Lễ trao tặng thưởng lần thứ XI các tác phẩm lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật chất lượng cao xuất bản năm 2024

XUÂN PHÚ

Tham dự buổi lễ, có GS, TS Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương, Giám đốc Học viện; PGS, TS Đoàn Minh Huấn, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Giám đốc Thường trực Học viện; đồng chí Lê Quốc Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân Dân, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam; đồng chí Lê Hải Bình, Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch; đại diện lãnh đạo một số ban, bộ, ngành Trung ương và Thành phố Hà Nội cùng các nhà khoa học, văn nghệ sĩ.

Trình bày báo cáo tổng kết, PGS, TS Nguyễn Thế Kỷ nhấn mạnh cơ cấu và chất lượng các tác phẩm tham dự năm nay, mảng nghệ thuật đã có sự chuyển biến tích cực về số lượng, cơ cấu và chất lượng. Đó là các công trình, bài viết về âm nhạc, điện ảnh, sân khấu, nhiếp ảnh, múa; vai trò và sự tham gia của văn hóa, nghệ thuật trong các ngành công nghiệp văn hóa…

Mặc dù bối cảnh kinh tế - xã hội còn nhiều thách thức ảnh hưởng đến hoạt động xuất bản, nhưng các tác phẩm gửi về vẫn phản ánh sức lao động nghiêm túc và tâm huyết của đội ngũ lý luận, phê bình. Đặc biệt, mảng nghệ thuật năm nay có sự chuyển biến tích cực về cả số lượng và chất lượng với các công trình nghiên cứu sâu về âm nhạc, điện ảnh, sân khấu, nhiếp ảnh, múa và vai trò của văn học nghệ thuật trong các ngành công nghiệp văn hóa.

Qua 10 mùa trao tặng thưởng, Hội đồng đã vinh danh 241 tác phẩm sách và bài nghiên cứu chất lượng cao. Riêng đợt xét tặng thưởng lần thứ XI này, Hội đồng lựa chọn 23 tác phẩm xuất sắc, trong đó có 2 tác phẩm đạt mức A, 4 tác phẩm đạt mức B, 8 tác phẩm đạt mức C và 9 tác phẩm đạt mức Khuyến khích. Bên cạnh đó, 16 cơ quan báo chí, xuất bản được khen thưởng vì có đóng góp tích cực trong tuyên truyền, quảng bá hoạt động lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật.

Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị, GS, TS Nguyễn Xuân Thắng khẳng định, Đảng và Nhà nước luôn dành sự quan tâm đặc biệt, sự tin yêu và kỳ vọng lớn lao đối với đội ngũ trí thức, văn nghệ sĩ, trong đó có các nhà lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật. Đồng thời nhấn mạnh vai trò của lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật trong việc định hướng thẩm mỹ xã hội, bảo vệ và lan tỏa các giá trị chân - thiện - mỹ, góp phần quan trọng vào việc xây dựng con người Việt Nam phát triển toàn diện, xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc. GS, TS Nguyễn Xuân Thắng đề nghị Hội đồng Lý luận Trung ương và các văn nghệ sĩ, nhà lý luận phê bình tập trung thực hiện tốt một số nhiệm vụ trọng tâm:

Thứ nhất, tiếp tục quán triệt sâu sắc, cụ thể hóa và thực hiện có hiệu quả các nghị quyết, chỉ thị của Đảng về tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận trên các lĩnh vực chính trị; kinh tế - xã hội; văn hóa, văn nghệ; quốc phòng - an ninh và đối ngoại; đặc biệt là tham gia tổng kết 100 năm Đảng lãnh đạo cách mạng Việt Nam; 40 năm thực hiện Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội.

Thứ hai, thúc đẩy mạnh mẽ công tác nghiên cứu lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật; kiên định vai trò nền tảng, chủ đạo của mỹ học mácxít, tư tưởng Hồ Chí Minh và đường lối của Đảng về văn học, nghệ thuật; đồng thời tập trung xây dựng và thực hiện hệ giá trị văn học, nghệ thuật Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển mới của đất nước.

Thứ ba, nâng cao hơn tính chiến đấu, tính thuyết phục của các tác phẩm lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật, góp phần bảo vệ vững chắc trận địa tư tưởng của Đảng. Hội đồng Lý luận Trung ương cần tiếp tục khẳng định vai trò là lực lượng nòng cốt, sắc bén trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, kiên quyết đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trên lĩnh vực văn hóa, văn nghệ; công tác phê bình phải bản lĩnh, sắc sảo, nhìn thẳng vào sự thật, chỉ rõ bản chất vấn đề, quán triệt sâu sắc chủ nghĩa yêu nước, tinh thần dân chủ và nhân văn, lấy con người làm trung tâm, vì sự phát triển chung của nền văn học, nghệ thuật nước nhà, gắn với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Thứ tư, tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng công tác xét tặng thưởng các tác phẩm, công trình lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật hằng năm; nghiên cứu khả năng mở rộng sang lĩnh vực văn hóa nhằm tập hợp, phát huy sự tham gia rộng rãi của đội ngũ các nhà khoa học, nhà lý luận, phê bình văn hóa, văn nghệ, đặc biệt là lực lượng trẻ tại các trường đại học, viện nghiên cứu. Phấn đấu xây dựng Giải thưởng của Hội đồng trở thành giải thưởng có uy tín cao về chất lượng khoa học và nghệ thuật, có sức tác động và lan tỏa tích cực, góp phần nâng cao chất lượng cả hoạt động sáng tác và đánh giá, ghi nhận giá trị các tác phẩm văn học, nghệ thuật.

Thứ năm, đẩy mạnh chuyển đổi số trong hoạt động lý luận, phê bình; xây dựng hệ thống dữ liệu số về lý luận, phê bình văn học, nghệ thuật; tăng cường ứng dụng công nghệ số để lan tỏa giá trị và tác dụng của các công trình, tác phẩm lý luận, phê bình đến đông đảo đội ngũ nghiên cứu và công chúng, phát huy hiệu quả trên không gian mạng.