Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, giảng viên đáp ứng yêu cầu xây dựng Trường chính trị chuẩn (Qua thực tiễn Trường Đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong Thành phố Hà Nội)
(LLCT) - Ngày 19-5-2021, Ban Bí thư Trung ương Đảng (khóa XIII) ban hành Quy định số 11-QĐ/TW về trường chính trị chuẩn nhằm chuẩn hóa, nâng cao chất lượng các hoạt động đào tạo, bồi dưỡng, nghiên cứu lý luận chính trị của các trường chính trị trong cả nước. Trên cơ sở phân tích các tiêu chí của trường chính trị chuẩn, bài viết đánh giá thực trạng chất lượng đội ngũ cán bộ, giảng viên Trường Đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong Thành phố Hà Nội hiện nay, từ đó đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, giảng viên đáp ứng yêu cầu xây dựng trường chính trị chuẩn.
TS VŨ THỊ HÒA
Trường Đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong Thành phố Hà Nội
TS MAI HẢI ĐĂNG
Trường Đại học Luật, Đại học quốc gia Hà Nội
1. Mở đầu
Trường Đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong Thành phố Hà Nội có chức năng tổ chức đào tạo, bồi dưỡng cán bộ lãnh đạo, quản lý của hệ thống chính trị cấp cơ sở, cán bộ, công chức, viên chức ở địa phương về lý luận chính trị - hành chính; chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; kiến thức và chuyên môn, nghiệp vụ về công tác xây dựng Đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội; kiến thức về một số lĩnh vực khác; tham gia tổng kết thực tiễn, nghiên cứu khoa học về xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị trên địa bàn Thành phố Hà Nội(1).
Ngày 19-5-2021, Ban Bí thư Trung ương Đảng (khóa XIII) ban hành Quy định số 11-QĐ/TW về trường chính trị chuẩn(2), đây là những định hướng quan trọng với những tiêu chí cụ thể, làm cơ sở để Trường Đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong xây dựng và phát triển đáp ứng yêu cầu thực tiễn, góp phần xây dựng hệ thống chính trị ở địa phương vững mạnh, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, đồng thời đây cũng là cơ hội để Trường chuẩn hóa, nâng cao chất lượng hoạt động đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, nghiên cứu khoa học, tổng kết thực tiễn và các hoạt động khác của trường với mục tiêu trở thành trường chính trị chuẩn tiêu biểu và dẫn đầu cả nước, xứng tầm trường chính trị của Thủ đô Hà Nội(3).
Trong công tác đào tạo, đội ngũ giảng viên là lực lượng trực tiếp đảm nhiệm vai trò chủ chốt, quyết định chất lượng đào tạo. Do đó, một trong những yếu tố cốt lõi để đạt được những tiêu chí về trường chính trị chuẩn là đội ngũ cán bộ, viên chức của trường phải đảm bảo điều kiện, tiêu chuẩn đối với chức danh nghề nghiệp, vị trí việc làm theo quy định của Đảng và Nhà nước.
2. Thực trạng đội ngũ cán bộ, giảng viên Trường Đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong hiện nay
Sau 75 năm xây dựng và phát triển, Trường Đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp góp phần nâng cao chất lượng đào tạo, đáp ứng yêu cầu thực tiễn các thời kỳ; chất lượng đào tạo, bồi dưỡng, nghiên cứu lý luận của trường ngày càng được nâng cao.
Theo Quy định số 11-QĐ/TW về trường chính trị chuẩn, đội ngũ cán bộ, viên chức của trường phải bảo đảm điều kiện, tiêu chuẩn đối với chức danh nghề nghiệp, vị trí việc làm theo quy định của Đảng và Nhà nước. Cụ thể: (1) Đội ngũ giảng viên (giảng viên cơ hữu và giảng viên kiêm nhiệm) chiếm ít nhất 75% tổng số cán bộ viên chức; (2) Có ít nhất 90% giảng viên có trình độ thạc sĩ trở lên phù hợp với chuyên môn giảng dạy; (3) Giảng viên lý luận chính trị phải có trình độ lý luận chính trị từ trung cấp trở lên; Giảng viên ở trường giảng sau 07 năm phải có trình độ cao cấp lý luận chính trị. Phấn đấu đến năm 2025, tỷ lệ này đạt 100%; (4) 100% giảng viên có chứng chỉ nghiệp vụ sư phạm; (5) ít nhất 80% giảng viên có chứng chỉ bồi dưỡng kiến thức kinh điển Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; (6) Có ít nhất 60% giảng viên giữ ngạch giảng viên chính; (7) 100% giảng viên áp dụng phương pháp dạy học tích cực, tham gia thao giảng cấp khoa, cấp trường và đạt yêu cầu trở lên; (8)100% giảng viên hoàn thành nhiệm vụ giảng dạy và nghiên cứu khoa học, nghiên cứu thực tế theo quy định.
