Hội thảo khoa học cấp quốc gia “Cơ sở khoa học lý luận và thực tiễn bảo đảm quốc phòng, an ninh trở thành động lực quan trọng đối với sự phát triển của đất nước trong kỷ nguyên mới”.

Chủ trì Hội thảo có các đồng chí: Thượng tướng, GS, TS Nguyễn Văn Thành, nguyên Ủy viên Trung ương Đảng, Phó chủ tịch chuyên trách Hội đồng Lý luận Trung ương; Thượng tướng, TS Lê Huy Vịnh, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng; Thượng tướng, TS Lê Quốc Hùng, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Công an; Nguyễn Duy Hưng, Phó trưởng ban Chính sách, Chiến lược Trung ương.

Cùng dự có đông đảo các chuyên gia, nhà khoa học đến từ các ban, bộ, ngành, cơ quan Trung ương và địa phương.

Phát biểu khai mạc Hội thảo, Thượng tướng Lê Quốc Hùng, Thứ trưởng Bộ Công an nhấn mạnh: Đất nước ta bước vào kỷ nguyên phát triển mới với nhiều thời cơ, thách thức đan xen, bối cảnh quốc tế, khu vực diễn biến nhanh chóng, khó lường. Trong bối cảnh đó, cặp quan hệ quốc phòng, an ninh và kinh tế, văn hóa - xã hội cần được chú trọng. Công tác quốc phòng, an ninh không chỉ giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển kinh tế, văn hóa - xã hội, mà còn phải trở thành động lực trực tiếp cho sự phát triển kinh tế, văn hóa - xã hội, góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Cần nghiên cứu, bổ sung quan điểm “đưa quốc phòng, an ninh thực sự trở thành động lực phát triển đất nước” vào hệ thống văn kiện của Đảng. Đổi mới tư duy về quốc phòng, an ninh, gắn kết với quá trình đổi mới tư duy quản trị quốc gia, quản trị địa phương, chuyển từ mô hình phát triển phân mảnh sang tư duy tích hợp, từ quản lý sang kiến tạo, phát triển. Những định hướng này cần phải được đánh giá, nhận thức đầy đủ, chỉ rõ nội hàm, giải pháp căn cơ, góp phần hoàn thiện lý luận và chỉ đạo tổ chức thực hiện.

Phát biểu đề dẫn Hội thảo, đồng chí Thượng tướng Lê Huy Vịnh khẳng định: Quán triệt sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý, điều hành của Nhà nước qua gần 40 năm đổi mới, đặc biệt trong những năm gần đây, công tác quốc phòng, an ninh với tính toàn dân, toàn diện, đã góp phần giữ vững môi trường hòa bình, ổn định chính trị-xã hội, tạo thành sức mạnh quốc gia thúc đẩy phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội; nâng cao vị thế đất nước trên trường quốc tế; thúc đẩy thực hiện thắng lợi các định hướng chiến lược lớn của Đảng, Nhà nước, tạo tiền đề căn bản, thuận lợi để đất nước ta vững bước tiến vào kỷ nguyên mới của dân tộc.

Tuy nhiên, thực tế kết hợp giữa công tác quốc phòng, an ninh với phát triển kinh tế-xã hội còn có những hạn chế nhất định; tính động lực trực tiếp của quốc phòng, an ninh với phát triển kinh tế-xã hội chưa thật sự rõ nét; quốc phòng, an ninh tập trung chính và chủ yếu vào mục tiêu bảo vệ, chưa thực hiện rõ vai trò kiến tạo, tạo động lực trực tiếp cho sự phát triển chung của đất nước.

Nhận thức rõ vấn đề này, Tổng Bí thư Tô Lâm đã xác định nhiệm vụ quan trọng đối với công tác quốc phòng, an ninh trong kỷ nguyên phát triển mới của đất nước: Thống nhất nhận thức nhiệm vụ công tác quốc phòng, an ninh không chỉ bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, mà còn trở thành động lực quan trọng, trực tiếp thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội, đổi mới, mở cửa, hội nhập quốc tế của đất nước trong kỷ nguyên mới.

Đây vừa là định hướng chính trị quan trọng, có tính đột phá về nhận thức, tư duy lý luận, vừa là sự gợi mở khoa học với tầm nhìn chiến lược cho các cơ quan nghiên cứu lý luận của Đảng.

Gần 40 báo cáo, tham luận gửi đến, trình bày tại Hội thảo đã phân tích sâu sắc, gợi mở nhiều vấn đề lớn trên 3 khía cạnh: (i) Bối cảnh tình hình và yêu cầu đặt ra đối với công tác quốc phòng, an ninh để thật sự trở thành động lực cho sự phát triển đất nước trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc; (ii) Thực tiễn công tác quốc phòng, an ninh đối với vai trò tạo động lực cho sự phát triển đất nước trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc; (iii) Bài học kinh nghiệm và định hướng các giải pháp để công tác quốc phòng, an ninh thật sự trở thành động lực cho sự phát triển đất nước trong kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Tham luận tại Hội thảo, Trung tướng, PGS, TS Lê Văn Hải, Phó Chính ủy Học viện Quốc phòng đã trình bày những quan điểm mang tính đột phá về vai trò của quốc phòng, an ninh đối với sự phát triển quốc gia. Điểm cốt lõi trong tư duy mới này là việc khẳng định, quốc phòng, an ninh không chỉ dừng lại ở vai trò “lá chắn” hay điều kiện bảo đảm, mà thực sự là một động lực trực tiếp, kiến tạo sự phát triển bền vững cho Việt Nam trong kỷ nguyên mới.

