Vĩnh Long thuộc khu vực trung tâm đồng bằng sông Cửu Long, có diện tích tự nhiên 1.479,128 km², dân số 1.031.994 người (năm 2010); tỉnh có 6 huyện, 1 thị xã Bình Minh và 1 thành phố Vĩnh Long. Đảng ủy Khối các Cơ quan tỉnh Vĩnh Long hiện có 61 tổ chức cơ sở đảng, trong đó có 35 đảng bộ và 26 chi bộ cơ sở và 610 chi bộ trực thuộc đảng ủy cơ sở,với 3.278 đảng viên. Đảng ủy Khối khóaVI (nhiệm kỳ 2015 - 2020) có 25 đồng chí (giảm 4 đồng chí so với nhiệm kỳ trước), trong đó 1 có trình độ cao đẳng, đại học 15 đồng chí;trên đại học 9 đồng chí. Về trình độ lý luận chính trị: trung cấp 1 đồng chí; cao cấp, cử nhân 21 đồng chí. Ủy ban kiểm tra Đảng ủy Khối có 5 đồng chí (2 chuyên trách, 3kiêm chức); trình độ chuyên môn: Đại học 2 đồng chí; trên đại học 3 đồng chí (2 đồng chí đang học thạc sĩ). Trình độ lý luận chính trị: cao cấp 4 đồng chí; trung cấp 1 đồng chí.

Trong những năm qua, Ủy ban kiểm tra đã chủ động thực hiện nhiệm vụ trong công tác kiểm tra và giám sát, trong đó chú trọng thực hiện giám sát chuyên đề; đã tổ chức nhiều cuộc giám sát chuyên đề.

Từ năm 2010 đến nay, Ủy ban kiểm tra Đảng ủy Khối các Cơ quan tỉnh Vĩnh Long đã tổ chức giám sát chuyên đề 29 tổ chức cơ sở đảng. Nội dung giám sát chủ yếu về việc chấp hành Cương lĩnh, Điều lệ Đảng; việc lãnh đạo, chỉ đạo, cụ thể hóa nghị quyết của cấp trên và thực hiện nghị quyết của cấp mình; việc triển khai quán triệt và thực hiện Chỉ thị 3, Quy định 101 của Bộ Chính trị về tiếp tục đẩy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh... Kết quả giám sát: có 25 tổ chức đảng thực hiện tốt, 4 tổ chức đảng thực hiện chưa tốt, còn một số hạn chế trong lãnh đạo học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh; sinh hoạt lệ chưa đúng quy định. Ủy ban kiểm tra đã thông báo kết quả giám sát và kiến nghị biện pháp khắc phục đến nay hầu hết các tổ chức đảng đã khắc phục xong.

Đồng thời, Ủy ban kiểm tra còn tiến hành giám sát chuyên đề đối với 22 đảng viên. Nội dung giám sát chủ yếu việc chấp hành nguyên tắc tập trung dân chủ; tiêu chuẩn cấp ủy viên, chức trách nhiệm vụ được giao....Kết quả giám sát: có 17 đảng viên thực hiện tốt, 5 đảng viên thực hiện chưa tốt, còn một số hạn chế trong thực hiện chức trách nhiệm vụ được giao; Ủy ban kiểm tra đã thông báo kết quả giám sát và kiến nghị biện pháp khắc phục đến nay hầu hết các đảng viên đã khắc phục xong.

 Ngoài ra, Ủy ban Kiểm tra còn thực hiện chức năng tham mưu giúp cấp ủy lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện công tác giám sát, cụ thể:

Ngay sau Đại hội Đảng bộ Khối nhiệm kỳ 2015-2020, Ủy ban kiểm tra đã tham mưu giúp cấp ủy xây dựng chương trình kiểm tra, giám sát toàn khóa; phân công cấp ủy thực hiện công tác kiểm tra, giám sát. Trện cơ sở đó, hàng năm tham mưu giúp cấp ủy xây dựng chương trình, kế hoạch kiểm tra, giám sát; từng lúc cụ thể hóa bằng các kế hoạch kiểm tra, kế hoạch giám sát chuyên đề để tổ chức thực hiện, nhìn chung hàng năm đều đạt và vượt chỉ tiêu chương trình, kế hoạch đề ra.

