Tầm nhìn mới, cơ hội mới xây dựng Thủ đô Hà Nội văn hiến - văn minh - hiện đại, thành phố kết nối toàn cầu
(LLCT) - Đó là chủ đề Hội thảo khoa học quốc gia do Ban Tuyên giáo Trung ương, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an và Thành ủy Hà Nội phối hợp tổ chức sáng ngày 7/10/2024, tại Hà Nội. Đây là một trong 2 sự kiện cấp quốc gia trong chuỗi các sự kiện chào mừng Kỷ niệm 70 năm Ngày giải phóng Thủ đô (10/10/1954 - 10/10/2024).
Tin: Mai Anh - Ảnh: Đức Mạnh và CTV
Tham dự Hội thảo, về phía Trung ương có: đồng chí Nguyễn Trọng Nghĩa, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương; GS, TS Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương; Thượng tướng Lê Huy Vịnh, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng; Trung tướng Lê Quốc Hùng, Ủy viên Trung ương Đảng, Thứ trưởng Bộ Công an…; về phía Thành ủy Hà Nội có: đồng chí Trần Sỹ Thanh, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND thành phố; đồng chí Nguyễn Văn Phong, Phó Bí thư Thành ủy. Tham dự Hội thảo có lãnh đạo một số bộ, ngành, địa phương, các ban đảng của Thành ủy, các sở, ban, ngành, quận, huyện, thị xã; các trường đại học, viện nghiên cứu trên địa bàn thành phố; các chuyên gia, nhà khoa học; một số tổ chức quốc tế gắn bó với sự nghiệp phát triển Thủ đô và các hiệp hội, doanh nghiệp.
Phát biểu chào mừng Hội thảo, Chủ tịch UBND Thành phố Hà Nội Trần Sỹ Thanh nhấn mạnh: Kỷ niệm 70 năm Ngày giải phóng Thủ đô là dịp để nhìn lại, đánh giá những kết quả, thành tựu rất đáng tự hào trong giai đoạn vừa qua. Bước vào thời kỳ đổi mới, Hà Nội đã có những bước chuyển mình mạnh mẽ, toàn diện, đạt được nhiều thành tựu trên mọi mặt đời sống kinh tế - xã hội. Định hướng phát triển của Hà Nội sẽ trở thành đô thị thông minh, hiện đại, phát triển nhanh, bền vững, có sức lan tỏa để thúc đẩy vùng và cả nước cùng phát triển. Điều đó là vinh dự, đồng thời cũng là trách nhiệm lớn lao của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Thủ đô. Hội thảo là cơ hội để lãnh đạo thành phố lĩnh hội, tiếp thu những ý kiến quý báu của các chuyên gia, nhà khoa học nhằm hiện thực hóa định hướng và mục tiêu phát triển Thủ đô Hà Nội văn hiến, văn minh, hiện đại, thành phố kết nối toàn cầu…
Phát biểu khai mạc đề dẫn Hội thảo, GS, TS Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương khẳng định: 70 năm qua, từ thực tiễn xây dựng, phát triển, quản lý và bảo vệ Thủ đô đã dệt kết nên những bài học kinh nghiệm quý báu. Từ một thành phố nghèo nàn, lạc hậu, ngày nay Hà Nội đã được mở rộng, mang diện mạo của một đô thị lớn, sầm uất, từ nền kinh tế tập trung bao cấp, cùng với cả nước, Hà Nội chuyển mạnh sang nền kinh tế thị trường định hướng XHCN, phát triển năng động. Từ một thành phố khép kín, hôm nay Hà Nội đã trở thành 1 thành phố hội nhập toàn cầu, điểm hấp dẫn của du lịch trong và ngoài nước, là nơi tổ chức nhiều sự kiện quốc tế, toàn cầu… Hà Nội đã khẳng định vị trí trung tâm đầu não chính trị - hành chính quốc gia, trung tâm lớn về văn hóa, khoa học, giáo dục, kinh tế và giao dịch quốc tế; định vị trong tâm trí mỗi người dân Việt Nam và bạn bè quốc tế bằng những danh xưng cao quý: Hà Nội văn hiến và anh hùng, Hà Nội - niềm tin và hy vọng, Thủ đô của lương tri và phẩm giá con người, Thành phố vì hòa bình, Thành phố sáng tạo… Điều đó mang đến những cơ hội mới, động lực mới để Hà Nội hoàn thành mục tiêu đến năm 2030 là thành phố “Văn hiến - văn minh - hiện đại”; trở thành trung tâm, động lực thúc đẩy phát triển Vùng đồng bằng sông Hồng, vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ và cả nước, hội nhập quốc tế sâu rộng, có sức cạnh tranh cao trong khu vực và trên thế giới, phấn đấu phát triển ngang tầm thủ đô của các nước phát triển; là nền tảng vững chắc để đến năm 2045 trở thành thành phố kết nối toàn cầu, có mức sống và chất lượng cuộc sống cao, kinh tế, văn hoá, xã hội phát triển toàn diện, đặc sắc và hài hòa; tiêu biểu cho cả nước; có trình độ phát triển ngang tầm thủ đô các nước phát triển trong khu vực và trên thế giới, như tinh thần Nghị quyết 15-NQ/TW của Bộ Chính trị về phương hướng, nhiệm vụ phát triển Thủ đô Hà Nội đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
Để xây dựng Thủ đô văn hiến - văn minh - hiện đại, thành phố kết nối toàn cầu, đồng chí Nguyễn Xuân Thắng nêu một số vấn đề để hội thảo cùng thảo luận gồm: (i) Cần trân trọng giữ gìn và phát huy di sản văn hiến vô giá của Thủ đô, cũng là của đất nước mà tổ tiên cùng các thế hệ cha ông ta đã để lại; (ii) Xây dựng Hà Nội trở thành đô thị hiện đại, thông minh, xanh, đáng sống, an toàn và mến khách; (iii) Chủ động, tích cực đẩy mạnh, nâng tầm hoạt động đối ngoại, hội nhập quốc tế sâu rộng và toàn diện của Thủ đô; (iv) Quyết liệt, kiên trì xây dựng Đảng bộ và hệ thống chính trị của Thủ đô Hà Nội đoàn kết thống nhất, thật sự gương mẫu, trong sạch, vững mạnh toàn diện.
Tại hai phiên của Hội thảo đã có 12 tham luận, ý kiến tâm huyết, sâu sắc, có ý nghĩa khoa học cao được trình bày, trong tổng số 87 tham luận được in trong kỷ yếu hội thảo. Các tham luận, các ý kiến, phát biểu của các chuyên gia, các nhà khoa học, các đại biểu đã tập trung phân tích, luận giải, đánh giá, làm sáng tỏ các nội dung của các nhóm vấn đề, nêu lên những thành tựu, ý nghĩa và những bài học kinh nghiệm lịch sử trong 70 năm đấu tranh, xây dựng, đổi mới và phát triển của Thủ đô, đồng thời đề xuất giải pháp định hướng phát triển, hiện thực hóa khát vọng vươn lên, quyết tâm xây dựng Thủ đô Hà Nội văn hiến, văn minh, hiện tại, thành phố sáng tạo, kết nối toàn cầu.
Các ý kiến phát biểu tại Hội thảo khẳng định sự quan tâm đặc biệt trong lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương Đảng và Nhà nước đối với quá trình xây dựng và phát triển Thủ đô Hà Nội trong các giai đoạn kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ. Trung ương Đảng đã thường xuyên lãnh đạo, chỉ đạo quân và dân Hà Nội đấu tranh kiên cường, mưu trí, quả cảm, lập nên nhiều chiến công hiển hách. Quân và dân Hà Nội luôn tiên phong, anh hùng trong chiến đấu và cùng quân, dân miền Bắc là hậu phương vững chắc cho cuộc đấu tranh giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Bước vào thời kỳ xây dựng và phát triển, nhất là trong công cuộc đổi mới, Đảng, Nhà nước đã thường xuyên quan tâm, ban hành các chủ trương, chính sách, cơ chế đặc thù để Thủ đô phát triển.
