Công tác kiểm tra, giám sát và kỷ luật Đảng của Đảng bộ Học viện nhiệm kỳ 2015-2020

Từ khóa: công tác kiểm tra, giám sát; Đảng bộ Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh. 

1. Một số kết quả chính

Nhiệm kỳ 2015-2020, cấp ủy đảng các cấp trong toàn Đảng bộ đã thực hiện tốt nhiệm vụ kiểm tra, giám sát theo kế hoạch: Đảng ủy Học viện đã kiểm tra, giám sát 38 đảng bộ, chi bộ cơ sở và người đứng đầu cấp ủy; 8 đảng bộ cơ sở đã thành lập 578 đoàn kiểm tra tổ chức đảng cấp dưới và kiểm tra đối với 15 đảng viên.

Hằng năm, Đảng ủy Học viện và đảng ủy các Học viện trực thuộc tiến hành giám sát các chi ủy, chi bộ tổ chức sinh hoạt chi ủy, chi bộ, sinh hoạt chuyên đề theo Chỉ thị số 10-CT/TW của Ban Bí thư khóa X “Về nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ”, Hướng dẫn 12-HD/BTCTW ngày 6-7-2018 của Ban Tổ chức Trung ương. Kiểm tra, giám sát công tác thu, nộp, sử dụng đảng phí; các văn bản, nghị quyết của các chi ủy, chi bộ; việc lãnh đạo thực hành tiết kiệm, chống lãng phí trong sử dụng các nguồn tài chính, tài sản công của các chi bộ. Kiểm tra tổ chức đảng, đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm.

Giám sát các chi bộ lãnh đạo, triển khai, đánh giá việc học tập và làm theo tư tưởng, tấm gương đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; các nghị quyết, chỉ thị, quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước, các quy định của Học viện, nhất là quy định về nêu gương và giữ gìn phẩm chất đạo đức của người cán bộ Trường Đảng mang tên Bác.

Kiểm tra hồ sơ hoạt động của các chi bộ: sổ ghi nghị quyết, biên bản họp chi bộ; sổ thu-chi đảng phí; các văn bản do chi bộ phát hành theo thẩm quyền. Giám sát hoạt động của các chi bộ, đảng viên qua hoạt động của các tổ chức đoàn thể, qua ý kiến của học viên các lớp, qua phản ánh của quần chúng nhân dân nơi cư trú; giám sát việc thực hiện kỷ luật phát ngôn của cán bộ, học viên trong Học viện và những chủ trương khác của Đảng ủy Học viện.

Đảng ủy, Ủy ban Kiểm tra (UBKT) Đảng ủy Học viện trong nhiệm kỳ đã thực hiện kiểm tra 14 vụ việc, trong đó đối với tổ chức đảng: 11; đối với đảng viên: 03.

Đảng ủy, UBKT Đảng ủy Học viện và đảng ủy cơ sở thực hiện kiểm tra tài chính thông qua các đoàn kiểm tra, giám sát chuyên đề.

Qua kiểm tra đã xem xét, thi hành kỷ luật 23 đảng viên (trong đó khiển trách: 20; cảnh cáo: 02; khai trừ: 01); Thi hành kỷ luật 01 tổ chức đảng bằng hình thức khiển trách và đã xóa tên 04 đảng viên.

Những khuyết điểm, sai phạm của đảng viên bị kỷ luật chủ yếu là vi phạm thực hiện chính sách dân số - kế hoạch hóa gia đình, vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ trong tổ chức và sinh hoạt đảng, vi phạm quy định về quy tắc ứng xử của cán bộ Trường Đảng, về giữ gìn lối sống, tác phong, mối quan hệ công tác, nhất là đối với học viên.

Điều đáng mừng là trong cả nhiệm kỳ không phải giải quyết khiếu nại về kỷ luật đảng. Không có trường hợp vi phạm quyền hạn của UBKT và các thành viên của UBKT.

2. Những bài học rút ra

Thứ nhất, tập trung thực hiện nhiệm vụ trọng tâm của công tác kiểm tra, giám sát bằng kế hoạch cụ thể, sát thực, hiệu lực và hiệu quả

