Các tạp chí khoa học lý luận chính trị, khoa học xã hội với công tác truyền thông chính sách trong bối cảnh hiện nay

PGS, TS NGUYỄN THẮNG LỢI
Tạp chí Lý luận chính trị,
Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh

1. Mở đầu

V.I.Lênin đã chỉ rõ, “Tờ báo không những chỉ là người tuyên truyền tập thể và cổ động tập thể, mà còn là người tổ chức tập thể”⁽¹⁾, có vai trò đặc biệt quan trọng trên mặt trận tư tưởng, đóng góp vào quá trình tuyên truyền, vận động cách mạng. Trong bối cảnh khoa học và công nghệ phát triển mạnh mẽ, các loại hình báo chí truyền thống ngày càng đa dạng, đặc biệt là sự phát triển của báo chí truyền thông trên các nền tảng mạng xã hội, các loại hình báo chí truyền thống vẫn tiếp tục khẳng định vai trò quan trọng của trong công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị tư tưởng, đường lối, chủ trương của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước. Trong đó, cùng với chức năng là diễn đàn học thuật, các tạp chí khoa học lý luận chính trị, khoa học xã hội có vị trí đặc biệt trong công tác truyền thông chính sách.

2. Nội dung

2.1. Tạp chí khoa học lý luận chính trị, khoa học xã hội là nhóm báo chí đặc thù, có vị trí, vai trò quan trọng trong công tác truyền thông chính sách

Trải qua một thế kỷ xây dựng và phát triển đồng hành cùng dân tộc từ năm 1925 đến nay, báo chí cách mạng Việt Nam đã trở thành lực lượng hùng hậu. Đến cuối năm 2024 cả nước có 884 cơ quan báo chí, gồm: 812 báo, tạp chí và 72 đài phát thanh truyền hình; số lượng người làm việc trong lĩnh vực báo chí khoảng 41.000 người, trong đó 21.000 người được cấp thẻ nhà báo. Trong đó, có 675 tạp chí (323 tạp chí khoa học, 275 tạp chí thuộc tổ chức hội, 77 tạp chí thuộc cơ quan bộ, ngành, tôn giáo)⁽²⁾. Thực hiện cuộc cách mạng sắp xếp tổ chức, bộ máy của hệ thống chính trị, đơn vị sự nghiệp công lập, một số cơ quan tạp chí khoa học đã có sự sắp xếp, tinh giản, một số cơ quan tạp chí dừng hoạt động, hoặc sáp nhập, cơ cấu lại nên số lượng cơ quan tạp chí có giảm nhất định.

Hiện nay, các tạp chí khoa học lý luận chính trị, xã hội chủ yếu thuộc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Viện Hàn lâm khoa học xã hội Việt Nam; các tổ chức khoa học, các đại học, trường đại học, các học viện, nhà trường dân sự và quân đội, công an,… Là một bộ phận của nền báo chí cách mạng Việt Nam, các tạp chí khoa học lý luận chính trị, xã hội nước ta đều có định hướng hoạt động và tham gia, đóng góp vào công tác nghiên cứu, tuyên truyền, giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; nghiên cứu lý luận và tổng kết thực tiễn xây dựng đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa; đấu tranh chống quan điểm sai trái, thù địch, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, bảo vệ chế độ.

Về vai trò quan trọng của báo chí trong truyền thông chính sách công, Chỉ thị số 7/CT-TTg ngày 21-3-2023 của Thủ tướng Chính phủ về việc tăng cường công tác truyền thông chính sách, chỉ rõ: “Truyền thông chính sách là một nhiệm vụ, một chức năng quan trọng của cơ quan hành chính nhà nước các cấp. Báo chí và các loại hình truyền thông khác là kênh thông tin, là phương thức cơ bản, quan trọng để thực hiện việc truyền thông chính sách”. Chỉ thị nêu rõ, trong bối cảnh bùng nổ thông tin, công tác truyền thông chính sách cần được chú trọng, nâng cao tính chuyên nghiệp, góp phần tạo sự đồng thuận, nâng cao hiệu quả, hiệu lực trong việc thực thi chính sách. Trong đó yêu cầu: “các cơ quan báo chí phối hợp thường xuyên, chặt chẽ với các bộ, ngành và địa phương trong công tác truyền thông chính sách; tăng cường, nâng cao chất lượng truyền thông chính sách, đẩy mạnh chuyển đổi số báo chí, ứng dụng công nghệ, đổi mới phương thức truyền thông đa phương tiện để tạo hiệu quả truyền thông chính sách”. Thực hiện nghiêm túc sự lãnh đạo, chỉ đạo, định hướng thông tin của Đảng, Nhà nước, các cơ quan báo chí tập trung làm tốt công tác truyền thông chính sách, bám sát mục tiêu giữ vững ổn định chính trị, tạo đồng thuận của xã hội và niềm tin của nhân dân đối với Đảng và chế độ cùng hướng tới kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Khác với các loại báo chí khác, các tạp chí lý luận chính trị, khoa học xã hội mang tính chính trị trong truyền thông chính sách, lấy việc tuyên truyền, giải thích chủ trương, đường lối, chính sách, phục vụ cho nhiệm vụ chính trị của Đảng, Nhà nước là mục đích quan trọng trong hoạt động của mình.

Trong truyền thông chính sách, các tạp chí lý luận chính trị, khoa học xã hội đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp cơ sở khoa học của các chủ trương, chính sách, đặc biệt là các quyết sách, chiến lược phát triển quốc gia, vùng lãnh thổ và địa phương, nâng cao nhận thức, củng cố niềm tin khoa học, đồng thuận xã hội, thúc đẩy tính tích cực trong hoạt động thực tiễn của cán bộ, đảng viên và nhân dân.

Do tính chất đặc thù của lĩnh vực lý luận chính trị và khoa học xã hội, tạp chí các ngành, chuyên ngành khoa học này được cho là “khó tính”, “kén độc giả”, với đối tượng công chúng đặc thù, chủ yếu là các nhà khoa học, những người làm công tác nghiên cứu, giảng dạy, học tập các ngành khoa học lý luận chính trị, xã hội, nhân văn, các cán bộ lãnh đạo, quản lý, đội ngũ trí thức làm việc trên các lĩnh vực liên quan và những người quan tâm nghiên cứu, tìm hiểu,… Đây là lực lượng có vai trò to lớn trong tuyên truyền, lan tỏa và tổ chức thực thi chính sách công.

Đồng thời, với sự tham gia viết bài của đội ngũ các nhà khoa học, các nhà nghiên cứu, cán bộ lãnh đạo, quản lý các cấp, các ngành, bài viết đăng tải trên các tạp chí lý luận chính trị và khoa học xã hội là nguồn cơ sở dữ liệu chính thống, tin cậy, phục vụ công tác nghiên cứu và giảng dạy lý luận chính trị, hoạch định và truyền thông chính sách. Bởi đây là nguồn tin được thẩm định, phản biện qua quá trình công phu, chặt chẽ.

Bằng các luận cứ, luận chứng sắc bén, thuyết phục của khoa học lý luận chính trị, khoa học xã hội, các tạp chí góp phần nhận diện, đấu tranh phòng, chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ; đấu tranh chống tiêu cực, tham nhũng, lãng phí; góp phần bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch.

2.2. Các tạp chí lý luận chính trị, khoa học xã hội đổi mới, góp phần thực hiện truyền thông chính sách

Trước sự phát triển mạnh mẽ của các loại hình báo chí, xu hướng phát triển ứng dụng công nghệ làm báo hiện đại và trước yêu cầu ngày càng cao của xã hội, Đảng và Nhà nước, các cơ quan chủ quản báo chí đã quan tâm đầu tư, đổi mới hoạt động của các cơ quan báo chí, trong đó có các tạp chí khoa học, Chính phủ đã ban hành Quy hoạch phát triển và quản lý báo chí toàn quốc, Chiến lược chuyển đổi số báo chí và đã thực hiện nhiều chính sách, biện pháp nhằm xây dựng nền báo chí, truyền thông Việt Nam chuyên nghiệp, nhân văn và hiện đại.

