Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh - 75 năm vững bước và phát triển

TS LÊ MINH NGỌC
ThS TẠ PHƯƠNG LIÊN
Tạp chí Lý luận chính trị,
Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh

1. Mở đầu

Trải qua các chặng đường xây dựng và phát triển (1949-2024), Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh đã có những đóng góp quan trọng trong việc đào tạo đội ngũ cán bộ trung và cao cấp cho Đảng và hệ thống chính trị từ trung ương đến địa phương, giúp trang bị kiến thức lý luận chính trị, năng lực tổ chức thực tiễn, và phẩm chất cần thiết, đáp ứng hiệu quả các mục tiêu và nhiệm vụ chiến lược của cách mạng trong từng thời kỳ lịch sử. Học viện đóng vai trò quan trọng trong nghiên cứu, tuyên truyền và giáo dục chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, khẳng định vị trí là trung tâm quốc gia về nghiên cứu lý luận chính trị và tư vấn chính sách cho Đảng và Nhà nước.

Ghi nhận những đóng góp to lớn của Trường Đảng Trung ương (nay là Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh), Đảng và Nhà nước đã trao tặng cho Học viện nhiều phần thưởng và danh hiệu cao quý: 2 lần Huân chương Hồ Chí Minh, Huân chương Sao Vàng, danh hiệu Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới, cùng nhiều danh hiệu cao quý khác. Đây là sự công nhận và vinh danh của Đảng, Nhà nước và nhân dân đối với những thành tựu quan trọng và đóng góp xứng đáng của Học viện vào sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc.

Để có được những thành tựu đó, có sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của Đảng bộ Học viện trong từng giai đoạn phát triển của Học viện, góp phần thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ đề ra trong từng thời kỳ cụ thể. Lịch sử Đảng bộ Học viện thể hiện qua những trang lịch sử hào hùng của Học viện, gắn liền với lịch sử công cuộc kháng chiến, kiến thiết đất nước, xây dựng chế độ xã hội chủ nghĩa của dân tộc.

2. Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh - Những chặng đường xây dựng và phát triển

Những năm đầu thành lập: Trường Đảng Nguyễn Ái Quốc khắc phục khó khăn, góp phần vào công cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, đấu tranh thống nhất đất nước (1949-1975)

Tháng 1-1949, Hội nghị cán bộ Trung ương lần thứ sáu diễn ra tại chiến khu Việt Bắc trong bối cảnh cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp đang bước vào giai đoạn mới. Trong bối cảnh đó, Hội nghị nhận định: “Nạn kém lý luận, kém văn hóa làm cho các cán bộ chậm tiến (...) Bởi vậy, việc tổ chức học tập trong Đảng để cho cán bộ có một căn bản chính trị vững chắc, có thể nhận thức và theo đúng đường lối của Đảng trong những lúc khó khăn lại càng cấp thiết”⁽¹⁾. Từ đó, Hội nghị đề ra phương châm: “Nâng cao trình độ chính trị và lý luận của đảng viên. Tất cả đảng viên phải học tinh thông đường lối, chính sách của Đảng: học tập chủ nghĩa, học tập chiến lược, chiến thuật quân sự và những điều thường thức về công tác chính quyền, tổ chức đảng viên mới đến đâu thì phải huấn luyện hết đến đấy (…) Các trường Đảng mở luôn, liên tiếp, phân công rành mạch giữa trường của Trung ương, khu và tỉnh”⁽²⁾. Đây là Hội nghị có tính chất bước ngoặt, đánh dấu sự ra đời của Trường Đảng Nguyễn Ái Quốc, tiền thân của Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh ngày nay.

Trường Đảng Nguyễn Ái Quốc được thành lập và hoạt động ở chiến khu Việt Bắc trong bối cảnh chiến tranh gian khổ, do Đồng chí Trường Chinh, Tổng Bí thư của Đảng, trực tiếp phụ trách. Với vai trò được xác định là nhà trường đào tạo lý luận chính trị cho cán bộ cao cấp, nên ngay từ những khóa đầu tiên đến các khóa sau này, nhiều đồng chí lãnh đạo và cán bộ cao cấp của Đảng đã trực tiếp lên lớp giảng bài và tham gia thảo luận, giải đáp cho học viên những vấn đề về đường lối của Đảng. Đặc biệt, Chủ tịch Hồ Chí Minh rất quan tâm đến công tác đào tạo cán bộ tại nhà trường. Người đã nhiều lần đến thăm, làm việc tại Trường và có nhiều huấn thị quý báu, đã trở thành kim chỉ nam xuyên suốt mọi hoạt động của nhà trường và công tác đào tạo cán bộ của Đảng.

Về tổ chức Đảng, từ năm 1960, Trường Đảng Nguyễn Ái Quốc đã xây dựng tổ chức Đảng với hai hệ thống chính, mỗi hệ thống có nhiệm vụ và vai trò quan trọng trong việc bảo đảm sự lãnh đạo và điều hành hiệu quả của nhà trường. Đảng bộ cơ quan nhà trường ban đầu thuộc Đảng ủy Dân Chính Đảng Trung ương, chịu trách nhiệm chính trong việc lãnh đạo các hoạt động nội bộ của nhà trường, bảo đảm các nhiệm vụ chính trị và giáo dục đều được thực hiện theo đúng đường lối và chủ trương của Đảng. Sau một thời gian, Đảng bộ này chuyển sang trực thuộc Thành ủy Hà Nội, mở rộng phạm vi hoạt động và gắn kết chặt chẽ hơn với các cơ quan đảng cấp thành phố. Sự thay đổi này không chỉ giúp tăng cường sự phối hợp giữa nhà trường với các cơ quan đảng địa phương, mà còn tạo điều kiện thuận lợi để Đảng bộ cơ quan nhà trường đóng góp nhiều hơn vào các hoạt động chính trị và xã hội của đất nước.

Bên cạnh Đảng bộ cơ quan nhà trường, các chi bộ của các lớp học viên cũng đóng vai trò quan trọng trong hệ thống tổ chức Đảng tại Trường Đảng Nguyễn Ái Quốc. Các chi bộ này được Ban Bí thư giao cho Ban Giám đốc Nhà trường đảm nhận nhiệm vụ cán sự đảng phụ trách. Ban Giám đốc không chỉ quản lý hành chính và chuyên môn, mà còn trực tiếp lãnh đạo công tác đảng trong các lớp học viên. Hệ thống chi bộ này cũng giúp gắn kết học viên với các hoạt động đảng, tạo môi trường thuận lợi để học viên có thể thảo luận, trao đổi và nâng cao nhận thức về các vấn đề lý luận và thực tiễn trong công tác đảng.

Sự phân chia tổ chức Đảng tại Trường Đảng Nguyễn Ái Quốc từ năm 1960 cho thấy tầm quan trọng của việc kết hợp giữa lãnh đạo chính trị và quản lý giáo dục trong công tác đào tạo cán bộ. Việc xây dựng hệ thống tổ chức đảng chặt chẽ, có sự phân công rõ ràng, đã giúp nhà trường không chỉ hoàn thành tốt các nhiệm vụ giáo dục và đào tạo, mà còn đóng góp quan trọng vào sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc trong các giai đoạn lịch sử.

Trường Đảng Nguyễn Ái Quốc mở rộng quy mô, củng cố tổ chức, đáp ứng yêu cầu của giai đoạn đầu đất nước quá độ lên chủ nghĩa xã hội (1975-1986)

Sau khi giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước, cả nước bước vào thời kỳ xây dựng chủ nghĩa xã hội với những yêu cầu mới, nhiệm vụ mới. Theo đó, cán bộ lãnh đạo của Đảng, Nhà nước cũng cần đáp ứng yêu cầu của tình hình mới, phải trang bị trình độ, nhận thức lý luận đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ lãnh đạo cách mạng trong tình hình mới. Trước yêu cầu đó, ngày 22-12-1975, Ban Chấp hành Trung ương Đảng Lao động Việt Nam ban hành Quyết định số 2524/QĐ-TW về việc mở rộng quy mô trường Nguyễn Ái Quốc, theo đó, Trường Đảng Nguyễn Ái Quốc được mở rộng cả về quy mô, hệ lớp, chương trình đào tạo.

Bước vào giai đoạn mới của cách mạng, nhu cầu về đào tạo và bồi dưỡng cán bộ ngày càng trở nên cấp thiết. Để đáp ứng yêu cầu này và tăng cường công tác đào tạo tại các tỉnh phía Nam, tháng 7-1977, Ban Bí thư đã ban hành quyết định đổi tên trường thành Trường Đảng Cao cấp Nguyễn Ái Quốc. Cuối năm 1980, Ban Bí thư đã ra Quyết định số 82-QĐ/TW, nhằm hợp nhất Đảng bộ cơ quan Trường Đảng Cao cấp Nguyễn Ái Quốc với các chi bộ đảng và đảng bộ của các lớp học viên, từ đó hình thành một đảng bộ thống nhất mang tên Đảng bộ Trường Đảng Cao cấp Nguyễn Ái Quốc, trực thuộc Thành ủy Hà Nội.

Đến giữa năm 1981, Đảng bộ nhà trường được nâng cấp lên thành Đảng bộ cơ sở, trực thuộc Ban Chấp hành Trung ương. Đây là một bước tiến quan trọng, không chỉ giúp tăng cường quyền hạn và trách nhiệm của Đảng bộ trong việc lãnh đạo toàn diện các hoạt động của trường, mà còn thể hiện sự công nhận của Trung ương đối với vai trò và đóng góp của Đảng bộ Trường Đảng Cao cấp Nguyễn Ái Quốc trong công tác đào tạo cán bộ.

Ngày 8-11-1982, Ban Bí thư ra Quyết định số 12-QĐ/TW, chuyển Đảng bộ Trường Đảng Cao cấp Nguyễn Ái Quốc trực thuộc Đảng bộ khối các cơ quan Trung ương về công tác tư tưởng. Đây là một quyết định quan trọng nhằm tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong công tác tư tưởng và lý luận. Ngay sau đó, tháng 12-1982, Đại hội Đảng bộ Trường Đảng Cao cấp Nguyễn Ái Quốc lần thứ nhất được tổ chức , đánh dấu mốc quan trọng trong sự phát triển của Đảng bộ trường.

Để đáp ứng yêu cầu phát triển, Đảng bộ nhà trường đã mở rộng thêm với 6 đảng bộ học viên, 34 chi bộ học viên, và 25 chi bộ cơ quan trực thuộc. Vai trò của Đảng bộ trong việc định hướng, lãnh đạo và giáo dục chính trị cho các đảng viên, đặc biệt là các học viên, trở nên ngày càng quan trọng.

Ngày 15-10-1986, Trường Đảng Cao cấp Nguyễn Ái Quốc ra Quyết định thành lập các ban chuyên trách của Đảng ủy nhà trường, gồm Ban Tổ chức, Ban Tuyên huấn, Ban Khoa học - Giáo dục, Ban Kiểm tra, và Ban Đời sống. Quyết định này không chỉ nhằm kiện toàn tổ chức đảng trong nhà trường, mà còn giúp nâng cao hiệu quả hoạt động của Đảng ủy và Ban Giám đốc. Các ban chuyên trách này đóng vai trò quan trọng trong việc cải tiến mối quan hệ giữa tổ chức đảng và lãnh đạo chuyên môn. Hoạt động tích cực của các ban cũng góp phần nâng cao chất lượng công tác đảng, giữ vững nền nếp sinh hoạt chi bộ, đề cao tinh thần tự phê bình và phê bình, đồng thời tăng cường tinh thần đoàn kết trong toàn trường.

Trong suốt giai đoạn từ năm 1975 đến 1986, dưới sự lãnh đạo thống nhất của Ban Chấp hành Đảng bộ và Ban Giám đốc Nhà trường, công tác đảng trong các đảng bộ bộ phận và các chi bộ khối học viên và khối các cơ quan nhà trường đã được tổ chức một cách chặt chẽ hơn. Tính giáo dục và tính chiến đấu trong các kỳ sinh hoạt đảng được nâng cao, góp phần tích cực thúc đẩy mọi mặt hoạt động của nhà trường. Những nỗ lực này đã giúp Trường Đảng Cao cấp Nguyễn Ái Quốc không chỉ thực hiện tốt vai trò của mình trong đào tạo cán bộ mà còn đóng góp quan trọng vào sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc trong thời kỳ đất nước quá độ lên CNXH.

Đảng bộ Học viện lãnh đạo công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ trong thời kỳ đầu đổi mới (1986-1993)

Giai đoạn từ năm 1986 đến 1993, đường lối đổi mới do Đại hội VI của Đảng đề ra dần đi vào thực tiễn và tiếp tục được củng cố, phát triển tại Đại hội VII (năm 1991). Đây là giai đoạn lịch sử có những bước ngoặt quan trọng, đồng thời cũng là thời điểm tình hình quốc tế chứng kiến những biến động phức tạp. Các nước xã hội chủ nghĩa ở Đông Âu và Liên Xô sau một thời gian dài khủng hoảng đã sụp đổ. Những biến động này đã tác động sâu sắc đến tư tưởng của nhân dân, bao gồm cả cán bộ, đảng viên và giảng viên và học viên của Học viện. Điều này đặt ra những thách thức mới, yêu cầu Học viện phải nâng cao năng lực trong công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, nghiên cứu khoa học, và hợp tác quốc tế để đáp ứng yêu cầu của thời kỳ mới.

Công tác đào tạo tại Học viện được Đảng ủy và Ban Giám đốc đặc biệt quan tâm. Thường vụ Đảng ủy Học viện đã đóng vai trò quan trọng trong việc lãnh đạo công tác chuyên môn, góp phần xây dựng chương trình, kế hoạch hoạt động và thực hiện việc kiểm tra để phát hiện, giải quyết những vấn đề nảy sinh trong quá trình nghiên cứu, giảng dạy và học tập.

Đồng thời, thực hiện chỉ đạo từ Đảng ủy và Ban Giám đốc, Hội đồng Khoa học Học viện đã đẩy mạnh việc đổi mới công tác giáo dục - đào tạo, đặc biệt là trong công tác tuyển chọn học viên. Việc bảo đảm tiêu chuẩn và thủ tục tuyển chọn học viên các hệ lớp được chú trọng, coi đây là bước quan trọng nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả đào tạo của Học viện.

Về công tác xây dựng Đảng, trong nhiệm kỳ 1986-1988, Đảng ủy Học viện đã thực hiện những đổi mới quan trọng, thành lập thêm các ban trực thuộc để đáp ứng yêu cầu công việc ngày càng cao. Ngoài ba ban đã có từ trước là Ban Tổ chức, Ban Tuyên huấn, và Ban Kiểm tra, Đảng bộ Học viện đã thành lập thêm Ban Khoa giáo, chịu trách nhiệm theo dõi, kiểm tra, phát hiện và kiến nghị các vấn đề liên quan đến giáo dục và nghiên cứu khoa học, cùng với Ban Đời sống, phụ trách chăm lo đời sống của cán bộ, công nhân viên nhà trường.

Nhờ những nỗ lực và đóng góp nổi bật, tháng 9-1989, nhân dịp kỷ niệm 40 năm Ngày truyền thống, Học viện đã vinh dự được trao tặng Huân chương Hồ Chí Minh, phần thưởng cao quý, ghi nhận những thành tựu to lớn, những cống hiến xuất sắc của Học viện trong các chặng đường phát triển. Cũng trong dịp này, Học viện đã khánh thành tượng Chủ tịch Hồ Chí Minh, biểu tượng thiêng liêng, gắn bó với sự nghiệp đào tạo và bồi dưỡng cán bộ của Học viện.

Đảng bộ Học viện lãnh đạo kiện toàn tổ chức, bộ máy, tiếp tục đổi mới công tác giảng dạy, nghiên cứu (1993-2007)

Ngày 10-3-1993 đánh dấu một sự kiện quan trọng trong quá trình phát triển của Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh khi Bộ Chính trị khóa VII đã ban hành Quyết định số 61-QĐ/TW về việc sắp xếp lại các trường Đảng Trung ương chuyển thành Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh. Đồng thời, các Trường Nguyễn Ái Quốc khu vực I, II, III được chuyển thành các Phân viện Hà Nội, Phân viện Thành phố Hồ Chí Minh, và Phân viện Đà Nẵng, Trường Đại học Tuyên giáo được chuyển thành Phân viện Báo chí và Tuyên truyền, trực thuộc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh. Tiếp đó, Ngày 4-2-1997, Bộ Chính trị đã ban hành Quyết định số 166-QĐNS/TW, thành lập Ban Cán sự Đảng Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh.

Theo Quyết định số 61-QĐ/TW, Học viện trực thuộc Ban Chấp hành Trung ương Đảng và Chính phủ, đóng vai trò là trung tâm hàng đầu của đất nước trong việc đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, nghiên cứu khoa học về lý luận chính trị của Đảng và Nhà nước. Quyết định này đánh dấu sự chuyển mình quan trọng của Học viện, khẳng định vị thế và vai trò then chốt trong hệ thống chính trị và giáo dục của Việt Nam.

Để nâng cao tiềm lực trong công tác giáo dục, đào tạo và nghiên cứu khoa học, và để kết hợp chặt chẽ hơn giữa nghiên cứu chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh với công tác đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị, ngày 30-10-1996, Bộ Chính trị đã ban hành Quyết định số 07-QĐ/TW, hợp nhất Viện Nghiên cứu chủ nghĩa Mác - Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh với Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, thành Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh với chức năng và nhiệm vụ mở rộng hơn, nhằm đáp ứng yêu cầu mới trong công tác nghiên cứu và đào tạo lý luận chính trị.

Ngày 20-10-1999, Bộ Chính trị đã ban hành Quyết định số 67-QĐ/TW về chức năng, nhiệm vụ và tổ chức bộ máy của Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh. Theo đó, Học viện được xác định là trung tâm quốc gia về đào tạo và bồi dưỡng cán bộ, nghiên cứu khoa học của Đảng và Nhà nước.

Để nâng cao chất lượng công tác đào tạo và nghiên cứu khoa học, xứng tầm chức năng, nhiệm vụ mới, ngày 3-2-2004, Ban Cán sự Đảng Học viện đã ra Nghị quyết số 04/NQ-BCS, đề ra các chủ trương và giải pháp nhằm nâng cao chất lượng đào tạo và nghiên cứu khoa học của Học viện. Triển khai Nghị quyết, Giám đốc Học viện đã ban hành Quyết định số 80/QĐ-HVCTQG ngày 19-2-2004 và Quyết định số 685/QĐ-HVCTQG ngày 10-4-2006, cụ thể hóa các mục tiêu và biện pháp triển khai thực hiện Nghị quyết của Ban Cán sự Đảng trong toàn hệ thống Học viện, tạo bước chuyển biến mới, quan trọng trong hoạt động của Học viện.

Vai trò lãnh đạo của các cấp ủy Đảng bộ tại Trung tâm Học viện, các Phân viện, và các lớp học viên được củng cố và nâng cao. Công tác kết nạp đảng viên mới, đặc biệt là bồi dưỡng đội ngũ cán bộ trẻ được chú trọng, một số cán bộ trẻ được bầu vào cấp ủy.

Với những thành tích xuất sắc trong thời kỳ đầu đổi mới, ngày 22-9-2004, nhân kỷ niệm 55 năm Ngày truyền thống Học viện (1949-2004), Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh đã vinh dự được phong tặng danh hiệu Anh hùng Lao động.

Giai đoạn 2007-2014: Đoàn kết, đổi mới mạnh mẽ, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ đào tạo, bồi dưỡng cán bộ và nghiên cứu khoa học

Thực hiện Nghị quyết Hội nghị Trung ương 4 khóa X, Bộ Chính trị đã ban hành Quyết định số 60-QĐ/TW ngày 7-5-2007, về việc hợp nhất Học viện Hành chính quốc gia và Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh thành Học viện Chính trị - Hành chính quốc gia Hồ Chí Minh. Theo Quyết định này, Học viện trở thành một đơn vị sự nghiệp trực thuộc Ban Chấp hành Trung ương Đảng và Chính phủ, dưới sự chỉ đạo trực tiếp và thường xuyên của Bộ Chính trị và Thủ tướng Chính phủ.

Công tác tổ chức Đảng tại Học viện được củng cố và kiện toàn, nâng cao vai trò lãnh đạo của cấp ủy. Tháng 4-2009, Đảng bộ Học viện được thành lập và trở thành Đảng bộ cấp trên cơ sở, trực thuộc Đảng bộ Khối các cơ quan Trung ương. Năm 2009, Đảng bộ Học viện có 9 đảng bộ và 21 chi bộ cơ sở trực thuộc. Việc thành lập Đảng bộ thống nhất trong toàn hệ thống Học viện đánh dấu một sự kiện quan trọng, tạo ra sự lãnh đạo đồng bộ và toàn diện trên tất cả các mặt công tác.

Ngày 16-9-2010, Đại hội Đảng bộ Học viện Chính trị - Hành chính quốc gia Hồ Chí Minh lần thứ nhất nhiệm kỳ 2010-2015 được tổ chức. Với chủ đề “Đoàn kết, đổi mới mạnh mẽ, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ đào tạo, bồi dưỡng cán bộ và nghiên cứu khoa học, xứng đáng với học viện mang tên Chủ tịch Hồ Chí Minh”, Đại hội đã bầu Ban Chấp hành Đảng bộ nhiệm kỳ mới, chỉ đạo kiện toàn các đoàn thể Công đoàn, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Hội Cựu chiến binh, theo mô hình thống nhất toàn hệ thống Học viện.

Các đảng bộ, chi bộ trong Đảng bộ Học viện đã phát huy vai trò lãnh đạo, xây dựng và triển khai các chương trình, kế hoạch công tác, hoàn thành tốt nhiệm vụ chính trị, công tác cán bộ, và công tác xây dựng Đảng. Đảng ủy Học viện đã chỉ đạo các tổ chức đảng thuộc khối cơ quan và khối học viên thực hiện đổi mới và nâng cao chất lượng sinh hoạt đảng, phát huy dân chủ trong Đảng, rèn luyện đạo đức cách mạng và bản lĩnh chính trị, nhằm đáp ứng tốt hơn yêu cầu và nhiệm vụ trong giai đoạn mới.

Đảng ủy Học viện chỉ đạo các cấp ủy cơ sở thường xuyên quán triệt sâu rộng cho cán bộ, đảng viên về việc nâng cao cảnh giác, tích cực đấu tranh chống các quan điểm sai trái và những luận điệu xuyên tạc trên không gian mạng và trong dư luận. Để bảo đảm kỷ luật và sự nghiêm túc trong công tác phát ngôn và lưu hành tài liệu, Đảng ủy đã nhấn mạnh việc giữ vững lập trường trong các bài viết trên tạp chí, các công trình nghiên cứu khoa học, và trong các bài giảng.

Cuộc vận động Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh đã được thực hiện theo đúng kế hoạch và hướng dẫn của Trung ương. Các lớp học tập theo chuyên đề “Xây dựng Đảng thực sự trong sạch, vững mạnh, là đạo đức, là văn minh” đã được tổ chức rộng rãi trong cán bộ, đảng viên, viên chức, và học viên.

Từ năm học 2011-2012, Đảng ủy Học viện đã tập trung hướng dẫn thực hiện nghiêm việc kiểm điểm, tự phê bình và phê bình của tập thể và cá nhân lãnh đạo các đơn vị trực thuộc Học viện, theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI. Công tác phát triển đảng viên mới được đặc biệt chú trọng. Đảng bộ Học viện tổ chức các lớp bồi dưỡng dành cho đối tượng kết nạp Đảng và các đảng viên mới.

Đảng bộ Học viện không ngừng lớn mạnh, lãnh đạo xây dựng và phát triển toàn diện Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh (2014 đến nay)

Cùng với quá trình đổi mới của đất nước, Bộ Chính trị, Ban Bí thư Trung ương Đảng, và Chính phủ đã ban hành nhiều văn bản và nghị quyết, có tác động trực tiếp, sâu sắc và toàn diện đến hoạt động của Học viện. Để thực hiện Nghị quyết Đại hội XII và XIII của Đảng, Học viện đã kịp thời bổ sung và cập nhật những nội dung mới trong các quy định của Đảng và Chính phủ. Đồng thời, Học viện đã ban hành các quy chế và quy định phù hợp, triển khai một cách thống nhất và đồng bộ trong toàn hệ thống.

Tháng 8-2018, Bộ Chính trị đã ban hành Quyết định số 145-QĐ/TW về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và tổ chức bộ máy của Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh. Theo đó, Học viện là cơ quan trực thuộc Ban Chấp hành Trung ương Đảng, hoạt động dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp, toàn diện và thường xuyên của Bộ Chính trị và Ban Bí thư. Yêu cầu đối với Học viện được đặt ra là phải quyết tâm và nỗ lực phấn đấu, tận dụng mọi cơ hội để thực hiện đổi mới toàn diện và nâng cao chất lượng trên tất cả các mặt công tác. Học viện cần tiến hành sắp xếp lại tổ chức bộ máy theo hướng tinh gọn, hiệu quả hơn; đồng thời, chú trọng xây dựng cơ sở vật chất để đáp ứng các yêu cầu nhiệm vụ mới.

Đại hội Đảng bộ Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh nhiệm kỳ 2020-2025 đề ra phương châm “Đoàn kết - Dân chủ - Kỷ cương - Gương mẫu - Sáng tạo - Hiệu quả”, Đảng ủy tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm, mang tính đột phá, tăng cường quản lý hệ thống, bảo đảm tính đồng bộ và phát huy tính chủ động, sáng tạo của các cấp ủy và lãnh đạo đơn vị.

Đảng ủy, Ban Thường vụ Đảng ủy đã chỉ đạo thực hiện đổi mới toàn diện và đồng bộ các khâu công tác theo phương châm “cơ bản, hệ thống, thực tiễn, hiện đại”, nhằm nâng cao chất lượng công tác đào tạo và bồi dưỡng, góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ lãnh đạo và quản lý có đủ năng lực, phẩm chất và uy tín, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong giai đoạn mới.

Công tác xây dựng Đảng được chú trọng, đặc biệt là công tác xây dựng Đảng về đạo đức. Đảng ủy đã chỉ đạo cán bộ, đảng viên tích cực tham gia các cuộc thi tìm hiểu về thành tựu lãnh đạo của Đảng trong 30 năm đổi mới và cuộc thi viết về học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.

Bên cạnh đó, công tác xây dựng tổ chức đảng và đảng viên được Đảng ủy Học viện và các Đảng bộ, chi bộ trực thuộc quan tâm. Đảng bộ Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh nhiều năm liền được Ban Thường vụ Đảng ủy Khối các cơ quan Trung ương đánh giá là Đảng bộ trong sạch, vững mạnh tiêu biểu và là Đảng bộ hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, được tặng Bằng khen Đảng bộ trong sạch, vững mạnh tiêu biểu.

Với những thành tựu phát triển và đóng góp to lớn của Học viện cho sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc, nhân dịp kỷ niệm 75 năm ngày truyền thống (1949-2024), Học viện đã vinh dự đón nhận Huân chương Lao động hạng Nhất.

3. Kết luận

Từ những ngày đầu thành lập và suốt quá trình 75 năm xây dựng và phát triển, các thế hệ lãnh đạo và cán bộ, giảng viên Học viện nhận thức rõ vị trí, vai trò là Trường Đảng Trung ương, ý thức sâu sắc tầm quan trọng của việc xây dựng Đảng bộ trong sạch, vững mạnh và phát huy sức mạnh của hệ thống chính trị để thực hiện các nhiệm vụ chính trị do Đảng và Nhà nước giao.

Trải qua các thời kỳ hoạt động, các tổ chức đảng trong Học viện đã luôn thực hiện hiệu quả vai trò lãnh đạo theo chức năng và nhiệm vụ được Trung ương Đảng quy định. Đảng ủy Học viện luôn tập trung vào việc xây dựng Đảng một cách toàn diện, bao gồm cả chính trị, tư tưởng, tổ chức, đạo đức và cán bộ. Công tác bồi dưỡng, kiện toàn, bổ nhiệm và quản lý cán bộ được chú trọng, cùng với việc thực hiện công tác phê bình và tự phê bình. Đảng ủy đặc biệt quan tâm việc rèn luyện phẩm chất đạo đức và lối sống của cán bộ, đảng viên, và học viên, xứng đáng với vai trò là cán bộ và đảng viên của Trường Đảng.

_________________

Ngày nhận bài 25-12-2024; Ngày bình duyệt 27-12-2024; Ngày duyệt đăng: 29-12-2024.

(1), (2) ĐCSVN: Văn kiện Đảng toàn tập, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2001, tập 10, tr.139, 21.