Nhiệm vụ kiểm tra, giám sát được thể hiện trong Chương trình công tác của cả nhiệm kỳ và tiếp tục được thể hiện ở Kế hoạch công tác thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát hằng năm. Đây là phương thức để thực hiện đồng bộ giữa công tác kiểm tra và công tác giám sát; “giám sát phải mở rộng”, “kiểm tra phải có trọng tâm, trọng điểm”, kịp thời phát hiện những nhân tố mới để phát huy, chủ động phòng ngừa, khắc phục thiếu sót, khuyết điểm, vi phạm ngay từ lúc mới manh nha. Vì thế, việc xây dựng kế hoạch và thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát theo kế hoạch là cách tốt nhất để UBKT các cấp làm tròn trách nhiệm của mình. Đây cũng là nhiệm vụ mà các cấp ủy, tổ chức đảng trong toàn Đảng bộ thực hiện tốt trong nhiệm kỳ này và qua kiểm tra giám sát đã phản ánh được điều đó. Kế hoạch kiểm tra, giám sát, kể cả kiểm tra, giám sát hoạt động của UBKT đảng bộ trực thuộc là căn cứ quan trọng để các tổ chức đảng, đảng viên tích cực, chủ động và có trách nhiệm thực hiện Điều lệ Đảng, các nghị quyết, quy định của Đảng ủy Học viện và cấp ủy cấp trên. Trong điều kiện nhiều cấp ủy viên và ủy viên UBKT hoạt động kiêm nhiệm thì việc xây dựng và thực hiện đúng kế hoạch kiểm tra, giám sát sẽ là cách tốt nhất để thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát theo đúng chức năng, nhiệm vụ của mình.

Quán triệt quan điểm công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng phải kết hợp chặt chẽ giữa xây và chống, lấy xây là chính nhưng khi các vụ việc vi phạm được phát hiện thì phải kiên quyết xử lý nghiêm minh để đảm bảo tính cảnh báo, răn đe và giáo dục cao. Nhiệm kỳ qua, UBKT các cấp đã tiến hành kiểm tra, giám sát, kết luận khi có đơn, thư tố cáo và các dấu hiệu vi phạm đối với các cấp ủy, các đảng bộ, chi bộ, đảng viên trong Đảng bộ Học viện. Về cơ bản đã giải quyết dứt điểm một số vụ việc kiểm tra đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm kỷ luật đảng. Các cuộc kiểm tra đều được tiến hành nghiêm túc, công khai, dân chủ, khách quan, thận trọng và chặt chẽ theo đúng nguyên tắc, phương pháp công tác đảng.

Thứ hai, coi trọng việc học tập, nâng cao trình độ, kỹ năng công tác tổ chức kiểm ta, giám sát cho cấp ủy viên và ủy viên UBKT các cấp

Đó là việc tổ chức các lớp với nhiều hình thức, trong đó có 02 lớp tập huấn nghiệp vụ kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật trong đảng để quán triệt, triển khai nghiêm túc, đầy đủ những văn bản chỉ đạo, hướng dẫn về công tác kiểm tra, giám sát. Có thể kể đến những văn bản quan trọng như Nghị quyết Đại hội XII của Đảng; Điều lệ Đảng; các Nghị quyết, Chỉ thị, các văn bản hướng dẫn của Trung ương; Nghị quyết số 03-NQ/ĐUK, ngày 18-3-2013 của Ban Thường vụ Đảng ủy Khối về “Tăng cường và nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của Đảng trong Đảng bộ Khối các cơ quan Trung ương”, nhất là thực hiện tốt Kết luận số 162-KL/ĐUK ngày 26-12-2017 của Ban Thường vụ Đảng ủy Khối về tiếp tục tăng cường và nâng cao chất lượng công tác kiểm tra, giám sát trong Đảng bộ Khối các cơ quan Trung ương; Chỉ thị số 27-CT/TW ngày 10-1-2019 của Bộ Chính trị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác bảo vệ người phát hiện, tố giác, người đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; Quy định số 179-QĐ/TW ngày 25-2-2019 của Bộ Chính trị về chế độ kiểm tra, giám sát công tác cán bộ để tạo sự chuyển biến mạnh mẽ công tác kiểm tra, giám sát trong Đảng bộ Học viện.

Đảng ủy đã ban hành hướng dẫn về quy trình và mẫu văn bản quy trình kiểm tra, giám sát. Bộ mẫu văn bản này đã tạo điều kiện thuận lợi cho nhiều tổ chức đảng (Đảng bộ cơ sở, UBKT các cấp, chi bộ cơ sở, chi bộ trực thuộc, các chi bộ, tổ đảng khối học viên) nâng cao chất lượng kiểm tra, giám sát và kỷ luật đảng. Tuy vậy, vẫn có nhiều tổ chức đảng còn lúng túng, nhiều chi bộ chưa nắm chắc nghiệp vụ công tác kiểm tra và thực hiện chưa được nhuần nhuyễn, đúng quy trình. Một số cấp ủy, UBKT còn lúng túng trong triển khai công tác kiểm tra, giám sát.

Thứ ba, thực hiện đúng kế hoạch, nội dung, nguyên tắc, chế độ làm việc về kiểm tra, giám sát

Đảng ủy đã lãnh đạo UBKT các cấp ban hành quy chế làm việc, Chương trình kiểm tra, giám sát nhiệm kỳ 2015-2020 của Đảng ủy Học viện, UBKT Đảng ủy Học viện cho cả nhiệm kỳ và từng năm. Đó là căn cứ quan trọng để phân công cho các tổ chức và thành viên trong tổ chức thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát và tạo sự chủ động phối hợp với Văn phòng Đảng ủy và các tổ chức đảng có liên quan để thực hiện theo đúng kế hoạch.

Phần lớn cấp ủy trực thuộc đã xây dựng Chương trình kiểm tra toàn khóa nhưng còn một số cấp ủy, UBKT chưa xây dựng đầy đủ Chương trình kiểm tra hằng năm và chưa thực hiện độc lập các cuộc kiểm tra đảng viên mà chủ yếu là thực hiện giám sát thường xuyên đối với thực hiện nhiệm vụ chính trị của đảng viên. Do đó, các cuộc kiểm tra phần lớn là kiểm tra của cấp ủy, nòng cốt thực hiện là thành viên UBKT. Có nơi đã xuất hiện tâm lý coi nhẹ công tác xây dựng Đảng nói chung và công tác kiểm tra, giám sát nói riêng.

Thứ tư, chú trọng công tác tổ chức bộ máy và cán bộ làm công tác kiểm tra, giám sát

Cần nhấn mạnh công tác kiểm tra, giám sát là công việc của toàn Đảng nhưng trước hết là của cấp ủy đảng và UBKT. Xác định được điều đó, việc tập huấn nghiệp vụ cho cán bộ kiểm tra đảng cần chú trọng đến cả hai đối tượng trên.

Ngay từ đầu nhiệm kỳ, Đảng ủy đã tổ chức mở lớp tập huấn cho tất cả cấp ủy viên, trong đó có nội dung công tác kiểm tra, giám sát. Ủy viên UBKT Đảng ủy Học viện tham gia lớp tập huấn nghiệp vụ của Đảng ủy Khối các cơ quan Trung ương. Ủy viên UBKT các cấp đã tham gia đầy đủ 02 lớp tập huấn nghiệp vụ của Đảng ủy Học viện tổ chức.

Trong nhiệm kỳ, nhiều văn bản về công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng đã được ban hành. Nội dung các văn bản cụ thể, thuận lợi trong tham chiếu giải quyết các vụ việc, tránh những ý hiểu khác nhau trong

thực hiện.

Đội ngũ cán bộ kiểm tra có trình độ và đã tích lũy được kinh nghiệm công tác, phần lớn làm việc kiêm nhiệm nhưng với tinh thần trách nhiệm, tích cực chủ động, tham mưu nên đã hoàn thành tốt các công việc được giao, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. UBKT tuân thủ nguyên tắc tập trung dân chủ, làm việc theo chế độ tập thể, quyết định theo đa số. Những ý kiến của ủy viên UBKT khác với kết luận của UBKT được bảo lưu và báo cáo đầy đủ với Đảng ủy, Ban Thường vụ và Thường trực Đảng ủy Học viện xem xét quyết định.

UBKT Đảng ủy Học viện có 7 thành viên nhưng chỉ có 01 đồng chí Phó Chủ nhiệm chuyên trách nên công việc nhiều, đặc biệt ở thời điểm tổng kết của các tổ chức đảng, các cuộc kiểm tra của cấp trên, các vụ việc giải quyết tố cáo, các hội nghị của UBKT cấp trên, nên gặp khó khăn trong việc sắp xếp và tiến độ công việc của UBKT.

Khắc phục những khó khăn trên, được sự chỉ đạo của Đảng ủy, UBKT đã phối hợp tốt với Thanh tra Học viện, trưng dụng cán bộ có năng lực chuyên môn tốt nên đã hoàn thành tốt kế hoạch đề ra, tham mưu kịp thời và chính xác cho cấp ủy xử lý nhiều vụ việc quan trọng, kịp thời. Các quyết định, kết luận, thông báo của UBKT về công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật của Đảng được thông báo đến tổ chức đảng và đảng viên có liên quan theo quy định cũng góp phần cảnh báo, ngăn ngừa vi phạm. Nhiệm kỳ tới, trong phương án nhân sự, UBKT đã đề xuất có 1 ủy viên UBKT chuyên trách cấp Học viện để công tác kiểm tra, giám sát được thực hiện chủ động và hiệu quả hơn.

