Hội thảo khoa học: “Đồng chí Phan Văn Khải - Nhà lãnh đạo xuất sắc của Đảng và Nhà nước, người con ưu tú của Thành phố Hồ Chí Minh”
MINH PHƯƠNG
(LLCT) - Nhân kỷ niệm 90 năm Ngày sinh đồng chí Phan Văn Khải (25/12/1933 - 25/12/2023), nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Thủ tướng Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, chiều ngày 24-12-2023, tại Hà Nội, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh và Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh phối hợp tổ chức Hội thảo khoa học: “Đồng chí Phan Văn Khải - Nhà lãnh đạo xuất sắc của Đảng và Nhà nước, người con ưu tú của Thành phố Hồ Chí Minh”.
Toàn cảnh Hội thảo - Ảnh: HCMA
Dự và chủ trì Hội thảo có GS, TS Lê Văn Lợi, Phó Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh; đồng chí Nguyễn Hồ Hải, Phó Bí thư Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh.
Tham dự Hội thảo có đại diện lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương; lãnh đạo Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh; đông đảo các nhà khoa học ở Trung ương và Thành phố Hồ Chí Minh.
Phát biểu đề dẫn Hội thảo, GS, TS Lê Văn Lợi, Phó Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh khẳng định, trên các cương vị được giao, từ Chủ tịch Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh, Chủ nhiệm Ủy ban Kế hoạch Nhà nước, Ủy viên Bộ Chính trị, Ủy viên Thường vụ Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ; đến Thủ tướng Chính phủ, đồng chí Phan Văn Khải luôn trăn trở, tìm tòi, tâm huyết với sự nghiệp cách mạng của Đảng, của dân tộc, góp phần cùng Trung ương Đảng, Chính phủ, lãnh đạo toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta tiến hành công cuộc đổi mới, đưa đất nước ra khỏi khủng hoảng kinh tế - xã hội, phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, giữ vững ổn định chính trị - xã hội, tăng cường quốc phòng, an ninh, mở rộng quan hệ đối ngoại và hội nhập quốc tế, thu được những thành tựu to lớn có ý nghĩa lịch sử.
Hội thảo là hoạt động thiết thực nhằm tri ân và tôn vinh cuộc đời hoạt động cách mạng cao đẹp, vẻ vang của đồng chí Phan Văn Khải, Nhà lãnh đạo xuất sắc của Đảng và Nhà nước Việt Nam, người con ưu tú của Thành phố Hồ Chí Minh, đã phấn đấu, cống hiến trọn đời cho sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc; đồng thời góp phần giáo dục truyền thống, lý tưởng cách mạng cho cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân, đặc biệt là thế hệ trẻ.
Ban Tổ chức Hội thảo đã nhận được gần 40 tham luận của lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương, Thành phố Hồ Chí Minh và các nhà khoa học. Các tham luận và ý kiến phát biểu tại Hội thảo đã tập trung làm sáng tỏ những nội dung chủ yếu sau đây:
1. Đồng chí Phan Văn Khải từ người thiếu niên yêu nước trở thành người cán bộ lãnh đạo tài năng của Đảng
Sinh ra trong một gia đình nông dân yêu nước, có truyền thống cách mạng, tại xã Tân Thông Hội, huyện Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh - vùng “đất thép thành đồng”, đồng chí Phan Văn Khải đã sớm tham gia hoạt động cách mạng. Năm 1947, khi mới 14 tuổi đồng chí tham gia Đội thiếu nhi Cứu quốc xã, sau đó trở thành Ủy viên Ban Chấp hành thiếu nhi huyện Hóc Môn (năm 1948), làm công tác văn thư Tỉnh đoàn thanh niên tỉnh Gia Định (năm 1950), làm công tác văn phòng của Mặt trận Liên Việt tỉnh Gia Định Ninh (năm 1952), sau đó công tác tại Văn phòng Tỉnh ủy và Ủy ban kháng chiến tỉnh Gia Định Ninh tới năm 1954. Nhiệt huyết của tuổi trẻ đã đưa đồng chí Phan Văn Khải tới những hoạt động cách mạng phong phú, thể hiện khát khao đấu tranh bảo vệ nền độc lập, tự do cho dân tộc, hạnh phúc cho nhân dân.