Trong bối cảnh hội nhập quốc tế, chuyển đổi số, các tạp chí đa dạng hóa loại hình xuất bản, chú trọng truyền thông trên internet, các nền tảng mạng xã hội, bảo đảm vai trò dẫn dắt, định hướng dư luận xã hội, giữ vững chủ quyền thông tin trên không gian mạng, phổ biến kịp thời các quan điểm, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; công bố những kết quả nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn, góp phần luận giải thuyết phục các vấn đề lý luận và thực tiễn đặt ra; góp phần cung cấp luận cứ khoa học phục vụ công tác tham mưu, tư vấn chính sách, đặc biệt là nâng cao nhận thức chính trị, tư tưởng, trình độ tư duy lý luận của cán bộ, đảng viên và nhân dân.

Hiện nay, nhiều cơ quan tạp chí khoa học được đầu tư phát triển tiệm cận và đạt các tiêu chí của tạp chí khoa học quốc tế. Một số tạp chí đã tham gia vào các cơ sở dữ liệu khoa học quốc tế uy tín. Nhiều tạp chí đã phát huy nội lực, đổi mới hoạt động, không ngừng nâng cao chất lượng về nội dung và hình thức, chuyển đổi số trong, thực hiện tốt chức năng diễn đàn khoa học, tuyên truyền, giáo dục, phổ biến kiến thức.

Tuy nhiên, trong bối cảnh chuyển đổi số, để phát huy vai trò truyền thông chính sách, đóng góp xứng đáng vào kỷ nguyên phát triển mới của đất nước, công tác truyền thông chính sách của các tạp chí lý luận chính trị và khoa học xã hội cần thực hiện tốt phương châm “đúng, trúng, kịp thời, hấp dẫn”. Thực hiện tốt phương châm này, các tạp chí nâng cao vai trò trong công tác truyền thông chính sách công, góp phần quan trọng vào tổ chức thực thi hiệu quả chiến lược, chính sách phát triển quốc gia trong kỷ nguyên phát triển mới của dân tộc. Thực hiện phương châm này, cũng đặt ra hững yêu cầu đối với các cơ quan báo chí, truyền thông, trong đó có tạp chí lý luận chính trị và khoa học xã hội phải đổi mới toàn diện các khâu công tác, đặc biệt là phải đổi mới phương thức truyền thông.

Để thực hiện yêu cầu đúng, về nội dung cần bám sát chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, định hướng, mục tiêu chiến lược phát triển của đất nước. Các bài đăng phải bảo đảm giữ vững tính đảng, định hướng chính trị, đồng thời phải có tính mới, tính phát hiện, đòi hỏi sự đầu tư công phu nghiêm túc và sự phối hợp giữa tác giả và ban biên tập, sự định hướng nội dung của hội đồng biên tập, các nhà khoa học phản biện, tăng cường chất lượng khâu biên tập, vừa đề cao tính sáng tạo của tác giả vừa chú trọng tiếp thu ý kiến khách quan của các chuyên gia, nhà khoa học phản biện bài viết; vừa giữ được phong cách diễn đạt của tác giả, tăng cường sự đa dạng, phong phú, tránh nhàm chán vốn phổ biến trong khoa học lý luận chính trị, khoa học xã hội. Vừa đề cao tính sáng tạo của tác giả vừa chú trọng định hình thể thức bài viết theo quy chuẩn tạp chí khoa học.

Hoàn thiện quy trình xuất bản, từ khâu xây dựng kế hoạch chủ đề, định hướng nội dung đến khâu thẩm định, phản biện, biên tập và chế bản, in ấn hoặc xuất bản điện tử. Hoàn thiện các quy chế hoạt động để từ đó bảo đảm quản lý chặt chẽ, thông suốt các khâu, các bước gắn với quản lý nhân sự tòa soạn theo vị trí việc làm, để không sót việc, mỗi khâu, mỗi việc đều có người chịu trách nhiệm chính. Nhìn chung về hình thức, các ấn phẩm tạp chí lý luận chính trị, khoa học xã hội đang hướng đến bảo đảm định dạng thống nhất của bài báo khoa học theo quy định chung của các tạp chí khoa học quốc tế.

Để đáp ứng yêu cầu trúng, kịp thời, cần công bố nội dung phù hợp thời điểm, quán triệt kịp thời chủ trương, chính sách, kịp thời giải đáp những vấn đề lý luận và thực tiễn đặt ra trong quá trình thực thi chính sách, cung cấp các cơ sở khoa học, định hướng giải pháp thực thi chính sách hiệu quả.

Để bảo đảm yêu cầu trúng, các tạp chí cần tăng cường diễn đàn trao đổi, phân tích sâu sắc, làm rõ các vấn đề lý luận và thực tiễn cấp bách đang đặt ra, nhằm thực thi hiệu quả các mục tiêu chiến lược cơ bản của chính sách. Cụ thể là hiện nay, các tạp chí góp phần làm rõ các vấn đề liên quan về quản trị quốc gia, luận chứng phương hướng, giải pháp thực thi các quyết sách mang tầm chiến lược, như hoàn thiện mô hình hệ thống chính trị cấp xã trong hệ thống chính quyền địa phương hai cấp; tổng kết các mô hình thực thi chính sách, chiến lược phát triển quốc gia, địa phương,... Từ đó, góp phần truyền thông chính sách.

Hướng đến mục tiêu hấp dẫn, các tạp chí khoa học hấp dẫn đối với công chúng báo chí không phải ở việc giật tít khác lạ, gây tò mò hay chiều theo thị hiếu của công chúng như tạp chí giải trí, mà là ở chiều sâu của tác phẩm, tính chuyên sâu chuyên ngành khoa học và khả năng ứng dụng. Bài viết trên tạp chí khoa học hấp dẫn người đọc bởi sự phản ánh kịp thời, sinh động thực tiễn, kết quả tổng kết thực tiễn, bắt kịp hơi thở của sinh hoạt tư tưởng lý luận, đấu tranh sắc sảo bảo vệ những giá trị bền vững của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, lý luận về đường lối đổi mới, phân tích những vấn đề thực tiễn đang đặt ra, giới thiệu những mô hình mới, sáng tạo trong thực tiễn, đề xuất nhiều giải pháp từ thực tiễn đổi mới; phản ánh những vướng mắc, rào cản trong thực hiện chủ trương, chính sách; những bất cập giữa chính sách và thực tế, những vấn đề đang đặt ra cần giải quyết trong quá trình tổ chức thực thi chính sách.

Tính hấp dẫn của tạp chí khoa học không chỉ đối với bạn đọc, mà rộng hơn là có sức lôi cuốn, thu hút sự tham gia diễn đàn, thảo luận của các nhà nghiên cứu, nhà khoa học, nhà lãnh đạo, quản lý; trao đổi những kinh nghiệm, giới thiệu những mô hình hiệu quả; cung cấp luận cứ khoa học, những sáng kiến, ý tưởng phục vụ xây dựng, hoàn thiện chủ trương, chính sách. Đó chính là sự lôi cuốn các lực lượng xã hội trực tiếp tham gia của vào công tác truyền thông chính sách.

Trong bối cảnh khoa học công nghệ phát triển mạnh mẽ, các tạp chí lý luận chính trị, khoa học xã hội đối diện nhiều thách thức, khó khăn trong việc lôi cuốn sự quan tâm của công chúng. Để vượt qua, các tạp chí cần thực hiện nhiều giải pháp, đặc biệt là thu hút được ngày càng đa dạng các tác giả viết bài từ nhiều vùng miền, nhiều tổ chức khoa học, giáo dục, với số lượng bài phong phú, tiếp cận các vấn đề nghiên cứu chính sách từ nhiều chiều cạnh.

Điều này đòi hỏi các tạp chí phải nâng cao uy tín các sản phẩm, bằng cách hoàn thiện quy trình xuất bản, bảo đảm khách quan, khoa học, đáp ứng tiêu chí của tạp chí khoa học, như áp dụng phần mềm quét trùng lặp, trả lời nhanh cộng tác viên gửi bài; thực hiện phản biện của hội đồng biên tập và các nhà khoa học, tăng cường tương tác giữa tòa soạn và tác giả để hoàn thiện, nâng cao chất lượng bài viết. Đặc biệt là thực hiện chuyển đổi số, tăng cường ứng dụng các nền tảng số vào quy trình xuất bản tạp chí; đồng thời chú trọng hoàn thiện các tiêu chí đánh giá chất lượng khoa học của các sản phẩm. Qua đó, khẳng định chất lượng, uy tín khoa học của mỗi tạp chí.

Sự gia tăng uy tín khoa học là động lực thu hút sự quan tâm theo dõi và sự tham gia viết bài của đội ngũ công tác viên, từ đó hình thành cộng đồng công chúng báo chí là các nhà nghiên cứu, nhà khoa học lý luận chính trị, khoa học xã hội trên cả nước.

Tăng cường tính hấp dẫn để truyền thông, lan tỏa rộng rãi những chính sách mới, cùng với việc duy trì ổn định loại hình tạp chí in truyền thống là đa dạng hóa các sản phẩm bằng việc tăng cường chất lượng tạp chí điện tử và truyền thông trên các nền tảng số. Để thu hút độc giả, giao diện tạp chí điện tử và ứng dụng trên các nền tảng mạng xã hội cần được quan tâm đổi mới. Chú trọng ứng dụng các công nghệ báo chí hiện đại.

Bên cạnh đó, để thu hút các nhóm đối tượng tiềm năng là giảng viên, sinh viên lý luận chính trị, nghiên cứu sinh, học viên sau đại học,… cần nắm bắt nhu cầu công bố kết quả nghiên cứu mới, trao đổi tri thức, kinh nghiệm trong quá trình nghiên cứu, học tập; thảo luận những vấn đề thực tiễn, trao đổi kinh nghiệm giảng dạy và học tập. Đồng thời, quan tâm nhóm đối tượng bạn đọc có nhu cầu tìm hiểu, nâng cao tri thức, tìm kiếm dữ liệu phục vụ học tập và công tác.

Trước yêu cầu đổi mới, phát triển đất nước, các tạp chí cần có đột phá phát triển, tăng cường đa dạng tác giả viết bài; thu hút sự tham gia của đông đảo các nhà khoa học có uy tín, các chuyên gia từ các cơ sở giáo dục đại học, các cơ quan nghiên cứu, tham mưu, tư vấn chính sách.

Qua mở rộng đội ngũ cộng tác viên nhằm tăng cường sự đa dạng bài viết, thực hành phương châm gắn lý luận với thực tiễn, cập nhật chính sách mới, những vấn đề thời sự cấp bách từ thực tiễn xây dựng đất nước. Qua đó, góp phần vào nhiệm vụ tổng kết thực tiễn, bổ sung hoàn thiện chủ trương, chính sách và lan tỏa chính sách đến đông đảo công chúng.

Bám sát quá trình xây dựng, hoàn thiện chủ trương, chính sách, tình hình tư tưởng và sinh hoạt lý luận trong Đảng, các tạp chí lý luận chính trị, khoa học xã hội phản ánh các kết quả tổng kết thực tiễn, nghiên cứu lý luận; những tri thức từ quá trình công tác của đội ngũ cán bộ lãnh đạo và quản lý các ngành, lĩnh vực, các địa phương.

Để trên diễn đàn các tạp chí, nhiều cán bộ khoa học lý luận chính trị, khoa học xã hội nhân văn nêu những ý kiến đóng góp có giá trị, có căn cứ lý luận và thực tiễn vào nghiên cứu, triển khai nghị quyết của Đảng, pháp luật của Nhà nước. Những kiến nghị thảo luận trên các tạp chí là trực tiếp đóng góp vào việc cụ thể hóa Cương lĩnh chính trị, chiến lược và các nghị quyết của Đảng.

Để từ đó các tạp chí luôn đi tiên phong trên mặt trận tư tưởng, góp phần bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng của Đảng, khắc phục các nhận thức lệch lạc, đấu tranh chống các quan điểm sai trái, phản động của các thế lực thù địch.

Cũng qua việc khẳng định những nhận thức, quan điểm và cách làm đúng, những sáng tạo từ thực tiễn, các bài viết trên các tạp chí kết hợp phê phán các nhận thức, quan điểm lệch lạc, những thiếu sót, khuyết điểm trong tổ chức thực hiện, qua đó góp phần quan trọng vào việc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch.

