Một số vấn đề có tính quy luật trong nâng cao chất lượng nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội

1. Chất lượng nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội

Các học viện, trường sĩ quan là một bộ phận trong hệ thống nhà trường quân đội và hệ thống các trường đại học của quốc gia. Đây là những những cơ sở đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ các cấp phục vụ sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, xây dựng Quân đội, vừa là những trung tâm nghiên cứu khoa học quân sự hàng đầu của Quân đội.

Khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội nghiên cứu các quy luật vận động, phát triển của lĩnh vực quân sự ở khía cạnh chính trị - xã hội; phân tích, làm rõ cơ chế vận hành, vai trò của con người, mối quan hệ giữa con người với con người trong lĩnh vực quân sự; quan hệ giữa con người với vũ khí, trang bị kỹ thuật quân sự và môi trường quân sự. Trong đó, hoạt động quân sự là một lĩnh vực đặc thù của xã hội - một loại hình “lao động đặc biệt” - gắn liền với việc chuẩn bị và tiến hành chiến tranh, xây dựng lực lượng vũ trang và Quân đội cách mạng, của dân, do dân, vì dân; chịu sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng, có kỷ luật “sắt”, tự giác và nghiêm minh.

Nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn quân sự trong các nhà trường quân đội là những cán bộ, giảng viên, sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân viên quốc phòng, những người làm công tác quản lý, giảng dạy, nghiên cứu khoa học và phục vụ công tác quản lý, giảng dạy, nghiên cứu khoa học; mang học hàm giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ, thạc sĩ, cử nhân ở các nhà trường quân đội, được phân công hoạt động trên lĩnh vực nghiên cứu khoa, trực tiếp xây dựng và phát triển các bộ môn thuộc chuyên ngành… tham mưu đề xuất, góp phần xây dựng quân đội nhân dân Việt Nam vững mạnh về chính trị, xây dựng nền quốc phòng toàn dân gắn với xây dựng, củng cố thế trận chiến tranh nhân dân, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa…

Như vậy, nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn quân sự trong các nhà trường quân đội là một bộ phận của nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn quân sự trong Quân đội, gồm những người lao động trong lĩnh vực quản lý, giáo dục đào tạo, nghiên cứu và ứng dụng những tri thức khoa học xã hội và nhân văn quân sự; tham gia đấu tranh tư tưởng, lý luận, giáo dục, tuyên truyền đường lối quan điểm của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nướctrong từng giai đoạn lịch sử nhất định.

Nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội được đánh giá trên các mặt như sau:

Số lượng nguồn nhân lực là một yếu tố vật chất nền tảng có vai trò rất quan trọng tạo thành sức mạnh của nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội. Không có số lượng thích hợp thì không thể tạo dựng được một tổ chức khoa học và quy mô của tổ chức đó, càng không thể triển khai hoạt động khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội có hiệu quả. Số lượng nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội phải bảo đảm tính phổ quát về nội dung và các lĩnh vực hoạt động khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội. Trên cơ sở yêu cầu của sự nghiệp xây dựng quân đội, nhiệm vụ chính trị và yêu cầu của nhiệm vụ khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quanquân đội để xác định số lượng nguồn nhân lực làm công tác nghiên cứu, giảng dạy, thực hiện các hoạt động chuyên môn, nghiệp vụ công tác đảng, công tác chính trị một cách hợp lý. Vì vậy, xác định số lượng nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội hợp lý là một vấn đề khoa học nhằm không ngừng tăng cường sức mạnh của nguồn nhân lực này trong quá trình hoạt động thực tiễn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội.

Cơ cấu nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội là yếu tố có vai trò quan trọng. Cơ cấu nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội là: các thành phần, mối liên hệ, cách tổ chức, bố trí, sắp xếp vị trí các bộ phận trong toàn bộ nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội theo những tiêu chí nhất định như: quân hàm, học hàm, học vị, trình độ chuyên môn, chuyên ngành, giới tính, độ tuổi, tuổi quân, tuổi đời, tuổi nghề, kinh nghiệm công tác… phù hợp với yêu cầu khách quan, nhằm phát huy cao nhất khả năng sáng tạo khoa học của từng tổ chức, cá nhân trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ. Cơ cấu nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội phải đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ của Quân đội, của các học viện, trường sĩ quan quân đội và phù hợp với từng giai đoạn lịch sử nhất định, bảo đảm tính hợp lý, chặt chẽ, đồng bộ và kế thừa, có khả năng bổ sung, hỗ trợ lẫn nhau giữa các “thế hệ” của nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội.

Chất lượng nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội là sự tổng hòa những phẩm chất, năng lực, sức khỏe, thể chất được thể hiện ở kết quả lao động sáng tạo khoa học của họ. Đây là một trong những yếu tố cơ bản, quan trọng nhất, giữ vai trò quyết định sức mạnh của nguồn nhân lực này. Phẩm chất và năng lực của nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quanquân đội là hai mặt của một vấn đề, giữa chúng có mối quan hệ biện chứng, luôn gắn kết chặt chẽ, tác động qua lại lẫn nhau, đan xen vào nhau, là tiền đề và điều kiện của nhau đến mức không thể tách rời, sự phân định thành từng mặt chỉ là tương đối.

Chất lượng nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội là sự thống nhất hữu cơ giữa chất lượng của từng nhân lực (bao hàm tổng hòa các yếu tố về trí tuệ, phẩm chất đạo đức và thể lực) với đội ngũ cán bộ khoa học xã hội và nhân văn của các nhà trường, biểu hiện ở vai trò, tiềm năng và kết quả hoàn thành chức trách, nhiệm vụ của họ trong mỗi giai đoạn lịch sử nhất định. Chất lượng nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội có thể được hiểu từ các phương diện sau:

Chất lượng nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội được tạo dựng bởi chất lượng của từng nhân lực.

Triết học Mác-Lênin đã chỉ ra rằng, chất của mỗi sự vật, hiện tượng được tạo bởi các yếu tố cấu thành, là sự thống nhất hữu cơ của các thuộc tính cũng như phương thức liên kết của các thuộc tính. Theo đó, mỗi nhân lực khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội giữ một vị trí, vai trò quan trọng trong việc tạo dựng nên chất lượng của chính nguồn nhân lực này. Nó là cơ sở, nền tảng để cùng với các yếu tố khác hợp thành tính quy luật vốn có của chất lượng nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội. Mỗi nhân lực khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội trong mối quan hệ với nguồn nhân lực này, xét đến cùng là bộ phận cơ bản chi phối tới việc điều chỉnh số lượng, chuyển dịch cơ cấu và phương thức kết hợp giữa chúng tạo nên chất lượng nguồn nhân lực.

Chất lượng nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội được tạo dựng bởi phương thức kết hợp nhân lực khoa học xã hội và nhân văn thành một cơ cấu của đội ngũ.

Chất lượng nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội là sự tương tác giữa các yếu tố nội tại thuộc về chất lượng từng nhân lực và của cả tập hợp nhân lực khoa học xã hội và nhân văn theo một phương thức kết hợp để cùng tạo nên chất lượng của chính nó. Đây là vấn đề quan trọng khi nghiên cứu về chất lượng nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội. Bởi lẽ, cùng là số lượng và chất lượng của từng nhân lực, của cả tập hợp nhân lực, nhưng phương thức kết hợp giữa chúng khác nhau thì chất lượng nguồn nhân lực này cũng sẽ khác nhau. Nếu phương thức kết hợp giữa chất lượng của các yếu tố và của toàn bộ hệ thống, giữa chất lượng từng nhân lực và của cả tập hợp nhân lực khoa học xã hội và nhân văn mang tính khoa học thì nguồn lực nhân lực khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội sẽ có tiềm năng to lớn, giá trị cao, chất lượng tốt, và ngược lại. Tính khoa học của phương thức liên kết các yếu tố cơ bản trong chất lượng nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội được biểu hiện ở sự phùhợp về số lượng và sự cân đối, hợp lý về cơ cấu của nguồn nhân lực này ở các học viện, trường sĩ quan quân đội.

Chất lượng nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội được phản ánh tập trung thông qua kết quả thực hiện nhiệm vụ và biến đổi cùng với thực tiễn trong xây dựng, phát triển của các học viện, trường sĩ quanquân đội.

Chất lượng nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội không chỉ được biểu hiện qua số lượng nhân lực, phương thức kết hợp tập hợp đội ngũ nhân lực khoa học xã hội và nhân văn mà còn được phản ánh một cách cụ thể thông qua kết quả thực hiện nhiệm vụ của các học viện, trường sĩ quan cũng như mức độ hoàn thành chức trách, nhiệm vụ của từng nhân lực, của cả đội ngũ nhân lực khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội. Nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội có chất lượng khi từng nhân lực và cả tập hợp đội ngũ nhân lực luôn hoàn thành tốt chức trách, nhiệm vụ được giao. Bởi vậy, kết quả thực hiện chức trách, nhiệm vụ là tiêu chí xét đến cùnglà thước đochất lượng nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội trên thực tế hoạt động học tập và công tác.

2. Một số vấn đề có tính quy luật trong nâng cao chất lượng nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội

Một là, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội phụ thuộc bởi công tác tuyển chọn, đào tạo, bồi dưỡng và sử dụng nguồn nhân lực

Tuyển chọn đầu vào làyếu tố đầu tiên, khâu quan trọng, ảnh hưởng không nhỏ đến việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực. Nếu tuyển chọn một cách kỹ lưỡng, chọn lọc được những người đủ các tiêu chuẩn thì sẽ rất thuận lợi cho công tác đào tạo, bồi dưỡng sau này. Ngược lại, nếu nguồn đầu vào thấp so với tiêu chuẩn thì sẽ ảnh hưởng rất lớn, gây ra nhiều khó khăn cho việc đào tạo ra sản phẩmcó đủ chất lượng, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ.

Việc tuyển chọn nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội, ngoài những tiêu chuẩn về lý lịch chính trị, phẩm chất đạo đức, trình độ nhận thức, sức khỏe, cần chú trọng đến khả năng, năng khiếu sư phạm, những kỹ năng, tố chất về các môn khoa học xã hội và nhân văn, tính cần cù, chịu khó, say mê nghiên cứu, nghị lực khắc phục khó khăn, phấn đấu vươn lên hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ… Đây chính là điểm khác biệt của tiêu chuẩn tuyển chọn đầu vào nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn so với các nguồn nhân lực khác ở các học viện, trường sĩ quan quân đội.

Đào tạo là khâu quan trọng nhằm trang bị kiến thức, phát triển năng lực chuyên môn, rèn luyện kỹ năng và những phẩm chất cần thiết của nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn. Song, quá trình đào tạo chỉ là cơ sở nền tảng, là hành trang ban đầu. Để phát huy những kiến thức được trang bị một cách tốt nhất trong thực tiễn còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố chủ quan và khách quan khác nhau. Trong đó, hoạt động bồi dưỡng giữ vai trò quan trọng, nó giúp cho chất lượng nguồn nhân lực được phát huy một cách tối đa trong thực tiễn hoạt động công tác. Bồi dưỡng nguồn nhân lực được biểu hiện theo nhiều cách khác nhau, trong đó bao gồm quá trình bồi dưỡng và tự bồi dưỡng của chính họ.

Cùng với hoạt động đào tạo, bồi dưỡng, việc bố trí sử dụng nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội có ý nghĩa to lớn, góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực này trong thực tiễn. Việc bố trí, sử dụng nguồn nhân lực theo đúng kế hoạch, đúng mục tiêu, nhiệm vụ có ý nghĩa rất lớn, quyết định đến chất lượng nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội. Nếu sử dụng phù hợp, đúng người, đúng việc sẽ phát huy tốt những phẩm chất, năng lực vốn có của chính họ. Ngược lại, nếu bố trí, sử dụng không phù hợp sẽ dẫn đến kìm hãm sự phát triển, không phát huy được phẩm chất, năng lực, tính sáng tạo trong công việc của nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội.

Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ dạy: “Tài to ta dùng làm việc to, tài nhỏ ta cắt làm việc nhỏ, ai có năng lực về việc gì, ta đặt ngay vào việc ấy”⁽¹⁾. Người còn căn dặn: “Chúng ta phải nhớ rằng, người đời ai cũng có chỗ hay, chỗ dở. Ta phải dùng chỗ hay của họ và giúp họ chữa chỗ dở. Dùng người cũng như dùng gỗ, người thợ khéo thì gỗ to, nhỏ, thẳng, cong đều tùy chỗ mà dùng được. Khéo dùng cán bộ còn thể hiện ở chỗ biết kết hợp các thế hệ cán bộ một cách đúng đắn”⁽²⁾. Vì vậy, đánh giá, bố trí sử dụng nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội đúng, phù hợp là vấn đề có vai trò to lớn trong việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực này trong hoạt động thực tiễn.

Hai là, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội phụ thuộc bởi môi trường hoạt động

Quan điểm của Triết học Mác-Lênin cho rằng, con người vừa là sản phẩm, vừa là chủ thể sáng tạo ra lịch sử. C.Mác đã khẳng định: “Con người tạo ra hoàn cảnh đến mức nào thì hoàn cảnh sáng tạo ra con người đến mức đó”⁽³⁾. Xuất phát từ cơ sở triết học đó, có thể khẳng định, chất lượng nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội phụ thuộc nhiều yếu tố, trong đó điều kiện môi trường xã hội nhất là môi trường hoạt động của nguồn nhân lực này là một trong những vấn đề cơ bản, quy định thường xuyên và trực tiếp.  

Môi trường là tổng thể những hoàn cảnh bên ngoài, các điều kiện tự nhiên và xã hội bảo đảm cần thiết cho sinh hoạt, cho nhu cầu tồn tại và phát triển của con người. Môi trường xã hội là sản phẩm của sự tác động lẫn nhau giữa người và người, là tổng hợp các yếu tố như: điều kiện, hoàn cảnh kinh tế, chính trị, văn hóa, đạo đức… tạo nên một hoàn cảnh hiện thực thường xuyên, trực tiếp hoặc gián tiếp chi phối đến hoạt động của con người. Các nhân tố của môi trường xã hội có vị trí, vai trò không ngang bằng nhau trong việc quy định chất lượng nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội, trong đó nhân tố quyết định suy cho cùng là điều kiện kinh tế.

Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội không chỉ phụ thuộc vào môi trường xã hội nói chung mà còn phụ thuộc đặc biệt vào môi trường hoạt động mang tính đặc thù quân sự của chính họ. Môi trường đó được hợp thành bởi các yếu tố trong không gian quân sự xác định. Tính đặc thù của môi trường hoạt động của nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội được thể hiện ở khuynh hướng chính trị - tư tưởng được xác lập một cách nhất quán và rõ ràng; tính tổ chức, tính kỷ luật chặt chẽ, thống nhất; tinh thần đoàn kết, tình đồng chí, đồng đội gắn bó bền chặt trong môi trường tập thể quân nhân. Trong điều kiện môi trường hoạt động như vậy, nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội vừa tham gia vào các mối quan hệ xã hội mang đặc thù quân sự như: mối quan hệ giữa lãnh đạo và chỉ huy, giữa cấp trên và cấp dưới; lãnh đạo và phục tùng; giữa đồng chí, đồng đội; giữa tình thầy, trò;… Đồng thời, họ còn tham gia vào nhiều mối quan hệ trong cộng đồng xã hội với đặc trưng, tính chất phong phú, đa dạng. Song, cơ bản và trực tiếp nhất quy định đến chất lượng nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội vẫn là các mối quan hệ gắn liền với thiết chế, tổ chức quân sự trong các học viện, trường sĩ quan.

Ba là, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội phụ thuộc vào việc phát huy nhân tố chủ quancủa mỗi người

Quan điểm Triết học Mác-Lênin khẳng định, sự vận động, phát triển của mọi sự vật, hiện tượng trong thế giới có nguồn gốc tự thân, do sự thống nhất và đấu tranh của các mặt đối lập ở bên trong sự vật, hiện tượng. Do vậy, chất lượng nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội phụthuộc vàoviệc phát huy nhân tốchủ quan của chính bản thân họ trong quá trình học tập, công tác, phấn đấu, tu dưỡng, rèn luyện.

