Nâng cao năng lực lãnh đạo của Đảng đối với thực hiện nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn mới

Nâng cao năng lực lãnh đạo, của Đảng, phát huy vai trò của Nhà nước trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN là yếu tố quyết định thành công của sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc Việt Nam hiện nay_Ảnh:daihoi13.dangcongsan.vn.

1. Mở đầu

Năng lực lãnh đạo của Đảng là một trong những điều kiện quan trọng để thực hiện vai trò lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước và xã hội, thể hiện trên các nội dung: Khả năng nắm và giữ chính quyền; phát huy vai trò, vị thế cầm quyền của Đảng; khả năng lãnh đạo hoạt động của Nhà nước và hệ thống chính trị. Để có năng lực cầm quyền, Đảng cần phải có những điều kiện cần và đủ: lý luận khoa học, phong cách, có tổ chức, kỷ luật, lề lối làm việc,… Đây là những yếu tố cơ bản để Đảng nắm, giữ chính quyền và phát huy được vị trí, vai trò lãnh đạo của mình đối Nhà nước và toàn xã hội.

Năng lực lãnh đạo của Đảng chịu tác động của các yếu tố khách quan và chủ quan. Cần phải nhận thức, đánh giá chính xác. Bên cạnh đó, phải đánh giá, những mặt trái của nền kinh tế thị trường, những tác động của hội nhập quốc tế,… Nhận thức rõ nguy cơ từ tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên.

Nâng cao năng lực lãnh đạo của Đảng là bảo đảm lợi ích quốc gia - dân tộc là tối thượng; bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN; bảo đảm mục tiêu: dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, tất cả vì con người và cho con người, đặt nhân dân ở vị trí trung tâm, là chủ thể của công cuộc đổi mới, mọi chủ trương, chính sách phải thực sự xuất phát từ cuộc sống, nguyện vọng, quyền và lợi ích hợp pháp của nhân dân.

Những thành tựu của gần 40 năm đổi mới đã khẳng định năng lực cầm quyền của Đảng trong điều kiện xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân.

2. Năng lực lãnh đạo của Đảng về thực hiện nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn mới

Một là, nâng tầm công tác dự báo ở cấp độ “chiến lược” để chủ động và kiểm soát, xử lý mọi tình huống, không để bị động, bất ngờ.

Trong bối cảnh toàn cầu hóa, trước những biến động hết sức phức tạp của thế giới, khu vực, việc dự báo và đưa ra các giải pháp cụ thể khi thực hiện nhiệm vụ quốc phòng, an ninh, bảo vệ Tổ quốc là thể hiện năng lực lãnh đạo, của Đảng. Việc đưa ra dự báo về những vấn đề như: (1) các tình huống an ninh phi truyền thống, (2) diễn biến hòa bình, bạo loạn chính trị, (3) xâm phạm chủ quyền, lợi ích quốc gia - dân tộc, xâm chiếm biển đảo, biên giới bằng nhiều hình thức, (4) chiến tranh xâm lược quy mô lớn… sẽ là cơ sở cho việc đưa ra các giải pháp kịp thời giải quyết những yêu cầu cấp thiết trong thực hiện nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc… Vì vậy, việc nâng tầm công tác dự báo ở cấp độ “chiến lược” để kiểm soát, làm chủ tình hình, không để bị động, bất ngờ là tất yếu, khách quan.

Sau khi có dự báo đúng, Đảng đề ra chủ trương, đường lối định hướng và lãnh đạo Nhà nước cụ thể hóa thành chính sách, pháp luật để thực hiện. Đồng thời, lãnh đạo, phát huy sức mạnh của cả hệ thống chính trị, sức mạnh của nhân dân thực hiện thành công nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc. Đó là sự thể hiện vai trò lãnh đạo, cầm quyền của Đảng trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn mới.

