Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21/6/1925 – 21/6/2025)

TRẦN XUÂN PHÚ

Dự Kỷ niệm, có PGS, TS Dương Trung Ý, Phó Giám đốc Học viện, Chủ tịch Liên chi hội Nhà báo Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh; đại diện lãnh đạo các cơ quan, đơn vị trực thuộc Học viện; lãnh đạo các tạp chí và đội ngũ các nhà báo, biên tập viên công tác tại các cơ quan báo chí, xuất bản của hệ thống Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh.

Phát biểu tại Lễ Kỷ niệm, GS, TS Nguyễn Xuân Thắng chúc mừng các đồng chí nhà báo, biên tập viên, giảng viên, hội viên Liên Chi hội Nhà báo Học viện nhân Kỷ niệm 100 năm Ngày Báo chí cách mạng Việt Nam, đồng thời bày tỏ sự trân trọng, ghi nhận và đánh giá cao những nỗ lực, đóng góp quan trọng của đội ngũ báo chí trong toàn hệ thống Học viện thời gian qua. Đồng chí khẳng định đây là dịp có ý nghĩa đặc biệt để tôn vinh đội ngũ những người làm báo cách mạng, những chiến sĩ tiên phong trên mặt trận tư tưởng - văn hóa của Đảng. Trong đó có vai trò, vị trí và trách nhiệm quan trọng của Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh và các cơ quan trực thuộc trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, phát triển lý luận, đào tạo cán bộ và đồng hành cùng công cuộc đổi mới của đất nước.

GS, TS Nguyễn Xuân Thắng nhấn mạnh dưới sự lãnh đạo của Đảng, được Chủ tịch Hồ Chí Minh trực tiếp sáng lập, rèn luyện và dìu dắt, báo chí cách mạng đã thực sự trở thành vũ khí sắc bén, phương tiện hiệu quả trong công cuộc tuyên truyền, cổ vũ, tổ chức quần chúng hành động vì mục tiêu độc lập dân tộc, thống nhất đất nước và chủ nghĩa xã hội. Bằng ngòi bút của mình, các thế hệ nhà báo cách mạng Việt Nam đã đồng hành với từng bước đi của cách mạng, góp phần làm nên những thắng lợi vĩ đại của dân tộc. Trong dòng chảy một thế kỷ báo chí cách mạng Việt Nam, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh đã có những đóng góp quan trọng, bền bỉ và chiến lược không chỉ góp phần hình thành, bồi đắp nền tảng tư tưởng và bản lĩnh chính trị cho đội ngũ làm báo cách mạng, mà còn trực tiếp tạo dựng một hệ thống báo chí học thuật, lý luận mang sắc thái riêng, đóng vai trò trụ cột trong mặt trận tư tưởng của Đảng.

Theo GS, TS Nguyễn Xuân Thắng, hệ thống báo chí thuộc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh có vị thế và đặc thù riêng biệt: không vận hành theo cơ chế báo chí thương mại hay đưa tin thuần tuý, mà là báo chí về khoa học chính trị, một bộ phận hữu cơ của công tác lý luận, tư tưởng - một “binh chủng báo chí lý luận”, phục vụ trực tiếp cho nhiệm vụ xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng và lý luận. Chính vì vậy, báo chí Học viện không chỉ làm nhiệm vụ tuyên truyền, phản ánh thông tin, mà còn giữ vai trò tổng kết thực tiễn, phát triển lý luận, cung cấp luận cứ cho hoạch định đường lối, chủ trương của Đảng chính sách, pháp luật của Nhà nước và kiên định trong bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Với 17 tạp chí chuyên ngành và một nhà xuất bản lớn, báo chí Học viện tạo nên một mạng lưới truyền thông lý luận có chiều sâu, có bản sắc, phục vụ trực tiếp nhiệm vụ chính trị - tư tưởng của Đảng. Liên Chi hội Nhà báo Học viện hiện có trên 200 hội viên là các phóng viên, biên tập viên, giảng viên báo chí, nhà nghiên cứu lý luận, trong đó nhiều người là chuyên gia đầu ngành. Đây là lực lượng có vai trò đặc biệt trong nâng cao chất lượng báo chí lý luận, xây dựng các tuyến bài chính luận, tham gia tư vấn chiến lược truyền thông của Đảng trong thời đại số.

Trước bối cảnh trong nước và quốc tế đang có nhiều thay đổi sâu sắc, thế giới chuyển nhanh sang kỷ nguyên số và kinh tế tri thức; tình hình khu vực, thế giới biến động khó lường; đất nước ta đang đứng trước yêu cầu đột phá tư duy phát triển và hoàn thiện thể chế theo tinh thần các nghị quyết Trung ương và chuẩn bị Đại hội XIV, GS, TS Nguyễn Xuân Thắng yêu cầu hệ thống báo chí Học viện, đội ngũ giảng viên, biên tập viên, người làm báo trong toàn hệ thống Học viện tập trung thực hiện tốt các định hướng lớn:

Thứ nhất, giữ vững tính chính trị, khoa học, lý luận và tính chiến đấu của báo chí Học viện. Mỗi ấn phẩm, mỗi bài viết không chỉ đúng định hướng, đúng quan điểm, mà còn cần có chiều sâu của tư duy, có tính lý luận sắc sảo, có năng lực phản biện và khả năng dẫn dắt nhận thức xã hội. Phải là những sản phẩm “vừa đúng, vừa trúng, vừa sâu” - vừa thể hiện tiếng nói của Đảng, vừa mang hơi thở sinh động của cuộc sống, vừa góp phần làm sáng rõ chân lý cách mạng trong thời đại mới.

Thứ hai, bám sát, phục vụ trực tiếp cho ba trụ cột nhiệm vụ chiến lược của Học viện: (1) Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ: trong đó báo chí của Học viện phải góp phần nâng cao chất lượng lý luận, tư tưởng và bản lĩnh chính trị cho học viên thông qua hoạt động học thuật, xuất bản và truyền thông. (2) Nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn: Các tạp chí phải đi sâu vào các vấn đề cốt lõi của đời sống chính trị - xã hội, nhất là những quyết sách, chiến lược mới, những chủ đề trọng tâm, quan điểm chủ trương mới trong Văn kiện Đại hội XIII, các nghị quyết mới của Trung ương, “bộ tứ trụ cột” mang tính đột phá về chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo, hội nhập quốc tế, pháp luật và phát triển kinh tế tư nhân. (3) Tư vấn chính sách, truyền bá tư tưởng của Đảng: Cần tăng cường các tuyến bài mang tính gợi mở, phản biện, góp ý chính sách, thúc đẩy gắn kết giữa nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn với định hướng chính sách chiến lược.

Thứ ba, đẩy mạnh chuyển đổi số trong báo chí Học viện. Cần xây dựng các nền tảng số chuyên biệt và vận hành trên nền tảng số để tổ chức lại, tích hợp xuất bản học thuật với truyền thông đa phương tiện, khai thác sức mạnh của mạng xã hội, truyền thông số để lan tỏa giá trị tư tưởng - lý luận của Đảng. Đồng thời, phải giữ nghiêm nguyên tắc kiểm soát nội dung chặt chẽ, bảo đảm kỷ luật phát ngôn, kỷ luật về tư tưởng trong hoạt động tạp chí, xuất bản, truyền thông.

Thứ tư, nâng cao chất lượng đội ngũ người làm báo của Học viện. Đội ngũ này phải thực sự là những trí thức lý luận, những chiến sĩ tư tưởng có tầm nhìn xa, tâm sáng, trí minh, có khả năng phát hiện, kiến giải và đồng hành cùng sự nghiệp đổi mới của Đảng và đất nước. Đối với giảng viên báo chí, cần vừa giỏi lý thuyết, vừa sâu sắc thực tiễn, vừa làm tốt nhiệm vụ giảng dạy - nghiên cứu - viết báo - xây dựng môi trường học tập trong sáng, thân thiện, tự tin và tự hào của người làm báo cách mạng.

Thứ năm, tăng cường liên kết học thuật và báo chí trong và ngoài Học viện, đẩy mạnh hội nhập quốc tế. Cần đẩy mạnh hợp tác giữa các tạp chí Học viện với báo chí Trung ương, báo chí địa phương, các viện nghiên cứu, các trường chính trị tỉnh, thành phố để tạo nên một “hệ sinh thái truyền thông tư tưởng - lý luận” mạnh, rộng, sâu, hiện đại. Đây là cơ sở để báo chí Học viện góp phần mở rộng không gian ảnh hưởng của tư tưởng Đảng, chủ động chiếm lĩnh trận địa thông tin, kiểm soát và định hình dòng thông tin tích cực, chủ lưu, truyền bá chân lý cách mạng.

GS, TS Nguyễn Xuân Thắng yêu cầu cần lựa chọn một số tạp chí chủ lực có nền tảng học thuật vững chắc, đội ngũ chuyên gia mạnh, để đầu tư nâng cấp, phát triển thành tạp chí khoa học đạt chuẩn quốc tế, tích hợp các hệ chỉ mục quốc tế (như Scopus, Web of Science, ACI…) và có khả năng lan tỏa tư duy chính trị - lý luận đặc thù của Việt Nam ra khu vực và thế giới. Cùng với đó, cần khuyến khích đội ngũ giảng viên, nhà báo, nhà nghiên cứu trong Học viện tham gia viết bài, công bố, phản biện, trao đổi học thuật trên các tạp chí quốc tế, chủ động mang tiếng nói tư tưởng - chính trị Việt Nam vào các diễn đàn học thuật toàn cầu, góp phần khẳng định sức sống trường tồn và giá trị riêng có của lý luận Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, lý luận về đường lối đổi mới của Đảng trong dòng chảy học thuật thế giới.

GS, TS Nguyễn Xuân Thắng đề nghị, với vị thế đặc thù và sứ mệnh lý luận - tư tưởng, báo chí Học viện cần tiếp tục đổi mới mạnh mẽ, nâng cao chất lượng học thuật, tăng cường bản lĩnh chính trị, góp phần hội tụ và lan tỏa tư tưởng của Đảng, làm sâu sắc thêm thực tiễn, và tham gia hiệu quả vào công cuộc xây dựng Đảng, phát triển đất nước trong thời kỳ mới. Toàn thể nhà báo, giảng viên, biên tập viên, hội viên Liên Chi hội Nhà báo Học viện, cùng các cơ quan báo chí trong toàn hệ thống Học viện tiếp tục phát huy truyền thống báo chí cách mạng, không ngừng đổi mới tư duy, nâng cao trình độ lý luận và chuyên môn nghiệp vụ, giữ vững bản lĩnh chính trị, đạo đức nghề nghiệp và tinh thần cống hiến.

Hãy làm báo bằng tinh thần của người cán bộ Trường Đảng mẫu mực; giảng dạy báo chí bằng khí chất của người chiến sĩ trên mặt trận tư tưởng lý luận; nghiên cứu báo chí bằng trí tuệ của nhà lý luận để mỗi trang viết, mỗi ấn phẩm, mỗi lớp học báo chí trong Học viện là một biểu tượng sinh động của lòng trung thành với Đảng, với nhân dân, với sự nghiệp cách mạng.