Tại Hội thảo, nhiều ý kiến đã chỉ rõ, Thủ đô Hà Nội có vai trò to lớn trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Nhất là trong công cuộc đổi mới, đồng bộ toàn diện đất nước, Thủ đô đi trước, đi đầu trong thực hiện và hoàn thành sớm các kế hoạch chiến lược phát triển đất nước. Đóng vai trò là trung tâm, đầu mối, kết nối, dẫn dắt, tạo động lực thúc đẩy, tạo hiệu ứng lan tỏa đổi mới sáng tạo đối với vùng đồng bằng sông Hồng, vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ và cả nước, có vị trí quan trọng trong chiến lược phát triển đô thị quốc gia.
Các chuyên gia cũng tập trung phân tích những thành tựu và kết quả phát triển kinh tế - xã hội của Thủ đô trải qua 70 năm, khẳng định Hà Nội là trung tâm kinh tế lớn, đóng góp ngày càng tăng vào quá trình phát triển kinh tế đất nước, tốc độ tăng trưởng kinh tế luôn cao hơn bình quân chung của cả nước. Hà Nội luôn đi đầu cả nước về phong trào văn hóa, là thành phố đầu tiên của Việt Nam tham gia mạng lưới thành phố sáng tạo của UNESCO, chất lượng y tế và giáo dục của Thủ đô luôn vượt trội so với cả nước. Quốc phòng an ninh được giữ vững, trật tự an toàn xã hội được bảo đảm.
Đặc biệt, nhiều chuyên gia, nhà khoa học đã đi sâu phân tích, tổng kết các bài học kinh nghiệm trong nước và quốc tế chỉ ra, để thực sự tạo đột phá phát triển Thủ đô trong giai đoạn tới cần ưu tiên tập trung vào các vấn đề như: dịch vụ và kinh tế đô thị - đây được cho là trụ cột kinh tế Thủ đô Hà Nội; phát triển công nghiệp văn hóa kết hợp với dịch vụ, du lịch thành ngành kinh tế mũi nhọn; Xây dựng Hà Nội trở thành trung tâm hàng đầu về công nghiệp vi mạch bán dẫn, công nghệ thông tin và trí tuệ nhân tạo; công nghệ sinh học, hóa dược, mỹ phẩm; các sản phẩm công nghệ cao, vật liệu mới; Phát triển nông nghiệp có hàm lượng khoa học công nghệ cao, các mô hình nông nghiệp đô thị; Phát triển giáo dục, y tế Thủ đô hiện đại, chuẩn quốc tế; Đẩy mạnh phát triển kết cấu hạ tầng và hạ tầng số tạo nền tảng phát triển kinh tế số, xã hội số, công dân số, coi đây là tiền đề quan trọng để Hà Nội bứt phá trong thời kỳ tới; Giải quyết căn bản các vấn đề ô nhiễm môi trường như: ô nhiễm không khí, sông, hồ, thu gom, xử lý nước thải, rác thải đô thị; Phát triển hài hòa khu vực đô thị và nông thôn.
Phát biểu kết thúc Hội thảo, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Nguyễn Trọng Nghĩa khẳng định, Hội thảo là cơ hội để lãnh đạo Thành phố lĩnh hội, tiếp thu những ý kiến quý báu của các chuyên gia, nhà khoa học nhằm hiện thực hóa định hướng và mục tiêu phát triển Thủ đô Hà Nội văn hiến, văn minh, hiện đại, thành phố kết nối toàn cầu. Đồng thời mong muốn các chuyên gia tiếp tục trao đổi, làm rõ hơn các luận cứ khoa học và thực tiễn để Thủ đô sớm hoàn thành sứ mệnh của mình. Phát triển thành phố Hà Nội văn hiến, văn minh, hiện đại, xứng đáng là trung tâm chính trị, hành chính của quốc gia, vừa là trung tâm phát triển kinh tế - xã hội năng động, đổi mới sáng tạo, kết nối toàn cầu, để Hà Nội luôn là niềm tự hào của cả nước, tiếp tục là điểm đến hấp dẫn của các nhà đầu tư và du khách quốc tế, góp phần cùng cả nước đưa dân tộc Việt Nam bước vào kỷ nguyên mới - kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam.