GS, TS Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương phát biểu đề dẫn Hội thảo - Ảnh: hcma.vn

GS, TS Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương dự và Chủ trì Hội thảo. Tham dự Hội thảo có các đồng chí Nguyễn Hữu Nghĩa, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Hưng Yên; đồng chí Phan Xuân Thủy, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương; PGS, TS LêVăn Lợi và PGS, TS Dương Trung Ý, Phó Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh; đại diện lãnh đạo các ban, bộ, ngành Trung ương; đại diện lãnh đạo Tỉnh ủy, Hội đồng Nhân dân, Ủy ban nhân dân, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc và các sở, ban, ngành tỉnh Hưng Yên; đại diện thân nhân gia đình đồng chí Lê Văn Lương, cùng các đại biểu, nhà khoa học ở Trung ương và địa phương. 

Phát biểu đề dẫn Hội thảo, GS, TS Nguyễn Xuân Thắng nêu rõ, Hội thảo khoa học “Đồng chí Lê Văn Lương - Người cộng sản kiên trung, nhà lãnh đạo tài năng của Đảng và cách mạng Việt Nam” nhân kỷ niệm 110 năm Ngày sinh đồng chí Lê Văn Lương, là hoạt động thiết thực nhằm ôn lại cuộc đời cách mạng vẻ vang và tri ân những cống hiến to lớn của đồng chí đối với sự nghiệp cách mạng của Đảng và dân tộc. Đồng thời, góp phần giáo dục truyền thống, lý tưởng cách mạng, phát huy chủ nghĩa yêu nước cho đội ngũ cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân, nhất là thế hệ trẻ trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hôm nay.

Đồng chí Lê Văn Lương tên khai sinh là Nguyễn Công Miều, sinh ngày 28-3-1912, tại xã Nghĩa Trụ, huyện Văn Giang, tỉnh Hưng Yên. Sinh ra và lớn lên trong một gia đình có truyền thống yêu nước và khoa bảng, ở một vùng quê văn hiến và cách mạng, ngay từ tuổi thiếu niên, Lê Văn Lương đã mang trong mình tinh thần yêu nước và sớm giác ngộ cách mạng. 

Năm 1927, đồng chí gia nhập Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên. Tháng 6-1929, đồng chí gia nhập Đông Dương Cộng sản Đảng - một trong những tổ chức tiền thân của Đảng Cộng sản Việt Nam và trở thành đảng viên thế hệ đầu tiên của Đảng. 

Tháng 8-1929, thực hiện chủ trương “vô sản hóa”, đồng chí được cử vào Nam Kỳ, hoạt động tích cực trong phong trào công nhân Sài Gòn. Tháng 3 - 1931, đồng chí Lê Văn Lương bị chính quyền thực dân Pháp bắt, giam tại Khám Lớn, Sài Gòn. Năm 1933, đồng chí bị đưa ra xét xử, kết án tử hình, sau đó, được giảm xuống án chung thân và bị đày ra Côn Đảo. Tại “địa ngục trần gian” Côn Đảo, đồng chí Lê Văn Lương trở thành một trong những hạt nhân lãnh đạo phong trào đấu tranh chống lại chế độ lao tù hà khắc. Tháng 8-1945, Lê Văn Lương cùng với các đồng chí trong Ban lãnh đạo Chi bộ Nhà tù đã lãnh đạo tù chính trị đấu tranh giành chính quyền trên đảo. 

Trong suốt quá trình hoạt động cách mạng, với phẩm chất, uy tín, tài năng và kinh nghiệm thực tiễn phong phú, đồng chí Lê Văn Lương được Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh tin tưởng giao nhiều trọng trách: Ủy viên dự khuyết Xứ ủy Nam Bộ (1945); Trực tiếp chỉ đạo báo Sự thật và Nhà xuất bản Sự thật (1946-1947); Bí thư Văn phòng Thường vụ Trung ương Đảng (1947-1948); Trưởng Ban Tổ chức Trung ương (1951-1956) và (1973-1976); Giám đốc Trường Đảng Trung ương Nguyễn Ái Quốc (1949-1956); Chánh Văn phòng Trung ương Đảng (1959-1960); Bí thư Thành ủy Hà Nội (1977-1986)... 

Với 40 tham luận và các ý kiến phát biểu tại Hội thảo đã tập trung nghiên cứu, luận giải, khái quát cao, sâu sắc về thân thế, sự nghiệp, hoạt động và cống hiến của đồng chí Lê Văn Lương - Người cộng sản kiên trung thế hệ đầu tiên của Đảng; một cán bộ lãnh đạo tài năng của Đảng và cách mạng Việt Nam; tấm gương đạo đức cách mạng trong sáng; Người con ưu tú của quê hương Hưng Yên.