Tham mưu giúp cấp ủy triển khai, quán triệt chỉ thị, nghị quyết, quy định, quy chế, hướng dẫn của cấp ủy và ủy ban kiểm tra cấp trên về công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật trong Đảng như: Quyết định 46-QĐ/TW, ngày 01 -11 -2011 của Ban Chấp hành Trung ương; Quy định số 86-QĐ/TW, ngày 01 - 6 - 2017 của Ban Chấp hành Trung ương về “Quy định giám sát trong Đảng” và nhiều văn bản khác có liên quan đến công tác giám sát trong Đảng và các văn bản có liên quan khác.

Tham mưu và giúp cấp ủy xây dựng các quy định, quy chế phối hợp công tác giám sát trong Đảng giữa cấp ủy và Ủy ban Kiểm tra cấp trên, đóng góp quy chế phối hợp giữa cấp ủy với Thành ủy và giữa cấp ủy với Công an tỉnh trong thực hiện công tác xây dựng Đảng. Phối hợp với các ban tham mưu của cấp ủy trong việc xây dựng và tổ chức thực hiện công tác giám sát trong đảng.

Đồng thời, Ủy ban kiểm tra còn tham mưu giúp Ban Thường vụ thực hiện một số việc có liên quan đến nhiệm vụ giám sát như xây dựng các báo cáo chuyên đề, đột xuất về công tác giám sát,…

Ủy ban Kiểm tra tham mưu giúp cấp ủy tổ chức thực hiện công tác giám sát: Ủy ban Kiểm tra Đảng ủy Khối đã tham mưu Ban Thường vụ tiến hành giám sát chuyên đề đối với 42 tổ chức đảng và 24 đảng viên. Nội dung giám sát chủ yếu việc chấp hành nghị quyết, chỉ thị của Đảng; chính sách pháp luật của Nhà nước; việc quán triệt và tổ chức thực hiện nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI); việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh; chức trách nhiệm vụ được giao. Kết quả giám sát: có 30 tổ chức đảng được giám sát thực hiện tốt, còn 12 tổ chức đảng thực hiện chưa tốt và 15 đảng viên thực hiện tốt, còn 09 đảng viên thực hiện chưa tốt do có hạn chế từng mặt.

Ủy ban Kiểm tra đã có nhiều tiến bộ trong thực hiện nội dung, hình thức, phương pháp giám sát chuyên đề.Với kết quả đạt được về việc thực hiện công tác giám sát chuyên đề của Ủy ban kiểm tra Đảng ủy Khối các Cơ quan tỉnh Vĩnh Long trong thời gian qua cho thấy nội dung, hình thức và phương pháp giám sát chuyên đề của Ủy ban kiểm tra Đảng ủy Khối được bảo đảm. Chương trình giám sát có bám vào nghị quyết của cấp trên và của cấp mình. Tổ chức đảng và đảng viên được giám sát đã phát huy ưu điểm, khắc phục những hạn chế, khuyết điểm. Góp phần xây dựng tổ chức cơ sở đảng trong sạch vững mạnh và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ đảng viên trong Đảng bộ. Trong quá trình thực hiện giám sát chuyên đề, Ủy ban kiểm tra Đảng ủy khối luôn thực hiện tốt các bước của quy trình giám sát; bảo đảm phương châm, phương hướng, phương pháp, nguyên tắc, thủ tục, quy trình, quy định; thường xuyên nghiên cứu, nắm vững những quy định của Đảng và Nhà nước liên quan đến nội dung giám sát; đồng thời lựa chọn nội dung giám sát vừa đảm bảo tính toàn diện, vừa có trọng tâm, trọng điểm và có nhiều nét đột phá; các cuộc giám sát đều có thông báo kết quả rõ ràng, khách quan, chính xác, đạt mục đích, yêu cầu đề ra. Do đó góp phần giúp cho chất lượng công tác giám sát có nhiều chuyển biến tiến bộ nhằm tích cực phòng ngừa sai phạm, kịp thời xử lý những bất cập mới phát sinh.

Tuy vậy, so với yêu cầu nhiệm vụ, giám sát chuyên đề của Ủy ban Kiểm tra Đang ủy Khối các Cơ quan tỉnh Vĩnh Long vẫn còn những hạn chế, bất cập, như: Công tác nắm bắt thông tin chậm, một số cuộc giám sát, một số lĩnh vực chất lượng chưa cao, có lúc, có nơi chưa đáp ứng kịp thời; một số vụ việc phức tạp còn lúng túng trong phương hướng xử lý. Do đó có nơi để xảy ra vi phạm nghiêm trọng mà không sớm phát hiện; cấp uỷ có xây dựng các quy chế phối hợp với các cơ quan, đơn vị có liên quan trong thực hiện công tác kiểm tra, giám sát nhưng việc thực hiện quy chế chưa đi vào thực chất, hiệu quả...Chỉ đạo xây dựng chương trình toàn khóa và kế hoạch giám sát hàng năm còn dàn trải, thiếu trọng tâm, trọng điểm, chưa tập trung vào đội ngũ cán bộ chủ chốt, người đứng đầu, những cán bộ công tác ở những lĩnh vực, địa bàn, công việc dễ phát sinh tham nhũng; còn lúng túng trong tổ chức thực hiện. Một số ủy ban kiểm tra cơ sở chưa xác định rõ vai trò quan trọng của công tác giám sát chuyên đề, chưa làm tốt chức năng tham mưu giúp cấp ủy, ban thường vụ cấp ủy lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện công tác giám sát chuyên đề như còn lúng túng về phương pháp và quy trình giám sát chuyên đề, có nơi còn lẫn lộn giữa giám sát chuyên đề và kiểm tra chấp hành; giữa giám sát thường xuyên và giám sát chuyên đề; việc chuyển sang kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm đối với những tổ chức đảng, đảng viên có khuyết điểm, vi phạm còn hạn chế... Công tác phối hợp giữa giám sát trong Đảng nói chung và giám sát chuyên đề nói riêng với công tác giám sát của các tổ chức Nhà nước, Mặt trận, đoàn thể và nhân dân chưa có cơ chế cụ thể, rõ ràng, chưa tạo được sự đồng bộ trong thực hiện nhiệm vụ này.Ủy ban kiểm tracó thêm nhiệm vụ giám sát về việc kê khai tài sản, thu nhập theo quy định đối với cấp ủy viên và cán bộ diện cấp ủy cùng cấp quản lý, đây là giải pháp quan trọng không chỉ khắc phục tình trạng hình thức trong kê khai tài sản, thu nhập trong thời gian qua, mà còn tạo ra một bước chuyển mới trong công tác phòng, chống tham nhũng. Tuy nhiên, đối với Ban Thường vụ và Ủy ban Kiểm tra Đảng ủy Khối có một số khó khăn khi thực hiện nhiệm vụ giám sát việc thực hiệnkê khai tài sản, thu nhập.

Qua thực hiện giám sát chuyên đề ở Đảng bộ khối các cơ quan tỉnh Vĩnh Long, đã rút ra một số kinh nghiệm ban đầu như sau:

Một là, cấp ủy các cấp, nhất là người đứng đầu cần nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức đúng, đầy đủ về vị trí, vai trò, ý nghĩa, tác dụng và tầm quan trọng của công tác kiểm tra, giám sát nói chungvà giám sát chuyên đề nói riêng. Nhiệm vụ quan trọng đầu tiên là các tổ chức đảng cần phải nâng cao nhận thức cho các tổ chức đảng và cán bộ đảng viên, làm cho mọi cán bộ đảng viên trong Đảng bộ ý thức được trách nhiệm của mình đối với giám sát, thường xuyên coi trọng và chủ động tiến hành giám sát theo chức năng, nhiệm vụ được phân công.Đồng thời, phát huy vai trò, trách nhiệm của các tổ chức trong hệ thống chính trị và nhân dân trong việc giám sát đối với tổ chức đảng và đảng viên. Thực hiện đồng bộ giữa công tác kiểm tra với công tác giám sát; trong đó giám sát phải mở rộng, kiểm tra phải có trọng tâm, trọng điểm nhằm kịp thời phát hiện những nhân tố mới để phát huy, khắc phục thiếu sót, khuyết điểm ngay từ khi mới manh nha, chủ động ngăn chặn, phòng ngừa vi phạm.

Hai là, chủ động nắm chắc tình hình hoạt động của tổ chức đảng và đảng viên thông qua các phương tiện thông tin đại chúng, đơn thư tố cáo, dư luận phản ánh của nhân dân; thường xuyên phối hợp chặt chẽ, có hiệu quả với các cơ quan có liên quan trong việc thu thập thông tin, phục vụ cho công tác giám sát.Gắn giám sát tập thể cấp ủy, tổ chức đảng với giám sát cá nhân người đứng đầu cấp ủy địa phương, đơn vị.