Riêng đối với đội ngũ giảng viên, theo Quy chế giảng viên của trường chính trị tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, kèm theo Quyết định số 6468-QĐ/HVCTQGHCM, ngày 21-12-2021 của Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh(4), giảng viên phải đáp ứng các tiêu chí: (1) Bảo đảm giờ giảng theo đúng định mức quy định (giảng viên 270 giờ chuẩn; giảng viên chính 290 giờ chuẩn; giảng viên cao cấp 310 giờ chuẩn); (2) Bảo đảm giờ nghiên cứu khoa học (mỗi năm giảng viên phải có ít nhất 02 công trình nghiên cứu khoa học được công bố trên sách, báo, bản tin, tạp chí, kỷ yếu hội thảo khoa học, đề tài khoa học các cấp; Giảng viên chính phải có ít nhất 03 công trình nghiên cứu khoa học được công bố trên sách, báo, bản tin, tạp chí, kỷ yếu hội thảo khoa học, đề tài khoa học các cấp; Giảng viên cao cấp phải có ít nhất 04 công trình nghiên cứu khoa học được công bố trên sách, báo, bản tin, tạp chí, kỷ yếu hội thảo khoa học, đề tài khoa học các cấp, trong đó có ít nhất 01 bài đăng trên tạp chí khoa học có mã số ISSN; (3) Dự giờ, tham gia thao giảng; (4) Bảo đảm nghiên cứu thực tế và hướng dẫn học viên đi nghiên cứu thực tế (đối với giảng viên chính ít nhất 15 ngày/ năm; đối với giảng viên cao cấp ít nhất 5 ngày/ năm); (5) Tham gia các đề án, đề tài nghiên cứu khoa học các cấp.
Hiện nay, đội ngũ giảng viên của Trường Đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong cơ bản đáp ứng tốt các mục tiêu, yêu cầu đào tạo trên. Đội ngũ giảng viên trẻ được bổ sung tăng cường, đồng thời được đào tạo cơ bản, có bản lĩnh chính trị vững vàng, có nhiệt huyết và lòng yêu nghề, có khả năng tiếp thu nhanh tri thức khoa học, ứng dụng công nghệ hiện đại vào tổ chức quá trình dạy, học. Trong nhiều năm, đội ngũ giảng viên của trường đều hoàn thành nhiệm vụ giảng dạy, nghiên cứu khoa học, nghiên cứu thực tế theo quy định.
Thời gian qua, Trường Đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong đã phối hợp với Ban Tổ chức Thành ủy, Đại học Quốc gia Hà Nội, các sở, ban, ngành, các huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn Thành phố thực hiện công tác tuyển sinh và đào tạo bảo đảm đúng đối tượng, số lượng và theo đúng quy chế đào tạo của Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh. Ngoài các lớp theo kế hoạch của Thành ủy giao, đáp ứng nhu cầu đào tạo của các cơ quan, đơn vị trong hệ thống chính trị Thành phố Hà Nội, Trường đã tổ chức một số lớp trung cấp lý luận chính trị, các lớp bồi dưỡng kiến thức quản lý nhà nước chương trình chuyên viên, chuyên viên chính, lãnh đạo cấp phòng.
Theo Đề án số 27/ĐA/TU ngày 23-6-2023 của Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội về việc phát triển Trường Đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong Thành phố Hà Nội đến năm 2030, trường phấn đấu đạt trường chính trị chuẩn mức 1 vào năm 2024, hướng tới đạt chuẩn mức 2 vào năm 2026. Để đạt được trường chuẩn mức 2, trường có nhiều điều kiện thuận lợi:
Thứ nhất, Ban Bí thư Trung ương Đảng đã ban hành Quy định số 09-QĐ/TW về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy trường chính trị tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; Thành ủy Hà Nội có Đề án số 27-ĐA/TU về phát triển Trường Đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong Thành phố Hà Nội đến năm 2030 và Kế hoạch số 179-KH/TU ngày 19-9-2023 xây dựng Trường Đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong đạt trường chính trị chuẩn. Đây là những cơ sở chính trị pháp lý quan trọng để trường xây dựng đạt chuẩn đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong giai đoạn mới; là điều kiện thuận lợi để trường triển khai thực hiện chức năng, nhiệm vụ là trung tâm của Thành phố Hà Nội về đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị - hành chính cho đội ngũ cán bộ trong hệ thống chính trị về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước và nghiên cứu khoa học, tổng kết thực tiễn.
Thứ hai, Ban Chấp hành Trung ương đã có Quy định số 57-QĐ/TW ngày 08-02- 2022 về đối tượng, tiêu chuẩn và phân cấp đào tạo lý luận chính trị; đồng thời Chính phủ cũng đã ban hành Nghị định số 29/2024/NĐ-CP ngày 06-03-2024 quy định tiêu chuẩn chức danh công chức lãnh đạo, quản lý trong cơ quan hành chính nhà nước, là những văn bản quan trọng, tạo thuận lợi để trường đa dạng hóa các loại hình đào tạo và tuyển chọn, nâng cao chất lượng đầu vào.
Thứ ba, theo kết quả thẩm định danh mục vị trí việc làm, cơ cấu hạng chức danh nghề nghiệp viên chức và lao động hợp đồng năm 2024 và thực trạng đội ngũ cán bộ, giảng viên của trường hiện nay; hoạt động đào tạo, bồi dưỡng, nghiên cứu khoa học, tổng kết thực tiễn; cơ sở vật chất, phương tiện kỹ thuật và tài chính; xây dựng văn hóa, kỷ luật, kỷ cương... Trường Đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong phấn đấu đạt trường chính trị chuẩn mức 1 vào cuối năm 2024.
Tuy nhiên, bên cạnh những thuận lợi, việc xây dựng Trường Đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong đạt chuẩn mức 2 vào năm 2026, trở thành trường chính trị chuẩn tiêu biểu và dẫn đầu cả nước, xứng tầm trường chính trị của Thủ đô Hà Nội vẫn tồn tại một số khó khăn, thách thức:
Thứ nhất, về đội ngũ cán bộ: lãnh đạo trường, cần phải phấn đấu 100% có trình độ tiến sĩ; giữ ngạch giảng viên cao cấp hoặc tương đương; đối với trưởng khoa, phó trưởng khoa: cần phấn đấu 50% có trình độ tiến sĩ; phải thực hiện đề tài nghiên cứu khoa học cấp tỉnh/ thành phố trở lên; đối với trưởng, hoặc phó trưởng phòng cần phấn đấu 100% có trình độ tiến sĩ và giữ ngạch giảng viên chính hoặc giảng viên cao cấp; đối với đội ngũ giảng viên cần phấn đấu 100% giảng viên có trình độ từ thạc sĩ trở lên, trong đó mỗi khoa có ít nhất 1 tiến sĩ (không kể lãnh đạo khoa); giảng viên chính chiếm 80% trở lên trong tổng số giảng viên của trường, trong đó có ít nhất 1 giảng viên cao cấp.
Như vậy, việc phấn đấu để có tỷ lệ cán bộ lãnh đạo, quản lý và đội ngũ giảng viên đáp ứng các quy định về điều kiện tuyển sinh, điều kiện bảo vệ luận án, đặc biệt là thời gian đào tạo chuẩn và thời gian đào tạo tối đa theo Thông tư 08 của Bộ Giáo dục và Đào tạo, về bài báo đăng trên các tạp chí uy tín quốc tế vv.. của trường là một hành trình dài với nhiều thách thức.
Ngày 29-3-2024, Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành Thông tư 05/2024/TT-BGDĐT quy định tiêu chuẩn, điều kiện xét thăng hạng chức danh nghề nghiệp viên chức giảng dạy trong các cơ sở giáo dục đại học công lập và trường cao đẳng sư phạm, theo đó, viên chức giảng dạy trong các cơ sở giáo dục đại học công lập được đăng ký dự xét thăng hạng chức danh nghề nghiệp giảng viên chính (hạng II) ngoài phải có đủ các tiêu chuẩn, điều kiện cứng, còn phải đáp ứng yêu cầu về thời gian công tác tối thiểu giữ chức danh nghề nghiệp giảng viên 6 năm (72 tháng). Đây là những thách thức đối với các giảng viên ở trường hiện nay.
Thứ hai, về hoạt động nghiên cứu khoa học: Trường phải thực hiện ít nhất 5 đề tài nghiên cứu khoa học từ cấp tỉnh trở lên, được nghiệm thu ở mức đạt trở lên; tổ chức ít nhất 1 hội thảo nghiên cứu khoa học cấp bộ trở lên; xuất bản được tạp chí hoặc bản tin Thông tin lý luận và thực tiễn ít nhất 4 kỳ/ năm; trang thông tin điện tử được cập nhật thường xuyên, có kết nối với một số trang thông tin điện tử của Thành phố và Trung ương. Tuy nhiên, hiện nay trường chưa có quy định cụ thể về việc bắt buộc phải đăng bài trên các tạp chí khoa học được Hội đồng Giáo sư Nhà nước công nhận và tính điểm, do vậy, chưa khuyến khích được các giảng viên tích cực tham gia hoạt động này. Vì vậy trường cần sớm có quy định về việc giờ nghiên cứu khoa học của các giảng viên; tạo điều kiện và khuyến khích giảng viên đăng ký đề tài khoa học từ cấp tỉnh, cấp bộ.
3. Giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, giảng viên Trường Đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong đáp ứng yêu cầu trường chính trị chuẩn
Để có thể đạt được các tiêu chí về trường chính trị chuẩn mức 2 vào năm 2026, trong đó đạt chuẩn về tiêu chí đội ngũ cán bộ, giảng viên theo Quy định số 11-QĐ/TW; Quy chế giảng viên của trường chính trị tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (Kèm theo Quyết định 6468-QĐ/HVCTQGHCM), đồng thời thích ứng với Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư nhằm đạt được mục tiêu Trường Đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong trở thành trường chính trị chuẩn tiêu biểu của Thủ đô Hà Nội và cả nước, đòi hỏi trường cần có giải pháp tổng thể xây dựng đội ngũ cán bộ, giảng viên đạt chuẩn, trong đó, cần tập trung thực hiện đồng bộ một số giải pháp sau:
Một là, đầu tư phát triển hạ tầng kỹ thuật, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong các hoạt động đào tạo, bồi dưỡng, nghiên cứu khoa học đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số. Nhà trường cầu chú trọng đầu tư, nâng cấp hạ tầng kỹ thuật công nghệ thông tin, các thiết bị phục vụ giảng dạy, mua sắm các phần mềm phục vụ giảng dạy, quản lý phù hợp với chương trình đào tạo, bồi dưỡng, chức năng, nhiệm vụ của trường.
Hai là, tăng cường sự lãnh đạo của Đảng ủy; sự quản lý, điều hành của Ban Giám hiệu Nhà trường đối với việc nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, giảng viên. Trường cần có kế hoạch đào tạo, đào tạo lại hoặc bồi dưỡng nhằm bù đắp những kiến thức còn thiếu, đạt chuẩn kiến thức và kỹ năng theo Quy chế giảng viên của trường chính trị tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, qua đó nâng cao trình độ chuyên môn và kỹ năng nghề nghiệp của đội ngũ cán bộ, giảng viên.
Ba là, hiện nay đối tượng tuyển sinh của trường phải theo đúng Quy định số 57-QĐ/TW ngày 08 - 02 - 2022 về đối tượng, tiêu chuẩn và phân cấp đào tạo lý luận chính trị(5) và Nghị định số 29/2024/NĐ-CP ngày 06-03-2024(6) quy định tiêu chuẩn chức danh công chức lãnh đạo, quản lý trong cơ quan hành chính nhà nước, trường cần đẩy mạnh hơn nữa việc đào tạo nâng cao trình độ chuyên môn, hỗ trợ kinh phí cho giảng viên trong việc xây dựng bài giảng trực tuyến; tăng cường tập huấn về phương pháp, kỹ năng xây dựng, sử dụng bài giảng trực tuyến; hướng dẫn phương pháp dạy học tích hợp, dạy học theo dự án, tăng cường đi thực tế, khuyến khích đội ngũ giảng viên không ngừng nâng cao năng lực, trình độ chuyên môn.
