Sự tham gia chính trị của thanh niên ở Phần Lan và hàm ý chính sách đối với Việt Nam

TS NGUYỄN THỊ THANH DUNG
Viện Chính trị và Quan hệ quốc tế
Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh

1. Mở đầu

Phần Lan là một trong những quốc gia được đánh giá cao về hệ thống chính trị dân chủ, nền giáo dục chất lượng, hệ thống phúc lợi xã hội thuộc top đầu thế giới. Theo Báo cáo về chỉ số hạnh phúc năm 2019, các nước Bắc Âu đứng đầu bảng xếp hạng hạnh phúc, trong đó, Phần Lan là quốc gia hạnh phúc nhất⁽¹⁾. Một trong những biểu hiện cho điều đó là sự tham gia rộng rãi của người dân, trong đó có thanh niên vào đời sống chính trị. Điều này giúp cho Phần Lan nói riêng và các nước Bắc Âu nói chung được xem là khu vực kiểu mẫu trong vấn đề khắc phục tình trạng bất bình đẳng và đói nghèo. Tìm hiểu sự tham gia chính trị của thanh niên Phần Lan, từ đó rút ra những bài học kinh nghiệm thành công để tham khảo trong xây dựng chính sách là việc làm quan trọng để góp phần thúc đẩy sự tham gia chính trị của thanh niên ở Việt Nam hiện nay.

2. Nội dung

2.1. Các quy định của pháp luật Phần Lan về sự tham gia chính trị của thanh niên

Phần Lan nổi bật trong cộng đồng quốc tế nhờ hệ thống chính trị tôn trọng quyền của trẻ em và thanh thiếu niên, được thể hiện rõ qua Đạo luật Thanh niên. Đạo luật này ra đời từ khá sớm với mục tiêu thúc đẩy hòa nhập xã hội, tạo cơ hội cho thanh niên tham gia vào quá trình ra quyết định về các vấn đề quan tâm, phát triển năng lực cá nhân, cải thiện điều kiện sống và tiếp cận các sở thích trong thời gian rảnh rỗi. Để hỗ trợ việc thực hiện đạo luật, Nghị định của Chính phủ đã quy định việc phân bổ nhiệm vụ ở cấp quốc gia, khu vực và địa phương. Chương trình Chính sách và Công tác thanh niên Quốc gia cũng được xây dựng dựa trên Đạo luật Thanh niên và Chương trình của Chính phủ. Đặc biệt, Chương trình dân chủ quốc gia (được thực hiện đến năm 2025) ưu tiên phát triển giáo dục và các hoạt động tại trường học, hỗ trợ trẻ em và thanh thiếu niên nâng cao nhận thức về dân chủ, chính trị, có tiếng nói trong cộng đồng xã hội. Mục tiêu chính của Chương trình này là khuyến khích người dân tham gia vào các vấn đề chung của cộng đồng và đất nước, đồng thời tạo ra những cách tương tác mới giữa Chính phủ với người dân. Chương trình này được khởi xướng dưới thời của Thủ tướng Sanna Marin.

Nhóm công tác liên bộ, ngành do Bộ Tư pháp chịu trách nhiệm chính trong việc chuẩn bị và điều phối thực hiện chương trình. Kế hoạch hành động của chương trình đã được Nhóm công tác cấp Bộ trưởng về Phát triển Nhà nước pháp quyền và An ninh nội bộ thông qua vào tháng 3 - 2020. Từ những kinh nghiệm rút ra trong quá trình thực hiện, Chính phủ đã chính thức phê duyệt (ngày 3 - 11 - 2022) Chính sách dân chủ của Phần Lan cho thập kỷ 2020. Các báo cáo của các cơ quan chức năng sẽ đánh giá mức độ đạt được các mục tiêu của Chương trình dân chủ, hiệu quả của các biện pháp đã được thực hiện và những tác động của các biện pháp đó đối với sự phát triển dân chủ tại Phần Lan.

Sự tham gia và cách tương tác mới là những chủ đề xuyên suốt của Chương trình dân chủ⁽²⁾. Chương trình tập trung vào các lĩnh vực như: dân chủ đại diện, dân chủ trực tiếp và dân chủ tham gia, minh bạch hành chính, tham vấn và xã hội dân sự, cùng với giáo dục dân chủ và nhân quyền cũng như sự tham gia của thanh niên. Các hoạt động của chương trình bao gồm việc soạn thảo, phát triển luật và các chiến dịch truyền thông.

Phần Lan đã có những thay đổi cấu trúc trong việc tổ chức dịch vụ công. Từ tháng 01 - 2023, trách nhiệm tổ chức dịch vụ chăm sóc sức khỏe cộng đồng, phúc lợi xã hội và cứu hộ được chuyển từ các thành phố sang các huyện cung cấp dịch vụ phúc lợi, nhằm cải thiện tính khả dụng, chất lượng dịch vụ và tăng cường công tác phòng ngừa.

Độ tuổi được đi bỏ phiếu bầu cử ở Phần Lan là 18 tuổi và không có quy định đặc biệt nào. Mặc dù tỷ lệ cử tri trẻ đi bỏ phiếu chưa được thống kê đầy đủ, nhưng ước tính năm 2023, tỷ lệ cử tri từ 18 đến 24 tuổi đi bỏ phiếu bầu cử Quốc hội là 58% và 64% trong độ tuổi từ 25 đến 35⁽³⁾.

2. 2. Hình thức và điều kiện tham gia chính trị của thanh niên Phần Lan

Thanh niên là đại diện chính trị

Theo Đạo luật về các đảng phái chính trị, chỉ những người đủ điều kiện bỏ phiếu mới có thể là thành viên của một đảng phái chính trị. Một đảng phái phải là hiệp hội đã đăng ký trong sổ đăng ký đảng phái của Bộ Tư pháp. Tính đến tháng 4 - 2020, có 18 đảng đã đăng ký, trong đó 9 đảng có đại diện tại Quốc hội. Người trẻ trên 18 tuổi có thể ứng cử làm ứng viên chính trị trong các cuộc bầu cử địa phương, quốc gia và châu Âu. Phần Lan không có quy định dành riêng ghế cho người trẻ tuổi trong Quốc hội, cũng như không có quy định đặc biệt nào nhằm tạo điều kiện cho người trẻ tuổi ứng cử. Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là tiếng nói của người trẻ không được quan tâm. Nhiệm kỳ 2023-2026, có 3,5% trong số 200 nghị sĩ Quốc hội dưới 30 tuổi; độ tuổi trung bình là khoảng 47 tuổi. Trong cuộc bầu cử thành phố năm 2021, 5,6% thành viên hội đồng địa phương dưới 30 tuổi được bầu⁽⁴⁾, với độ tuổi trung bình của các ủy viên hội đồng là khoảng 51 tuổi. Trong cuộc bầu cử cấp huyện năm 2022, 7,6% ứng cử viên và chỉ 4,8% người được bầu dưới 30 tuổi⁽⁵⁾ . Không có chức danh nào trong hội đồng địa phương dành riêng cho người trẻ tuổi.

Tham vấn và tiếng nói của thanh niên

Việc tham vấn trẻ em và thanh thiếu niên ở Phần Lan có cơ sở pháp lý vững chắc. Theo Hiến pháp, các cơ quan công quyền phải thúc đẩy cơ hội cho cá nhân tham gia vào hoạt động xã hội và ảnh hưởng đến các quyết định liên quan đến họ. Đạo luật Thanh niên⁽⁶⁾ cũng nhấn mạnh rằng, thanh thiếu niên phải được trao cơ hội tham gia vào việc xử lý các vấn đề liên quan đến công tác thanh thiếu niên và chính sách thanh thiếu niên ở cấp địa phương, quốc gia.

