Đại hội XII của Đảng chỉ rõ xây dựng QĐNDVN vững mạnh về chính trị trong tình hình mới có vị trí, tầm quan trọng đặc biệt, có ý nghĩa cơ bản và cấp thiếttrong xây dựng Quân đội nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại. Đại hội khẳng định: “Xây dựng Quân đội nhân dân ... vững mạnh về chính trị, nâng cao chất lượng tổng hợp sức mạnh chiến đấu, tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, với Đảng, Nhà nước và nhân dân”^(1[1]).

Xây dựng QĐNDVN vững mạnh về chính trị trong tình hình mới xuất phát từ vị trí, vai trò, tầm quan trọng của yếu tố chính trị trong quá trình xây dựng và phát triển; xuất phát từ mối quan hệ giữa sức mạnh về chính trị, tinh thần với sức mạnh của vũ khí, trang bị, kỹ thuật, tạo nên sức mạnh tổng hợp, sức mạnh chiến đấu của quân đội.

Quan điểmĐại hội XII của Đảng về xây dựng QĐNDVN vững mạnh về chính trị trong tình hình mới là sự vận dụng và phát triển sáng tạo lý luận Mác - Lênin về xây dựng quân đội kiểu mới, là sự quán triệt tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng quân đội nhân dân, từ nhân dân mà ra, vì nhân dân mà chiến đấu và là sự đúc kết đường lối quân sự của Đảng trong suốt tiến trình lãnh đạo cách mạng Việt Nam hơn 85 năm qua dựa trên cơ sở tổng kết thực tiễn xây dựng QĐNDVN trong những năm qua, nhất là qua 30 năm đổi mới đất nước; phân tích dự báo sâu sắc về tình hình thế giới, khu vực và đất nước những năm sắp tới, cả thời cơ, thuận lợi và khó khăn, thách thức; xác định mục tiêu, nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN trong tình hình mới.

Xây dựng QĐNDVN vững mạnh về chính trị trong tình hình mới là nhằmnâng cao chất
l­ượng chính trị của quân đội lên một b­ước mới về chất, bảo đảm cho quân đội luôn là lực
l­ượng chiến đấu, lực lượng chính trị trung thành với Tổ quốc, với Đảng, Nhà nư­ớc, nhân dân và chế độ XHCN. Trong tình hình mới, xây dựng QĐNDVN vững mạnh về chính trị đòi hỏi:

Một là,nắm vững những nguyên tắc cơ bản của chủ nghĩa Mác - Lênin về xây dựng quân đội kiểu mới; tư­ tư­ởng Hồ Chí Minh và quan điểm của Đảng trong xây dựng QĐNDVN vững mạnh về chính trị. Tiếp thu có chọn lọc những bài học kinh nghiệm xây dựng quân đội vững mạnh về chính trị của các n­ước XHCN, của quân đội ta trong các giai đoạn lịch sử trước đây. Đồng thời, phải nhận thức ngày càng đầy đủ hơn, sâu sắc hơn đặc điểm tình hình mới để tiếp tục đổi mới nội dung, hình thức, biện pháp xây dựng QĐNDVN vững mạnh về chính trị cho phù hợp, nhất là trong thực hiện mục tiêu: “Kiên quyết, kiên trì đấu tranh bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa. Giữ gìn hòa bình, ổn định, chủ động và tích cực hội nhập quốc tế, nâng cao vị thế và uy tín của Việt Nam trong khu vực và trên thế giới”^(2[1]).

Hai là, giáo dục, bồi dưỡng cho mọi cán bộ, chiến sỹ luôn kiên định mục tiêu, lý tưởng chiến đấu vì độc lập dân tộc và CNXHđi đôi với tích cực đấu tranh với những biểu hiện chệch hướng, nhất là trong điều kiện nước ta đang xây dựng và phát triển nền kinh tế thị trường định hướng XHCN, mở cửa, hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng; độc lập dân tộc và CNXH đang bị các thế lực thù địch, cơ hội tấn công từ nhiều phía. Kiên định chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối đổi mới của Đảngđi đôi với đấu tranh phê phán, vạch trần những âm mưu, thủ đoạn xuyên tạc, phủ nhận chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách của Nhà nước, nhất là trước sự chống phá ngày càng tinh vi, thâm độc của các thế lực thù địch bằng chiến lược “diễn biến hòa bình” để thúc đẩy “tự diễn biến’, “tự chuyển hóa”.

Ba là, không ngừng nâng cao bản lĩnh chính trị của cán bộ, chiến sỹ quân đội, bảo đảm chủ động, kịp thời nhận thức đúng đắn tình hình, những diễn biến phức tạp của tình hình thế giới, khu vực và trong nước. Trong đó, phải có nhận thức đúng đắn, khoa học trước những biểu hiện của chủ nghĩa dân tộc cực đoan, chủ nghĩa cường quyền áp đặt, chủ nghĩa thực dụng ngày càng nổi lên trong quan hệ quốc tế; trước tình hình tranh chấp lãnh thổ, chủ quyền biển, đảo trong khu vực và trên Biển Đông tiếp tục diễn ra gay gắt, phức tạp; có thái độ rõ ràng trước tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong một bộ phận cán bộ, đảng viên và tệ quan liêu, tham nhũng, lãng phí...

Trong điều kiện các thế lực thù địch đang ráo riết thực hiện âm mưu, thủ đoạn thâm độc nhằm hạ thấp, phủ nhận vai trò và sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng, sự quản lý tập trung, thống nhất của Nhà nước đối với QĐNDVN, phá hoại mối đoàn kết giữa quân đội và nhân dân, chia rẽ quân đội với nhân dân, yêu cầu nâng cao bản lĩnh, trình độ nhận thức chính trị của cán bộ chiến sỹ càng trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết.

Bốn là,bảo đảm cho quân đội là “đội quân công tác”, luôn phát huy tốt vai trò giáo dục, tuyên truyền, vận động nhân dânthực hiện tốt mọi đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước trên các lĩnh vực của đời sống xã hội. Trong tuyên truyền, vận động nhân dân, cần đặc biệt quan tâm đến các nội dung chủ yếu như: giáo dục, tuyên truyền nhiệm vụ xây dựng Quân đội nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại; xây dựng lực lượng vũ trang nhân dân; xây dựng nền quốc phòng toàn dân vững mạnh, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN trong tình hình mới. Giáo dục, tuyên truyền đấu tranh giữ vững độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, vùng đất, vùng trời, vùng biển, đảo thiêng liêng của Tổ quốc và chế độ XHCN, nhất là đấu tranh với những thách thức an ninh phi truyền thống; giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, bảo đảm cho đất nước phát triển bền vững. Giáo dục, tuyên truyền để nhân dân và cán bộ, chiến sỹ nhận rõ bản chất, âm mưu, thủ đoạn chống phá cách mạng Việt Nam, âm mưu, thủ đoạn “phi chính trị hóa” quân đội ta của các thế lực thù địch hiện nay.

Năm là, củng cố vững chắc sự lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt của Đảng Cộng sản Việt Nam đối với QĐNDVN. Trong đó, cần chú trọng quan tâm đổi mới và hoàn thiện cơ chế, phương thức lãnh đạo của Đảng đối với quân đội. Trước hết là quán triệt sâu sắc và thực hiện nghiêm túc Nghị quyết 51 của Bộ Chính trị và Nghị quyết 513 của Đảng uỷ Quân sự Trung ­ương (nay là Quân ủy Trung ương) trong xây dựng QĐNDVN vững mạnh về chính trị.

  Xây dựng Đảng bộ Quân đội trong sạch, vững mạnh, không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu, lãnh đạo toàn quân hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao. Xây dựng cơ quan chính trị vững mạnh, tham mưu đắc lực cho cấp ủy trong xây dựng quân đội, xây dựng các cơ quan, đơn vị vững mạnh về chính trị, tham gia đấu tranh trên mặt trận văn hóa - tư tưởng có chất lượng, hiệu quả. Xây dựng đội ngũ cán bộ, nhất là đội ngũ cán bộ chủ trì, cán bộ chính trị, toàn diện về cả phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, trình độ, năng lực, phương pháp, tác phong công tác. Phát huy tốt vai trò của đội ngũ cán bộ các cấp, trước hết là đội ngũ cán bộ chủ trì, cán bộ chính trị, những chính uỷ, chính trị viên trong xây dựng QĐNDVN vững mạnh về chính trị đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ của quân đội trong tình hình mới.

 Nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác đảng, công tác chính trị trong giáo dục, bồi dưỡng bản chất cách mạng, bản chất giai cấp công nhân, tính nhân dân và tính dân tộc của QĐNDVN. Tiến hành tốt các mặt hoạt động công tác đảng, công tác chính trị trong chăm lo xây dựng các tổ chức đảng, tổ chức chỉ huy, các tổ chức quần chúng và hội đồng quân nhân, xây dựng các cơ quan, đơn vị vững mạnh toàn diện; bổ sung, hoàn thiện và thực hiện tốt các chính sách đối với quân đội và hậu phương quân đội phù hợp với đặc điểm hoạt động của quân đội trong điều kiện mới.

Sáu là, kiên quyết đấu tranh phòng, chống chiến lược “diễn biến hòa bình”, đập tan các luận điệu phản động hòng âm mưu “phi chính trị hóa” quân đội ta của các thế lực thù địch, kết hợp chặt chẽ giữa “xây” với “chống”. Thực hiện chiến lược “diễn biến hoà bình”, các thế lực thù địch luôn ráo riết thực hiện âm mưu, thủ đoạn “phi chính trị hoá” quân đội ta, coi đó là một mũi tấn công quan trọng. Tuỳ theo những điều kiện, hoàn cảnh cụ thể mà chúng có thể thay đổi phương thức, thủ đoạn tấn công, nhưng thực chất vẫn là làm cho quân đội từ chỗ “không quan tâm đến chính trị”, “không làm chính trị”, “trung lập về chính trị”, “đứng ngoài chính trị” v.v...để tiến tới tạo ra một “khoảng trống” trong ý thức hệ, tạo cơ hội cho chính trị tư sản tràn vào lấp đầy “khoảng chân không” đó theo kiểu “mưa dầm thấm lâu”. Mục tiêu cuối cùng là tìm cách tách QĐNDVN khỏi sự lãnh đạo của Đảng, từng bước làm cho quân đội biến chất về chính trị.

Cần nhận thức rõ, cả lý luận và thực tiễn lịch sử đã khẳng định, không bao giờ có một “quân đội trung lập”, “quân đội đứng ngoài chính trị”, “quân đội phi chính trị”, mà thực chất bao giờ quân đội cũng là công cụ bạo lực của một giai cấp, một nhà nước nhất định để thực hiện mục đích chính trị của giai cấp đó, nhà nước đó. Quân đội nhất định phải “có chính trị”, hoặc là chính trị vô sản, hoặc là chính trị tư sản.

 Trong tình hình hiện nay, phải quan tâm phát huy vai trò của quân đội trên mặt trận đấu tranh “phi vũ trang”, chống “diễn biến hòa bình”, ngăn chặn, đẩy lùi “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, đấu tranh trên mặt trận văn hóa, tư tưởng, lý luận nhằm phòng chống “phi chính trị hóa” quân đội. Trong đó, cần quan tâm đến các vấn đề như: tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo; lựa chọn nội dung, xác định các hình thức, phương pháp đấu tranh phù hợp, có hiệu quả; tổ chức xây dựng, bồi dưỡng lực lượng, nhất là tổ chức lực lượng nòng cốt; tăng cường bảo đảm thông tin, tài liệu, cơ sở vật chất, kinh phí cho hoạt động đấu tranh phòng, chống “phi chính trị hóa” quân đội.

Quan điểm của Đảng về xây dựng QĐNDVN vững mạnh về chính trị trong Văn kiện Đại hội XII đã khẳng định tính chất nhất quán, xuyên suốt trong xây dựng QĐNDVN vững mạnh về chính trị trong suốt quá trình xây dựng, trưởng thành, chiến đấu và chiến thắng của quân đội. Đó là quan điểm chỉ đạo, định hướng hoạt động xây dựng QĐNDVN, là cơ sở để nâng cao chất lượng tổng hợp, sức mạnh chiến đấu của QĐNDVN trong tình hình mới.

_________________

Bài đăng trên Tạp chí Lý luận chính trị số 6-2016

(1), (2) ĐCSVN: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII, Văn phòng Trung ương Đảng, Hà Nội, 2016, tr.34, 20.

Thiếu tướng, PGS, TS NGUYỄN VĨNH THẮNG

Viện Khoa học Xã hội và Nhân văn quân sự - Bộ Quốc phòng