Ba là, sự quan tâm, chỉ đạo sát sao và thường xuyên của Ban thường vụ Đảng ủy Khối, đồng thời bí thư, phó bí thư thường trực cấp ủy đến thực hiện nhiệm vụ giám sát chuyên đề là yếu tố rất quan trọng. Cần tạo mọi điều kiện cho Ủy ban kiểm tra thực hiện nhiệm vụ giám sát theo quy định của Điều lệ Đảng.

Bốn là, Ủy ban kiểm tra phải nắm vững các quan điểm, chỉ thị, nghị quyết, quy định, hướng dẫn của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước; nhiệm vụ chính trị của địa phương và chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Ủy ban kiểm tra để chủ động tham mưu cho cấp ủy lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ giám sát chuyên đề. Đồng thời, Ủy ban kiểm tra phải chủ động xây dựng chương trình, kế hoạch thực hiện nhiệm vụ giám sát chuyên đề có nội dung toàn diện, có trọng tâm, trọng điểm, xác định rõ nội dung, đối tượng, thời gian, tiến độ thực hiện; phân công trách nhiệm cho đoàn, tổ và từng cá nhân triển khai, tổ chức thực hiện giám sát đúng theo chương trình, kế hoạch đã đề ra.Trong quá trình giám sát, phải làm tốt công tác tư tưởng để đối tượng được giám sát tự giác nhận thiếu sót, khuyết điểm, vi phạm (nếu có). Tiến hành khảo sát, nắm tình hình, làm việc với tổ chức, cá nhân có liên quan để có cơ sở nhận xét, đánh giá kết quả giám sát bảo đảm chính xác, khách quan. Trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành và tổ chức thực hiện nhiệm vụ giám sát, Ủy ban kiểm tra phải bám vào quy chế làm việc của Ủy ban kiểm tra cấp mình và tiến hành theo quy trình giám sát chuyên đề. Ủy ban kiểm tra cấp trên quan tâm chỉ đạo, dôn đốc Ủy ban kiểm tra cấp dưới thực hiện nhiệm vụ giám sát trong từng thời gian. Sau giám sát, phải thường xuyên đôn đốc, theo dõi việc thực hiện thông báo kết quả giám sát, để việc giám sát thực sự có hiệu quả. Thường xuyên củng cố, kiện toàn bộ máy Ủy ban kiểm tra và đội ngũ cán bộ kiểm tra các cấp, đáp ứng tương xứng với chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao.

Năm là, phải kết hợp hài hòa giữa giám sát chuyên đề với giám sát thường xuyên.Lấy thông tin từ giám sát thường xuyên làm cơ sở giám sát chuyên đề và khi thực hiện xong cuộc giám sát chuyên đề thì phải làm tốt giám sát thường xuyên để theo dõi kết quả thực hiện.

Để làm tốt công tác giám sát chuyên đề trong thời gian tới, cùng với phát huy những kinh nghiệm đúc kết từ thực tế, cần thực hiện đồng bộ các giải pháp: Nâng cao nhận thức, trách nhiệm cho các cấp uỷ và tổ chức đảng, ủy ban kiểm tra đảng ủy khối và cán bộ, đảng viên trong Đảng bộ về công tác giám sát chuyên đề; làm tốt việc xây dựng và tổ chức thực hiện chương trình, kế hoạch giám sát chuyên đề; nắm vững các quy định về công tác giám sát và thực hiện đúng nội dung, hình thức, phương pháp giám sát chuyên đề; nâng cao chất lượng cán bộ của Ủy ban Kiểm tra; tổ chức thực hiện tốt sự phối hợp giữa Ủy ban kiểm tra Đảng ủy với các cơ quan, tổ chức, lực lượng có liên quan; tăng cường sự lãnh đạo của Ban Thường vụ Đảng uỷ đối với công tác giám sát; quan tâm đầu tư cơ sở vật chất kỹ thuật, trang bị phương tiện làm việc cho Ủy ban kiểm tra.

                                                            Nguyễn Thị Bảo Trân

Đảng ủy Khối các cơ quan tỉnh Vĩnh Long