Tăng cường vai trò của tổ chức đảng trong các cơ sở giáo dục đại học đối với công tác giáo dục ý thức chính trị cho sinh viên hiện nay

ThS BÙI NGỌC MAI
Trường Đại học Thủ đô Hà Nội

1. Mở đầu

Trong bối cảnh Việt Nam đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước gắn với hội nhập quốc tế, dưới những tác động của Cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, giáo dục dục đại học có đóng góp quan trọng vào sự phát triển của đất nước. Giáo dục phải đào tạo nguồn nhân lực có bản lĩnh chính trị vững vàng, tuyệt đối trung thành với mục tiêu, lý tưởng của Đảng, với con đường xây dựng chủ nghĩa xã hội ở nước ta.

Tổ chức đảng các cơ sở giáo dục đại học có vai trò là hạt nhân chính trị lãnh đạo toàn diện nhà trường, định hướng, tổ chức và thực hiện công tác giáo dục chính trị tư tưởng cho sinh viên. Trước những biến động phức tạp của tình hình thế giới và sự tác động của các xu hướng xã hội hiện đại, công tác này cũng đang đặt ra yêu cầu phải đổi mới.

2. Nội dung

2.1. Vai trò của tổ chức đảng các cơ sở giáo dục đại học trong giáo dục ý thức chính trị cho sinh viên

Ý thức chính trị là một hình thái của ý thức xã hội, phản ánh các mối quan hệ kinh tế của xã hội bằng ngôn ngữ chính trị cũng như mối quan hệ giữa các giai cấp, các dân tộc, các quốc gia và thái độ của các giai cấp đối với quyền lực nhà nước. Ý thức chính trị là yếu tố quyết định trong việc hình thành lập trường, quan điểm chính trị của mỗi cá nhân, giữ vai trò nền tảngquan trọng để xác định đúng đắn mục tiêu và phương hướng phát triển của xã hội. Ý thức chính trị có tính giai cấp, tính lịch sử và chịu sự tác động của môi trường xã hội, truyền thông và giáo dục.

Bên cạnh những ảnh hưởng của quá trình toàn cầu hóa, hội nhập quốc tế, sự phát triển của nền kinh tế thị trường ở nước ta, ý thức chính trị của sinh viên còn chịu ảnh hưởng từ chất lượng giáo dục trong các cơ sở giáo dục đại học. Đại hội XIII khẳng định: “Tăng cường giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống, ý thức công dân cho thế hệ trẻ; phát huy vai trò của các tổ chức đảng trong trường học trong việc bồi dưỡng, rèn luyện bản lĩnh chính trị cho học sinh, sinh viên” ⁽¹⁾. Vai trò này được biểu hiện trên các phương diện như sau:

Một là, định hướng tư tưởng chính trị trong toàn bộ hoạt động giáo dục

Các tổ chức đảng trong cơ sở giáo dục đại học có vai trò hạt nhân lãnh đạo trong việc định hướng tư tưởng, xây dựng lý tưởng cho sinh viên. Thông qua việc quán triệt đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước giúp sinh viên hình thành nhận thức đúng đắn về vai trò, trách nhiệm của bản thân đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Qua việc giáo dục truyền thống cách mạng của dân tộc, lý tưởng độc lập dân tộc gắn liền với chủ nghĩa xã hội, từ đó bồi dưỡng lòng yêu nước, tinh thần tự hào dân tộc, ý thức tự lực, tự cường cho sinh viên.

Tổ chức đảng trong giáo dục đại học thể hiện vai trò định hướng tư tưởng thông qua việc ban hành các nghị quyết, các chương trình công tác trong năm học; kế hoạch giáo dục chính trị tư tưởng gắn với từng thời điểm, sự kiện lớn của đất nước, của Đảng… Trên cơ sở đó, sinh viên có điều kiện để tiếp cận và hiểu đúng về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; xây dựng bản lĩnh chính trị vững vàng, có lý tưởng sống cao đẹp, cảnh giác những âm mưu chống phá của các thế lực thù địch...

Hai là, lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức các hoạt động giáo dục chính trị tư tưởng

Tổ chức đảng trực tiếp lãnh đạo việc xây dựng kế hoạch và triển khai các chương trình, hoạt động giáo dục ý thức chính trị trong phạm vi chức năng nhiệm vụ của đơn vị. Các hoạt động này bao gồm: tổ chức học tập, nghiên cứu các nghị quyết của Đảng; bồi dưỡng nhận thức về Đảng; các hội thảo, tọa đàm, cuộc thi tìm hiểu về lịch sử Đảng, tư tưởng Hồ Chí Minh. Công tác chỉ đạo đổi mới nội dung và phương pháp giáo dục ý thức chính trị cho sinh viên gắn lý luận với thực tiễn; ứng dụng công nghệ thông tin và mạng xã hội để tăng tính hấp dẫn và hiệu quả.

Ba là, xây dựng môi trường giáo dục chính trị lành mạnh, phát huy tính nêu gương trong đội ngũ đảng viên, giảng viên trong các cơ sở giáo dục đại học

Tổ chức đảng các cơ sở giáo dục đại học coi trọng xây dựng môi trường giáo dục tích cực, toàn diện; phát huy giá trị đạo đức, lý tưởng cách mạng, trách nhiệm xã hội. Bằng việc lãnh đạo xây dựng môi trường học tập dân chủ, kỷ cương, đoàn kết, Tổ chức đảng góp phần tạo nên không gian lý tưởng để mỗi sinh viên trau dồi kiến thức, rèn luyện phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống. Nhờ vậy, sinh viên có điều kiện thuận lợi để chủ động tiếp nhận, tự bồi dưỡng ý thức chính trị đạt hiệu quả. Hơn nữa, Tổ chức đảng các cơ sở giáo dục đại học có vai trò quản lý, bồi dưỡng, kiểm tra, giám sát thực hiện chuẩn mực đạo đức, phong cách, lập trường chính trị của đảng viên, giảng viên và sinh viên. Điều này có tác động tích cực đến sinh viên thông qua thái độ, hành vi, kết quả công việc …

Bốn là, phát hiện, bồi dưỡng, kết nạp sinh viên ưu tú vào Đảng

Tổ chức đảng trong các cơ sở giáo dục đại học có vai trò rất quan trọng trong phát hiện, bồi dưỡng, phát triển nguồn đảng viên từ lực lượng sinh viên ưu tú. Công tác này được thực hiện thông qua các phong trào thi đua, hoạt động đoàn thể - xã hội và nghiên cứu khoa học. Tổ chức đảng lựa chọn những sinh viên có phẩm chất đạo đức tốt, có xu hướng chính trị vững vàng để bồi dưỡng, tạo nguồn cho Đảng. Việc kết nạp sinh viên vào Đảng góp phần làm trẻ hóa đội ngũ đảng viên đồng thời trực tiếp nâng cao chất lượng công tác giáo dục chính trị cho sinh viên.

Năm là, phối hợp với Đoàn Thanh niên và Hội Sinh viên trong công tác giáo dục ý thức chính trị

Dưới sự lãnh đạo của tổ chức đảng, các tổ chức Đoàn Thanh niên, Hội Sinh viên thực hiện công tác giáo dục ý thức chính trị cho sinh viên, tổ chức các phong trào như “Thanh niên tình nguyện”, “Sinh viên 5 tốt”, tổ chức cuộc thi “Ánh sáng soi đường” nhằm khơi dậy tình yêu nước, tinh thần trách nhiệm đối với xã hội, rèn luyện đạo đức, lối sống lành mạnh.

Sáu là, chỉ đạo đổi mới nội dung và phương pháp giáo dục ý thức chính trị đáp ứng yêu cầu của thực tiễn xã hội

Nhận thức rõ sự thay đổi nhanh chóng của xã hội hiện đại và thói quen tiếp nhận thông tin của thế hệ sinh viên ngày nay, các tổ chức đảng trong cơ sở giáo dục đại học chỉ đạo đổi mới nội dung và phương pháp giáo dục chính trị. Các hình thức tuyên truyền, giáo dục như học nghị quyết, tọa đàm, nói chuyện chuyên đề... được kết hợp với truyền thông trên mạng xã hội, xây dựng fanpage, website tuyên truyền; tổ chức các cuộc thi trực tuyến, talkshow, diễn đàn trực tiếp giữa sinh viên và lãnh đạo nhà trường. Qua đó góp phần làm cho công tác giáo dục chính trị tư tưởng trở nên gần gũi, hấp dẫn, phù hợp với tâm lý, nhu cầu và điều kiện tiếp cận thông tin của sinh viên trong thời đại số.

2.2. Thực trạng vai trò của các tổ chức đảng trong cơ sở giáo dục đại học đối vớigiáo dục ý thức chính trị cho sinh viên

Công tác giáo dục ý thức chính trị cho sinh viên trong các cơ sở giáo dục đại học những năm gần đây đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Các cấp ủy đảng, chính quyền, đoàn thể đã quan tâm hơn đến việc lãnh đạo, chỉ đạo công tác giáo dục chính trị tư tưởng; nhiều chương trình, kế hoạch giáo dục đã được xây dựng bài bản, gắn liền với mục tiêu đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Ngoài công tác giảng dạy các học phần lý luận chính trị, nhiều cơ sở giáo dục đại học đã triển khai hiệu quả việc học tập các nghị quyết của Đảng, giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống cho sinh viên thông qua các lớp học chính trị đầu khóa, các lớp bồi dưỡng nhận thức về Đảng; các hoạt động ngoại khóa, hội thảo, tọa đàm chuyên đề. Các tổ chức Đoàn Thanh niên, Hội Sinh viên dưới sự chỉ đạo của tổ chức đảng đã đẩy mạnh các phong trào thi đua yêu nước, hoạt động tình nguyện, nghiên cứu khoa học, góp phần khơi dậy ý thức trách nhiệm xã hội và tinh thần yêu nước trong sinh viên.

Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác giáo dục ý thức chính trị cho sinh viên vẫn bộc lộ một số hạn chế như:

Công tác giáo dục ý thức chính trị ở một số cơ sở giáo dục đại học còn mang tính hình thức, chưa thực sự được đánh giá cao, đầu tư nguồn lực cho hoạt động này chưa tương xứng với yêu cầu. Việc ban hành các nghị quyết, kế hoạch, chương trình hành động về giáo dục chính trị cho sinh viên nhiều khi còn mang tính chung chung, thiếu cụ thể, chưa sát thực tiễn; phương pháp tuyên truyền khô cứng, thiếu tính đổi mới, chưa phù hợp với xu thế xã hội và tâm lý tiếp nhận từ phía sinh viên. Một số đảng bộ chưa thực hiện tốt việc kiểm tra, giám sát, đánh giá hiệu quả công tác giáo dục chính trị trong nhà trường, dẫn đến tình trạng triển khai thiếu hiệu quả, không có chiều sâu.

Công tác phát hiện, bồi dưỡng sinh viên ưu tú cho Đảng ở một số cơ sở giáo dục đại học còn thụ động, hình thức. Điều này dẫn đến tình trạng giảm sút số lượng và chất lượng đảng viên mới. Một số sinh viên có năng lực, phẩm chất tốt nhưng chưa được tạo điều kiện bồi dưỡng đúng mức để phát triển, dẫn tới tình trạng thiếu nguồn phát triển đảng viên.

Sự phối hợp giữa tổ chức đảng và các tổ chức như Đoàn Thanh niên, Hội Sinh viên trong việc tổ chức các hoạt động bồi dưỡng chính trị cho sinh viên ở một số cơ sở giáo dục đại học còn thiếu chặt chẽ, thiếu thống nhất giữa mục tiêu và nội dung. Nhiều hoạt động còn nặng tính phong trào, không tác động và tạo ảnh hưởng đến nhận thức và hành động của sinh viên.

Một số sinh viên còn thờ ơ, thiếu quan tâm đến các vấn đề chính trị - xã hội; thiếu năng lực phản biện xã hội; chưa thấy rõ vai trò, trách nhiệm của mình trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; suy giảm lý tưởng sống, thực dụng, dễ bị tác động bởi các thông tin tiêu …Đây là thách thức lớn đối với công tác giáo dục chính trị. Việc xây dựng môi trường dân chủ, lành mạnh ở một số cơ sở giáo dục đại học còn hạn chế. Các giá trị về lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống, tinh thần trách nhiệm xã hội chưa được tổ chức và thấm nhuần vào đời sống học đường. Điều này cản trở những động lực nội tại thúc đẩy sinh viên tự rèn luyện bản lĩnh chính trị.

Những hạn chế này xuất phát từ những nguyên nhân khách quan và chủ quan. Cụ thể:

Về nguyên nhân khách quan: do tác động của quá trình hội nhập quốc tế, sự phát triển của nền kinh tế thị trường và sự bùng nổ thông tin trong cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đã đặt ra nhiều thách thức, nguy cơ và tạo ra những tiếp cận tiêu cực, không tiến bộ đối với sinh viên. Sự phức tạp của các vấn đề xã hội như tham nhũng, tiêu cực, mặt trái xã hội… cũng tác động tiêu cực đến nhận thức và niềm tin chính trị của sinh viên, khiến họ dễ hoài nghi, dao động trước lý tưởng và mục tiêu cách mạng của Đảng, Nhà nước.

Về nguyên nhân chủ quan: một số cấp ủy thiếu sự quan tâm chỉ đạo công tác giáo dục ý thức chính trị một cách phù hợp với đặc điểm tâm lý, nhu cầu của sinh viên. Phương pháp, nội dung giáo dục thiếu sự đổi mới, chưa gắn với thực tiễn. Sự phối hợp giữa tổ chức đảng và các tổ chức Đoàn, Hội chưa chặt chẽ trong giáo dục ý thức chính trị. Bên cạnh đó, nhiều sinh viên thiếu chủ động trong học tập chính trị, tinh thần dễ dao động, mức độ quan tâm của sinh viên đến các vấn đề chính - xã hội còn thấp.

2.3. Giải pháp phát huy vai trò của tổ chức đảng các cơ sở giáo dục đại học trong giáo dục ý thức chính trị cho sinh viên hiện nay

Thứ nhất, tăng cường vai trò lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện của tổ chức đảng trong các cơ sở giáo dục đại học đối với công tác giáo dục ý thức chính trị cho sinh viên

Tổ chức đảng các cơ sở giáo dục đại học cần xác định giáo dục chính trị tư tưởng cho sinh viên là một nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt trong công tác lãnh đạo nhà trường. Trên cơ sở đó, các cơ sở giáo dục đại học tập trung phát huy vai trò lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện đối với công tác giáo dục ý thức chính trị cho sinh viên, cụ thể là:

Các tổ chức đảng xây dựng chương trình giáo dục chính trị có tính dài hạn và liên thông. Các chương trình này không chỉ dừng lại ở các hoạt động ngắn hạn, các khóa học bồi dưỡng mà phải được liên kết, liên thông, tích hợp với mục tiêu đào tạo của nhà trường và gắn với nhu cầu thực tế của sinh viên. Đặc biệt, chương trình giáo dục chính trị phải phản ánh được các vấn đề thời sự, thực tế các biến động xã hội trong và ngoài nước; phương pháp giảng dạy đa dạng và linh hoạt, kết hợp giữa lý thuyết và thực tiễn, giúp sinh viên có thể tiếp cận, vận dụng kiến thức vào đời sống. Từ đó, hình thành nhận thức, thái độ đúng đắn đối với các vấn đề chính trị - xã hội.

Tổ chức đảng cần tăng cường sự phối hợp giữa ban giám hiệu nhà trường và các tổ chức Đoàn,Hội trong việc tổ chức các hoạt động giáo dục chính trị. các cấp ủy cần phân công rõ trách nhiệm cho các ủy viên, các tổ chức Đoàn,Hội trong việc thực hiện nhiệm vụ giáo dục chính trị tư tưởng cho sinh viên. Mỗi tổ chức cần có vai trò và trách nhiệm rõ ràng,bảo đảm mục tiêu giáo dục chính trị được thực hiện một cách nhất quán, hiệu quả và chất lượng.

Các tổ chức Đoàn, Hội cần thiết kế các hoạt động ngoại khóa, các tọa đàm, hội thảo hoặc các chương trình tình nguyện, giúp sinh viên không chỉ học lý thuyết mà còn áp dụng vào thực tế xã hội. Những chương trình này phải được tổ chức theo kế hoạch cụ thể, bám sát yêu cầu của Đảng bộ và nhà trường. Các tổ chức Đoàn, Hội cần liên hệ mật thiết với sinh viên trong tiến trình học tập tại nhà trường. Đảng bộ cần chỉ đạo Đoàn Thanh niên, Hội Sinh viên tổ chức các phong trào thi đua yêu nước, phong trào “Sinh viên 5 tốt”, “Thanh niên tình nguyện vì cộng đồng”, các chương trình “Tôi yêu Tổ quốc tôi”, các chiến dịch mùa hè xanh…; đẩy mạnh các hoạt động giáo dục thông qua hình thức sân khấu hóa, hội thi, diễn đàn sinh viên, mô hình câu lạc bộ lý luận trẻ, qua đó sinh viên vừa được vui chơi, giải trí vừa trải nghiệm để tiếp nhận kiến thức chính trị - xã hội một cách tự nhiên, hiệu quả; khuyến khích sinh viên chủ động tham gia xây dựng và tổ chức các chương trình giáo dục chính trị, góp phần tăng tính chủ động và tinh thần trách nhiệm của mỗi sinh viên về nội dung này.

Nhằm đánh giá hiệu quả các chương trình giáo dục chính trị trong nhà trường, Đảng bộ cần thiết lập một hệ thống kiểm tra, giám sát chặt chẽ. Việc này có thể được thực hiện thông qua các cuộc họp định kỳ, các cuộc khảo sát sinh viên hoặc các cuộc kiểm tra đánh giá kết quả học tập của sinh viên trong các môn học lý luận chính trị. Công tác giám sát và kiểm tra phải bảo đảm tính khách quan, minh bạch, kịp thời để phát hiện và khắc phục những hạn chế trong quá trình thực hiện. Hơn nữa, việc này cũng giúp Đảng bộ cơ sở giáo dục đại học điều chỉnh các kế hoạch giáo dục sao cho phù hợp với thực tế, đồng thời cải thiện chất lượng công tác giáo dục chính trị.

Thứ hai, tổ chức đảng các cơ sở giáo dục đại học cần chỉ đạo đổi mới nội dung, phương pháp giáo dục ý thức chính trị cho sinh viên

Về nội dung, ngoài những kiến thức lý luận cơ bản về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, trong chương trình giảng dạy nói chung, chương trình giảng dạy lý luận chính trị nói riêng cần cập nhật những vấn đề thời sự chính trị - xã hội trong nước và quốc tế; chủ trương, đường lối của Đảng trong kỷ nguyên mới của dân tộc; yêu cầu cấp thiết của công dân toàn cầu, trách nhiệm xã hội, ý thức bảo vệ chủ quyền quốc gia.

Để đáp ứng nhu cầu học tập ngày càng cao của sinh viên và phù hợp với thời đại công nghệ thông tin, công nghệ số, Đảng bộ cần chú trọng lãnh đạo đổi mới phương thức giáo dục chính trị. Các phương thức giáo dục chính trị cần được bổ sung bằng các công nghệ mới như đào tạo trực tuyến, các ứng dụng di động, các phương tiện truyền thông xã hội hiện đại và tiện ích. Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, mạng xã hội trong giáo dục chính trị nhằm tiếp cận sinh viên nhanh chóng, trực tiếp và sinh động. Các nền tảng số như website của Đảng bộ, fanpage chính thức cần được cập nhật thông tin chính thống, hấp dẫn, dễ tiếp cận với sinh viên.

Đặc biệt, Đảng bộ các trường đại học cần chỉ đạo phát triển không gian học tập mở, nơi sinh viên có thể tham gia vào các cuộc tranh luận, thảo luận trực tiếp về các vấn đề chính trị - xã hội, đồng thời giúp sinh viên nâng cao khả năng phản biện và tư duy độc lập. Đảng bộ chỉ đạo các đơn vị liên quan kết hợp giáo dục chính trị qua các môn học chính khóa với hoạt động ngoại khóa như diễn đàn, tọa đàm, hội thảo khoa học, các cuộc thi tìm hiểu lịch sử Đảng, tư tưởng Hồ Chí Minh. Các hoạt động ngoài giờ học trên lớp như các câu lạc bộ, nhóm nghiên cứu hay diễn đàn về chính trị sẽ tạo ra cơ hội cho sinh viên thể hiện quan điểm và tham gia vào các cuộc trao đổi sâu rộng và ý nghĩa.

Đảng bộ cần gắn công tác giáo dục chính trị với các phong trào thi đua trong nhà trường. Những sinh viên tích cực tham gia các hoạt động giáo dục chính trị, có kết quả học tập tốt về các môn học chính trị, tư tưởng có thể được xét khen thưởng trong các phong trào thi đua của trường. Điều này không chỉ khuyến khích sinh viên tham gia vào các hoạt động giáo dục chính trị mà còn tạo động lực cho sinh viên phấn đấu rèn luyện, nâng cao ý thức chính trị và trách nhiệm xã hội.

Thứ ba, tổ chức đảng các cơ sở giáo dục đại học cần chỉ đạo nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ làm công tác giáo dục chính trị

Chất lượng của đội ngũ cán bộ làm công tác giáo dục chính trị - tư tưởng có ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả giáo dục ý thức chính trị của sinh viên. Chính vì vậy, tổ chức đảng trong các cơ sở giáo dục đại học cần tổ chức bồi dưỡng, tập huấn thường xuyên cho đội ngũ cán bộ, đặc biệt là đội giảng viên lý luận chính trị về chuyên môn; phương pháp giảng dạy; hình thức kiểm tra, đánh giá.

Đội ngũ giảng viên lý luận chính trị phải đáp ứng yêu cầu "vừa hồng, vừa chuyên", có bản lĩnh chính trị vững vàng, tư duy đổi mới, và khả năng truyền cảm hứng mạnh mẽ cho sinh viên. Giảng viên phải “Khuyến khích hướng dẫn sinh viên đọc tài liệu trước, chỉ giảng những vấn đề cơ bản và sử dụng phương tiện dạy học hiện đại trong giảng dạy các môn Lý luận chính trị; tăng cường xem và tham quan thực tế” ⁽²⁾.

Một trong những giải pháp phát huy vai trò của tổ chức đảng trong các cơ sở giáo dục đại học là khuyến khích cán bộ trẻ, sinh viên ưu tú tham gia công tác giáo dục chính trị. Điều này sẽ giúp trẻ hóa đội ngũ, tạo sự gần gũi, dễ tiếp cận với đối tượng sinh viên.

Thứ tư, tổ chức đảng trong các cơ sở giáo dục đại học cần đẩy mạnh công tác phát triển đảng viên mới trong sinh viên

Tổ chức đảng chú trọng việc phát hiện và bồi dưỡng sinh viên có phẩm chất chính trị, đạo đức và năng lực vượt trội. Để làm được điều này, nhà trường cần xây dựng hệ thống các tiêu chí cụ thể để nhận diện những sinh viên có tố chất, tiềm năng vào Đảng, như: tích cực tham gia các hoạt động đoàn thể, có tinh thần trách nhiệm cao, đạo đức tốt và nhiệt huyết với công tác xã hội. Ngoài ra, các đảng bộ cần tổ chức các lớp học, hội thảo, tọa đàm, những buổi gặp gỡ định kỳ để hướng dẫn sinh viên hiểu rõ về Đảng, về lý tưởng cách mạng, cũng như tư tưởng, đường lối của Đảng, qua đó giúp sinh viên phát huy tối đa khả năng và động lực tham gia vào các hoạt động chính trị.

Các đảng bộ cần thiết lập hệ thống đánh giá, theo dõi chặt chẽ các sinh viên có tiềm năng trở thành đảng viên. Cần tổ chức các buổi giao lưu, tọa đàm để khen thưởng những sinh viên tiêu biểu, từ đó khích lệ tinh thần tham gia các hoạt động của Đảng và xây dựng một hình mẫu đảng viên cho các sinh viên khác noi theo.

Thứ năm, tổ chức đảng trong các cơ sở giáo dục đại học cần chú trọng đến xây dựng môi trường văn hóa - chính trị học đường lành mạnh

Các đảng bộ cần chú trọng, lãnh đạo xây dựng môi trường văn hóa - chính trị học đường bảo đảm dân chủ, kỷ cương, đoàn kết, sáng tạo, nhân văn và tính Đảng. Sinh viên cần được tham gia đóng góp ý tưởng, bày tỏ quan điểm và chính kiến của mình trong các vấn đề học tập, nghiên cứu khoa học, và các quan điểm chính trị. Các hội thảo, diễn đàn sẽ tạo ra không gian để sinh viên thực hành tư duy phản biện, nâng cao khả năng phân tích, đánh giá vấn đề chính trị một cách khoa học.

Kỷ cương học đường giúp duy trì trật tự, nền nếp, đồng thời tạo ra một không gian học tập nghiêm túc, tôn trọng lẫn nhau giữa giảng viên và sinh viên. Môi trường học đường đoàn kết là nơi sinh viên hỗ trợ nhau trong học tập, tạo ra sức mạnh cộng đồng học thuật, đồng thời xây dựng các giá trị nhân văn, tôn trọng các nguyên tắc đạo đức trong giao tiếp và hành động.

Để xây dựng môi trường học đường có tính chính trị, các đảng bộ cần đặc biệt chú trọng chỉ đạo tuyên truyền, tôn vinh các gương sinh viên tiêu biểu trong học tập, rèn luyện đạo đức và tham gia hoạt động xã hội và hoạt động chính trị. Việc này giúp tạo ra những hình mẫu tích cực để sinh viên khác noi theo, đồng thời khuyến khích và động viên các sinh viên tích cực tham gia vào các phong trào chính trị, xã hội.

Tổ chức đảng trong cơ sở giáo dục đại học kiên quyết xử lý những biểu hiện tiêu cực, lệch lạc về chính trị, tư tưởng trong môi trường học đường. Bởi, những hành vi này có thể gây ảnh hưởng xấu đến nhận thức của sinh viên, dẫn đến sự phân tâm, hoài nghi về lý tưởng chính trị và mơ hồ trong việc xác định mục tiêu sống. Các biện pháp xử lý cần được tiến hành một cách nghiêm minh và công tâm, nhằm bảo đảm sự trong sạch của môi trường học đường. Các tổ chức Đoàn, Hội, chi bộ cần tăng cường việc theo dõi và giám sát các hoạt động của sinh viên, đặc biệt là những sinh viên có dấu hiệu hoặc hành vi, thái độ tiêu cực. Những hành vi vi phạm về tư tưởng chính trị như tuyên truyền, phát tán thông tin sai lệch, tuyên truyền chống, phá Đảng, Nhà nước cần phải xử lý nghiêm khắc, không khoan nhượng. Các biện pháp xử lý này cần được thực hiện theo đúng quy định, bảo đảm tính công bằng, khách quan.

3. Kết luận

Tổ chức đảng trong cơ sở giáo dục đại học với vai trò là hạt nhân lãnh đạo trong công tác giáo dục chính trị tư tưởng, đóng vai trò then chốt trong việc định hướng sinh viên phát triển toàn diện phẩm chất, năng lực và trách nhiệm xã hội. Trong bối cảnh hiện nay, phát huy tốt vai trò của tổ chức đảng trong các cơ sở giáo dục đại học, sự nỗ lực của cán bộ, đảng viên, giảng viên, sinh viên trong công tác giáo dục ý thức chính trị với các giải pháp đồng bộ, tổng thể, hiệu quả và chất lượng, góp phần quan trọng vào việc hình thành đạo đức cách mạnh của thế hệ trẻ, góp phần xây dựng thế hệ trẻ Việt Nam phát triển toàn diện đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hội nhập quốc tế và phát triển bền vững đất nước.

_________________

Ngày nhận bài: 9-5-2025; Ngày bình duyệt: 17-6-2025; Ngày duyệt đăng:16-9-2025.

(1) ĐCSVN: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, tII, Nxb Chính trị Quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, tr.167.

(2) Bộ Giáo dục và Đào tạo: Công văn số 3056/BGDĐT-GDĐH ngày 19 - 7 - 2019 về việc hướng dẫn thực hiện chương trình, giáo trình các môn Lý luận chính trị trong các cơ sở giáo dục đại học.