Các tạp chí góp phần thúc đẩy hoạt động nghiên cứu và nâng cao chất lượng công tác nghiên cứu khoa học, nâng tầm tư duy lý luận của Đảng trong quá trình xây dựng, phát triển đất nước.

Để tăng cường lan tỏa kết quả nghiên cứu khoa học trong cộng đồng học thuật trong nước và thế giới, các tạp chí chú trọng chuyển đổi số trong hoạt động tòa soạn và xuất bản báo chí. Các tạp chí cần tham gia các cơ sở dữ liệu quốc tế, chẳng hạn như thực hiện gắn mã số DOI (digital object identifier - chỉ số xác định vật thể), xác định đường dẫn vĩnh cửu (permalink) cho bài viết đăng trên tạp chí.

Để nâng cao uy tín khoa học và niềm tin đối với cộng tác viên viết bài và bạn đọc, cộng tác viên gửi bài, các tạp chí phục vụ đối tượng “khó tính”, tìm ra những phương thức truyền thông phù hợp, nắm bắt kịp thời xu thế phát triển của báo chí hiện đại để công tác tuyên truyền chủ trương, chính sách không khô cứng; kết hợp chặt chẽ các loại hình báo chí, nhất là tạp chí in với tạp chí điện tử; tăng cường khả năng tương tác và trao đổi giữa các cơ quan báo chí với cán bộ, đảng viên và nhân dân, phù hợp với xu thế tiếp nhận thông tin ngày càng cao của công chúng.

Đẩy mạnh cải tiến công tác phát hành tạp chí của Đảng phục vụ ngày càng tốt hơn nhu cầu mua, đọc báo của các tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân. Các cấp ủy đảng tiếp tục xác định rõ vai trò, tầm quan trọng của việc sử dụng các thông tin chính thống từ các tạp chí của Đảng để phục vụ việc nghiên cứu, tuyên truyền và định hướng dư luận xã hội. Quản lý và sử dụng báo, tạp chí của Đảng đúng mục đích, phát huy hiệu quả và tác dụng. Các cấp ủy, chính quyền cần tăng cường công tác sơ kết, tổng kết, đôn đốc, kiểm tra, giám sát việc thực hiện công tác báo chí; kịp thời khen thưởng, nhân rộng các tập thể, cá nhân làm tốt trong truyền thông chính sách...

3. Phương hướng thực hiện tốt hơn nữa mục tiêu, yêu cầu đúng, trúng, kịp thời, hấp dẫn, góp phần truyền thông chính sách của các tạp chí khoa học

Trong bối cảnh mới, chuyển đổi số và hội nhập quốc tế mạnh mẽ, để thực hiện tốt mục tiêu, yêu cầu đúng, trúng, kịp thời, hấp dẫn, các tạp chí khoa học cần thực hiện nhiều biện pháp, cách thức:

Thực hiện đúng tôn chỉ, mục đích, góp phần tuyên truyền, chủ trương, chính sách. Các tạp chí tăng cường bám sát đời sống tư tưởng và tình hình sinh hoạt lý luận của Đảng, đặc biệt là những thành quả mới nhất trong sự phát triển tư duy lý luận của Đảng, phản ánh kịp thời, đa dạng các thành tựu nghiên cứu khoa học lý luận chính trị trong và ngoài nước. Trong đó, kịp thời tuyên truyền những kết quả nghiên cứu lý luận, tổng kết thực tiễn, nhằm đóng góp vào quá trình đổi mới tư duy, thống nhất tư tưởng trong Đảng, toàn xã hội, tuyên truyền chủ trương, chính sách mới; giải quyết các vấn đề tư tưởng mới phát sinh; đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch xuyên tạc chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước. Thực hiện tôn chỉ, mục đích, mỗi ấn phẩm sẽ xây dựng được bản sắc riêng từ đó thu hút đối tượng công chúng gắn bó. Phấn đấu để các ấn phẩm tạp chí luôn là tài liệu học tập, tham khảo thiết yếu đối với cán bộ lãnh đạo, quản lý, cán bộ nghiên cứu, giảng dạy và học viên các hệ đào tạo, bồi dưỡng cán bộ và các hệ đào tạo của các cơ sở đào tạo trong cả nước.

Đẩy mạnh việc thu hút sự tham gia viết bài của các cán bộ khoa học, cán bộ hoạt động thực tiễn trong và ngoài nước, các học giả nước ngoài

Đẩy mạnh công tác cộng tác viên, tăng cường đặt bài viết chất lượng cao; trong cơ cấu bài, tăng tỷ lệ bài của các cán bộ khoa học, cán bộ lãnh đạo, quản lý để tiếp tục làm tốt vai trò diễn đàn học thuật, thể hiện các ý kiến phong phú, đa dạng của các nhà khoa học, các góc nhìn đa diện, các tiếng nói sinh động từ các chuyên ngành, các lĩnh vực và các địa phương trên cả nước và từ nước ngoài đối với quá trình thực thi chính sách công. Từ thảo luận, diễn đàn dân chủ, cởi mở và xây dựng sẽ làm sáng rõ các mục tiêu chính sách, tạo đồng thuận xã hội và niềm tin khoa học.

Tăng cường các bài tổng kết thực tiễn sâu sắc về các vấn đề thời sự, cấp bách. Để thực hiện tốt vai trò “người tuyên truyền tập thể”, và trở thành “cầu nối” gắn kết giữa lý luận và thực tiễn, là “người tổ chức tập thể”, các tạp chí cần tăng cường phối hợp với các cấp, các ngành, các địa phương, tổ chức tiến hành tổng kết thực tiễn để làm giàu nguồn tri thức thực tiễn, cung cấp các luận cứ khoa học có giá trị cho việc hoạch định chủ trương, chính sách. Từ đó, tiếp tục hoàn thiện lý luận về đường lối đổi mới, về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam, giữa tổng kết thực tiễn và nghiên cứu lý luận, tăng thêm chất liệu thực tiễn cho lý luận.

Tiếp tục đóng góp kịp thời vào hoạt động thông tin, tuyên truyền đối ngoại

Kịp thời tuyên truyền chủ trương, chính sách của Nhà nước, các thành tựu về chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh, đối ngoại của Việt Nam tới các nước trên thế giới, giúp bạn bè, đối tác quốc tế hiểu rõ hơn chủ trương, chính sách đối nội, đối ngoại của Việt Nam, tăng cường hiểu biết lẫn nhau, xây dựng niềm tin chiến lược; đồng thời, qua đó nâng tầm vị thế khoa học Việt Nam trong hệ thống các trung tâm đào tạo lãnh đạo, quản lý và nghiên cứu chính sách ở khu vực và quốc tế.

Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ hiện đại trong hoạt động tạp chí

Trong bối cảnh cuộc cách mạng khoa học - công nghệ phát triển mạnh mẽ, tác động mạnh mẽ, sâu sắc đến báo chí - truyền thông, các tạp chí khoa học cần tăng cường ứng dụng công nghệ hiện đại vào quy trình biên tập, xuất bản, đa dạng hóa loại hình tạp chí, để thật sự là tạp chí khoa học uy tín trong hệ thống báo chí cách mạng. Từng bước đổi mới, nâng cấp các ấn phẩm tạp chí theo chuẩn tạp chsi khoa học quốc tế để trở thành diễn đàn khoa học của không chỉ các nhà nghiên cứu Việt Nam, mà thu hút sự quan tâm của cả các nhà nghiên cứu, nhà khoa học nước ngoài, góp phần vào giao lưu học thuật, qua đó tiếp thu các thành tựu khoa học lý luận chính trị, khoa học xã hội của thế giới.

_________________

Ngày gửi bài: 17-10-2025; Ngày bình duyệt: 12-11-2025; Ngày duyệt đăng: 13-11-2015. Email tác giả: thangloictqg@gmail.com.

(1) V.I.Lênin: Toàn tập, t.5, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2005, tr.12.

(2) Trường Phong: “Việt Nam hiện có 41.000 người làm việc trong 884 cơ quan báo chí”, báo Tiền phong điện tử, https://tienphong.vn