Tháng 10-1954, sau thắng lợi của cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, cùng một số cán bộ miền Nam, đồng chí Phan Văn Khải được phân công tập kết ra miền Bắc. Đồng chí được cử tham gia công tác giảm tô ở Hà Nam, cải cách ruộng đất ở Sơn Tây, Bắc Hưng Yên (1955 - 1957). Đồng chí đã nhanh chóng nắm bắt tình hình, tham gia công cuộc khôi phục kinh tế, hàn gắn vết thương chiến tranh của nhân dân miền Bắc.
Để đẩy mạnh công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc, Đảng đã chủ trương mở nhiều lớp bồi dưỡng, đào tạo cán bộ các lĩnh vực nhằm đáp ứng yêu cầu của thực tiễn. Đồng chí Phan Văn Khải được cử đi học Trường bổ túc công nông Trung ương (từ tháng 8-1957 đến năm 1959). Với những thành tích xuất sắc trong quá trình công tác, rèn luyện, học tập, ngày 15-7-1959, đồng chí đã vinh dự được đứng trong hàng ngũ của Đảng và sau đó tiếp tục được cử đi đào tạo tại Trường Ngoại ngữ Trung ương, rồi Đại học Kinh tế quốc dân Mátxcơva, Liên Xô, nhằm tạo nguồn cán bộ cho công cuộc xây dựng đất nước sau chiến tranh.
Sau khóa học trở về nước, từ tháng 6-1965 đến năm 1971, đồng chí được điều về công tác tại Ủy ban Kế hoạch Nhà nước, rồi được giữ các chức vụ Phó phòng, Trưởng phòng Vụ Tổng hợp của Ủy ban Kế hoạch Nhà nước. Đồng chí đã vận dụng sáng tạo những kiến thức về quản lý kinh tế được học tại Liên Xô vào thực tiễn đất nước, góp phần rất lớn xây dựng hậu phương miền Bắc vững chắc cho cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước ở miền Nam. Năm 1973, theo sự phân công của tổ chức, đồng chí vào chiến trường B2. Năm 1974, đồng chí được điều ra Hà Nội, công tác tại Ủy ban thống nhất Trung ương và đã tích cực góp phần vào công cuộc thống nhất Tổ quốc.
Đất nước thống nhất, đồng chí Phan Văn Khải được phân công trở lại Thành phố Hồ Chí Minh, công tác tại Sở kế hoạch, sau đó được giao đảm nhiệm cương vị Chủ nhiệm Ủy ban Kế hoạch Thành phố Hồ Chí Minh (1979-1980), Phó Bí thư Thành ủy, Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh (1981-1984), Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh (1985-1989).
Trên các cương vị, trọng trách được giao, đồng chí Phan Văn Khải cùng tập thể lãnh đạo Thành phố Hồ Chí Minh đề ra nhiều chủ trương, chính sách, cách làm hiệu quả năng động, sáng tạo, góp phần tháo gỡ ách tắc, cởi trói các rào cản, thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội Thành phố. Đồng chí đã thể hiện tư duy đột phá, năng động, không ngừng tổng kết, đúc rút từ thực tiễn, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung của đất nước và nhân dân. Cách làm năng động, sáng tạo của Thành phố Hồ Chí Minh đã gợi mở cho Trung ương những quyết sách đúng đắn, phù hợp để đổi mới và phát triển toàn diện đất nước.
2. Đồng chí Phan Văn Khải - Nhà lãnh đạo xuất sắc của Đảng và Nhà nước Việt Nam
Với những đóng góp to lớn trong sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội Thành phố Hồ Chí Minh, tại Đại hội toàn quốc lần thứ V của Đảng (tháng 3-1982), đồng chí Phan Văn Khải được bầu là Ủy viên dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng. Tại Hội nghị lần thứ 7 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa V (năm 1984), đồng chí được bầu vào Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng và đến Đại hội toàn quốc lần thứ VI của Đảng (tháng 12-1986) tiếp tục được bầu vào Ban Chấp hành Trung ương Đảng.
Tháng 4-1989, đồng chí Phan Văn Khải được điều động ra Trung ương đảm nhiệm cương vị Chủ nhiệm Ủy ban Kế hoạch Nhà nước. Đồng chí đã để lại nhiều dấu ấn quan trọng với ngành kế hoạch và đầu tư của đất nước. Công tác kế hoạch dưới sự chỉ đạo của đồng chí Phan Văn Khải đã chuyển từ vai trò chia vốn, phân phối vật tư sang xây dựng cơ chế chính sách, xây dựng và phân bổ nguồn lực, gắn với kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, gắn kế hoạch với thị trường. Đặc biệt, đồng chí đã chủ trì xây dựng Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm (1991-1995) và Chiến lược ổn định, phát triển kinh tế - xã hội đến năm 2000.
