Dự hội thảo, có các đồng chí Ủy viên Bộ Chính trị: Phạm Quang Nghị, Bí thư Thành ủy Hà Nội; Nguyễn Thiện Nhân, Chủ tịch Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam; Đại tướng Trần Đại Quang, Bộ trưởng Bộ Công an.

Đại biểu đại diện các tổ chức quốc tế: bà Katherine Muller Marin, đại diện UNESCO tại Việt Nam; ông Yamamoto Kennichi, Phó trưởng đại diện Văn phòng JICA tại Việt Nam; ông Emmanuel Cerise, đại diện vùng Ile de France tại Hà Nội

Tham dự Hội thảo có đại diện lãnh đạo các cơ quan Trung ương và thành phố Hà Nội và đông đảo các nhà khoa họccủa:Hội Sử học Việt Nam; Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam; Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh; Viện Lịch sử quân sự Việt Nam; Trường Đại học Sư phạm Hà Nội; Đại học quốc gia Hà Nội; Viện nghiên cứu phát triển kinh tế- xã hội Hà Nội.

Phát biểu khai mạc, đồng chí Phạm Quang Nghị nêu rõ, Hội thảo là hoạt động rất có ý nghĩa trong thời điểm Hà Nội cùng cả nước tưng bừng kỷ niệm 60 năm Ngày Giải phóng Thủ đô, là dịp để nhìn lại quá trình lịch sử 60 năm đấu tranh, xây dựng và phát triển; đồng thời nhận thức rõ các cơ hội, thách thức trong tình hình mới, những bài học kinh nghiệm quý báu, phương hướng để Thủ đô phát triển bền vững trong giai đoạn tiếp theo.

Tại Hội thảo, các nhà khoa học, các nhân chứng lịch sử đã tập trung trình bày, thảo luận các nội dung:

Thứ nhất, về lịch sử đấu tranh anh dũng của quân, dân Thủ đô trong cuộc kháng chiến chống thực Pháp (1946 - 1954); thời kỳ tiếp quản và những năm đầu xây dựng Thủ đô XHCN (1954 - 1965); chiến đấu chống chiến tranh phá hoại của đế quốc Mỹ, góp phần giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (1965 -1975); những bài học về công tác xây dựng Đảng, chính quyền, MTTQ và các đoàn thể trong 60 năm.

Thứ hai, về phát triển văn hóa - xã hội, giáo dục, khoa học - công nghệ trong 60 năm và những định hướng để phát triển trong thời kỳ CNH, HĐH đất nước và hội nhập quốc tế.

Thứ ba, thực trạng kinh tế - xã hội của Thủ đô 60 năm và các đề xuất phát triển bền vững theo các hướng tiếp cận khác nhau. Quan hệ giữa Thủ đô Hà Nội với các tỉnh, thành trong cả nước và với quốc tế.

Thứ tư, vấn đề quy hoạch và quản lý đô thị Hà Nội theo hướng hiện đại, bền vững.

Các nhà khoa học đã làm rõ các giá trị cốt lõi trong 60 năm đấu tranh và xây dựng của Thủ đô; đánh giá những tiềm năng, lợi thế, thời cơ cũng như những thách thức mà Hà Nội đã, đang và sẽ gặp phải trên con đường CNH, HĐH và hội nhập quốc tế; đề xuất các ý tưởng để phát huy lợi thế, tiềm năng về mọi mặt để phát triển Thủ đô trong những năm tới.

Phát biểu kết luận Hội thảo, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Thế Thảo khẳng định những giải pháp và khuyến nghị của các nhà khoa học mang tính khả thi cao, có thể đóng góp vào quyết sách lãnh đạo thành phố và vào dự thảo văn kiện Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ XVI sắp tới:

- Về kinh tế: Thủ đô Hà Nội được xác định là hạt nhân của vùng trọng điểm Đồng bằng Bắc Bộ, do đó, cần phải tái cấu trúc nền kinh tế và phát triển theo hướng bền vững… Các nhà khoa học đưa ra nhiều kiến giải và biện pháp thiết thực, trong đó, biện pháp quan trọng hàng đầu là thành phố phải xây dựng chính phủ điện tử; đồng thời chủ động đi đầu trong việc thực hiện các thể chế mới đang được Quốc hội và Chính phủ ban hành. Cùng với đó, cần phải đẩy mạnh phát triển kinh tế tri thức và nguồn nhân lực chất lượng cao để "Hà Nội trở thành một trung tâm nghiên cứu thiết kế, chế tạo sản phẩm mới" như Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ XV đã xác định. Đó là bước chuyển lớn, mang tính chiến lược, lâu dài của Thủ đô trong vài thập kỷ tới… 

- Về quy hoạch và quản lý đô thị: Hướng tới một đô thị hiện đại ở Đông Nam Á, các nhà khoa học đưa ra những khuyến nghị để Thủ đô Hà Nội trở thành một Đô thị xanh - Văn hiến - Văn minh - hiện đại trong thế kỷ XXI: Phát triển công nghiệp sạch; ưu tiên phát triển giao thông đồng bộ; chống lũ lụt, chống ô nhiễm môi trường có tính đến yếu tố biến đổi khí hậu; xây dựng các khu xử lý chất thải rắn hiện đại, cải tạo nâng cấp hệ thống cấp thoát nước; có các cơ chế và giải pháp phù hợp cho mỗi loại nhà ở của cư dân... 

- Về văn hóa - xã hội: đề cập trực diện những nguy cơ xuống cấp về văn hóa trong cơ chế thị trường, các nhà khoa học khuyến nghị với thành phố những biện pháp hữu hiệu để "Giữ gìn và phát huy giá trị văn hóa Người Hà Nội": Xây dựng hệ thống pháp luật và quy chế quản lý đô thị; xây dựng hệ tư tưởng đạo đức hướng thiện, đời sống khoa học, văn minh, đề cao các chuẩn mực xã hội; tăng cường giáo dục lịch sử, truyền thống văn hóa, nếp sống của Hà Nội và người Hà Nội trong nhà trường, gia đình… Mặt khác, Hà Nội là nơi tập trung đông đảo nhất các nhà khoa học, tiềm lực khoa học - công nghệ của Hà Nội đã được đánh giá là dẫn đầu cả nước. Vì vậy, cần biết sử dụng và khơi dậy tiềm năng vô giá đó, tiếp tục bồi dưỡng nhân tài, xây dựng văn hóa, khoa học - kỹ thuật, giáo dục Thủ đô dẫn đầu cả nước là một vấn đề cốt lõi trong chiến lược phát triển bền vững của Thủ đô. 

TS Trịnh Thị Hồng Hạnh

                                            Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh