Thực tiễn

Quản trị địa phương theo mô hình chính quyền hai cấp tại Thành phố Hồ Chí Minh

12/12/2025 13:29

DOI: https://doi.org/10.70786/PTOJ.7332
(LLCT) - Quản trị địa phương theo mô hình chính quyền hai cấp tại Thành phố Hồ Chí Minh là bước đột phá trong cải cách hành chính, hướng tới mục tiêu tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu quả quản trị địa phương và phục vụ tốt hơn nhu cầu xã hội. Bài viết tập trung khái quát những khó khăn, thách thức quản trị địa phương theo mô hình chính quyền hai cấp tại Thành phố Hồ Chí Minh và đề xuất một số khuyến nghị hoàn thiện.

TS PHAN HẢI HỒ
Học viện Cán bộ Thành phố Hồ Chí Minh

Quản trị địa phương theo mô hình chính quyền hai cấp tại Thành phố Hồ Chí Minh là bước đột phá trong cải cách hành chính_Ảnh:cand.com.vn

1. Mở đầu

“Quản trị địa phương theo mô hình chính quyền hai cấp” là một phương thức tổ chức và điều hành dựa trên cấu trúc chính quyền tinh gọn hai cấp (tỉnh và xã), với sự tham gia của các bên liên quan (chính quyền, người dân, doanh nghiệp,...) trong quá trình ra quyết định và thực thi chính sách ở địa phương.

Hiện nay, trên thế giới tùy theo mô hình chính quyền liên bang hoặc đơn nhất mà các quốc gia có các mô hình chính quyền địa phương 2, 3 hoặc nhiều cấp. Ở Việt Nam, Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25-10-2017 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả và các văn bản khác của Đảng(1) đã đặt ra yêu cầu về việc sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy nhà nước, quản trị địa phương theo mô hình chính quyền hai cấp. Trên tinh thần đó, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 203/2025/QH15 ngày 16-6-2025 sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; Nghị quyết số 190/2025/QH15 ngày 19-02-2025 quy định về xử lý một số vấn đề liên quan đến sắp xếp tổ chức bộ máy nhà nước; Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2025. Để cụ thể hóa các quy định nêu trên, Chính phủ đã ban hành 28 nghị định về phân định thẩm quyền(2). Như vậy, kể từ ngày 01-07-2025, chính quyền hai cấp chính thức được triển khai, bao gồm: Cấp tỉnh (tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương), cấp xã (xã, phường, đặc khu)(3) với mục tiêu là nhằm tinh gọn bộ máy(4) và tiết kiệm chi phí hành chính, tăng cường hiệu quả điều hành.

Thành phố Hồ Chí Minh mới (Thành phố) là đơn vị hành chính cấp tỉnh (sáp nhập 3 tỉnh, thành phố: Bà Rịa - Vũng Tàu, Bình Dương và Thành phố Hồ Chí Minh) trở thành siêu đô thị với diện tích hơn 6.700 km2, dân số gần 14 triệu người, có 168 đơn vị hành chính cấp xã bao gồm 113 phường, 54 xã và 1 đặc khu(5). Việc sáp nhập này được xem là một bước ngoặt trong lịch sử phát triển đô thị của Việt Nam, với kỳ vọng Thành phố trở thành một trung tâm kinh tế, văn hóa, khoa học, công nghệ của khu vực. Tuy nhiên, khi triển khai thực hiện, Thành phố đang gặp một số khó khăn, thách thức, cần có những nghiên cứu, đánh giá để có những đề xuất khuyến nghị hoàn thiện trong thời gian tới.

2. Nội dung

2.1. Những khó khăn, thách thức về quản trị địa phương theo mô hình chính quyền hai cấp tại Thành phố

Thứ nhất, hiện nay, mặc dù đã quán triệt mạnh mẽ các quan điểm chỉ đạo “vừa chạy, vừa xếp hàng” nhưng khi triển khai thì “tư duy về quản trị địa phương” vẫn phát sinh các vấn đề như:

Một là, Thành phố có hệ thống chính quyền cấp xã với nội hàm là cấp huyện thu nhỏ với số lượng phòng ít hơn cấp huyện trước đây(6). Hiện nay, khi bỏ đơn vị hành chính cấp huyện thì chỉ bớt đi 01 chính quyền cấp huyện, nhập 3-4 đơn vị hành chính xã thành 01 cấp xã nhưng có cấp phòng nên tổng số phòng (trên cùng đơn vị hành chính cấp huyện) tăng khoảng 3 lần so với trước ngày 01-7-2025. Theo đó, số lượng biên chế vẫn không giảm (hiện nay là 12.119 cán bộ, công chức và 6.532 người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã so với trước đây là 12.847 cán bộ, công chức và 6.532 người hoạt động không chuyên trách)(7).

SỐ LƯỢNG CÁN BỘ, CÔNG CHỨC VÀ NGƯỜI HOẠT ĐỘNG KHÔNG CHUYÊN TRÁCH CẤP XÃ TẠI TP HỒ CHÍ MINH
TT
Thời điểm
Cán bộ, công chức
Người hoạt động không chuyên trách
Trước 01/7/2025
12.847
6.532
2
Sau 01/7/2025
12.119
6.532

Nguồn: Báo cáo số 4375/BC-SNV ngày 11-9-2025 của Sở Nội vụ Thành phố

Hai là, một bộ phận người thực thi công vụ chưa thấm nhuần tư duy, nhận thức về quản trị địa phương, nghĩa là chưa định hình rõ tư duy phục vụ (chính quyền kiến tạo, phục vụ, tạo hành lang pháp lý,…), chưa thật sự có ý thức khắc phục khó khăn ban đầu khi triển khai thực hiện.

Ba là, nhận thức về giá trị pháp lý của văn bản điện tử(8) ở một bộ phận cán bộ, công chức trên địa bàn Thành phố còn hạn chế nên việc khai thác chưa hiệu quả, tốn thời gian, công sức, không giảm được khoảng cách địa lý.

Thứ hai, khung khổ thể chế và hành lang pháp lý. Trung ương đã kịp thời sửa đổi, bổ sung Hiến pháp, Luật Tổ chức chính quyền địa phương, các nghị định về phân định thẩm quyền. Trên thực tế Thành phố, đây chỉ là các giải pháp tình thế, cần nhiều thời gian để hoàn thiện khung pháp lý các luật chuyên ngành (vẫn đang thực hiện thẩm quyền tại các nghị định về phân định thẩm quyền). Do vậy, số lượng nhiệm vụ, thẩm quyền từ Trung ương xuống địa phương, trong phạm vi địa phương, của từng cấp chính quyền và các cơ quan chuyên môn trên địa bàn Thành phố phát sinh nhiều, quá tải các đầu việc khi triển khai(9), cụ thể :

(1) Thực tiễn số lượng nhiệm vụ, thẩm quyền được phân định như sau:

SỐ LƯỢNG NHIỆM VỤ, THẨM QUYỀN ĐƯỢC PHÂN ĐỊNH
Nhiệm vụ, thẩm quyền của HĐND, UBND, Chủ tịch UBND cấp huyện chuyển xuống cấp xã
1060
2
Nhiệm vụ, thẩm quyền của HĐND, UBND, Chủ tịch UBND cấp huyện chuyển lên cấp tỉnh
188
3
Nhiệm vụ, thẩm quyền trung ương được xác định để phân định thẩm quyền cho chính quyền địa phương
1248

Nguồn: Báo cáo tập huấn Bộ Nội vụ ngày 14-6-2025

(2) Thực tiễn nhiệm vụ cụ thể theo chức năng, thẩm quyền của cấp xã:

NHIỆM VỤ THEO CHỨC NĂNG, THẨM QUYỀN
CỦA CHÍNH QUYỀN CẤP XÃ
Nhiệm vụ của cơ quan chuyên môn và các cơ quan khác ở cấp xã
168
2
Nhiệm vụ của Chủ tịch UBND cấp xã
165
3
Nhiệm vụ củaUBND cấp xã
719
4
Nhiệm vụ củaHĐND cấp xã
8

Nguồn: Báo cáo tập huấn Bộ Nội vụ ngày 14-6-2025

(3) Thực tiễn nhiệm vụ cụ thể theo chức năng, thẩm quyền của cấp Thành phố:

NHIỆM VỤ THEO CHỨC NĂNG, THẨM QUYỀN
CỦA CHÍNH QUYỀN CẤP TỈNH
Nhiệm vụ của cơ quan chuyên môn và các cơ quan khác ở cấp tỉnh
52
2
Nhiệm vụ củaChủ tịch UBND cấp tỉnh
33
3
Nhiệm vụ của UBND cấp tỉnh
102
4
Nhiệm vụ của HĐND cấp tỉnh

Nguồn: Báo cáo tập huấn Bộ Nội vụ ngày 14-6-2025

Thứ ba, các điều kiện về nhân lực, tài lực, hạ tầng công nghệ, chuyển đổi số trên địa bàn Thành phố… còn gặp nhiều khó khăn, thách thức:

Một là, xảy ra tình trạng nhiều công việc chưa thực sự đáp ứng yêu cầu do phải đảm nhận thêm nhiều nhiệm vụ phức tạp, dồn từ cấp tỉnh, cấp huyện trước đây xuống cấp xã, đòi hỏi trình độ chuyên môn cao hơn và kỹ năng đa dạng.... Do vậy, Thành phố đã xảy ra tình trạng “vừa thừa, vừa thiếu” ở cấp xã, đặc biệt là trong các lĩnh vực mới hoặc chuyên ngành, đồng thời cũng này sinh tâm lý chưa ổn định, chưa sẵn sàng cho công việc(10), cụ thể: (1) Nhiều nhiệm vụ với tính chất khác nhau, dẫn đến tình trạng thường xuyên quá tải, chất lượng công việc bị hạn chế; (2) Khó bảo đảm chất lượng và tiến độ vì áp lực về số lượng và thời hạn xử lý, tiềm ẩn nguy cơ sai sót hoặc kéo dài thời gian giải quyết; 3) Khó khăn trong công tác quản lý, điều hành vì số lượng nhân sự lãnh đạo chỉ 01 trưởng phòng và 01 phó trưởng phòng.

Hai là, việc sáp nhập, tinh gọn bộ máy đòi hỏi phải sắp xếp lại đội ngũ cán bộ, công chức, có sự xáo trộn về khoảng cách địa lý, nơi sinh sống (chủ yếu công chức từ Bà Rịa -Vũng Tàu và Bình Dương về Thành phố làm việc); chưa có các chế độ, chính sách phù hợp (thiếu nhà ở công vụ, mức lương còn thấp…), từ đó có những tác động trạng thái tinh thần, tâm lý cán bộ, công chức.

Ba là, hệ thống hạ tầng công nghệ thông tin tại các khu vực mới sáp nhập hoặc vùng sâu, vùng xa của Thành phố chưa đáp ứng được yêu cầu vận hành mới; cơ sở dữ liệu chưa đồng bộ, chưa cập nhật địa giới hành chính đối với các xã, phường nhập một phần sang địa giới hành chính khác; giao diện thanh toán trực tuyến trên Cổng dịch vụ công quốc gia khó tiếp cận thực hiện giao dịch(11); hệ thống tiếp nhận hồ sơ một cửa chưa phân luồng được về các cơ quan chuyên môn để xử lý và chưa chuyển được cho các đơn vị khác để phối hợp(12).

Bốn là, việc giải quyết thủ tục hành chính còn gặp khó khăn, vướng mắc như: do liên thông qua nhiều hệ thống của các bộ, ngành nên chưa vận hành ổn định, gây cản trở trong việc tra cứu thông tin; một số thủ tục hành chính mới được phân cấp chưa có phần mềm quản lý thống nhất, vẫn sử dụng giấy tờ thủ công.

Năm là, khó khăn về sắp xếp trụ sở, công sở. Thành phố nhiều trụ sở diện tích quá nhỏ, chưa đáp ứng điều kiện cho thực thi công vụ(13).

Sáu là, người dân, đặc biệt là người lớn tuổi hoặc ở khu vực nông thôn, chưa quen với giao dịch hành chính mới, đặc biệt là các dịch vụ công trực tuyến.

BẢNG KHẢO SÁT CÁN BỘ, CÔNG CHỨC VỀ MỨC ĐỘ ĐÁP ỨNG, PHÙ HỢP
VỀ CHUYÊN MÔN, KỸ NĂNG, TRẠNG THÁI TÂM LÝ (200 NGƯỜI)
TT
Nôi dung khảo sát
Đáp ứng, phù hợp
Không đáp ứng, không phù hợp
Không có ý kiến
Trình độ chuyên môn
178
12
10
2
Kỹ năng giải quyết công việc
169
15
16
3
Trình độ tin học, số hóa
163
25
12
4
Trạng thái tâm lý
181
16
3

Nguồn: Khảo sát cán bộ, công chức Thành phố từ ngày 15 đến ngày 20 - 7-2025

Thứ tư, định chế về phân cấp, phân quyền, ủy quyền và cơ chế giám sát.

Một là, hiện nay, thuật ngữ phân cấp, phân quyền, ủy quyền đã được giải thích rõ trong Luật Tổ chức Chính phủ năm 2025(14). Tuy nhiên, thực tế do phải áp dụng cụ thể bằng các nghị định nên gặp nhiều khó khăn trong xác định thẩm quyền, mẫu áp dụng... Việc phân cấp, phân quyền cho cấp xã vẫn còn những điểm chưa rõ ràng, minh bạch(15).

Hai là, theo cơ chế phân cấp, ủy quyền tại các nghị định, số lượng công việc và thẩm quyền của cấp xã hiện nay vượt quá tổng số của cấp huyện với cấp xã trước ngày 01-7-2025 cộng lại(16) nên công việc nhiều, trang thiết bị thiếu, thêm khâu trung gian và tăng thời gian xử lý thủ tục cho người dân.

Ba là, chưa xây dựng được cơ chế giám sát liên ngành sau khi nhập các tổ chức chính trị - xã hội vào Mặt trận Tổ quốc ở cấp tỉnh và cấp xã(17). Do vậy, cơ chế giám sát chưa chặt chẽ, chưa bảo đảm tính minh bạch để kiểm soát quyền lực đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã khi được trao nhiều quyền hạn hơn.

Thứ năm, quản trị địa bàn mở (cách thức, nhận thức, chủ thể, phương thức quản trị, phạm vi thẩm quyền địa hạt trong quản trị).

Một là, sau sáp nhập, cấp xã có phạm vi lớn hơn, dân số đông hơn, với đa dạng nhu cầu dân sinh và hạ tầng khác nhau, gây áp lực cho quản trị địa phương; chức năng nhiệm vụ các phòng chuyên môn cấp xã được quy định tại Điều 15 Nghị định số 150/2025/NĐ-CP nhưng các Luật chuyên ngành quy định riêng nhiệm vụ các lĩnh vực nên gặp khó khăn trong việc xác định đầu mối thực hiện của từng phòng tại giai đoạn đầu của chính quyền địa phương 02 cấp(18).

Hai là, số lượng biên chế (cấp Thành phố là 7.159 người và cấp xã 11.185 người; phường, xã đông như Nhà Bè là 148 người, Chánh Hưng là 131 người, Hiệp Phước là 128 người) tăng sau ngày 01-7-2025 nhưng chưa thể tinh giản (dự kiến giảm tổng thể công chức tỉnh, xã sau sắp xếp theo định hướng của Trung ương là 5.903 người so với số giao của Trung ương trước sắp xếp, trong đó: giảm Cấp tỉnh: 993 người; giảm cấp xã: 4.906 người), các quy định về tiêu chuẩn, điều kiện bổ nhiệm, vị trí chức danh chưa rõ ràng gây khó khăn về công tác cán bộ (sắp xếp vị trí việc làm, chế độ, chính sách...)(19).

Ba là, Trung tâm chuyển đổi số Thành phố, Trung tâm Phục vụ hành chính công dữ liệu chưa đầy đủ, chưa được cập nhật, chưa có quy trình thực hiện, dữ liệu sai sót phải tiến hành xác minh, nhập liệu thủ công, một số thủ tục chưa liên thông với cơ sở dữ liệu quốc gia, không bảo đảm thời hạn giải quyết...

2.2. Một số khuyến nghị

Một là, nâng cao năng lực, nhận thức, tư duy của đội ngũ cán bộ, công chức

Thông qua số liệu khảo sát, vẫn còn một bộ phận cán bộ, công chức chưa đáp ứng yêu cầu của mô hình chính quyền 2 cấp, đặc biệt là ở cấp xã. Do vậy, phải thực hiện đào tạo, bồi dưỡng chuyên sâu về quản trị công, kỹ năng giải quyết thủ tục hành chính, xử lý trên môi trường mạng, số hóa các dữ liệu, AI; cách thức vận hành, chuyển đổi các phần mềm (đặc biệt là các lĩnh vực mới được phân cấp).

Quán triệt các vấn đề mang tính quan điểm tư tưởng, thái độ hành vi, tinh thần phục vụ như: chuyển phương châm “Vừa chạy vừa xếp hàng” sang “Hàng thẳng, lối thông, đồng lòng cùng tiến”(21) vươn tới tương lai; thay đổi nhận thức “ngại khó, ngại xa, ngại khổ” để có thái độ phục vụ tốt, đảm bảo quản trị địa phương hiệu quả ở chính quyền 2 cấp.

Thay đổi nhận thức về giải quyết các công việc của chính quyền là trên không gian mạng, không phụ thuộc vào địa giới hành chính, nghĩa là: (1) Bỏ thẩm quyền địa hạt (phi địa giới hành chính) để người dân không phải di chuyển từ địa phương này sang địa phương khác nộp hồ sơ, giải quyết nhu cầu dịch vụ công; (2) Cán bộ, công chức không phải làm việc tập trung, di chuyển xa đến công sở hành chính, chỉ cần thực hiện quy trình trên phần mềm ứng dụng; (3) Hiểu và khai thác giá trị của văn bản điện tử, từ đó áp dụng hiệu quả cho công việc giải quyết từ xa.

Hai là, điều chỉnh biên chế, cơ cấu tổ chức bộ máy, thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao

Rà soát, điều chỉnh biên chế và cơ cấu tổ chức cấp xã phù hợp với khối lượng công việc và tính chất địa bàn mới. Bố trí đủ cán bộ, công chức chuyên môn theo từng lĩnh vực, hạn chế đến mức thấp nhất tình trạng “vừa thừa, vừa thiếu”.

Trên cơ sở Điều 4 Luật Cán bộ, công chức năm 2024 về cơ chế thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao và chính sách đối với người có tài năng trong hoạt động công vụ, Thành phố cần xây dựng Đề án về xây dựng đội ngũ chuyên gia cho quản trị địa phương theo mô hình chính quyền 2 cấp.

Ba là, đầu tư đồng bộ hạ tầng công nghệ thông tin và thúc đẩy chuyển đổi số, hoàn thiện hạ tầng số

Đẩy mạnh đầu tư, nâng cấp hạ tầng công nghệ thông tin, đường truyền internet tại các cấp xã, đặc biệt là khu vực vùng xa như Cần Giờ, Củ Chi để bảo đảm hệ thống vận hành thông suốt. Đẩy nhanh quá trình triển khai, kết nối liên thông toàn Thành phố, giữa Thành phố với Chính phủ, bộ, ngành trung ương. Chú trọng xây dựng phần mềm liên thông hồ sơ (khai sinh, thường trú, cấp thẻ bảo hiểm y tế cho trẻ dưới 6 tuổi...) và xử lý hồ sơ liên thông giữa địa phương với hệ thống quốc gia. Thời gian trước mắt, cần tăng cường dịch vụ công trực tuyến bằng việc đẩy mạnh triển khai, hoàn thiện các dịch vụ công trực tuyến mức độ cao, đảm bảo dễ sử dụng, thân thiện với người dân và doanh nghiệp.

Xây dựng mô hình trí tuệ nhân tạo (AI) dùng chung cho cấp xã trên địa bàn Thành phố để hỗ trợ xử lý công việc, tra cứu dữ liệu nhanh chóng, hiệu quả. Đồng thời, giúp kiểm tra, giám sát, đánh giá chất lượng công việc, hướng tới mục tiêu quản trị số hiện đại. Xây dựng lực lượng phản ứng nhanh (có các phương án chuyển hồ sơ từ trang dịch vụ công Thành phố sang phần mềm các bộ, ngành trung ương để giải quyết); xây dựng cơ chế xử lý nhanh (các trường hợp tiếp nhận hồ sơ không nhập được dữ liệu, dẫn đến không tiếp nhận được hồ sơ trực tuyến).

Sớm ban hành quyết định phê duyệt quy trình nội bộ giải quyết thủ tục hành chính. Khảo sát, rà soát tăng cường, nâng cấp trang thiết bị, hạ tầng thông tin để đáp ứng nhu cầu, lưu lượng băng thông giải quyết thủ tục hành chính, số hóa tài liệu. Phân luồng kịp thời hệ thống tiếp nhận và xử lý hồ sơ trên hệ thống một cửa đến các cơ quan chuyên môn và các đơn vị khác. Đồng thời, cần tích hợp phần thống kê số hồ sơ đã nhận trong ngày, số hồ sơ đã chuyển xử lý, số hồ sơ sắp đến hạn,... để thuận lợi theo dõi tiến độ.

Cung cấp phần mềm, dữ liệu đồng bộ tích hợp trên hệ thống một cửa để đẩy mạnh việc tiếp nhận và xử lý hồ sơ. Kịp thời tích hợp, chia sẻ, đồng bộ dữ liệu tại các hệ thống chuyên ngành để kịp thời cung ứng dịch vụ công. Triển khai đồng bộ các điểm hỗ trợ người dân sử dụng dịch vụ công trực tuyến tại các trung tâm phục vụ hành chính công cấp xã, cử người hướng dẫn trực tiếp.

Ba là, hoàn thiện cơ chế phân cấp, phân quyền và giám sát

Trên cơ sở hướng dẫn của Trung ương, Thành phố nhanh chóng triển khai thống nhất về phân cấp, thẩm quyền... , quy định rõ ràng, cụ thể về thẩm quyền, trách nhiệm của từng cấp trong mô hình mới, đặc biệt là các nhiệm vụ được phân cấp từ cấp huyện xuống cấp xã.

Nhằm giảm tải công việc cho chủ tịch cấp xã, đáp ứng kịp thời, đầy đủ yêu cầu người dân, Thành phố có văn bản hướng dẫn cụ thể về nội dung được ủy quyền cho công chức phụ trách những nhiệm vụ, lĩnh vực cụ thể.

Thiết lập cơ chế kiểm tra, giám sát thông qua việc xây dựng hệ thống giám sát chặt chẽ, minh bạch từ cấp trên xuống cấp dưới và từ phía người dân; khuyến khích người dân tham gia giám sát thông qua các kênh phản ánh, góp ý. Tăng cường kiểm soát nội bộ và thanh tra, bảo đảm các quy trình kiểm soát nội bộ hoạt động hiệu quả và tăng cường hoạt động thanh tra, kiểm tra để kịp thời phát hiện và xử lý các hành vi vi phạm. Điều chỉnh lại chức năng, nhiệm vụ, biên chế, sắp xếp lại các lực lượng chuyên ngành từ các sở ngành thành phố về cho chính quyền cấp xã như thanh tra xây dựng, trật tự đô thị... để bám sát các hoạt động kiểm tra, xử lý các vi phạm pháp luật.

Bốn là, bảo đảm quản trị hiệu quả địa bàn mở

Nghiên cứu, xây dựng các giải pháp quản lý phù hợp với đặc thù của từng phường, xã, đặc khu sau sáp nhập, có tính đến yếu tố dân số, địa lý, kinh tế - xã hội. Đẩy mạnh cơ chế phối hợp liên ngành, liên cấp để giải quyết các vấn đề phức tạp, đòi hỏi sự tham gia của nhiều cơ quan; tổ chức các chiến dịch truyền thông rộng rãi để người dân hiểu rõ lợi ích và cách thức vận hành của mô hình mới; tổ chức phong trào thi đua “100 ngày hoạt động tinh - gọn - mạnh - hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả” để khuyến khích cán bộ, công chức nỗ lực thích ứng và làm việc hiệu quả; thiết lập các kênh tiếp nhận ý kiến, phản ánh, góp ý từ người dân và doanh nghiệp (qua VNeID, ứng dụng Công dân số Thành phố Hồ Chí Minh, Tổng đài 1022) để kịp thời cải thiện quy trình, nâng cao chất lượng phục vụ.

3. Kết luận

Dù còn những khó khăn bước đầu, nhưng mô hình chính quyền địa phương hai cấp tại Thành phố Hồ Chí Minh đang dần đi vào nền nếp, phát huy hiệu quả phục vụ người dân, tạo chuyển biến tích cực ở cơ sở. Việc triển khai mô hình chính quyền hai cấp là một quá trình lâu dài, đòi hỏi sự đồng bộ, quyết liệt và linh hoạt trong điều hành. Với những giải pháp phù hợp, Thành phố Hồ Chí Minh sớm vượt qua các khó khăn, thách thức, kịp thời điều chỉnh, tháo gỡ vướng mắc, hoàn thiện bộ máy mới, bảo đảm hoạt động thông suốt, hiệu quả, vì mục tiêu phục vụ nhân dân tốt hơn.

_________________

Ngày nhận bài: 29-10-2025; Ngày bình duyệt: 5-11-2025, Ngày duyệt đăng: 12-11-2025.

Email: haihophantrong@gmail.com

(1) Nghị quyết số 60-NQ/TW ngày 12-4-2025 Hội nghị lần thứ 11 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII.

(2) 28 nghị định của Chính phủ (từ Nghị định số 120/2025/NĐ-CP đến Nghị định số 151/2025/NĐ-CP) về phân định thẩm quyền của chính quyền địa phương 02 cấp theo từng lĩnh vực quản lý nhà nước.

(3), (15) Nghị quyết số 203/2025/QH15 ngày 16-6-2025 của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.

(4), (21) Phát biểu chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm tại phiên khai mạc Hội nghị Trung ương 12 khóa XIII https://plo.vn/toan-van-phat-bieu-cua-tong-bi-thu-to-lam-tai-phien-khai-mac-hoi-nghi-trung-uong-12-khoa-xiii-post861053.html:

(5), (7), (10), (20) Báo cáo số 4375/BC-SNV ngày 11-9-2025 của Sở Nội vụ Thành phố Hồ Chí Minh.

(6) Nghị định số 45/2025/NĐ-CP ngày 28-02-2025 của Chính phủ quy định tổ chức các cơ quan chuyên môn thuộc ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và ủy ban nhân dân huyện, quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh, thành phố thuộc thành phố trực thuộc trung ương và Nghị định số 150/2025/NĐ-CP ngày 12-6-2025 của Chính phủ quy định tổ chức các cơ quan chuyên môn thuộc ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và ủy ban nhân dân xã, phường, đặc khu thuộc tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương.

(8) Nghị định số 30/2020/NĐ-CP ngày 05-3-2020 của Chính phủ về công tác văn thư.

(9), (16) Báo cáo tập huấn của Bộ Nội vụ ngày 14-6-2025.

(11) Báo cáo ngày 15-7-2025 của Đảng ủy các Phường: Sài Gòn, Tân Định, Cầu Ông Lãnh về tình hình sắp xếp bộ máy hệ thống chính trị gắn với xây dựng chính quyền địa phương 02 cấp.

(12) Báo cáo số 12-BC/ĐU ngày 15-7-2025 của Đảng ủy xã An Thới Đông Kết quả vận hành mô hình chính quyền địa phương 02 cấp.

(13), (19) Thông tin sơ lược của Sở Nội vụ Thành phố (2025) sau 15 ngày thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp (từ ngày 01-7 đến ngày 15-7-2025).

(14) Luật Tổ chức Chính phủ năm 2025 (các Điều 7, 8, 9).

(17) Báo cáo số 02/BC-UBND ngày 09-7-2025 của Ủy ban nhân dân phường Cầu Ông Lãnh về kết quả vận hành chính quyền địa phương 02 cấp.

(18) Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22-12-2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.