Biểu hiện tập trung của phát huy nhân tốchủ quan được thể hiện ở tính tích cực, chủ động,sáng tạo, quyết tâm chuyển hóa tiềm năng trong chất lượng nguồn nhân lực của chính họ thành hiện thực trong quá trình thực hiện chức trách, nhiệm vụ.Đại tướng Võ Nguyên Giáp đã từng khẳng định: “Chất lượng của lực lượng vũ trang chủ yếu biểu hiện ở trình độ giác ngộ chính trị, ở tinh thần chiến đấu, ở tinh thần đoàn kết nội bộ, đoàn kết quân dân”⁽⁴⁾. Phẩm chất, năng lực chỉ được nâng lên, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ khi họ tự phát huy tốt vai trò nhân tố chủ quan trong quá trình học tập, rèn luyện, công tác.

Mặc dù có cùng một môi trường, cùng một điều kiện, hoàn cảnh khách quan và sự tác động từ các chủ thể với nội dung, tính chất như nhau, song mức độ chuyển hóa của mỗi nhân lực lại có sự khác nhau. Điều đó là do vai trò nhân tố chủ quan của họ quy định. Tất nhiên, không thể bỏ qua các yếu tố tự nhiên - sinh học sẵn có của mỗi người. Song, suy đến cùng, nhân tố quyết định chính là các yếu tố thuộc về phẩm chất, năng lực xã hội chứ không phải ở bản năng sinh học của con người. Đây là cơ sở để khẳng định, phát huy nhân tố chủ quan là quan trọng và rất cần thiết đối với việc nâng cao chất lượng nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội.

Nhân tố chủ quan được biểu hiện thông qua sự nỗ lực của từng nhân lực cụ thể. Nó được thể hiện ở vai trò trong tự giáo dục, tự bồi dưỡng;ở tính tích cực, chủ động, quyết tâm trong việc chuyển hóa tiềm năng trong chất lượng nguồn nhân lực của chính họ thành hiện thực trong quá trình thực hiện chức năng, nhiệm vụ trên cương vị công tác của bản thân. Tính tích cực trong tự giáo dục, tự bồi dưỡng là cơ sở trực tiếp cho việc hoàn thiện nhân cách, kỹ năng của bản thân; đồng thời, là thước đo phẩm chất, năng lực của chủ thể. Phẩm chất, năng lực của nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội được thể hiện tập trung nhất ở chất lượng, hiệu quả của quá trình thực hiện nhiệm vụ; ở việc giải quyết những mâu thuẫn, những vấn đề thực tiễn sinh động diễn ra trong quá trình học tập, công tác một cách hiệu quả, chính xác.

Chất lượng nguồn nhân lực có vị trí, vai trò quan trọng trong nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội phụ thuộc vào những vấn đề có tính quy luật: công tác tuyển chọn, đào tạo, bồi dưỡng và sử dụng nguồn nhân lực này; môi trường hoạt động; phát huy nhân tố chủ quan của chính nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn. Nhận thức rõ những vấn đề này giúp chúng ta hiểu hơn về vị trí, vai trò của nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn và là cơ sở để nghiên cứu thực trạng, đề xuất giải pháp góp phần nâng cao hơn nữa chất lượng nguồn nhân lực khoa học xã hội và nhân văn ở các học viện, trường sĩ quan quân đội hiện nay.

_________________

Ngày nhận bài: 26-01-2023; Ngày bình duyệt: 02-02- 2023; Ngày duyệt đăng: 06-02-2023.

(1) Hồ Chí Minh: Toàn tập, t.4, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2011, tr.43.

(2) Hồ Chí Minh: Toàn tập, t.5, Sđd, tr.88.

(3) C.Mác và Ph.Ăngghen: Toàn tập, t.3, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội 1995, tr.55.

(4) Võ Nguyên Giáp: Hãy xứng đáng là thanh niên anh hùng của dân tộc anh hùng, quân đội anh hùng, Nxb Quân đội nhân dân, Hà Nội, 1966, tr.57.

ThS NGUYỄN ĐÌNH NGUYÊN

Học viện Chính trị, Bộ Quốc phòng