Tại Đại hội toàn quốc lần thứ VII của Đảng (tháng 6-1991), đồng chí tiếp tục được bầu vào Ban Chấp hành Trung ương và được Trung ương bầu vào Bộ Chính trị. Từ tháng 7-1991 đến tháng 8-1997, đồng chí được bầu là Phó Chủ tịch Hội đồng Bộ trưởng, Phó Thủ tướng Chính phủ, rồi Phó Thủ tướng thường trực Chính phủ.
Tháng 9-1997, đồng chí được Quốc hội bầu làm Thủ tướng Chính phủ và đảm nhiệm cương vị này tới tháng 7-2006. Trên các cương vị được giao, đồng chí Phan Văn Khải cùng tập thể Bộ Chính trị, Chính phủ đã tích cực chỉ đạo thực hiện chủ trương hội nhập quốc tế; đề ra các chủ trương, chính sách về phát triển kinh tế - xã hội với tinh thần đổi mới mạnh mẽ và chỉ đạo tổ chức thực hiện có hiệu quả các chủ trương, chính sách trên nhiều mặt, nhiều lĩnh vực như: tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp phát triển mạnh mẽ; mở rộng quan hệ đối ngoại, đẩy mạnh hội nhập kinh tế quốc tế; chú trọng vấn đề kết hợp tăng trưởng kinh tế với phát triển văn hóa, thực hiện công bằng và tiến bộ xã hội, xóa đói giảm nghèo, bảo vệ môi trường; xây dựng nền hành chính dân chủ, có năng lực và phục vụ nhân dân. Dưới sự chỉ đạo của đồng chí, Chính phủ đã điều hành đẩy mạnh công cuộc đổi mới, đưa đất nước vượt qua những khó khăn, thách thức của tình hình quốc tế phức tạp, đạt nhiều thành tựu to lớn.
3. Đồng chí Phan Văn Khải - tấm gương người cộng sản kiên trung, hết lòng vì nước, vì dân
Cuộc đời đồng chí Phan Văn Khải là tấm gương cao đẹp của người cộng sản kiên trung, tấm gương đạo đức trong sáng. Đồng chí luôn tuyệt đối trung thành với mục tiêu, lý tưởng cách mạng của Đảng và dân tộc, luôn nêu cao tính tiền phong, gương mẫu, phẩm chất cần, kiệm, liêm, chính, chí công, vô tư của người đảng viên cộng sản, đặt lợi ích của Đảng, của đất nước, của nhân dân lên trên hết, trước hết.
Là người cán bộ của nhân dân, từ nhân dân mà ra, đồng chí Phan Văn Khải luôn gần gũi, gắn bó mật thiết với nhân dân, quan tâm, sâu sát với đời sống nhân dân, từ đó có những quyết sách vì hạnh phúc của nhân dân. Đạo đức và lối sống cao đẹp của đồng chí Phan Văn Khải được đồng chí, đồng bào tin cậy, quý mến, bạn bè quốc tế trân trọng.
4. Đồng chí Phan Văn Khải - Người con con tú của Đảng bộ và nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh
Kế thừa và phát huy những truyền thống tốt đẹp của quê hương, đồng chí Phan Văn Khải đã trở thành chiến sĩ cộng sản kiên trung, nhà lãnh đạo xuất sắc của Đảng, Nhà nước và nhân dân Việt Nam, người con ưu tú đã làm rạng danh mảnh đất Thành đồng Tổ quốc. Trong quá trình hoạt động cách mạng, dù ở cương vị công tác nào, đồng chí luôn dành tình cảm sâu nặng, nghĩa tình với Thành phố Hồ Chí Minh.
Đảng bộ và nhân dân Thành phố mang tên Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại luôn trân trọng và rất đỗi tự hào có người con trung hiếu, một người cán bộ lãnh đạo tâm huyết, tài năng như đồng chí Phan Văn Khải. Học tập và noi theo tấm gương đồng chí, Đảng bộ và nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh đang phát huy mạnh mẽ truyền thống “bản lĩnh, kiên cường, đoàn kết, năng động, sáng tạo, nghĩa tình”, thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Thành phố lần thứ XI nhiệm kỳ 2020-2025, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội toàn quốc lần thứ XIII của Đảng.