Bốn là, tiếp tục xây dựng kế hoạch cử giảng viên đi nghiên cứu thực tế tại cơ sở có thời hạn, tăng cường đi thực tế đến những vùng khó khăn, qua đó giúp giảng viên nắm bắt kiến thức thực tiễn. Sau khi nghiên cứu thực tế, giảng viên cần phải có bài viết đăng trên nội san của trường nhằm khuyến khích, phát huy tính tích cực nghiên cứu khoa học, nghiên cứu thực tế của giảng viên.
Năm là, có cơ chế, chính sách thu hút nhân tài, chuyên gia giỏi trong và ngoài nước tham gia công tác đào tạo, bồi dưỡng, nghiên cứu khoa học của trường; tăng cường việc hợp tác đào tạo với các trường đại học trên địa bàn Thành phố Hà Nội với các cơ quan, đơn vị liên quan, có cơ chế khuyến khích các học viên tham gia nghiên cứu khoa học, viết bài đăng trên nội san của trường, mở rộng đội ngũ thỉnh giảng, cộng tác viên là các cựu học viên.
Sáu là, Quy chế giảng viên yêu cầu rất cao về nghiên cứu khoa học, trước mắt để có thể đáp ứng quy định này, nhà trường cần có cơ chế khuyến khích các giảng viên và học viên tích cực đăng bài trên các tạp chí quốc tế có uy tín và các bài trên các tạp chí được Hội đồng giáo sư Nhà nước tính điểm.
Bảy là, để tạo điều kiện cho giảng viên và học viên có thể hoàn thành yêu cầu về nghiên cứu khoa học, đồng thời đáp ứng yêu cầu xây dựng Trường Chính trị đạt chuẩn mức 2 vào năm 2026, nhà trường cần sớm nâng cấp bản tin Thông tin lý luận và thực tiễn của trường xuất bản hằng tháng.
_________________
Bài đăng trên Tạp chí Lý luận chính trị số 558 (8-2024)
Ngày nhận bài: 13-7-2024; Ngày bình duyệt: 8-8-2024; Ngày duyệt đăng: 22-8-2024.
(1) Trường Đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong Thành phố Hà Nội, https://dtcblehongphong.hanoi.gov.vn/vi/chuc-nang-nhiem-vu.
(2) Ban Bí thư: Quy định số 11-QĐ/TW ngày 19-5-2021 của Ban Bí thư về trường chính trị chuẩn, https://tulieuvankien.dangcongsan.vn/he-thong-van-ban/van-ban-cua-dang/quy-dinh-so-11-qdtw-ngay-1952021-cua-ban-bi-thu-ve-truong-chinh-tri-chuan-7753.
(3) Thành ủy Hà Nội: Kế hoạch xây dựng Trường Đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong Thành phố Hà Nội đạt trường chính trị chuẩn, số 179-KH/TU ngày 19-9-2023.
(4) Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh: Quy chế giảng viên của trường chính trị tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, ban hành kèm theo Quyết định số 6468-QĐ/HVCTQGHCM, ngày 21-12- 2021 của Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh.
(5) Ban Chấp hành Trung ương: Quy định số 57-QĐ/TW ngày 08-02- 2022 về đối tượng, tiêu chuẩn và phân cấp đào tạo lý luận chính trị.
(6) Chính phủ: Nghị định số 29/2024/NĐ-CP quy định tiêu chuẩn chức danh công chức lãnh đạo, quản lý trong cơ quan hành chính nhà nước ngày 06-03-2024, https://thuvienphapluat.vn/van-ban/Bo-may-hanh-chinh/Nghi-dinh-29-2024-ND-CP-tieu-chuan-chuc-danh-lanh-dao-quan-ly-trong-co-quan-hanh-chinh-nha-nuoc-326382.aspx.