Một số tham luận và ý kiến phát biểu tại Hội thảo đã tập trung làm rõ những ảnh hưởng sâu đậm của yếu tố văn hóa truyền thống của dân tộc, của quê hương, gia đình, đối với sự hình thành nhân cách, tư tưởng yêu nước, lý tưởng cách mạng của đồng chí Lê Văn Lương. Sinh ra trên mảnh đất Hưng Yên giàu truyền thống văn hóa, văn hiến và lịch sử hào hùng, trong một gia đình trí thức Nho học có truyền thống yêu nước và khoa bảng - Đó là cơ sở nền tảng tinh thần vững chắc để hình thành ý chí, khát vọng đấu tranh cách mạng, góp phần bồi đắp nhân cách, tài năng, đạo đức cách mạng vì nước, vì dân của đồng chí Lê Văn Lương.

Được lý tưởng cách mạng soi sáng, đồng chí Lê Văn Lương đã không ngừng rèn luyện và nhanh chóng trưởng thành trong môi trường thực tiễn đấu tranh cách mạng. Đồng chí đã sớm gia nhập Hội Việt Nam cách mạng Thanh niên - tổ chức tiền thân của Đảng; hăng hái đi “vô sản hóa”; trở thành đảng viên lớp đầu thời dựng Đảng Cộng sản Việt Nam. Cũng như biết bao chiến sĩ yêu nước, các nhà cách mạng đương thời, bị địch bắt và giam cầm, đày ải dã man trong ngục tù, từ Khám Lớn (Sài Gòn) đến nhà tù Côn Đảo, đồng chí Lê Văn Lương đã thể hiện khí phách và bản lĩnh kiên cường trong đấu tranh, rèn luyện và trưởng thành ở chốn lao tù đế quốc - trường học của những người cộng sản.

Nhiều tham luận tập trung nghiên cứu, tái hiện phong phú, sinh động những hoạt động và cống hiến của đồng chí Lê Văn Lương trong các giai đoạn cách mạng hào hùng của Đảng, của dân tộc: từ Cách mạng Tháng Tám 1945 lịch sử, đến hai cuộc kháng chiến chính nghĩa vĩ đại chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược, giành độc lập, thống nhất Tổ quốc và trong xây dựng chế độ xã hội mới - xã hội XHCN. Qua đó, khắc họa sâu sắc, sinh động phẩm chất, đóng góp của một nhà lãnh đạo tài năng trên nhiều cương vị và trọng trách được Đảng tin cậy giao phó. 

Toàn cảnh Hội thảo - Ảnh: hcma.vn 

Trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp, đồng chí Lê Văn Lương đã cùng Xứ ủy Nam Bộ lãnh đạo cuộc kháng chiến của quân dân Nam Bộ. Tiếp đó, khi trở ra căn cứ địa Việt Bắc, đồng chí đã trực tiếp chỉ đạo xây dựng, phát triển Báo Sự Thật và Nhà xuất bản Sự Thật - là các cơ quan ngôn luận, cơ quan chính trị và lý luận của Đảng, với những hoạt động rất hiệu quả trong điều kiện hoạt động thời chiến, thực hiện nhiệm vụ truyền bá chủ nghĩa Mác - Lênin, chủ trương, đường lối, chính sách kháng chiến, kiến quốc của Đảng và Chính phủ tới đông đảo quần chúng nhân dân; xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc; đấu tranh chống các luận điệu xuyên tạc, tư tưởng thù địch. Trên cương vị Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Bí thư Văn phòng Thường vụ Trung ương Đảng, đồng chí Lê Văn Lương đã trực tiếp chỉ đạo Văn phòng Trung ương Đảng hoàn thành tốt công việc mà Trung ương giao phó, bảo đảm thông tin thông suốt và an toàn từ Trung ương đến các cấp trực thuộc; bảo đảm những điều kiện cần thiết cho hoạt động của Chủ tịch Hồ Chí Minh, của Tổng Bí thư Trường Chinh. Những tri thức và kinh nghiệm về công tác văn phòng cấp ủy được đồng chí tiếp tục phát huy trên cương vị Chánh văn phòng Trung ương Đảng những năm 1959-1960. 

Trên cương vị Trưởng Ban Đảng vụ, Trưởng Ban Tổ chức Trung ương (2 lần), Ủy viên dự khuyết Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, đồng chí Lê Văn Lương đã thể hiện rõ sự am hiểu sâu sắc, có những đóng góp quan trọng cả về lý luận và thực tiễn trong xây dựng Đảng về tư tưởng, chính trị, chỉnh đốn Đảng về tổ chức; thực hiện nghiêm túc các nguyên tắc tổ chức và sinh hoạt đảng; tạo bước chuyển biến quan trọng về công tác cán bộ; đổi mới và tăng cường công tác dân vận, củng cố mối quan hệ giữa Đảng với nhân dân; tiếp tục giữ vững và tăng cường bản chất cách mạng và khoa học của Đảng; sửa đổi chế độ, lề lối làm việc thích ứng với yêu cầu, nhiệm vụ… để lại nhiều bài học quý trong công tác tổ chức xây dựng Đảng. Trên cương vị Giám đốc đầu tiên của Trường Đảng Trung ương Nguyễn Ái Quốc, đồng chí đã chỉ đạo tổ chức, động viên lực lượng để vừa xây dựng cơ sở vật chất của nhà trường, vừa thực hiện huấn luyện, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, nâng cao trình độ lý luận cho đội ngũ cán bộ; hoàn thành tốt nhiệm vụ mà Trung ương Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh giao phó, tạo nền tảng quan trọng để Trường Đảng phát triển mạnh mẽ ở các giai đoạn tiếp sau, góp phần vào thắng lợi chung của cách mạng. 

Là Bí thư Thành ủy Hà Nội nhiều năm (1977-1986), đồng chí cùng tập thể Thành ủy lãnh đạo nhân dân Thủ đô vượt qua nhiều khó khăn, thử thách, tranh thủ những điều kiện thuận lợi và sự quan tâm của Trung ương và đồng bào cả nước, từng bước phát triển kinh tế - xã hội, cải thiện và nâng cao một bước đời sống nhân dân; chỉ đạo có hiệu quả công tác quy hoạch và mở rộng đô thị, gắn công tác quản lý đô thị với công tác xây dựng đội ngũ cán bộ chính quyền, với công tác xây dựng Đảng, phát huy vai trò gương mẫu của cán bộ, đảng viên; quan tâm công tác đối ngoại, xây dựng thế trận quốc phòng toàn dân, an ninh nhân dân vững mạnh, đảm bảo trật tự, an toàn xã hội, kỷ cương đô thị. Tâm huyết, trí tuệ và tài năng của đồng chí còn được thể hiện trong những ngày tháng cuối cùng của cuộc đời, khi không còn tham gia cơ quan lãnh đạo của Đảng, những vẫn luôn thể hiện bằng sự nỗ lực và chân thành đóng góp cho Đảng những ý kiến quý báu và tâm huyết vào dự thảo Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội và tham gia nghiên cứu, tổng kết một số vấn đề thuộc lĩnh vực xây dựng Đảng và công tác cán bộ,...

Một số tham luận và ý kiến phát biểu tại Hội thảo khẳng định, đồng chí Lê Văn Lương đã hoạt động, làm việc, cống hiến toàn bộ sức lực và trí tuệ cho mục tiêu độc lập dân tộc, tự do, hạnh phúc cho nhân dân. Tinh thần tận trung với nước, tận hiếu với dân, cần kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, không màng danh lợi, nêu cao bản lĩnh và dũng khí đấu tranh tự phê bình và phê bình, luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm trước Đảng, trước nhân dân, giữ vững ý thức tổ chức kỷ luật, nghiêm chỉnh chấp hành nghị quyết của Đảng; sâu sát với cơ sở, với nhân dân,… luôn thấm nhuần sâu sắc trong nhận thức và hành động cách mạng, trong tâm can đồng chí. Đó là tấm gương ngời sáng về nhân cách cao đẹp của người cộng sản mẫu mực trong các mối quan hệ vốn có của một con người, đồng thời là một minh chứng về phẩm giá và nhân cách cao đẹp của con người Việt Nam, của một người học trò ưu tú và gần gũi của Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại.

Là cán bộ cao cấp của Đảng và Nhà nước, nhưng đồng chí Lê Văn Lương luôn quan tâm, gần gũi, gắn bó và tâm huyết với quê hương Hưng Yên. Mặc dù sớm thoát ly đi hoạt động cách mạng, nhưng mỗi khi có điều kiện, trên những cương vị được Đảng và Nhà nước giao phó, đồng chí Lê Văn Lương luôn dành cho quê hương những tình cảm tốt đẹp nhất và có nhiều ý kiến quý báu đóng góp cho sự phát triển quê hương. Những lần về thăm và làm việc với Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Hưng Yên, đồng chí luôn căn dặn cán bộ, đảng viên phải tăng cường đoàn kết, chú trọng công tác xây dựng Đảng, không ngừng quan tâm, chăm lo nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân. Bởi vậy, đồng chí luôn nhận được sự kính trọng, khâm phục, tin tưởng, tin yêu của đồng bào, đồng chí. 

Để bày tỏ lòng tri ân và ghi nhận những đóng góp to lớn của đồng chí Lê Văn Lương đối với Đảng, với cách mạng và quê hương, Đảng bộ và nhân dân Hưng Yên qua các giai đoạn cách mạng, đã không ngừng học tập, noi gương những phẩm chất quý báu, kế thừa và phát huy những đóng góp, cống hiến của đồng chí Lê Văn Lương với sự nỗ lực, phấn đấu không ngừng và đã đạt được nhiều thành tựu to lớn, có ý nghĩa rất quan trọng trên hành trình xây dựng, phát triển quê hương.

MINH PHƯƠNG