Tư tưởng Hồ Chí Minh về phát triển đảng viên và sự vận dụng vào Đảng bộ Binh đoàn 15

NCS NGUYỄN THU TRÀ
Đoàn 871
Tổng cục Chính trị, Bộ Quốc phòng

1. Mở đầu

Công tác phát triển đảng viên là một trong những nhiệm vụ trọng yếu, có tính quy luật, vừa cơ bản, vừa lâu dài của công tác xây dựng Đảng, là vấn đề được Hồ Chí Minh rất quan tâm, coi trọng. Những chỉ dẫn của Hồ Chí Minh về phát triển đảng viên có giá trị lý luận và thực tiễn sâu sắc, là kim chỉ nam định hướng cho Đảng trong công tác phát triển đảng viên trong quá trình lãnh đạo cách mạng cũng như trong giai đoạn xây dựng và phát triển đất nước hiện nay.

2. Nội dung

2.1. Tư tưởng Hồ Chí Minh về phát triển đảng viên

Về vai trò của công tác phát triển đảng viên. Trước hết, công tác phát triển đảng viên bảo đảm cho Đảng đủ lực lượng để lãnh đạo cách mạng. Đảng là một tổ chức được hình thành từ đội ngũ đảng viên. Đảng lãnh đạo cách mạng, trong đó đảng viên chính là người trực tiếp gắn kết Đảng với nhân dân.

Hồ Chí Minh chỉ rõ: “Đảng là gồm các đảng viên mà tổ chức nên. Mọi công việc Đảng đều do đảng viên làm. Mọi nghị quyết Đảng đều do đảng viên chấp hành. Mọi chính sách của Đảng đều do đảng viên mà thấu đến quần chúng. Mọi khẩu hiệu, mọi kế hoạch của Đảng đều do đảng viên cố gắng thực hiện”⁽¹⁾. Đây là quan điểm khái quát và toàn diện của Hồ Chí Minh về vai trò của đảng viên.

Đảng là một tổ chức được cấu thành nên từ nhiều “tế bào” cùng chung mục tiêu, lý tưởng. Chính vì thế, sự vững mạnh của từng “tế bào” là điều kiện bắt buộc, tạo nên sức chiến đấu của Đảng. Hồ Chí Minh lý giải: “Để lãnh đạo cách mạng, Đảng phải mạnh. Đảng mạnh là do chi bộ tốt. Chi bộ tốt là do các đảng viên đều tốt”⁽²⁾. Theo đó, công tác phát triển đảng viên góp phần làm cho chi bộ, tổ chức chức đảng ngày càng mạnh lên, nhờ đó, Đảng mới đủ sức hoàn thành thắng lợi sứ mệnh vẻ vang. Đúng như Hồ Chí Minh nhấn mạnh: “Đảng viên tốt thì Đảng mới mạnh”⁽³⁾.

Là đảng lãnh đạo, cầm quyền, công tác phát triển đảng viên là tiền đề hình thành nên đội ngũ cán bộ. Theo Người, cách mạng là sự nghiệp khó khăn, lâu dài, để hoàn thành sứ mệnh của mình, Đảng phải có đội ngũ cán bộ. Bởi cán bộ là gốc của mọi việc và “Công việc thành công hoặc thất bại đều do cán bộ tốt hay kém”⁽⁴⁾. Muốn có đội ngũ cán bộ tốt, trước hết Đảng phải lựa chọn, kết nạp những quần chúng ưu tú vào hàng ngũ của Đảng.

Về tiêu chuẩn đảng viên. Theo Hồ Chí Minh, khi muốn vào Đảng, quần chúng ưu tú phải đạt các tiêu chuẩn của người đảng viên. Đây là cơ sở, thước đo, căn cứ để xem xét kết nạp đảng trong từng giai đoạn, thời kỳ, nhiệm vụ cách mạng. Ngày 09-12-1959, lấy bút danh Trần Lực, Hồ Chí Minh viết bài báo với tựa đề “Tiêu chuẩn của người đảng viên” đăng trên báo Nhân dân. Trong đó, Người xác định những tiêu chuẩn của người kết nạp Đảng, đó là: “Khi kết nạp mỗi một đảng viên mới, cần phải dựa vào sáu tiêu chuẩn của người đảng viên. Sáu tiêu chuẩn ấy là: 1- Suốt đời kiên quyết phấn đấu cho chủ nghĩa xã hội, chủ nghĩa cộng sản. 2- Rèn luyện tư tưởng vô sản, sửa chữa tư tưởng sai lầm. Kiên quyết đứng hẳn trên lập trường giai cấp công nhân, không đứng chân trong chân ngoài. 3- Đặt lợi ích của Đảng lên trên hết, trước hết. Biết đem lợi ích riêng của cá nhân phục tùng lợi ích chung của cách mạng. 4- Tuyệt đối chấp hành nghị quyết và kỷ luật của Đảng. 5- Liên hệ chặt chẽ với quần chúng. 6- Luôn luôn cố gắng học tập; thật thà tự phê bình và thành khẩn phê bình đồng chí mình. Đó là mấy tiêu chuẩn rất cần thiết để xứng đáng là người đảng viên”⁽⁵⁾.

Theo đó, để được đứng trong hàng ngũ của Đảng, quần chúng không chỉ thật sự tiên phong, đi đầu trong công việc mà còn phải dám đương đầu với khó khăn, thách thức; biết đặt lợi ích tập thể lên trên lợi ích cá nhân, phải hết lòng, hết sức phục vụ nhân dân. Hồ Chí Minh nhấn mạnh: “Gọi là đảng viên thì phải nhận rõ, phải biết rõ Đảng ta phải làm gì, vào Đảng để làm gì… Vào Đảng là để phục vụ nhân dân, phục vụ giai cấp, phục vụ cách mạng… Đảng không bắt buộc ai vào Đảng cả. Vào thì có nhiệm vụ, có trách nhiệm của đảng viên, nếu sợ không phục vụ được nhân dân, phục vụ được cách mạng thì đừng vào hay là khoan hãy vào”⁽⁶⁾.

Như vậy, mỗi quần chúng muốn phấn đấu vào Đảng phải xác định rõ mục tiêu là để cống hiến và phục vụ cách mạng, phục vụ nhân dân. Hồ Chí Minh nhấn mạnh: “Đảng không phải là một tổ chức để làm quan phát tài”⁽⁷⁾. Với những quần chúng đang phấn đấu để được đứng vào hàng ngũ của Đảng, Người nhắc nhở: “vào Đảng là để hết lòng hết sức phục vụ giai cấp, phục vụ Nhân dân, làm trọn nhiệm vụ của người đảng viên”⁽⁸⁾. Bởi Người xác định: “Đảng viên là người thay mặt Đảng đại biểu cho lợi ích của giai cấp công nhân và nhân dân lao động”⁽⁹⁾. Hồ Chí Minh khẳng định: “Đảng ta đại biểu cho lợi ích chung của giai cấp công nhân, của toàn thể nhân dân lao động, chứ không phải mưu cầu lợi ích riêng của một nhóm người nào, của cá nhân nào”⁽¹⁰⁾. “Ngoài lợi ích của dân tộc, của Tổ quốc, thì Đảng không có lợi ích gì khác”⁽¹¹⁾.

Đó là những lời huấn thị để xác định động cơ đúng đắn, vào Đảng là để phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân, là để cống hiến cho sự nghiệp cách mạng: “Mỗi người đảng viên, mỗi người cán bộ từ trên xuống dưới đều phải hiểu rằng: Mình vào Đảng để làm đày tớ cho nhân dân, Bác nhấn mạnh: Làm đày tớ nhân dân chứ không phải làm “quan” nhân dân”⁽¹²⁾.

Về yêu cầu phát triển đảng viên. Theo Người, trước hết, cần coi trọng chất lượng, tiêu chuẩn, đặc biệt là tiêu chuẩn giác ngộ lý tưởng Đảng, chú trọng tiêu chuẩn về đạo đức, lối sống, năng lực hoàn thành nhiệm vụ; không chạy theo số lượng. Hồ Chí Minh nhấn mạnh: “Đảng không phải chỉ cần con số cho nhiều, tuy nhiều là tốt, nhưng phải có cái chất của người đảng viên”⁽¹³⁾, và theo Người “Không nên hẹp hòi. Nhưng việc phát triển Đảng phải làm cẩn thận, không được cẩu thả”⁽¹⁴⁾; “Cần phải xem công tác củng cố và phát triển Đảng là một công tác quan trọng và thường xuyên. Và phải nắm vững phương châm phát triển Đảng là trọng chất hơn lượng”⁽¹⁵⁾.

Đồng thời, theo Người, đối với công tác phát triển đảng viên, phải làm sao bảo đảm có cơ cấu hợp lý và chú trọng nguồn phát triển đảng. Hồ Chí Minh luôn nhấn mạnh, khi phát triển đảng viên, phải chọn lựa và kết nạp cho được những quần chúng ưu tú vào Đảng, bảo đảm cả về số lượng, giới tính, độ tuổi, trình độ học vấn...; chú ý đến những nơi còn ít và chưa có đảng viên. Tránh tình trạng thiếu hụt hoặc mất cân đối cơ cấu đảng viên. Người nhắc nhở: “Ở Hà Bắc trong 100 người dân mới chỉ có độ hơn 2 đảng viên. Như thế là ít”⁽¹⁶⁾. Người cũng yêu cầu chú trọng cơ cấu, thành phần trong phát triển đảng viên: “Cần phải lựa chọn và kết nạp thêm đảng viên phụ nữ và đảng viên các dân tộc miền núi⁽¹⁷⁾. Kết nạp Đảng phải xét trên các tiêu chuẩn, theo quy định rõ ràng, từ thực tiễn mà phát hiện, đào tạo, bồi dưỡng, rèn luyện những quần chúng thực sự giác ngộ, có niềm tin vào Đảng và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, nhằm tạo nguồn phát triển Đảng. Vì thế, khi phát triển đảng cũng phải hết sức thận trọng, tỉ mỉ.

Ngoài ra, phải kết hợp công tác phát triển với sàng lọc đội ngũ đảng viên. Để một đảng cách mạng - đảng kiểu mới xứng đáng là đội tiên phong, không ngừng lớn mạnh thì phải thường xuyên bổ sung những quần chúng ưu tú cho Đảng, đồng thời loại bỏ cơ thể mình những phần tử thoái hóa, biến chất, cơ hội. Đây cũng là điều kiện để Đảng tồn tại và phát triển, đủ uy tín lãnh đạo nhân dân qua các giai đoạn cách mạng ở mỗi nước. Như V.I.Lênin nhấn mạnh: “Những đảng viên hữu danh vô thực thì cho không chúng ta cũng không cần. Đảng độc nhất nắm chính quyền trên thế giới quan tâm đến việc nâng cao chất lượng đảng viên, đến việc thanh trừ “bọn luồn lọt vào Đảng” ra khỏi hàng ngũ của mình, chứ không phải làm tăng thêm số lượng đảng viên, đó chính là đảng chúng ta, đảng của giai cấp công nhân cách mạng”⁽¹⁸⁾. Nếu để lọt những phần tử cơ hội vào Đảng, họ sẽ lợi dụng địa vị, quyền hành để mưu đồ lợi ích riêng, làm chệch tính Đảng theo khuynh hướng xa rời quan điểm của giai cấp công nhân, gây ảnh hưởng xấu về tư tưởng trong Đảng, làm biến dạng tổ chức, tha hóa cán bộ, đảng viên, phá vỡ mối quan hệ gắn bó giữa Đảng và quần chúng. Vì vậy, khi phát triển đảng viên, phải lựa chọn kỹ càng những người thực sự ưu tú.

2.2. Thực trạng và một số giải pháp phát triển đảng viên ở Đảng bộ Binh đoàn 15

Binh đoàn 15 đứng chân chủ yếu trên địa bàn vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số của các tỉnh: Gia Lai, Quảng Ngãi, Quảng Trị, tiếp giáp với hai nước Campuchia và Lào⁽¹⁹⁾. Binh đoàn 15 thực hiện nhiệm vụ sản xuất, kinh doanh trên một số lĩnh vực chủ yếu: Trồng, chăm sóc, khai thác, chế biến cây công nghiệp (cao su, cà phê); trồng cây lương thực, chăn nuôi; khai thác, quy hoạch, khảo sát, thiết kế xây dựng công trình nhà ở, giao thông, thuỷ lợi, hồ đập, cầu cống; sản xuất phân hữu cơ vi sinh và các loại phân bón khác phục vụ nông nghiệp; sản xuất, chế biến gỗ cao su; sản xuất điện; dịch vụ nhà hàng, khách sạn.

Đảng viên trong Đảng bộ Binh đoàn 15 gồm sỹ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công chức, viên chức quốc phòng, cán bộ, nhân viên chuyên môn kỹ thuật được đào tạo, phục vụ lâu dài, đảm nhiệm các cương vị lãnh đạo, chỉ huy, quản lý, chuyên môn ở các chi nhánh, xí nghiệp, công ty thuộc Binh đoàn. Đảng viên là bộ phận nòng cốt trong quá trình vận hành của Binh đoàn; góp phần bảo đảm cho Binh đoàn làm tốt nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, tăng cường quốc phòng, an ninh, xây dựng “thế trận lòng dân” vững chắc trên địa bàn chiến lược các tỉnh Tây Nguyên. Do vậy, công tác xây dựng đội ngũ đảng viên trong Binh đoàn 15 luôn được quan tâm sâu sắc.

Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh, nhằm nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên về vai trò, vị trí của công tác phát triển đảng viên tại đơn vị, Đảng bộ Binh đoàn 15 đã quan tâm tạo nguồn và phát triển nhiều quần chúng muốn vào Đảng, đáp ứng đủ tiêu chuẩn, quy định của Đảng.

Trong nhiệm kỳ 2015-2020, Đảng bộ Binh đoàn 15 đã mở 13 lớp bồi dưỡng cho đối tượng kết nạp Đảng với 560 quần chúng tham gia (đối tượng là người đồng bào dân tộc thiểu số tăng hơn so với nhiệm kỳ trước). Đã tổ chức 20 lớp bồi dưỡng cho đảng viên mới, với hơn 986 đảng viên tham gia học tập, bồi dưỡng kiến thức lý luận chính trị, nhận thức về Đảng; kết nạp 575 đảng viên mới (so với mục tiêu kết nạp 500 đảng viên, đạt 115% so với kế hoạch đề ra). Trong số đảng viên mới kết nạp, có 150 đồng chí là người dân tộc thiểu số (chiếm 26,09%). Cấp uỷ các cấp cũng báo cáo kịp thời lên Đảng bộ Binh đoàn để đề nghị tặng Huy hiệu Đảng cho 55 đồng chí⁽²⁰⁾.

Nhiệm kỳ 2020-2025, dù có không ít khó khăn, thách thức, như đại dịch Covid-19 (năm 2020-2022) và diễn biến phức tạp của hoạt động chống phá của các thế lực thù địch trên địa bàn Tây Nguyên, Đảng bộ Binh đoàn 15 vẫn luôn quan tâm công tác phát triển đảng viên, trong đó chú trọng phát triển đảng viên là người dân tộc thiểu số. Trong sáu tháng đầu năm 2024, Đảng bộ đã mở 2 lớp bồi dưỡng lý luận chính trị cho đảng viên mới và đối tượng kết nạp đảng. Tiến hành xác minh hồ sơ, thẩm định đầy đủ tiêu chuẩn, đặc biệt chú trọng tiêu chuẩn về chính trị, phẩm chất, đạo đức lối sống. Toàn Đảng bộ kết nạp được 35 đảng viên mới, trong đó có 09 đồng chí là người dân tộc thiểu số. Đảng viên sau khi được kết nạp đã phát huy tốt vai trò, trách nhiệm, luôn gương mẫu, đi đầu trong thực hiện nhiệm vụ, thường xuyên nêu cao tinh thần đoàn kết, quyết tâm xây dựng tổ chức Đảng trong sạch, vững mạnh, cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện, mẫu mực tiêu biểu, gắn bó mật thiết với địa bàn, tích cực tham gia các hoạt động phong trào và vận động quần chúng nhân dân, góp phần xây dựng địa bàn vững mạnh⁽²¹⁾.

Tuy nhiên, công tác phát triển đảng viên của Đảng bộ Binh đoàn 15 trong thời gian qua vẫn còn một số hạn chế: Một số chủ thể, lực lượng, cấp uỷ, tổ chức đảng, đảng viên trong Đảng bộ, chi bộ còn chưa nhận thức đúng đắn, đầy đủ về ý nghĩa, tầm quan trọng, vị trí, vai trò của công tác phát triển đảng viên. Tại một số chi bộ chi nhánh, xí nghiệp, công ty trực thuộc, công tác phát triển đảng viên vẫn chưa được nhận thức đầy đủ, dẫn đến quá trình lên kế hoạch và thực hiện chưa đồng bộ, còn trì trệ và hình thức. Công tác quy hoạch, tạo nguồn phát triển đảng viên là người dân tộc thiểu số, là phụ nữ còn chưa được quan tâm đúng mức.

Bên cạnh đó, Binh đoàn 15 là một đơn vị đặc thù, đứng chân trên địa bàn trọng yếu - Tây Nguyên, vì vậy trên cơ sở khung tiêu chuẩn chung, cần xây dựng hệ tiêu chuẩn đảng viên phù hợp với đặc điểm chức năng, nhiệm vụ, tình hình đơn vị, lấy đó làm cơ sở để lựa chọn, kết nạp những quần chúng ưu tú của Binh đoàn vào hàng ngũ của Đảng, đồng thời là căn cứ rèn luyện, đánh giá cán bộ. Tuy nhiên, việc xây dựng tiêu chí, tiêu chuẩn đặc thù của đảng viên trong Đảng bộ Binh đoàn 15 chưa được quan tâm, chú trọng đúng mức.

Mặt khác, tổ chức Đoàn Thanh niên ở các chi nhánh, công ty thuộc Binh đoàn 15 chưa thực sự phát huy vai trò là môi trường rèn luyện đảng viên; chưa có nhiều đổi mới trong hình thức, phương pháp tập hợp đoàn viên tham gia các phong trào. Một số ít cán bộ, đảng viên còn thiếu gương mẫu, chưa tích cực học tập, rèn luyện; hiệu quả công tác tự phê bình và phê bình trong sinh hoạt đảng chưa cao. Nguồn đảng viên kế cận đối với các vị trí cán bộ chủ chốt, lãnh đạo ở một số đơn vị trong Binh đoàn còn mỏng, cơ cấu chưa hợp lý.

Bối cảnh hiện nay, những khó khăn, thách thức trong quá trình hội nhập quốc tế, tác động của mặt trái kinh tế thị trường, âm mưu “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch cùng với những tiêu cực, tệ nạn xã hội, nhất là tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” của một bộ phận cán bộ, đảng viên càng đòi hỏi đẩy mạnh công tác phát triển đảng viên. Theo đó, Đảng bộ Binh đoàn 15 cần vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về phát triển đảng viên, tiến hành đồng bộ, toàn diện nhiều giải pháp, trong đó, trước mắt cần tập trung thực hiện quyết liệt, có hiệu quả những nội dung chủ yếu sau:

Một là, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của các chủ thể, lực lượng về vị trí, vai trò công tác phát triển đảng viên

Thấm nhuần tư tưởng Hồ Chí Minh, mỗi đảng viên là một “tế bào” góp phần gia tăng sức mạnh để Đảng lãnh đạo cách mạng, “đảng viên tốt thì Đảng mới mạnh”. Chính vì thế, nhận thức đúng đắn về trách nhiệm của bản thân, vị trí, vai trò công tác phát triển đảng viên ở Đảng bộ Binh đoàn 15 theo tư tưởng Hồ Chí Minh là nhiệm vụ, giải pháp quan trọng.

Để làm được điều đó, trước hết các chi bộ, đảng bộ cần tập trung giáo dục, nâng cao nhận thức cho các cấp ủy, tổ chức đảng ở Binh đoàn 15 và các lực lượng liên quan quán triệt sâu sắc tư tưởng Hồ Chí Minh về phát triển đảng viên; tăng cường tuyên truyền, quán triệt các nghị quyết, chỉ thị, quy định của Đảng, nhất là Chỉ thị số 28-CT/TW ngày 21-01-2019 của Ban Bí thư “Về nâng cao chất lượng kết nạp đảng viên và rà soát, sàng lọc, đưa những đảng viên không còn đủ tư cách ra khỏi Đảng”; Hướng dẫn số 12-HD/BTCTW, ngày 18-1-2022 của Ban Tổ chức Trung ương “Về hướng dẫn nghiệp vụ công tác đảng viên”; Nghị quyết số 21-NQ/TW, ngày 16-6-2022 của Hội nghị Trung ương 5 khóa XIII “Về tăng cường củng cố xây dựng tổ chức cơ sở đảng và nâng cao chất lượng đội ngũ đảng viên trong giai đoạn mới”;… trên cơ sở đó nâng cao nhận thức về tiêu chuẩn, quan điểm, phương hướng, phương châm, nguyên tắc của Đảng về công tác phát triển đảng viên; nắm chắc chức năng, nhiệm vụ, mối quan hệ công tác và trách nhiệm của từng tổ chức, cá nhân trong tham gia nâng cao chất lượng công tác phát triển đảng viên ở Binh đoàn 15 theo tư tưởng Hồ Chí Minh.

Ngoài ra, việc tuyên truyền, giáo dục, nâng cao nhận thức, trách nhiệm cần được tiến hành bằng nhiều hình thức, phương pháp, trong đó chú trọng đổi mới cách thức quán triệt, học tập, triển khai các nghị quyết của Đảng; đổi mới, hoàn thiện chương trình đào tạo, cập nhật kiến thức lý luận chính trị và việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; nâng cao hiệu quả các hoạt động tuyên truyền, văn hóa, văn nghệ quần chúng; phát huy tối đa vai trò của các phương tiện thông tin đại chúng,... Trên cơ sở đó, giúp cho cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ chủ trì, cơ quan chính trị các cấp ở Binh đoàn 15 nâng cao nhận thức, trách nhiệm, tích cực, chủ động tham gia nâng cao chất lượng công tác phát triển đảng viên ở Binh đoàn 15 một cách tự giác, thực chất, hiệu quả.

Hai là, thực hiện đúng phương châm, nội dung công tác phát triển đảng viên

Trong công tác kết nạp Đảng ở Binh đoàn 15, các chi bộ, Đảng bộ phải coi trọng và bảo đảm đúng, đủ các tiêu chuẩn đảng viên, đặc biệt là tiêu chuẩn phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, năng lực công tác; người được kết nạp phải thực sự là những cá nhân tiêu biểu, có uy tín trong các tổ chức, đoàn thể. Dựa trên tình hình thực tế, Binh đoàn cần xây dựng bộ tiêu chuẩn đảng viên dành riêng cho đơn vị mình, vừa bảo đảm sự thống nhất với tiêu chuẩn đảng viên của Đảng, vừa thể hiện tính đặc thù của đơn vị.

Mặt khác, trong công tác phát triển đảng viên, cần khắc phục triệt để tình trạng chạy theo số lượng, xem nhẹ chất lượng, bởi lẽ, “Đảng không phải chỉ cần con số cho nhiều, tuy nhiều là tốt, nhưng phải có cái chất của người đảng viên”⁽²²⁾. Đồng thời, cần loại bỏ tư tưởng hẹp hòi, cục bộ, địa phương; chú trọng bồi dưỡng, xem xét kết nạp những quần chúng có trình độ học vấn, chuyên môn cao (nhất là trong các lĩnh vực trọng yếu của Binh đoàn), giác ngộ lý tưởng cách mạng, có động cơ vào Đảng đúng đắn, có thành tích xuất sắc trong công tác, lao động sản xuất và các phong trào thi đua yêu nước...

Bên cạnh đó, cần thực hiện nghiêm quy trình phát triển đảng viên. Chú trọng xây dựng chủ trương, biện pháp, kế hoạch công tác phát triển đảng viên, xuất phát từ yêu cầu, nhiệm vụ xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Làm tốt công tác tạo nguồn phát triển đảng viên, tạo nguồn kế cận chất lượng cao cho Đảng. Các cấp ủy, tổ chức đảng ở Binh đoàn 15 cần tập trung ưu tiên đội ngũ sỹ quan, quân nhân chuyên nghiệp, nhân viên chuyên môn kỹ thuật, những quần chúng thực sự tiêu biểu trong phong trào thi đua quyết thắng và quần chúng là người dân tộc thiểu số, con em gia đình có công với cách mạng, đã qua rèn luyện, thử thách, có phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, ý thức tổ chức kỷ luật, hoàn thành tốt chức trách nhiệm vụ được giao; có động cơ đúng đắn phấn đấu vào Đảng, có hiểu biết về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.

Tăng cường bồi dưỡng, rèn luyện, thử thách đối tượng nguồn phát triển đảng viên. Cấp ủy, tổ chức đảng thường xuyên giáo dục, nâng cao nhận thức cho đối tượng nguồn phát triển Đảng toàn diện về mọi mặt, từ lý luận chính trị, tư tưởng, đạo đức, lối sống, bổ sung kiến thức chuyên môn đến rèn luyện phương pháp, kỹ năng, hoạt động trong phong trào thực tiễn; học tập trong trường, lớp và học tập từ thực tế công việc, trong cuộc sống và học hỏi nhân dân... Kết hợp chặt chẽ, hiệu quả giữa đào tạo, bồi dưỡng về chính trị với rèn luyện, thử thách đối tượng nguồn phát triển Đảng trong các hoạt động, phong trào thực tiễn, nhất là trong những công việc khó, việc mới, đòi hỏi sự nhiệt tình, xung kích, giúp đối tượng nguồn phát triển Đảng có điều kiện phát huy khả năng, bộc lộ suy nghĩ, nhận thức, nguyện vọng qua việc thực hiện nhiệm vụ chính trị và hoạt động công tác xã hội.

Thực hiện đúng quy trình kết nạp đảng viên và công nhận đảng viên chính thức, bảo đảm đúng tiêu chuẩn, điều kiện, quy trình, thủ tục theo quy định. Đảng viên được kết nạp phải là quần chúng thực sự ưu tú, có phẩm chất chính trị tốt, đạo đức trong sáng, được rèn luyện, thử thách trong thực tiễn, có nhận thức đúng, đầy đủ về Đảng, có động cơ vào Đảng đúng đắn. Tăng cường công tác quản lý, giáo dục đảng viên; chủ động khắc phục những biểu hiện phai nhạt lý tưởng, chủ nghĩa cơ hội, thực dụng, cá nhân chủ nghĩa. Kiên quyết, kịp thời đưa những đảng viên không còn đủ tư cách ra khỏi Đảng. Đề cao tính kỷ luật, kỷ cương của Đảng, tính chiến đấu, tự phê bình, phê bình và nâng cao trách nhiệm đảng viên trong sinh hoạt chi bộ.

Ba là, thường xuyên phối hợp chặt chẽ, phát huy sức mạnh của các tổ chức, lực lượng

Để công tác phát triển đảng viên ở Binh đoàn 15 đạt hiệu quả cao, thiết thực, phải thường xuyên phối hợp chặt chẽ, phát huy sức mạnh tổng hợp của các tổ chức, lực lượng; bởi lẽ hoạt động này cần trải qua nhiều khâu, nhiều bước và sự phát hiện, đánh giá, nhìn nhận từ nhiều khía cạnh để tạo nguồn và kết nạp quần chúng ưu tú vào hàng ngũ của Đảng. Vì thế, mỗi tổ chức, cá nhân, lực lượng cần nhận thức đầy đủ và thấy rõ được trách nhiệm của bản thân, cụ thể như sau:

Đối với Đảng uỷ Binh đoàn: Đảng uỷ Binh đoàn, trực tiếp là Bí thư, Phó Bí thư cần lãnh đạo, chỉ đạo cơ quan chính trị xây dựng các nghị quyết, nhất là nghị quyết chuyên đề về công tác phát triển đảng viên ở các tổ chức cơ sở đảng trực thuộc trong từng nhiệm kỳ và từng năm, xác định rõ vai trò của từng tổ chức, lực lượng. Luôn quán triệt và chấp hành nghiêm mọi nghị quyết, chỉ thị hướng dẫn của cấp trên, nghị quyết đại hội đảng bộ cấp mình về công tác phát triển đảng viên; thường xuyên theo dõi, kiểm tra nắm chắc tình hình để kịp thời lãnh đạo, chỉ đạo các tổ chức, cơ quan, đơn vị thực hiện đúng, đủ thủ tục, nguyên tắc, thời gian, hiệu quả công tác phát triển đảng viên.

Đối với cơ quan chính trị các cấp: Căn cứ đặc điểm, tình hình, nhiệm vụ, chủ động tham mưu, đề xuất với thường vụ, đảng uỷ quyết định, lập kế hoạch tổ chức thực hiện; hướng dẫn các cấp uỷ cơ sở, chi bộ nắm vững phương hướng, phương châm, điều kiện, nguyên tắc, thủ tục, chức trách, nghiệp vụ tiến hành; tiếp nhận hồ sơ, thẩm định đề nghị kết nạp và chuyển đảng viên dự bị thành chính thức; hướng dẫn sơ, tổng kết, rút kinh nghiệm về công tác phát triển đảng viên.

Đối với tổ chức cơ sở đảng: Thường xuyên quán triệt sâu sắc các nghị quyết của Đảng, Quân ủy trung ương, các cấp Đảng uỷ Binh đoàn về lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị trung tâm và các nhiệm vụ khác để chủ động xác định chủ trương, biện pháp lãnh đạo thực hiện thắng lợi nhiệm vụ ở đơn vị; tuyên truyền, bồi dưỡng nguồn phát triển đảng viên, đặc biệt chú trọng phát triển lực lượng đảng viên là người dân tộc thiểu số; tăng cường công tác giáo dục, quản lý, rèn luyện đảng viên dự bị; thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, giúp đỡ đảng viên thực hiện tốt nhiệm vụ được giao. Các tổ chức đảng trong từng nhiệm kỳ phải có nghị quyết chuyên đề về công tác phát triển đảng viên, lấy đó làm tiêu chí đánh giá, xếp loại tổ chức cơ sở đảng.

Hằng năm, cấp ủy phải giao chỉ tiêu cụ thể đối với các chi bộ về phát triển đảng viên. Tuy nhiên, tránh hiện tượng cào bằng chỉ tiêu, ép chỉ tiêu cho đơn vị, trong khi tình hình thực tiễn chưa tạo được nguồn phát triển đảng uy tín, chất lượng, bảo đảm đủ các tiêu chuẩn đảng viên. Các chi bộ phải xây dựng kế hoạch phát triển đảng viên, đề ra chỉ tiêu cụ thể nhưng phải bám sát Điều lệ Đảng; đồng thời, phân công đảng viên chính thức có nhận thức lý luận cao, kinh nghiệm, uy tín, am hiểu về phong tục tập quán địa phương và của đồng bào các dân tộc thiểu số để tuyên truyền, giúp đỡ, phát hiện quần chúng ưu tú, giới thiệu vào Đảng.

Đối với các tổ chức quần chúng và hội đồng quân nhân: Tích cực, chủ động trao đổi với bí thư chi bộ những nội dung liên quan đến công tác phát triển đảng viên, chia sẻ những kinh nghiệm trong tuyên truyền, giáo dục, phát hiện, giới thiệu, bồi dưỡng đoàn viên, hội viên ưu tú vào Đảng; đóng góp ý kiến xây dựng tổ chức trong đơn vị, kiến nghị đề xuất biện pháp tổ chức thực hiện. Nâng cao nhận thức, phát huy vai trò của Đoàn Thanh niên trong rèn luyện, thử thách quần chúng ưu tú, đảng viên dự bị và đảng viên chính thức.

Bốn là, thường xuyên làm tốt công tác sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm công tác phát triển đảng viên

Để làm tốt công tác phát triển đảng viên, ngoài việc phải coi trọng chất lượng, cần kết hợp với sàng lọc đội ngũ đảng viên. Để một đảng cách mạng - đảng kiểu mới xứng đáng là đội tiên phong, không ngừng lớn mạnh thì phải thường xuyên bổ sung những quần chúng ưu tú cho đảng, đồng thời loại bỏ những phần tử thoái hóa, biến chất, cơ hội. Vì thế, phải thường xuyên sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm, từ đó nhìn nhận, đánh giá quá trình thực hiện công tác phát triển đảng viên.

Hồ Chí Minh nhấn mạnh: “công việc gì bất kỳ thành công hoặc thất bại, chúng ta cần phải nghiên cứu đến cội rễ, phân tách thật rõ ràng rồi kết luận. Kết luận đó sẽ là cái thìa khóa phát triển công việc và để giúp cho cán bộ tiến tới. Có như thế thì người mới có tài, tài mới có dụng”⁽²³⁾. Trong quá trình lãnh đạo cách mạng Việt Nam, Đảng ta luôn coi trọng vấn đề nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn, gắn chặt lý luận với thực tiễn. Thường xuyên tiến hành sơ, tổng kết, rút kinh nghiệm những việc đã làm để công việc ngày càng tốt hơn, hạn chế thiếu sót và sai lầm đáng tiếc. Đó cũng là kinh nghiệm và truyền thống quý báu của Đảng ta trong quá trình lãnh đạo cách mạng.

Để thực hiện tốt công tác sơ, tổng kết, rút kinh nghiệm về công tác phát triển đảng viên theo tư tưởng Hồ Chí Minh, các đảng bộ, chi bộ thuộc Binh đoàn cần thực hiện tốt một số nội dung sau:

(1) Quán triệt nghiêm túc, nhận thức đúng đắn về hoạt động sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm công tác phát triển đảng viên. Đề cao giáo dục cho đội ngũ cán bộ, đảng viên, các lực lượng tham gia tiến hành công tác phát triển đảng viên trong tổ chức đảng; chủ động bám sát quá trình thực hiện các khâu, bước; kịp thời tổng hợp các nội dung để phục vụ tốt cho hoạt động tổng kết, rút kinh nghiệm; giao nhiệm vụ cụ thể, rõ ràng và gắn trách nhiệm của các lực lượng với chất lượng công tác phát triển đảng viên.

(2) Lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức chặt chẽ việc tổng kết, rút kinh nghiệm công tác phát triển đảng viên, bảo đảm nghiêm túc, có chất lượng cao, đổi mới và linh hoạt hình thức tổ chức. Cấp ủy bám sát hướng dẫn của cơ quan chức năng, nghị quyết, kế hoạch phát triển đảng viên để lãnh đạo, chỉ đạo và thực hiện tổng kết, rút kinh nghiệm; phát huy tính dân chủ, tinh thần trách nhiệm của mọi cá nhân, tổ chức, đảng viên; giải đáp, tháo gỡ vướng mắc trong quá trình thực hiện.

(3) Sơ, tổng kết, rút kinh nghiệm quá trình tiến hành công tác phát triển đảng viên của cấp uỷ, tổ chức đảng từ thấp đến cao, bảo đảm khách quan, toàn diện, trung thực, chính xác trên các khâu, các bước.

3. Kết luận

Vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về phát triển đảng viên, với những chủ trương, chính sách, giải pháp đúng đắn, sáng tạo, phù hợp, Đảng bộ Binh đoàn 15 đã làm tốt công tác phát triển đảng viên, trở thành điểm sáng trên địa bàn về công tác phát triển đảng viên là người dân tộc thiểu số trong thời gian qua. Đây là vấn đề có ý nghĩa hết sức quan trọng trong việc tăng cường sự lãnh đạo của Đảng bộ Binh đoàn, góp phần tích cực vào sự ổn định, phát triển của vùng kinh tế Tây Nguyên, từng bước xây dựng đội ngũ công nhân vừa đáp ứng tốt nhiệm vụ sản xuất, vừa thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, an ninh trong thời kỳ mới.

_________________

Ngày nhận bài: 7-5-2025; Ngày bình duyệt: 19-12-2025; Ngày duyệt đăng:19-12-2025.

Email tác giả: teaplus05041996@gmail.com

(1) Hồ Chí Minh: Toàn tập, t.8, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, tr.281.

(2), (6), (8), (12), (13), (14), (22) Hồ Chí Minh, Toàn tập, t.15, Sđd, tr.113, 291-292, 112, 292, 292, 262, 292.

(3), (5) Hồ Chí Minh, Toàn tập, t.12, Sđd, tr.356, 355.

(4), (7), (11), (23) Hồ Chí Minh: Toàn tập, t.5, Sđd, tr.313, 289, 290, 283.

(9), (10) Hồ Chí Minh: Toàn tập: t.11, Sđd, tr.607, 607.

(15), (16), (17) Hồ Chí Minh: Toàn tập, t.14, Sđd, tr.187, 187, 187.

(18) V.I.Lênin: Toàn tập, t.39, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2005, tr.225.

(19) Cổng thông tin điện tử Binh đoàn 15, binhdoan15.vn.

(20) Báo cáo chính trị tại Đại hội VIII Đảng bộ Binh đoàn 15 nhiệm kỳ 2020-2025.

(21) Khuất Bá Cao: “Triển khai đồng bộ các giải pháp xây dựng Binh đoàn vững mạnh về chính trị”, binhdoan15.vn, 2024.