Việt Nam đã đạt được những thành tựu đáng tự hào trong việc thực hiện dân chủ, bảo đảm quyền con người, quyền công dân trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội - Ảnh: laodong.vn

Dân chủ, nhân quyền là thành quả của tiến trình phát triển tiến bộ, văn minh của nhân loại. Các chế độ xã hội càng tiến bộ, văn minh thì vấn đề dân chủ, nhân quyền càng được coi trọng. Ngay từ khi ra đời, Đảng ta đã chủ trương đi theo con đường XHCN, quyết tâm xây dựng thành công chế độ XHCN - một chế độ xã hội được lý luận khoa học của chủ nghĩa Mác - Lênin luận giải và khẳng định. Chế độ XHCN mà chúng ta xây dựng, đó là chế độ xã hội tốt đẹp, dân chủ, tiến bộ, văn minh hơn mọi chế độ xã hội đã có trong lịch sử, do vậy, càng đặc biệt coi trọng dân chủ, nhân quyền, đề cao việc bảo đảm dân chủ, bảo vệ quyền con người cho nhân dân.

Nhận thức được điều đó, trong nhiều năm qua, Đảng và Nhà nước Việt Nam luôn dành sự quan tâm lớn đến vấn đề bảo đảm dân chủ, nhân quyền, ban hành, triển khai thực hiện nhiều chủ trương, đường lối, chính sách, pháp luật nhằm ghi nhận, bảo đảm, bảo vệ ngày càng tốt hơn các quyền con người của mọi công dân. Đặc biệt, những năm gần đây vấn đề thực thi dân chủ, bảo vệ nhân quyền càng được chúng ta đề cao, chú trọng và được xác định như một yêu cầu nhiệm vụ quan trọng của quá trình hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN Việt Nam của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân nói riêng, quá trình xây dựng chế độ XHCN ở Việt Nam nói chung. Nhờ những nỗ lực không ngừng của Đảng và Nhà nước, đến nay Việt Nam đã đạt những thành tựu đáng tự hào trong việc thực hiện dân chủ, bảo đảm quyền con người, quyền công dân trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội.

1. Nhận diện luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch, phản động

Với mưu đồ chính trị đen tối, các thế lực thù địch, phản động, các phần tử cơ hội cực đoan đã cố tình không thừa nhận những thành tựu thực tiễn đó của chúng ta. Chúng liên tục xuyên tạc, bịa đặt, vu khống Đảng và Nhà nước Việt Nam không coi trọng dân chủ, nhân quyền, phớt lờ, chà đạp các quyền cơ bản của người dân, vi phạm thô bạo các quyền con người, quyền công dân chỉ nhằm bảo vệ lợi ích và quyền lực thống trị của Đảng; Nhà nước Việt Nam không phải là Nhà nước của dân, do dân, vì dân mà là chính quyền của quan chức, là công cụ để quan chức thỏa thích hành dân, tự do xâm hại các quyền dân chủ, nhân quyền của công dân để bảo vệ quyền lực và lợi ích của nhóm quan chức.

Những năm gần đây, các hoạt động chống phá, xuyên tạc của các thế lực thù địch phản động còn mạnh mẽ, quyết liệt hơn, thậm chí chúng thổi phồng những hạn chế, khuyết điểm trong lãnh đạo của Đảng, quản lý của Nhà nước. Chúng xuyên tạc kết quả đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí và trong xử lý một số cán bộ thoái hóa biến chất, tham nhũng lãng phí; bóp méo sự thật, xuyên tạc về tình hình nhân quyền thực tế ở Việt Nam; ngụy tạo bằng chứng, dựng lên những vụ việc giả để làm nên cái gọi là “hồ sơ nhân quyền tồi tệ” ở Việt Nam nhằm vu khống Đảng và Nhà nước Việt Nam vi phạm dân chủ, nhân quyền, từ đó lôi kéo, kích động các tổ chức đưa ra những dự luật, nghị quyết phi lý lên án, Việt Nam vì không coi trọng dân chủ, nhân quyền.

Chúng còn tuyên bố rằng, việc vi phạm dân chủ, nhân quyền ở Việt Nam là bản chất của chế độ XHCN phi dân chủ, là quá trình có hệ thống và mức độ vi phạm sẽ ngày càng nghiêm trọng hơn mà thôi. Do đó, chúng yêu cầu đưa Việt Nam vào danh sách đen các nước cần được quan tâm, giám sát đặc biệt về dân chủ, nhân quyền, đồng thời phải áp dụng các biện pháp trừng phạt, xử lý mạnh tay để bảo vệ các quyền cho người dân, và đòi xóa bỏ sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam và Nhà nước XHCN Việt Nam.

Gần đây nhất, khi Việt Nam tham gia ứng cử vào vị trí thành viên của Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc nhiệm kỳ 2023 - 2025, các thế lực thù địch càng ráo riết bịa đặt, vu cáo rằng, Việt Nam thường xuyên vi phạm dân chủ, nhân quyền để “chứng minh” Việt Nam hoàn toàn không xứng đáng với vị trí đó. Nực cười hơn cả là khi chúng ta bắt giữ, xét xử một cách công khai, minh bạch, đúng pháp luật các phần tử phản động, cực đoan do thực hiện các hoạt động gây rối, chống phá Đảng và Nhà nước, phá hoại những thành quả phát triển kinh tế - xã hội của đất nước, làm tổn hại đến quyền và lợi ích chính đáng của dân tộc và nhân dân Việt Nam, cản trở tiến trình xây dựng chế độ XHCN tốt đẹp, tiến bộ, văn minh của Việt Nam, thậm chí xâm phạm, đe dọa cả an ninh chính trị, chủ quyền quốc gia Việt Nam… thì chúng lại rêu rao, vu khống Việt Nam đàn áp, bắt bớ, diệt khẩu, xử lý những người dám đấu tranh cho dân chủ, nhân quyền, dám đấu tranh đòi tự do, công lý, công bằng, dân chủ cho người dân, bảo vệ người dân,…

2. Thực chất vấn đề bảo đảm dân chủ, nhân quyền ở Việt Nam hiện nay

Trước hết, cần khẳng định, bảo đảm dân chủ, bảo vệ nhân quyền luôn là vấn đề được Đảng và Nhà nước Việt Nam coi trọng trong suốt quá trình lãnh đạo công cuộc xây dựng và phát triển đất nước. Tôn trọng, bảo đảm dân chủ, bảo vệ nhân quyền không phải chỉ là những khẩu hiệu, những lời tuyên bố mà chính là đặc trưng, bản chất, mục tiêu, nhiệm vụ của chế độ XHCN Việt Nam.

Bởi lẽ, chế độ XHCN mà Việt Nam xây dựng là chế độ xã hội tốt đẹp, dân chủ, tiến bộ, văn minh: “Bao nhiêu lợi ích đều vì dân. Bao nhiêu quyền hạn đều của dân”⁽¹⁾, một chế độ xã hội luôn coi nhân dân “là trung tâm, là chủ thể của công cuộc đổi mới”⁽²⁾, luôn “xuất phát từ cuộc sống, nguyện vọng, quyền và lợi ích chính đáng của nhân dân, lấy hạnh phúc, ấm no của nhân dân làm mục tiêu phấn đấu”⁽³⁾.

Để bảo đảm và giữ vững bản chất dân chủ ưu việt, tốt đẹp của chế độ XHCN, Đảng và Nhà nước Việt Nam luôn xác định phải coi trọng việc bảo vệ dân chủ, nhân quyền, chú trọng bảo đảm tốt nhất mọi quyền lợi của nhân dân, hơn thế, không chỉ cần mà còn phải luôn “tôn trọng, bảo đảm, bảo vệ quyền con người, quyền công dân”⁽⁴⁾, “bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhân dân”⁽⁵⁾, để nhân dân tham gia quyết định những vấn đề lớn của đất nước theo phương châm "Dân biết, dân  bàn, dân làm, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng"⁽⁶⁾. Sẵn sàng “Xử lý kịp thời, nghiêm minh những tổ chức, cá nhân lợi dụng dân chủ, gây rối nội bộ, làm mất ổn định chính trị - xã hội hoặc vi phạm dân chủ, làm phương hại đến quyền làm chủ của nhân dân”⁽⁷⁾.

Mọi chủ trương, chính sách của Việt Nam cũng không ngoài mục đích “bảo đảm cuộc sống bình yên, hạnh phúc của nhân dân”⁽⁸⁾, “Không ngừng cải thiện toàn diện đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân”⁽⁹⁾, “thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội, nâng cao chất lượng cuộc sống và chỉ số hạnh phúc của con người Việt Nam”⁽¹⁰⁾, “nâng cao phúc lợi xã hội, an sinh xã hội, cố gắng bảo đảm những nhu cầu cơ bản, thiết yếu của nhân dân về nhà ở, đi lại, giáo dục, y tế, việc làm”⁽¹¹⁾, “Nâng cao chất lượng xây dựng và thực hiện hiệu quả các chính sách về dinh dưỡng, an toàn thực phẩm, bảo vệ, chăm sóc, nâng cao sức khỏe và tầm vóc người Việt Nam, bảo đảm toàn dân đều được quản lý, bảo vệ, chăm sóc sức khỏe”⁽¹²⁾ nhằm hướng tới mục tiêu cao đẹp của cả dân tộc là “phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc; dân tộc cường thịnh, trường tồn”⁽¹³⁾.

Mọi nỗ lực, cố gắng không ngừng của Đảng và Nhà nước Việt Nam là để xây dựng thành công chế độ XHCN với mục tiêu “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh”⁽¹⁴⁾. Hiến pháp của Việt Nam cũng khẳng định rõ: “Ở nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, các quyền con người, quyền công dân về chính trị, dân sự, kinh tế, văn hóa, xã hội được công nhận, tôn trọng, bảo vệ, bảo đảm theo Hiến pháp và pháp luật”⁽¹⁵⁾. Mọi chính sách, pháp luật của Nhà nước đều hướng tới việc ghi nhận và bảo đảm, bảo vệ ngày càng tốt hơn, đầy đủ hơn các quyền của mọi người dân...

Như vậy, tôn trọng, bảo đảm, bảo vệ dân chủ, nhân quyền chính là sự thể hiện và khẳng định bản chất dân chủ ưu việt của chế độ XHCN mà Việt Nam xây dựng, đồng thời cũng là mục tiêu, nhiệm vụ, động lực quan trọng của tiến trình xây dựng chế độ XHCN Việt Nam. Không chú trọng bảo đảm, bảo vệ nhân quyền, không coi trọng các quyền và lợi ích chính đáng của mọi người dân thì không phải là chế độ dân chủ thực sự. Một chế độ dân chủ thực sự - chế độ XHCN (dân chủ không phải chỉ trong tuyên bố mà phải trong hiện thực, dân chủ không phải chỉ cho thiểu số giai cấp thống trị, cho những kẻ giàu mà phải cho mọi tầng lớp nhân dân lao động, dân chủ không chỉ riêng trong một lĩnh vực nào đó mà phải trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội…) không thể và không cho phép “phớt lờ”, “chà đạp”, “vi phạm” các quyền dân chủ, vi phạm các quyền của mọi người dân.

Thực tiễn những thành tựu mà Việt Nam đã đạt được trong việc coi trọng, ghi nhận, bảo đảm, thực thi dân chủ, bảo vệ nhân quyền càng là minh chứng sống động để đập tan những luận điệu xuyên tạc, vu khống của các thế lực thù địch về tình hình nhân quyền, thực thi dân chủ ở Việt Nam. Đảng và Nhà nước không chỉ ban hành mà còn nỗ lực hiện thực hóa những chủ trương, chính sách bảo đảm ngày càng tốt hơn các quyền dân chủ, các quyền của mọi người dân. Mọi người dân Việt Nam từ trẻ đến già, từ nông thôn đến thành thị, từ miền núi đến miền xuôi, không phân biệt giới tính, địa vị xã hội, thành phần giai cấp, tôn giáo, dân tộc… đều được ghi nhận, tôn trọng, bảo đảm và bảo vệ đầy đủ các quyền con người, quyền công dân, không chỉ các quyền cơ bản tự nhiên của con người mà toàn bộ các quyền về kinh tế, chính trị, văn hóa, xã hội.

Mọi nỗ lực của Đảng và Nhà nước Việt Nam trong việc chỉ đạo thúc đẩy phát triển kinh tế, bảo đảm ổn định chính trị, giữ vững an ninh, chủ quyền quốc gia, phát triển y tế, giáo dục, văn hóa xã hội, thực hiện an sinh xã hội, phúc lợi xã hội… không ngoài mục đích để mọi người dân Việt Nam có cuộc sống tự do, ấm no, hạnh phúc, được bảo đảm các quyền sống, quyền được giáo dục, quyền được bảo vệ, chăm sóc sức khỏe, được tham gia lao động, cống hiến cho xã hội và được hưởng thụ những thành quả của tiến trình phát triển kinh tế - xã hội của đất nước...

Trong lĩnh vực kinh tế, Đảng và Nhà nước cũng luôn chú trọng hoàn thiện các chính sách kinh tế, chế tài pháp luật, tạo hành lang pháp lý thuận lợi để bảo đảm cho mọi người dân có cơ hội tham gia các hoạt động kinh tế, được tự do kinh doanh, cạnh tranh lành mạnh và được bảo vệ các lợi ích chính đáng của mình.

Mọi người dân cũng được bảo đảm đầy đủ các quyền chính trị, được tham gia bầu cử, ứng cử, được tự do biểu đạt chính kiến, tham gia đóng góp ý kiến vào những công việc của Đảng và Nhà nước, cũng như vào tiến trình phát triển chung của đất nước…

Mọi người dân đều được tự do tham gia các hoạt động văn hóa, xã hội, tôn giáo, tín ngưỡng theo nhu cầu, sở thích, phù hợp với chuẩn mực đạo đức, văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc; được bảo đảm an sinh xã hội, an ninh cuộc sống… Hơn thế, Đảng và Nhà nước luôn có những chủ trương, chính sách đặc thù quan tâm, bảo vệ “bảo đảm trợ giúp cho các nhóm đối tượng yếu thế”⁽¹⁶⁾ trong xã hội, như phụ nữ, trẻ em, người già, hay những đối tượng chính sách, người dân ở những vùng, miền, địa bàn khó khăn, biên giới, hải đảo, miền núi, tạo điều kiện cho mọi người được “tiếp cận bình đẳng nguồn lực, cơ hội phát triển và hưởng thụ công bằng các dịch vụ xã hội cơ bản”⁽¹⁷⁾, bảo đảm không để ai bị bỏ lại phía sau trong tiến trình phát triển đất nước, không để ai bị thua thiệt do bị phân biệt đối xử bất công…

Bên cạnh đó, Việt Nam cũng tích cực tham gia hợp tác, ký kết nhiều công ước quốc tế nhằm bảo đảm, bảo vệ tốt hơn các quyền của người dân trong các mối quan hệ hợp tác toàn cầu. Đặc biệt, trong những thời điểm khó khăn, thiên tai, đại dịch hoành hành, Đảng và Nhà nước đã tích cực triển khai các chính sách bảo đảm, bảo vệ các quyền và lợi ích của người dân, không để người dân mất đi các quyền được sống, được có cơm ăn, áo mặc, được có việc làm, được học tập, được chăm sóc y tế, cuộc sống an toàn…

Thực tế những nỗ lực của Đảng và Nhà nước Việt Nam trong việc chỉ đạo huy động mọi lực lượng, mọi nguồn lực để chăm lo, hỗ trợ bảo đảm ổn định cuộc sống cho người dân, bảo vệ các quyền và lợi ích chính đáng của người dân, bảo vệ tính mạng, sức khỏe của người dân trong bối cảnh đại dịch Covid-19 là minh chứng đập tan những luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch, phản động về vấn đề thực thi dân chủ, về tình hình nhân quyền ở Việt Nam.

Việt Nam không phải và chưa bao giờ là quốc gia xem thường dân chủ, nhân quyền của người dân, ngược lại, còn là một trong những điểm sáng trong việc tôn trọng, bảo đảm, bảo vệ dân chủ, nhân quyền của người dân. Hơn nữa, Việt Nam còn là quốc gia có đóng góp tích cực vào việc bảo vệ dân chủ, nhân quyền trên toàn thế giới; lên án, đấu tranh với những hành động vi phạm nhân quyền, bao gồm không chỉ vi phạm các quyền của người dân, phân biệt đối xử về giới tính, sắc tộc, tôn giáo… mà cả vi phạm chủ quyền, quyền tự quyết, tự chủ của các quốc gia.

Thực tế cũng cho thấy, chính những kẻ “nhân danh công lý”, “các nhà bảo vệ nhân quyền”, “các nhà đấu tranh cho dân chủ, tiến bộ, văn minh”… đang ráo riết “vạch tội”, “lên án” Việt Nam vi phạm dân chủ, nhân quyền lại đang thực hiện những hành động vi phạm dân chủ, nhân quyền, can thiệp thô bạo vào vấn đề nội bộ, xâm phạm các quyền tự chủ, tự quyết của Việt Nam, cản trở tiến trình phát triển vì mục tiêu đem lại cuộc sống phồn vinh, hạnh phúc, dân chủ, công bằng, văn minh cho người dân Việt Nam.

Thêm nữa, “định hướng” của “các nhà dân chủ, nhân quyền” về đích hướng tới cho nhân loại và Việt Nam là chế độ xã hội tư bản chủ nghĩa dân chủ, tiến bộ, văn minh lại không như những gì họ tuyên bố. Chế độ TBCN vẫn đã và đang thể hiện là chế độ dân chủ chỉ cho 1%, vì lợi ích của 1% những nhà tư bản giàu có khi mà phần lớn của cải do người lao động tạo ra đều về tay 1% những ông chủ tư bản. Chế độ TBCN tạo điều kiện và cơ hội cho 1% những người giàu có làm giàu, thu lợi trên những tấm lưng còng và mồ hôi của những người lao động.

Không khó để có những số liệu như lợi nhuận của các tập đoàn tư bản và lương của các chủ tư sản trong hơn một thế kỷ qua liên tục tăng không ngừng, trong khi thu nhập thực tế của người lao động tăng không đáng kể, thậm chí không đủ để trang trải các chi phí sinh hoạt thiết yếu, không có cơ hội và điều kiện để tiếp cận và hưởng thụ những giá trị vật chất và tinh thần do họ tạo ra. Chỉ tính riêng trong năm 2017 thì 82% số của cải được tạo ra thuộc về 1% những người giàu có nhất, còn của cải của 50% dân số nghèo nhất không hề tăng.

Thậm chí trong bối cảnh đại dịch Covid-19, trong khi hàng tỷ người lao động ở các quốc gia TBCN đang phải vật lộn để kiếm sống và trang trải gánh nặng chi phí sinh hoạt, họ không dám đi xét nghiệm, chữa bệnh vì chi phí y tế quá sức thì nhiều cá nhân, tập đoàn tư bản vẫn tranh thủ thao túng, trục lợi và thu lợi nhuận lớn. Chênh lệch thu nhập giữa giới chủ và người lao động vẫn tiếp tục giãn rộng cùng với lợi nhuận của các ông chủ của các tập đoàn tư bản ngày càng tăng cao và người lao động càng bị bóc lột nhiều hơn...

Nền kinh tế TBCN ngày càng vắt kiệt sức lực của người lao động để mang về những món lợi nhuận kếch xù cho các chủ tư bản. Trong guồng quay của nền đại công nghiệp TBCN, người lao động ngày càng trở thành một cái máy trong dây chuyền sản xuất, họ không có thời gian và điều kiện kinh tế để thỏa mãn đầy đủ những nhu cầu vật chất, tinh thần, chứ chưa nói tới phát triển toàn diện con người.

Tình trạng phân biệt đối xử bất công với người nghèo, người da màu, người nhập cư vẫn luôn tồn tại,... Đó là chưa nói tới việc vì lợi nhuận, nhiều quốc gia TBCN sẵn sàng can thiệp, kích động, tạo nên những cuộc xung đột, chiến tranh giữa các quốc gia để bán được nhiều vũ khí mà không hề quan tâm đến những khổ đau, mất mát, tang thương mà biết bao dân thường phải gánh chịu, vi phạm ngay từ quyền căn bản của con người đó là quyền được sống, được tự do, được có cơm ăn, áo mặc,… Nhiều học giả khi chứng kiến hiện thực đầy rẫy sự bất công, mất dân chủ... ở các quốc gia TBCN đã phải thốt lên rằng nhà nước tư sản không phải là của dân, do dân, vì dân như họ tuyên bố mà chỉ là nhà nước của 1%, do 1% và vì 1%; mọi thành quả của tăng trưởng kinh tế đều chỉ phục vụ cho nhóm những người giàu có và quyền lực chứ không phải cho mọi người dân và vì lợi ích của đông đảo tầng lớp nhân dân lao động.

Vì vậy, nói Việt Nam vi phạm dân chủ, nhân quyền, hay rêu rao rằng Việt Nam không có dân chủ, nhân quyền... chỉ là những luận điệu xuyên tạc, bịa đặt, vu khống vô căn cứ của các thế lực thù địch, những kẻ phản động, cơ hội cực đoan để thực hiện mưu đồ chính trị xấu là chống phá Đảng, Nhà nước và ngăn cản tiến trình xây dựng CNXH ở Việt Nam mà thôi. Việt Nam luôn kiên định và ngày càng chứng minh con đường XHCN mà chúng ta lựa chọn là hoàn toàn đúng đắn. CNXH không chỉ là đích hướng tới của riêng Việt Nam mà của toàn nhân loại. Ngay cả các nước TBCN dù muốn chối bỏ, phủ nhận, nhưng theo quy luật tất yếu cũng sẽ tới đích đó. Hiện thực ở một số quốc gia TBCN phát triển hiện nay trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế, nâng cao chất lượng cuộc sống của nhân dân, đáp ứng ngày càng tốt hơn những quyền và lợi ích chính đáng của người dân... chính là những minh chứng cho khẳng định đó.

Để thực hiện mục tiêu xây dựng thành công chế độ XHCN tốt đẹp, tiến bộ, văn minh, Việt Nam đã, đang và sẽ luôn coi trọng, ghi nhận và không ngừng nỗ lực bảo đảm, bảo vệ ngày càng tốt hơn dân chủ, nhân quyền cho mọi người dân, bởi lẽ bảo đảm dân chủ, bảo vệ nhân quyền là bản chất ưu việt của chế độ XHCN Việt Nam, là mục tiêu, động lực, yêu cầu, nhiệm vụ trọng yếu của quá trình xây dựng CNXH ở Việt Nam.

_________________

Ngày nhận bài: 31-10-2022; Ngày bình duyệt:2-11-2022; Ngày duyệt đăng: 11-11-2022.       

(1) Hồ Chí Minh: Toàn tập, t.6, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, tr.232

(2), (3), (4), (5), (6), (7), (8), (9), (10), (11), (12), (13), (14), (16), (17) ĐCSVN: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, t.I, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, tr.27, 28, 175, 148, 173, 174, 217, 116, 202,149, 151, 46, 56, 150, 264.

(15) Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 2013.

TS HOÀNG THỊ KIM OANH

PGS, TS VŨ THỊ THANH XUÂN

Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh