự chú trọng.

Việc một số trường giao nhiệm vụ triển khai Nghị quyết 35 cho khoa/bộ môn lý luận chính trị hoặc phòng công tác sinh viên, thiếu sự liên kết giữa giảng dạy - quản lý sinh viên - truyền thông - tổ chức đảng, đoàn thể là nguyên nhân dẫn đến tình trạng thực hiện mang tính hình thức, thiếu hiệu quả.

Năng lực và kỹ năng đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch của một bộ phận giảng viên còn hạn chế và thiếu tính chủ động. Trong bối cảnh thông tin mở, mạng xã hội và các nền tảng số trở thành “không gian tư tưởng thứ hai”, việc lan truyền các luận điệu sai lệch, xuyên tạc về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối của Đảng diễn ra ngày càng tinh vi và khó kiểm soát. Trong khi đó, phần lớn giảng viên lý luận chính trị mới dừng lại ở việc giảng dạy trong phạm vi lớp học, ít tham gia vào các diễn đàn, trang mạng hoặc kênh truyền thông xã hội để lan tỏa quan điểm của Đảng.

Một số giảng viên còn tâm lý e dè khi tham gia không gian mạng, thiếu kỹ năng xử lý thông tin và phản biện trên nền tảng số, dẫn đến hạn chế khả năng định hướng dư luận trong sinh viên. Việc cập nhật các hình thức tuyên truyền mới, ứng dụng công nghệ số và mạng xã hội để truyền tải nội dung chính trị tư tưởng còn chậm. Khảo sát cho thấy, chỉ 34,5% giảng viên có tiếp cận hoặc sử dụng thành thạo công cụ truyền thông số trong giảng dạy và truyền thông chính trị.

Ở nhiều trường, việc bồi dưỡng kỹ năng phản biện, thuyết phục, truyền thông chính trị cho giảng viên lý luận chính trị chưa được tổ chức bài bản, dẫn đến tình trạng “đủ kiến thức nhưng thiếu công cụ”.

Hạn chế này còn thể hiện trong hoạt động giảng dạy, khi một bộ phận giảng viên chưa thật sự đổi mới phương pháp sư phạm, bài giảng còn nặng lý thuyết, thiếu gắn kết giữa lý luận với thực tiễn và chuyên ngành của sinh viên. Theo khảo sát, 48,9% sinh viên cho rằng bài giảng lý luận chính trị còn “nặng về lý thuyết”, 42,7% nhận xét nội dung “ít liên hệ thực tiễn”, cho thấy tính hấp dẫn của môn học chưa cao. Ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học tuy được khuyến khích nhưng chưa thực sự phổ biến; một số bài giảng thiếu tính tương tác, chưa khơi dậy được hứng thú học tập và tư duy phản biện ở người học.

Ngoài ra, hoạt động nghiên cứu khoa học của giảng viên lý luận chính trị còn khiêm tốn, số lượng đề tài, bài viết chuyên sâu về giáo dục lý luận và bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng chưa nhiều, thống kê trong ba năm gần nhất cho thấy chỉ 31,6% giảng viên viên lý luận chính trị có công bố khoa học hoặc tham luận hội thảo, và phần lớn mang tính chất mô tả, chưa đi sâu vào các vấn đề lý luận - thực tiễn mới. Một số giảng viên chưa coi việc nghiên cứu khoa học là nhiệm vụ thường xuyên để nâng cao trình độ chuyên môn; gần 45% giảng viên thừa nhận họ “ít dành thời gian cho nghiên cứu” do áp lực giảng dạy hoặc thiếu động lực, việc tham gia hội thảo, trao đổi học thuật hay công bố kết quả nghiên cứu còn hạn chế, dẫn đến sự thiếu hụt về tính sáng tạo, tính phản biện và khả năng vận dụng lý luận vào thực tiễn công tác tư tưởng.

Thiếu cơ chế khuyến khích, hỗ trợ nghiên cứu và đào tạo nâng cao trình độ chuyên môn cho giảng viên lý luận chính trị. Hiện nay, phần lớn các trường đại học ngoài công lập chưa dành nguồn lực tương xứng cho hoạt động nghiên cứu khoa học, bồi dưỡng nghiệp vụ hay cập nhật kiến thức mới cho giảng viên. Chế độ đãi ngộ, khen thưởng và chính sách hỗ trợ giảng viên tham gia nghiên cứu, công bố bài báo, dự hội thảo còn hạn chế, dẫn đến tình trạng nhiều giảng viên thiếu động lực tự học, tự bồi dưỡng.

Việc thiếu một cơ chế tài chính và học thuật khuyến khích phù hợp khiến năng lực chuyên môn, kỹ năng phản biện và khả năng vận dụng tri thức lý luận vào thực tiễn của giảng viên chưa được phát huy đầy đủ. Sự phối hợp giữa các trường đại học ngoài công lập và cơ quan quản lý nhà nước chưa đồng bộ, chưa hình thành cơ chế trao đổi thường xuyên trong công tác giáo dục chính trị tư tưởng.

Môi trường học tập ở một số cơ sở giáo dục chưa thật sự thuận lợi cho công tác giáo dục chính trị tư tưởng. Do đặc thù tự chủ và áp lực cạnh tranh, một số trường tập trung ưu tiên cho các ngành kinh tế - kỹ thuật, trong khi chưa chú trọng đúng mức tới đầu tư cơ sở vật chất, học liệu và không gian văn hóa chính trị trong nhà trường…

2.3. Giải pháp phát huy vai trò đội ngũ giảng viên lý luận chính trị ở các trường đại học ngoài công lập trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng

Một là, nâng cao nhận thức, trách nhiệm lãnh đạo và vai trò nêu gương của cấp ủy, ban giám hiệu nhà trường trong triển khai Nghị quyết 35-NQ/TW

Đây là giải pháp giữ vai trò nền tảng, bởi những hạn chế trong triển khai công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trước hết bắt nguồn từ nhận thức chưa thật đầy đủ của cấp ủy, lãnh đạo một số trường về tầm quan trọng của nhiệm vụ này. Do đó, cần tổ chức bồi dưỡng, tập huấn cho đội ngũ cán bộ lãnh đạo nhà trường, lãnh đạo các khoa, phòng để quán triệt các quan điểm chỉ đạo của Đảng, cập nhật kiến thức, kỹ năng thực tiễn và vận dụng hiệu quả các phương pháp đấu tranh phù hợp với bối cảnh kỷ nguyên số.

Cấp ủy và ban giám hiệu các trường cần ban hành các văn bản chỉ đạo, đưa nhiệm vụ triển khai Nghị quyết 35 vào chương trình công tác hằng năm, kế hoạch kiểm tra - giám sát và tiêu chí đánh giá thi đua đối với các đơn vị. Nhà trường cần thành lập tổ công tác hoặc đầu mối chuyên trách về bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng nhằm tham mưu cho lãnh đạo, xây dựng kế hoạch hành động, chủ trì phối hợp giữa các đơn vị trong trường và kết nối với cơ quan chức năng bên ngoài. Khi rõ đầu mối, việc chỉ đạo, giám sát và tổ chức thực hiện mới bảo đảm tính đồng bộ và thống nhất.

Cấp ủy, ban giám hiệu cần nhận thức rõ trách nhiệm của mình trong việc lãnh đạo, chỉ đạo, quán triệt và tổ chức thực hiện nghị quyết; chủ động xây dựng kế hoạch, chương trình hành động cụ thể, có mục tiêu, chỉ tiêu rõ ràng và tổ chức thực hiện quyết liệt, thường xuyên đôn đốc, kiểm tra; phát huy vai trò nêu gương bằng việc trực tiếp tham gia các hoạt động chính trị tư tưởng, kịp thời biểu dương các mô hình triển khai hiệu quả, đồng thời chấn chỉnh những biểu hiện hình thức hoặc thiếu trách nhiệm. Khi cấp ủy và ban giám hiệu thể hiện quyết tâm chính trị, công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng sẽ được lan tỏa sâu rộng, trở thành nhiệm vụ xuyên suốt, có chiều sâu và bền vững trong toàn bộ các hoạt động của nhà trường.

Hai là, nâng cao nhận thức và bản lĩnh chính trị của đội ngũ giảng viên

Đây là giải pháp nền tảng, quyết định đến chất lượng và hiệu quả toàn bộ hoạt động giảng dạy, nghiên cứu và bảo vệ nền tảng tư tưởng của giảng viên lý luận chính trị. Các trường cần thường xuyên tổ chức các lớp bồi dưỡng, cập nhật kiến thức mới về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chủ trương của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước; đồng thời tăng cường giáo dục đạo đức nghề nghiệp, lý tưởng cách mạng và tinh thần trách nhiệm xã hội cho giảng viên.

Việc nâng cao bản lĩnh chính trị của giảng viên được thực hiện thông qua hoạt động sinh hoạt chính trị tư tưởng định kỳ, cơ chế đánh giá phẩm chất chính trị, đạo đức nghề nghiệp, các lớp bồi dưỡng kỹ năng “đấu tranh tư tưởng” và “ứng xử chính trị học thuật”, đặc biệt là kỹ năng đấu tranh trên không gian mạng, để giảng viên chủ động hơn trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng.

Mỗi giảng viên cần tự giác học tập, rèn luyện, củng cố lập trường tư tưởng vững vàng, nâng cao năng lực nhận diện và phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong bối cảnh hiện nay. Cùng với đó, lãnh đạo các trường cần xác định xây dựng đội ngũ giảng viên lý luận chính trị có bản lĩnh chính trị vững vàng, tư duy khoa học, phẩm chất đạo đức cách mạng là nhiệm vụ chiến lược, là yếu tố quyết định chất lượng giáo dục, đào tạo.

Các trường cần thường xuyên tổ chức bồi dưỡng, tập huấn kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm đấu tranh phòng, chống các luận điệu sai trái, thù địch. Có chính sách quan tâm, động viên cả vật chất và tinh thần, tạo phong trào đấu tranh rộng khắp, lấy cái đẹp dẹp cái xấu, kết hợp giữa xây và chống cùng với đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Yêu cầu đội n ngũ giảng viên không ngừng học tập nâng cao trình độ lý luận chính trị, nâng cao nhận thức về đấu tranh với các quan điểm sai trái, thù địch.

Ba là, đổi mới nội dung, phương pháp giảng dạy lý luận chính trị

Để phát huy vai trò người giảng viên lý luận chính trị trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, cần tiếp tục đổi mới nội dung bài giảng theo hướng hiện đại, gắn lý luận với thực tiễn. Các trường cần khuyến khích giảng viên tích hợp các vấn đề thời sự, thành tựu khoa học - công nghệ, chuyển đổi số, xây dựng Đảng và văn hóa Việt Nam trong thời kỳ mới vào bài giảng, nhằm tăng tính thuyết phục và sinh động. Chủ động xây dựng chương trình đào tạo theo hướng hiện đại hóa, tập trung vào các kiến thức cốt lõi, thiết thực và có tính ứng dụng cao, thường xuyên cập nhật các nghị quyết mới của Đảng, các tri thức mới, các vấn đề thời sự vào bài giảng.

Bên cạnh đó, các trường có thể tăng cường biên soạn tài tiệu học tập, sách chuyên khảo, các chuyên đề bổ trợ phù hợp với ngành đào tạo, vừa bảo đảm giữ vững định hướng tư tưởng chính trị, vừa đáp ứng yêu cầu phát triển năng lực tư duy phản biện và hành động thực tiễn của sinh viên trong bối cảnh mới.

Về phương pháp, cần chuyển mạnh từ truyền thụ một chiều sang tăng cường đối thoại, trao đổi, thảo luận, tương tác, ứng dụng các phương pháp dạy học tích cực và công nghệ số như học liệu mở, lớp học đảo ngược, video học tập, mạng xã hội học thuật.

Đồng thời, phát triển các hình thức học tập trải nghiệm, câu lạc bộ chính trị tư tưởng, tọa đàm chuyên đề để giúp sinh viên chủ động tiếp cận, tự nhận thức và củng cố niềm tin chính trị. Tăng cường các phương pháp giảng dạy hiện đại như thảo luận nhóm, học theo dự án, sân khấu hóa bài học; đồng thời đưa tiêu chí đổi mới phương pháp vào đánh giá, thi đua hằng năm. Việc này không chỉ góp phần lan tỏa tinh thần đổi mới phương pháp dạy học lý luận chính trị mà còn tạo động lực nâng cao chất lượng giảng dạy và hiệu quả giáo dục tư tưởng trong các trường đại học ngoài công lập hiện nay.

Bốn là, hoàn thiện cơ chế, chính sách hỗ trợ giảng viên lý luận chính trị

Cần xây dựng cơ chế đãi ngộ hợp lý và môi trường học thuật thuận lợi để giảng viên lý luận chính trị toàn tâm với nghề. Các trường đại học ngoài công lập cần quan tâm hơn đến việc tạo điều kiện cho giảng viên lý luận chính trị tham gia nghiên cứu khoa học, công bố bài viết, tham luận tại hội thảo, hoặc học tập nâng cao trình độ chuyên môn. Các cơ sở giáo dục đại học ngoài công lập cần vận dụng cơ chế tự chủ để xây dựng chính sách đãi ngộ, hỗ trợ kinh phí nghiên cứu, khen thưởng bài báo, phụ cấp đặc thù nhằm thu hút và giữ chân giảng viên giỏi; thành lập các nhóm nghiên cứu mạnh, khuyến khích giảng viên tham gia đề tài khoa học các cấp, hỗ trợ kinh phí tham dự hội thảo trong và ngoài nước.

Cơ quan quản lý nhà nước cần ban hành chính sách khuyến khích giảng viên lý luận chính trị tham gia các đề tài các cấp, tạo quỹ hỗ trợ nghiên cứu, quỹ học bổng và giải thưởng dành riêng cho lĩnh vực lý luận chính trị; bảo đảm chế độ tiền lương, phụ cấp, khen thưởng xứng đáng để động viên tinh thần cống hiến, khuyến khích giảng viên gắn bó lâu dài với công tác giảng dạy và nghiên cứu.

Năm là, tăng cường sự phối hợp giữa các cơ quan quản lý, các trường và các tổ chức chính trị - xã hội

Để nâng cao hiệu quả công tác tư tưởng và thống nhất định hướng chính trị trong toàn hệ thống giáo dục đại học, công lập và ngoài công lập, cần xây dựng cơ chế phối hợp chặt chẽ giữa Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy, Sở Giáo dục và Đào tạo, các tổ chức chính trị - xã hội với các trường đại học trong công tác bồi dưỡng, tập huấn, trao đổi học thuật và tổ chức sinh hoạt chính trị tư tưởng cho giảng viên, sinh viên. Các cơ quan liên quan cần cung cấp thông tin chính thống, kịp thời định hướng dư luận, hỗ trợ các trường trong việc xây dựng chương trình, học liệu và nội dung giảng dạy phù hợp.

Bên cạnh đó, các trường cần chủ động phối hợp với các tổ chức đoàn, hội, doanh nghiệp và cơ sở nghiên cứu để tạo diễn đàn học tập, trao đổi lý luận, giúp giảng viên và sinh viên có thêm cơ hội thực hành, vận dụng và lan tỏa nền tảng tư tưởng của Đảng trong đời sống xã hội.

Việc triển khai đồng bộ, nhất quán các giải pháp này sẽ tạo điều kiện để đội ngũ giảng viên lý luận chính trị trong các trường đại học ngoài công lập phát huy vai trò trung tâm trong việc truyền bá, bảo vệ và phát triển nền tảng tư tưởng của Đảng, góp phần xây dựng môi trường giáo dục vững mạnh về chính trị, tư tưởng và nhân văn.

3. Kết luận

Phát huy vai trò của đội ngũ giảng viên lý luận chính trị ở các trường đại học ngoài công lập là yêu cầu cấp thiết trong giai đoạn hiện nay, nhằm nâng cao hiệu quả công tác tư tưởng, giáo dục chính trị, đạo đức lối sống và bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Trước bối cảnh toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế và sự bùng nổ của thông tin đa chiều, việc xây dựng đội ngũ giảng viên lý luận chính trị có bản lĩnh vững vàng, tư duy khoa học và năng lực thực tiễn là yếu tố then chốt để giữ vững định hướng xã hội chủ nghĩa trong giáo dục.

Đây là nhiệm vụ cấp bách và chiến lược lâu dài, góp phần củng cố niềm tin, bồi dưỡng lý tưởng cách mạng, hình thành bản lĩnh chính trị, đạo đức nghề nghiệp và tinh thần trách nhiệm công dân cho sinh viên. Phát huy tốt vai trò của đội ngũ này sẽ tạo nên môi trường giáo dục lành mạnh, nhân văn, dân chủ và sáng tạo, nơi giá trị tư tưởng của Đảng được lan tỏa sâu rộng, trở thành nền tảng tinh thần vững chắc cho sự phát triển của Thủ đô Hà Nội và đất nước trong kỷ nguyên phát triển mới của dân tộc.

_________________

Ngày nhận bài: 18-11-2025; Ngày bình duyệt: 28-11-2025; Ngày duyệt đăng: 30-11-2025.

Email tác giả: letrunganh242@gmail.com