Thứ năm, thường xuyên tiếp nhận sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng ủy, UBKT Đảng ủy Khối các cơ quan Trung ương và hướng dẫn kịp thời cho UBKT cấp dưới

Đảng ủy Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh và các cấp ủy đảng trực thuộc Đảng ủy Học viện rất quan tâm đến công tác kiểm tra, giám sát; chỉ đạo cấp ủy trực thuộc thực hiện nghiêm túc các nghị quyết, chỉ thị, hướng dẫn của cấp ủy cấp trên về công tác kiểm tra, giám sát của Đảng; làm tốt việc xây dựng và tổ chức thực hiện chương trình, kế hoạch kiểm tra, giám sát đảm bảo theo quy định của Điều lệ Đảng. Thông qua việc phân công các ủy viên ban chấp hành, các ủy viên ủy ban kiểm tra theo dõi, giám sát các tổ chức đảng, tham dự các cuộc họp... để nắm tình hình phản ánh với cấp ủy và UBKT kịp thời.

UBKT các cấp luôn bám sát và thực hiện sự chỉ đạo trực tiếp, thường xuyên của Đảng ủy mà trực tiếp là Ban Thường vụ, Thường trực Đảng ủy. Nhiệm kỳ qua, UBKT các cấp của Đảng bộ đều tiếp nhận đẩy đủ và thực hiện nghiêm túc sự lãnh đạo của cấp ủy. Một số đảng viên, kể cả đảng viên giữ chức vụ có dấu hiệu vi phạm kỷ luật đều được xem xét xử lý tại chỗ, thậm chí cho dù đảng viên đó xin chuyển vị trí công tác. Một số vụ việc khiếu kiện giữa một số đảng viên với nhau chỉ xuất phát từ những vấn đề nhỏ nhặt trong cuộc sống, về phong cách làm việc, ứng xử đã được giải quyết nhờ làm tốt công tác tư tưởng, thuyết phục, vận động để các bên rút kinh nghiệm chung và sớm khắc phục tình trạng mất đoàn kết trong một số chi bộ.

UBKT chấp hành nghiêm túc sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng ủy, Ban Thường vụ và Thường trực Đảng ủy Học viện, chủ động đề xuất với Đảng ủy, Ban Thường vụ và Thường trực Đảng ủy Học viện các nội dung công tác thuộc lĩnh vực UBKT được giao phụ trách và được thực hiện sau khi được Đảng ủy, Ban Thường vụ và Thường trực Đảng ủy Học viện đồng ý bằng văn bản.

Thực hiện tốt nhiệm vụ hướng dẫn, phối hợp với cấp ủy đảng, các đảng bộ và chi bộ các cấp trong Đảng bộ thực hiện các nghị quyết, quy định của Đảng; nghị quyết, quyết định của Đảng ủy, Ban Thường vụ và Thường trực Đảng ủy Học viện trong lĩnh vực kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật của Đảng. Chú trọng việc hướng dẫn chuyên môn, nghiệp vụ về công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật của Đảng, phối hợp giải quyết các vấn đề đặt ra, các vướng mắc phát sinh.

Mối quan hệ giữa UBKT Đảng ủy với UBKT cấp trên cũng được duy trì thường xuyên, bằng công việc cụ thể, có hiệu quả thiết thực. Cán bộ UBKT đã tham dự đầy đủ các hội nghị, các lớp tập huấn nghiệp vụ do UBKT Đảng ủy Khối các cơ quan Trung ương triệu tập; thực hiện chế độ Báo cáo UBKT Đảng ủy Khối các cơ quan Trung ương và những nội dung được yêu cầu; xin ý kiến với UBKT Đảng ủy Khối các cơ quan Trung ương về các công việc chuyên môn, nghiệp vụ.

Mặc dù công tác kiểm tra, giám sát cũng còn những hạn chế như một số vụ việc chậm xử lý, tính khoa học chưa cao và hiệu quả còn thấp, song, với kết quả và kinh nghiệm về công tác kiểm tra, giám sát của nhiệm kỳ 2015-2020 chắc chắn sẽ mang lại cho nhiệm kỳ tới những bài học bổ ích để công tác kiểm tra thực sự trở thành một trong những phương thức lãnh đạo hữu hiệu của Đảng, góp phần quan trọng vào công tác xây dựng Đảng bộ Học viện mang tên Bác.

__________________

Bài đăng trên Tạp chí Lý luận chính trị số 9-2020

PGS, TS Nguyễn Minh Tuấn

Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra

Đảng ủy Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh