Thanh niên Việt Nam là lực lượng đông đảo, chiếm khoảng 25% dân số và gần 40% lực lượng lao động cả nước. Thanh niên nước ta có tinh thần yêu nước, có lý lưởng cách mạng và khát vọng cống hiến. Tuy nhiên do mặt trái kinh tế thị trường đã tác động không nhỏ đến lối sống của thanh niên hiện nay. Hậu quả là một bộ phận thanh niên, trong đó có sinh viên phai nhạt niềm tin, lý tưởng, mất phương hướng phấn đấu, không có chí lập thân, lập nghiệp; chạy theo lối sống thực dụng, thiếu trách nhiệm, thờ ơ với gia đình và xã hội. Với những hạn chế đó, thanh niên  là đối tượng dễ bị các thế lực thù địch lợi dụng nhằm thực hiện chiến lược “diễn biến hòa bình”, chống phá Đảng và Nhà nước ta.

Trong những năm gần đây, tình hình thế giới có nhiều diễn biến nhanh chóng, phức tạp, nhất là các vấn đề về “dân chủ, nhân quyền”, tôn giáo, dân túy… đã tác động tiêu cực đến tất cả các mặt của đời sống, xã hội. Một trong những nội dung mà các thế lực chống phá nhiều nhất là tấn công về mặt lý luận, là mũi nhọn trong chiến lược “diễn biến hòa bình” mà chúng thực hiện nhằm chống phá Đảng và Nhà nước Việt Nam. Âm mưu cơ bản và lâu dài của chúng là phủ nhận nền tảng tư tưởng của Đảng ta, phủ nhận con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của nước ta, tạo ra “khoảng trống” về lý luận, nhằm đưa ý thức hệ tư sản thâm nhập ngày càng sâu rộng vào đời sống tinh thần của nhân dân, tiến tới xoay chuyển quỹ đạo phát triển của Việt Nam đi chệch hướng xã hội chủ nghĩa. Nội dung chống phá của các thế lực thù địch về mặt lý luận chủ yếu tập trung vào những vấn đề: Một là, chúng tấn công vào chủ nghĩa Mác – Lênin, nền tảng tư tưởng của Đảng ta. Hai là, các thế lực thù địch bôi nhọ, xuyên tạc tư tưởng Hồ Chí Minh và các lãnh tụ của Đảng. Ba là, các thế lực thù địch phủ nhận vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, cố tình xuyên tạc, bóp méo về tính chất và vai trò của Đảng ta. Từ một số hạn chế của công cuộc đổi mới, nhất là nguy cơ tụt hậu về kinh tế, các thế lực thù địch đã lên tiếng đổ lỗi cho Đảng ta lãnh đạo đất nước không hiệu quả.

Trước thực trạng trên, để góp phần bảo vệ nền tảng lý luận của Đảng, phát huy vai trò của thanh niên nói chung và tổ chức Đoàn nói riêng trên mặt trận đấu tranh, phản bác các quan điểm sai trái của các thế lực thù địch, cần chú trọng thực hiện một số nội dung sau:

Thứ nhất, phát huy vai trò định hướng tư tưởng của các tổ chức Đoàn thông qua việc tuyên truyền, giáo dục cho thanh niên về chân giá trị của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước.

Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh chính là trường học xã hội của thanh niên, là môi trường giáo dục, rèn luyện thanh niên cả về lập trường, tư tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống, tác phong… Do đó, các tổ chức Đoàn, nhất là Đoàn cơ sở cần tăng cường hơn nữa việc tuyên truyền, giáo dục cho thanh niên về nền tảng lý luận của Đảng như chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước. Để thực hiện hiệu quả công tác này, hình thức và phương pháp giáo dục của tổ chức Đoàn cần phong phú, đa dạng, phù hợp với đặc điểm về trình độ, lối sống, tập quán… của thanh niên ở mỗi vùng, miền. Công tác tuyên truyền, giáo dục nền tảng tư tưởng cho thanh niên cần được tiến hành thường xuyên, liên tục. Mỗi tổ chức Đoàn cần phát huy vai trò của người đứng đầu là Bí thư trong việc tuyên truyền, lan tỏa giá trị của nền tảng lý luận của Đảng; đồng thời là người truyền cảm hứng cho mỗi đoàn viên, thanh niên trong việc học tập, nghiên cứu, bổ sung, phát triển nền tảng lý luận của Đảng.

Bên cạnh đó,Đoàn Thanh niên, Hội sinh viên cần tích cực tuyên truyền, giáo dục, định hướng cho thanh niên trong việc đấu tranh chống lại những luận điệu sai trái, xuyên tạc của các thế lực thù địch. Hiện nay, phần lớn thanh niên nước ta đều sử dụng internet và mạng xã hội nên dễ dàng tiếp xúc với những thông tin trái chiều, có nội dung chống phá, xuyên tạc của các thế lực thù địch và những phần tử phản động. Tuy nhiên, không phải ai cũng có khả năng kiên định hoặc nhận thức đúng bản chất của những thông tin đó nên không ít thanh niên dễ bị lôi kéo, kích động. Do đó, tổ chức Đoàn Thanh niên, Hội Sinh viên các cấp cần có nhiều cách thức để nắm bắt tình hình tư tưởng của thanh niên để có những biện pháp, cách thức tuyên truyền, giáo dục hợp lý, kịp thời. Ngoài ra, Đoàn Thanh niên, Hội Sinh viên cần có những cách thức kết hợp trong việc định hướng tư tưởng cho thanh niên; tránh cho các thế lực thù địch, phản động có cơ hội lôi kéo, mua chuộc thanh niên, nhất là những thanh niên ở vùng sâu, xa. Cần tạo điều kiện cho thanh niên tham gia lao động, sản xuất, phát triển kinh tế - xã hội, làm giàu, khởi nghiệp để thanh niên có cơ sở tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, của các tổ chức Đoàn.

Thứ hai, mỗi thanh niên cần ra sức học tập chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước để phát triển tư duy lý luận.

Tại Hội nghị Trung ương 4 khóa XII (năm 2016), Đảng ta chỉ rõ một trong những biểu hiện của việc suy thoái về tư tưởng, chính trị là “lười học tập lý luận chính trị”. Tình trạng “lười” đó khiến cho một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, trong đó có thanh niên không có nền tảng lý luận vững chắc; dễ bị lôi kéo, mua chuộc. Do đó, để bảo vệ nền tảng lý luận của Đảng, mỗi thanh niên cần ra sức học tập lý luận chính trị bằng nhiều hình thức, cách thức khác nhau. Mỗi thanh niên cần ý thức rõ vai trò tiên phong trong việc học tập lý luận chính trị; khắc phục triệt để việc “lười” học tập lý luận chính trị hoặc học tập một cách đại khái, qua loa, đối phó… Việc thanh niên trang bị cho mình những kiến thức lý luận chính trị là cách thức hữu hiệu để tăng cường khả năng “miễn dịch” trước sự lôi kéo, chống phá của các thế lực thù địch; góp phần tích cực vào việc bảo vệ nền tảng lý luận của Đảng hiện nay.

Công tác bảo vệ nền tảng lý luận của Đảng đòi hỏi mỗi thanh niên cần không ngừng bổ sung, phát triển chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh thông qua thực tiễn, bằng những tri thức, kiến thức, kinh nghiệm trong học tập và làm việc. Đặc biệt, trong bối cảnh cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang tạo ra nhiều biến đổi to lớn trên mọi lĩnh vực trong đời sống kinh tế - xã hội, đòi hỏi mỗi thanh niên cần chủ động, tích cực vận dụng những thành tựu của khoa học - công nghệ hiện đại vào việc luận giải và làm sáng tỏ những vấn đề lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Đó là cách chúng ta “thêm da, thêm thịt” cho cái sườn lý luận bằng thực tiễn sinh động nhằm tiếp tục khẳng định chân giá trị của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh mà Đảng ta luôn kiên định.   

          ThS Đoàn Ngọc Hà

Viện Lãnh đạo học và chính sách công,

Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh

Tài liệu tham khảo:                                                                                       

1. Ban Tuyên giáo Trung ương: Phê phán, bác bỏ các quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2007.

2. Ban Tuyên giáo Trung ương: Một số vấn đề về chủ nghĩa Mác - Lênin trong thời đại hiện nay, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 1996.