Hai là, xác định rõ mục tiêu và yêu cầu bảo vệ Tổ quốc trong bối cảnh hiện nay

Về mục tiêu bảo vệ Tổ quốc: Mục tiêu tổng quát của chiến lược bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn hiện nay được Đại hội XIII của Đảng xác định là: “Phát huy cao nhất sức mạnh tổng hợp của toàn dân tộc, của cả hệ thống chính trị kết hợp với sức mạnh thời đại, tranh thủ tối đa sự đồng tình, ủng hộ của cộng đồng quốc tế để bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, bảo vệ Đảng, Nhà nước, nhân dân, chế độ xã hội chủ nghĩa, nền văn hóa và lợi ích quốc gia - dân tộc; giữ vững môi trường hoà bình, ổn định chính trị, an ninh quốc gia, an ninh con người; xây dựng xã hội trật tự, kỷ cương, an toàn, lành mạnh để phát triển đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa”⁽¹⁾. Mục tiêu trong chiến lược bảo vệ Tổ quốc theo tinh thần Nghị quyết Trung ương 8 khóa XIII đưa ra là:

Về mục tiêu chung: Bảo đảm cao nhất lợi ích quốc gia - dân tộc trên cơ sở bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc; bảo vệ Đảng, Nhà nước, Nhân dân, chế độ xã hội chủ nghĩa; bảo vệ thành quả cách mạng, sự nghiệp đổi mới, công nghiệp hoá, hiện đại hoá; bảo vệ nền văn hoá và uy tín, vị thế quốc tế của đất nước; bảo vệ an ninh quốc gia, an ninh con người, an ninh kinh tế, an ninh mạng; giữ vững an ninh chính trị, trật tự, an toàn xã hội; giữ vững, củng cố, tăng cường môi trường hoà bình...

Về mục tiêu cụ thể: Không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo, cầm quyền và sức chiến đấu, nêu gương của Đảng. Xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp, nhất là cấp chiến lược, người đứng đầu có đủ phẩm chất, đạo đức, năng lực, uy tín, có tư duy đổi mới, có tầm nhìn chiến lược.

Xây dựng Đảng và hệ thống chính trị hiệu lực, tinh gọn, trong sạch, vững mạnh toàn diện, hoạt động hiệu lực, hiệu quả; Kết hợp chặt chẽ sức mạnh dân tộc với sức mạnh thời đại, phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa, quyền làm chủ của Nhân dân; tăng cường đồng thuận xã hội, củng cố, nâng cao niềm tin của Nhân dân đối với Đảng, Nhà nước và hệ thống chính trị.

Thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội; nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân; tăng cường đoàn kết trong toàn Đảng, làm hạt nhân để tăng cường khối đại đoàn kết toàn dân tộc, đẩy mạnh công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; tiếp tục hoàn thiện toàn diện, đồng bộ thể chế phát triển, nhất làthể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.

Cơ cấu lại, nâng cao chất lượng, hiệu quả, sức cạnh tranh của nền kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng, tăng cường chuyển đổi số, công nghiệp hoá, hiện đại hoá, phát triển đất nước toàn diện, nhanh, bền vững. Gắn kết chặt chẽ giữa phát triển kinh tế, văn hoá, xã hội với bảo đảm quốc phòng, an ninh. Xây dựng nền công nghiệp quốc gia vững mạnh; xây dựng nền công nghiệp quốc phòng, an ninh chủ động, tự lực, tự cường, lưỡng dụng, hiện đại, trở thành mũi nhọn của công nghiệp quốc gia; Khơi dậy mạnh mẽ tinh thần yêu nước, phát huy giá trị văn hoá tốt đẹp, truyền thống dựng nước, giữ nước kiên cường bất khuất của dân tộc; tiếp thu tinh hoa văn hoá nhân loại, tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế sâu rộng, thực chất, hiệu quả.

Tăng cường nguồn lực quốc phòng, an ninh, xây dựng Quân đội nhân dân, Công an nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, một số lực lượng tiến thẳng lên hiện đại, tạo tiền đề vững chắc, phấn đấu năm 2030 xây dựng Quân đội nhân dân, Công an nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại; kiên quyết, kiên trì, bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ, biển, đảo, vùng trời; giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để phát triển đất nước.

Chiến lược nhấn mạnh lợi ích quốc gia - dân tộc lên trên hết trên cơ sở bảo vệ vững chắc độc lập, chủ quyền, thống nhất toàn vẹn lãnh thổ của Tổ quốc, là mục tiêu cao nhất trong các hoạt động đối nội, đối ngoại, nhất là trong xử lý các vấn đề quốc tế. Bổ sung nội dung bảo vệ thành quả cách mạng; bảo vệ uy tín, vị thế quốc tế của đất nước; dập tắt nguy cơ xung đột, chiến tranh; đóng góp tích cực vào gìn giữ hòa bình thế giới. Quađó, thể hiện tầm nhìn chiến lược, năng lực lãnh đạo, cầm quyền của Đảng ta về mục tiêu bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.

Về yêu cầu bảo vệ Tổ quốc: Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, kiên quyết, kiên trì thực hiện đường lối, tư duy, quan điểm mới của Đảng về vấn đề bảo vệ Tổ quốc, lấy đó là kim chỉ nam cho việc thực hiện và hoàn thiện định hướng bảo vệ tổ quốc trong tình hình mới. Đây là vấn đề quan trọng hàng đầu, có ý nghĩa quyết định đến sự thành bại của việc thực hiện định hướng bảo vệ tổ quốc. Yêu cầu huy động các nguồn lực, tạosứcmạnh tổng hợp, phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàndân tộc, kết hợp sức mạnh thời đại;phát huy những yếu tố nội lực, tranh thủ ngoại lực;chủ động đấu tranh làm thất bại những âm mưu, hành động chống phá của các thế lực thù địch, bảo vệ Đảng, bảo vệ Nhà nước và bảo vệ nhân dân, giữ vững môi trường hoà bình, bảođảm an ninh trật tự, an toàn xã hội để xây dựng và phát triển đất nước trong thời đại mới.

Thường xuyên theo dõi, nghiên cứu sâu sắc, có hệ thống sự phát triển của các hình thái chiến tranh công nghệ cao, chiến tranh kiểu mới. Nghiên cứu, giải quyết đồng bộ các vấn đề về chiến lược, quan điểm, nguyên tắc, phương thức cũng như nội dung và cách thức tác chiến kiểu mới. Từ đó, tập trung việc tổ chức xây dựng lực lượng, vũ khí, cải tiến trang bị, phát triển nền công nghiệp quốc phòng, an ninh, triển khai ứng dụng công nghệ cao, nghiên cứu, sản xuất trang thiết bị, vũ khí hiện đại, đáp ứng yêu cầu mới của chiến tranh hiện đại.

Xây dựng, bồi dưỡng, đào tạo đội ngũ cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang có bản lĩnh chính trịvững vàng, trình độchuyên môn, khoa học kỹ thuật đáp ứng yêu cầunhằm khai thác, nắm bắt, làm chủ khoa học công nghệ, vũ khí, trang bị hiện đại. Vậndụng, phát triển sáng tạo nghệ thuật quân sự Việt Nam trong điều kiện, hoàn cảnh mới, sẵn sàng ứng phó với các biểu hiện, các hình thái chiến tranh công nghệ cao, chiến tranh kiểu mới hiện nay.

Xác định rõ các đối tác, đối tượng của cách mạng Việt Nam, thông qua những điều kiện, hoàn cảnh lịch sửcụ thểđể nhận thức đúng các đối tượng.Trên cơ sở đó, xác định một cách khách quan, toàn diện về các loại đối tượng…Cảnh giác, nắm bắt tình hình, kịp thời phát hiện âm mưu, thủ đoạn, hành động của các đối tượng. Vừa hợp tác, vừa đấu tranh, bên cạnh đó,tranh thủ sự ủng hộ, đồng thuận của bạn bè quốc tế, hạn chế những mặt đối lập, thêm bạn, bớt thù, tránh bị cô lập, tăng cường bảo vệ chủ quyền biển đảo.

Ba là, xác định nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc “từ sớm, từ xa”

Quan điểm bảo vệ Tổ quốc “từ sớm, từ xa”đã khẳng định tầm nhìn và tư duy chiến lược của Đảng trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.Cùng với thế trận quốc phòng toàn dân và thế trận an ninh nhân dân, thế trận lòng dân được xây dựng vững chắc nhằm tập hợp và huy động sức mạnh của toàn dân tộc cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN, giữ vững ổn định chính trị, trật tự, an toàn xã hội.

Trong tư duy chiến lược về vấn đề bảo vệ Tổ quốc “từ sớm, từ xa” của Đảng ta bao hàm nhiều nội dung, trong đó tập trung vào một số vấn đề cơ bản, quan trọng như: chủ động nắm tình hình, nghiên cứu, dự báo chính xác tình hình thế giới, khu vực và trong nước; tăng cường tiềm lực quốc phòng, an ninh, xây dựng lực lượng và thế trận lòng dân, phát huy sức mạnh tổng hợp. Kiên trì đường lối quốc phòng toàn dân, chiến tranh nhân dân, xây dựng sức mạnh toàn diện, vững chắc ngay từ thời bình, sẵn sàng chuyển thành thế trận chiến tranh nhân dân khi có chiến tranh; đẩy mạnh công tác đối ngoại, góp phần bảo vệ vững chắc Tổ quốc; thực hiện chính sách quốc phòng bốn không (không tham gia liên minh quân sự, không liên kết với nước này để chống nước kia, không cho nước ngoài đặt căn cứ quân sự hoặc sử dụng lãnh thổ Việt Nam để chống nước khác, không sử dụng vũ lực hoặc đe dọa sử dụng vũ lực trong quan hệ quốc tế),thể hiện rõ quan điểm luôn coi trọng giữ vững hòa bình, ổn định để xây dựng, phát triển đất nước, coi trọng giải quyết các mâu thuẫn, xung đột, bất đồng bằng biện pháp hòa bình.

Bốn là, hoàn thiện định hướng chiến lược trong xác định con người là trung tâm của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc

Trong giai đoạn hiện nay, vấn đề an ninh con người, an ninh xã hội là tư duy, nhận thức rất mới, thể hiện tầm nhìn mang tính chiến lược của Đảng ta trước môi trường an ninh đầy những thử thách và yêu cầu ngày càng cao trong bảo vệ chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ. Những nguy cơ, thách thức về an ninh phi truyền thống đang ngày càng gia tăng bên cạnh vấn đề an ninh truyền thống. Việc bảo đảm an ninh con người, an ninh trật tư, an toàn xã hội là trách nhiệm của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta, mà trước hết là trách nhiệm của người đứng đầu cấp uỷ, chính quyền các cấp. Do đó, cần phát huy vai trò của công tác tuyên truyền nhằm khơi dậy ý chí, tinh thần độc lập tự chủ, tinh thần yêu nước của mỗi người dân, phát huy cao độ vai trò của lực lượng công an, quân đội trong vấn đề bảo đảm trật tự, an toàn xã hội trên cơ sở thượng tôn pháp luật.

Theo tinh thần Đại hội XIII của Đảng, an ninh con người là trạng thái người dân được sống ổn định, an toàn, không bị đe dọa bởi các nguy cơ xâm hại; bảo vệ an ninh con người là bảo đảm và thực thi đầy đủ các quyền con người, quyền cơ bản của công dân được quy định trong Hiến pháp năm 2013, bảo đảm mọi người dân được sống ấm no, tự do, hạnh phúc trong một môi trường xã hội trật tự, kỷ cương, an ninh, an toàn, lành mạnh.

Với nội hàm an ninh con người theo quan điểm mới của Đảng ta, việc triển khai thực hiện sẽ mang lại những tác động tích cực đối với người dân, doanh nghiệp và toàn xã hội. Việc thể chế hoá quan điểm của Đảng thành các quy định của pháp luật sẽ là cơ sở pháp lý cho vấn đề bảo đảm an ninh con người, trật tự, an toàn xã hội trước những thách thức của an ninh phi truyền thống và an ninh truyền thống trong bối cảnh mới.

Bên cạnh đó, việc phát huy dân chủ của nhân dân đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ tổ quốc với tư tưởng lấy “dân là gốc”, dựa vào dân và lấy người dân là trung tâm của sự phát triển; nhân dân vừa là chủ thể vừa là động lực, sẽ khơi dậy mạnh mẽ ý chí, tự lực tự cường, truyền thống tốt đẹp, sức mạnh nội sinh của con người Việt Nam. Phát huy được sức mạnh của khối đại đoàn kết toàn dân tộc, “thế trận lòng dân” chính là nhân tố quyết định thắng lợi của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

3. Kết luận

Nâng cao năng lực lãnh đạo, của Đảng, phát huy vai trò của Nhà nước trong thực hiện nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc Việt Nam XHCN là yếu tố quyết định thành công của sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc Việt Nam hiện nay.

_________________

Ngày nhận bài: 29-2-2024; Ngày bình duyệt: 21-5-2024; Ngày duyệt đăng: 27-5-2024.

(1) ĐCSVN: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, t.I, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, tr.155-156.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Hiền Hoà, Phạm Cường (2021): Những nhận thức mới, tư duy mới về an ninh quốc gia, https://dangcongsan.vn/xay-dung-dang/nhung-nhan-thuc-moi-tu-duy-moi-ve-an-ninh-quoc-gia-577421.html (xem ngày 27/02/2024).

2. Quốc hội (2018): Luật Quốc phòng năm 2018.