(Toàn cảnh Hội thảo, nguồn: vtv.vn)

Chủ trì Hội thảo là các đồng chí Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng: GS, TS Nguyễn Xuân Thắng, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Lâm Phương Thanh, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Nguyễn Đắc Vinh, Bí thư Tỉnh ủy; cùng PGS, TS Phạm Ngọc Anh, Viện trưởng Viện Hồ Chí Minh và các lãnh tụ của Đảng, đồng chí Hồ Phúc Hợp, Ủy viên Ban thường vụ Tỉnh ủy, Trưởng ban Tuyên giáo Tỉnh ủy. Dự Hội thảo có đại diện thân nhân đồng chí Hồ Tùng Mậu, dòng họ Hồ, đại biểu các cơ quan Trung ương, tỉnh Nghệ An, huyện Quỳnh Lưu các nhà khoa học, các nhà nghiên cứu, các cơ quan báo chí Trung ương và tỉnh Nghệ An.

Đề dẫn Hội thảo do GS, TS Nguyễn Xuân Thắng trình bày và gần 30 bài tham luận gửi đến, các phát biểu tại Hội thảo đã ôn lại sinh động cuộc đời hoạt động của đồng chí Hồ Tùng Mậu và những cống hiến của với cách mạng Việt Nam và quê hương Nghệ An.

Các tham luận tập trung làm sáng rõ các nhân tố quê hương, gia đình, dòng họ, dân tộc và thời đại tác động sâu sắc, những tố chất cá nhân hình thành nên nhân cách, con người và con đường chí hướng cứu nước của đồng chí Hồ Tùng Mậu.

Khẳng định những đóng góp và vai trò quan trọng của đồng chí Hồ Tùng Mậu đối với sự hình thành và phát triển của Hội Việt Nam Cách mạng Thanh  niên, trong quá trình truyền bá chủ nghĩa Mác-Lênin vào phong trào công nhân và phong trào yêu nước Việt Nam, vai trò đối với sự thống nhất các tổ chức cộng sản, tại Hội nghị hợp nhất.

Thay mặt gia đình phát biểu tại hội thảo, đồng chí Hồ Anh Dũng, nguyên Tổng Giám đốc Đài truyền hình Việt Nam, nêu rõ hơn những ảnh hưởng của gia đình, dòng họ đối với sự hình thành nhân cách, con người Hồ Tùng Mậu. Đồng chí Hồ Tùng Mậu sinh ra trong gia đình có truyền thống yêu nước, mà trực tiếp là người ông nội, người cha đã tham gia phong trào yêu nước và bị tù đày. Gia đình có truyền thống yêu nước cội nguồn văn hóa sâu xa hình thành nên đức tính thông minh, phong cách bản lĩnh khí khái.

Đồng chí Hồ Ngọc Dũng, Bí thư Huyện ủy Quỳnh Lưu nhấn mạnh yếu tố truyền thống quê hương là nôi hình thành nên nhân cách, con người Hồ Tùng Mậu. Quỳnh Lưu là có bề dày truyền thống, hiếu học, có nhiều chí sỹ đã xuất thân. Đức tính, phẩm chất quý báu của đồng chí là tấm gương sáng cho các thế hệ, mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đặc biệt đề cao trong lời điếu đọc tại lễ truy điệu đồng chí. Trong lao tù của thực dân đế quốc hơn 14 năm, với tinh thần lạc quan, đã biến nhà tù thành trường học. Thông qua lửa thử vàng đã tỏa sáng ngời tấm gương trung kiên, bất khuất.

Các tham luận khẳng định những cống hiến, đóng góp và vai trò của đồng chí Hồ Tùng Mậu

TS Đinh Thị Mai, Ban Tuyên giáo Trung ương nêu bật những cống hiến của đồng chí Hồ Tùng Mậu trong  đã đóng góp lớn lao đối với sự ra đời của Đảng, lãnh đạo, xúc tiến các công việc thành lập Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên, chi hội Thanh niên ở Phì Chịt, Thái Lan, lập thương điếm để đưa thanh niên sang học các lớp huấn luyện do Nguyễn Ái Quốc tổ chức, trực tiếp tham gia các lớp huấn luyện cán bộ, tổ chức xuất bản báo, tài liệu và đưa tác phẩm Đường Cách mệnh về nước, góp phần truyền chủ nghĩa Mác-Lênin về nước.

PGS, TS Phạm Xanh nêu bật vai trò của đồng chí Hồ Tùng Mậu thời dựng Đảng, khi tới Quảng Châu (Trung Quốc), Hồ Tùng Mậu cùng với các thanh niên tyêu nước lập Tâm Tâm Xã, khi đó Tâm Tâm xã như đang ở ngã ba đường. Hồ Tùng Mậu đã đóng vai trò cầu nối giữa lớp chí sĩ đàn anh với lớp nhà cách mạng trẻ; vai trò to lớn trong mối kết nối giữa Nguyễn Ái Quốc với Phan Bội Châu. Vai trò của Hồ Tùng Mậu trong việc hợp nhất các tổ chức cộng sản, có vai trò lớn trong Hội nghị hợp nhất.

Đồng chí Hồ Tùng Mậu là người lập ra An Nam Cộng sản Đảng, sớm thấy sự cần thiết phải hợp nhất lại, khi sự chia rẽ trong phong trào công nhân ở Việt Nam ảnh hưởng lớn tới sức mạnh của cách mạng, đã kêu gọi sự thống nhất các tổ chức cộng sản, thấy được nguyên nhân của sự chậm trễ hợp nhất.

TS Chu Đức Tính, nguyên Giám đốc Bảo tàng Hồ Chí Minh; PGS, TS Nguyễn Thanh Tâm, nguyên phó Viện trưởng Viện Lịch sử Đảng, khẳng định những đóng góp nổi bật, lớn lao của Hồ Tùng Mậu, nhất là vai trò tại Hội nghị hợp nhất (6/1 đến 7/2/1930); vai trò của Hồ Tùng Mậu trong việc tổ chức giải thoát  lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc khỏi nhà tù đế quốc ở Hồng Công.

Tham luận tại Hội thảo, Đại tá, TS Nguyễn Văn Bạo, ôn lại những đóng góp của đồng chí Hồ Tùng Mậu đối với Khu 4 khi được Chủ tịch Hồ Chí Minh phân công làm Chính ủy Khu 4 trong bối cảnh tình thế cách mạng khó khăn, nhiều thách thức. Đồng chí là người tiên phong trong xây dựng Liên khu 4 góp phần đắc lực vào sự nghiệp kháng chiến kiến. Với lòng trung thành, thanh liêm, đã xây dựng ngành thanh tra, phát hiện kiên quyết ngăn chặn tham ô lãng phí...

Phát biểu kết thúc Hội thảo, GS, TS Nguyễn Xuân Thắng nhấn mạnh: Hội thảo khoa học, đã có những phát hiện mới, làm sáng tỏ hơn vai trò của đồng chí Hồ Tùng Mậu, đồng thời thể hiện sự tri ân của Đảng và nhân dân ta với nhà lãnh đạo tiền bối tiêu biểu và tài năng. Hội thảo là dịp để đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục truyền thống cách mạng vẻ vang, khơi dậy niềm tự hào về lịch sử đấu tranh bất khuất, kiên cường của các thế hệ cha anh trong các tầng lớp nhân dân, nhất là đối với thế hệ trẻ; củng cố niềm tin vào sự lãnh đạo của Đảng trong công cuộc đổi mới xây dựng và bảo vệ đất nước.

Đồng chí là tấm gương của tinh thần trung kiên bất khuất, vững tin ở thắng lợi; tận trung với nước, tận hiếu với dân. Luôn tận tụy, tự giác, gương mẫu, là tấm gương tiêu biểu về đạo đức cách mạng, đấu tranh lãng phí, tham ô. Đồng chí luôn lắng nghe, thấu hiểu ý nguyện của nhân dân, thể hiện sự gần gũi phong cách, đạo đức Hồ Chí Minh, đặt lợi ích của Đảng, của Tổ quốc của nhân dân lên trên hết. Đồng chí là cộng sự tin cậy của Hồ Chí Minh.

Tự hào là quê hương của đồng chí Hồ Tùng Mậu, các nhà cách mạng tiền bối, Đảng bộ và nhân dân tỉnh Nghệ An đang học tập và làmg theo tấm gương của đồng chí và các bậc tiền bối, xây dựng quê hương giàu mạnh, không ngừng nâng cao đời sống nhân dân.

                                                                                         Nguyễn Trịnh