Từ trước đến nay, quốc phòng, an ninh thường được xem là nền tảng tạo lập môi trường ổn định cho phát triển kinh tế. Tuy nhiên, trong bối cảnh mới, cần có một “bước chuyển bản lề” trong tư duy phát triển, theo đó quốc phòng, an ninh là lực lượng trực tiếp thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Cách tiếp cận này phù hợp với tinh thần đổi mới sáng tạo và hội nhập quốc tế của Đảng và Nhà nước. Thực tiễn cho thấy, sự ổn định chính trị cùng nền quốc phòng, an ninh vững chắc đã và đang trở thành “lực hút” quan trọng đối với dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), góp phần khẳng định Việt Nam là điểm đến an toàn, hấp dẫn trong bối cảnh nhiều khu vực trên thế giới diễn biến phức tạp, xung đột gia tăng.

Đồng chí Vũ Mạnh Hùng, Vụ trưởng Vụ Kinh tế ngành (Ban Chính sách, Chiến lược Trung ương) đánh giá các hoạt động quốc phòng, an ninh không chỉ đơn thuần là nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc mà thực sự là động lực quan trọng trực tiếp thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam. Để phát huy tối đa vai trò của quốc phòng, an ninh, cần tiếp tục giữ vững sự lãnh đạo tuyệt đối của Đảng và hoàn thiện hệ thống pháp luật. Nâng cao năng lực dự báo chiến lược trước những biến động khó lường của tình hình thế giới. Tăng cường tiềm lực quốc phòng, an ninh, xây dựng Quân đội và Công an hiện đại, đặc biệt chú trọng an ninh mạng và an ninh thông tin. Kết hợp chặt chẽ giữa quốc phòng, an ninh, đối ngoại và phát triển kinh tế. Xây dựng công nghiệp quốc phòng, an ninh tự lực, tự cường, hướng tới xuất khẩu các sản phẩm công nghệ cao.

Trong bối cảnh trật tự thế giới đang có những bước chuyển phức tạp, Đại tá Trịnh Khắc Cường, Phó Chánh Văn phòng Bộ Công an cho rằng, đối với công tác quốc phòng, an ninh cần xác lập tư duy chiến lược mới và hoàn thiện cơ chế phối hợp. Phải xác định tư duy mới về bảo vệ Tổ quốc, trong đó đặt nhân tố con người và an ninh con người làm trung tâm. Các lực lượng cần chủ động nhận diện, ứng phó sớm với các thách thức như ô nhiễm môi trường, thiên tai, và các bất ổn chính trị có thể phát sinh trong quá trình hội nhập. Để hiện thực hóa tư duy này, việc hoàn thiện cơ chế phối hợp giữa Quân đội nhân dân và Công an nhân dân đóng vai trò then chốt. Sửa đổi các quy định pháp lý, chuẩn hóa quy trình hiệp đồng tác chiến để cảnh báo sớm các nguy cơ về quốc phòng, an ninh, kinh tế và công nghệ. Việc phối hợp không chỉ dừng lại ở cấp chiến lược mà phải lan tỏa đến cấp cơ sở để đảm bảo hệ thống chính trị vận hành thông suốt”.

Phát biểu kết luận Hội thảo, Thượng tướng, GS, TS Nguyễn Văn Thành khẳng định, kết quả của Hội thảo sẽ được nghiên cứu, chắt lọc, tổng hợp thành những luận cứ khoa học để tham mưu, kiến nghị Đảng, Nhà nước trong hoạch định chủ trương, đường lối, chính sách, pháp luật về xây dựng và bảo vệ Tổ quốc nói chung; về mối quan hệ giữa công tác quốc phòng, an ninh với phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội trong thời gian tới và định hướng nghiên cứu lý luận giai đoạn tiếp theo nói riêng.

Cần thay đổi nhận thức rằng quốc phòng, an ninh không chỉ là “bảo vệ” đơn thuần mà còn phải trở thành động lực quan trọng, trực tiếp thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế. Để đạt được các mục tiêu lớn mà Đảng, Nhà nước đề ra, năng lực nội sinh là vấn đề quyết định, trong đó quốc phòng, an ninh đóng vai trò tạo ra môi trường hòa bình, ổn định để phát triển. Cần xây dựng nền công nghiệp quốc phòng, an ninh tự lực, tự cường, lấy khoa học công nghệ làm động lực và trở thành mũi nhọn của công nghiệp quốc gia. Hội thảo “Cơ sở khoa học lý luận và thực tiễn bảo đảm quốc phòng, an ninh trở thành động lực quan trọng đối với sự phát triển của đất nước trong kỷ nguyên mới” không chỉ làm rõ những vấn đề lý luận mà còn mở ra tầm nhìn chiến lược về việc kết hợp chặt chẽ giữa sức mạnh quân sự, an ninh với sức mạnh kinh tế để bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa.

T.L tổng hợp