Đạo luật Chính quyền địa phương của Phần Lan⁽⁷⁾ quy định tất cả cư dân của một thành phố đều được trao quyền tham gia vào các diễn đàn thảo luận và hội đồng cư dân. Người dân từ 15 tuổi trở lên đều có thể nộp sáng kiến trưng cầu dân ý. Vai trò của hội đồng địa phương là bảo đảm đa dạng và hiệu quả các cơ hội tham gia. Mọi người dân, bất kể độ tuổi, đều có quyền nộp sáng kiến về các vấn đề liên quan đến hoạt động của thành phố. Đồng thời, “khi sáng kiến của người dân được chấp nhận và thực hiện mang lại kết quả thì chính quyền phải thông báo cho những người nộp sáng kiến đó”⁽⁸⁾.

Ở cấp quốc gia, tham vấn là một phần đã được thiết lập trong các quy trình soạn thảo luật của các bộ. Theo hướng dẫn của Bộ Tư pháp, các dự án luật và các chính sách liên quan đến thanh niên sẽ có đại diện từ các tổ chức thanh niên, nghiên cứu về thanh niên và các bên liên quan khác do Bộ Giáo dục và Văn hóa chỉ định. Các cuộc tham vấn sử dụng cả phương pháp truyền thống (ý kiến bằng văn bản) và công nghệ thông tin. Một số bên liên quan cũng được tham dự các phiên chất vấn tại Quốc hội về các vấn đề liên quan đến thanh niên. Liên đoàn Hội đồng thanh niên địa phương tại Phần Lan và các liên đoàn sinh viên quốc gia là những bên chính đại diện cho thanh niên trong suốt quá trình tham vấn.

Theo Luật Thanh niên, Hội đồng Thanh niên quốc gia Phần Lan và khu vực thanh niên⁽⁹⁾ (cơ quan tư vấn thuộc Bộ Giáo dục và Văn hóa) cùng các tổ chức như Allianssi Youth Exchanges⁽¹⁰⁾ đóng vai trò then chốt trong việc điều phối, đề xuất và giám sát các chính sách ảnh hưởng đến thanh niên. Hầu hết các thành viên của Hội đồng được các tổ chức thanh niên và công tác thanh niên quốc gia đề cử. Hội đồng có vai trò điều phối quá trình tham vấn của thanh niên. Ngoài ra, các tổ chức dân sự thúc đẩy quyền của trẻ em và thanh thiếu niên cũng được Bộ Giáo dục và Văn hóa lắng nghe trong quá trình tham vấn.

Giá trị cốt lõi của Hội đồng Thanh niên quốc gia Phần Lan và khu vực thanh niên (Nuorisoalary) là thúc đẩy sự tham gia của thanh niên và làm cho tiếng nói của những người trẻ tuổi được các cấp chính quyền lắng nghe. Hội đồng gồm nhiều chuyên gia và nhóm làm việc khác nhau tại các cơ quan trung ương, cung cấp dịch vụ chuyên môn và thông tin cho các tổ chức thanh niên, nhân viên thanh niên và những người trẻ tuổi để phát triển khả năng tham gia và tác động. Các cơ quan công quyền đều có nghĩa vụ tham khảo ý kiến của thanh niên khi đưa ra quyết định. Các cuộc tham vấn thanh thiếu niên nhằm mục đích lấy ý kiến cho quá trình hoạch định chính sách, với nội dung đa dạng.

Trong một số trường hợp, thanh thiếu niên tham gia xác định nội dung và mục tiêu của quá trình tham vấn Đạo luật Thanh thiếu niên. Mặt khác, thanh thiếu niên cũng tham gia đánh giá việc thực hiện Chương trình Công tác thanh thiếu niên quốc gia và Chương trình chính sách thanh thiếu niên như một phần của quá trình đánh giá do Hội đồng Thanh niên nhà nước tổ chức. Kết quả tham vấn được công bố công khai trên các trang web của các bộ dưới dạng báo cáo với định dạng gần gũi, dễ tiếp cận với thanh thiếu niên.

Nhà nước luôn coi trọng việc nâng cao nhận thức chính trị cho thanh thiếu niên bằng nhiều phương thức. Chính phủ cung cấp mạng lưới hỗ trợ cho những người tổ chức dịch vụ thông tin và tư vấn cho thanh thiếu niên ở cấp địa phương, khu vực hoặc quốc gia. Một số công cụ thông tin trực tuyến cung cấp thông tin về quyền dân chủ cho người trẻ một cách thân thiện, ví dụ: “Life of Young People” (Nuortenelama.fi) do Chính quyền điều phối. Liên minh các Hội đồng Thanh niên địa phương[i] cung cấp công cụ “Vaikute” (Vaikute-sivusto) để cung cấp thông tin về cách tạo ra tác động với tư cách là thành viên của hội đồng thanh niên địa phương, đồng thời cũng đưa ra các ví dụ về cách tham gia ở cấp quốc gia và châu Âu. Cả hai sáng kiến này đều được Bộ Văn hóa và Giáo dục tài trợ. Để nâng cao tỷ lệ thanh niên đi bỏ phiếu, Bộ Tư pháp phối hợp với Hội đồng Thanh niên quốc gia Phần Lan và khu vực thanh niên, Bộ Giáo dục và Văn hóa gửi thư tới các trường học và cơ sở giáo dục, những người trẻ tuổi lần đầu tiên đi bỏ phiếu. Chương trình Công tác thanh niên quốc gia và Chính sách thanh niên⁽¹²⁾ thúc đẩy sự giúp đỡ trực tiếp cho một số nhóm thanh niên nhập cư, nhóm “thanh niên Roma” (nhóm dân tộc thiểu số ở châu Âu) để tiếng nói của họ được lắng nghe. Các cuộc hội thảo cũng được thường xuyên tổ chức để thúc đẩy truyền thông công khai, minh bạch và phù hợp với giới trẻ; chia sẻ rộng rãi kinh nghiệm và hoạt động thực hành tốt, giúp các đối tượng thanh niên yếu thế tránh được nguy cơ bị phân biệt đối xử.

Là một phần của Chiến lược Chính phủ mở⁽¹³⁾ và Chương trình dân chủ quốc gia, Bộ Tư pháp tổ chức các sự kiện và biên soạn tài liệu hướng dẫn nhằm tăng cường sự tham gia và bỏ phiếu của công dân. Phương tiện truyền thông xã hội (Facebook và Twitter) được sử dụng để liên lạc với những người trẻ tuổi, đặc biệt là thanh thiếu niên nhập cư. Ban Công tác thanh niên và Chính sách thanh niên thuộc Bộ Giáo dục và Văn hóa sử dụng Facebook và Twitter để chia sẻ thông tin, thúc đẩy đối thoại với những người trẻ tuổi về các vấn đề chính sách dành cho thanh niên.

Dựa trên “Các vấn đề hiện tại” do Bộ Tư pháp Phần Lan công bố vào ngày 1 - 02 - 2023, đã có rất nhiều cuộc tranh luận diễn ra, thể hiện sự quan tâm đến việc sử dụng Hội đồng kỹ thuật số - một nền tảng dành cho trẻ em và thanh thiếu niên. Khoảng 20 cuộc thảo luận của Hội đồng đã được tổ chức kể từ khi nền tảng này hoạt động tháng 4 - 2022. Các chủ đề được thảo luận như: sức khỏe tâm thần, quản lý tích cực cho thanh thiếu niên, công tác thanh thiếu niên và chính sách, cũng như các chủ đề liên quan đến quy trình chiến lược và sự an toàn của các quận cung cấp dịch vụ phúc lợi. Chủ trì tổ chức các cuộc thảo luận là các bộ, các quận cung cấp dịch vụ phúc lợi, các thành phố và các tổ chức phi chính phủ. Các kết luận của Hội đồng được chuyển đến các cơ quan có thẩm quyền và được sử dụng trong nhiều quy trình chuẩn bị khác nhau. Dựa trên ý kiến của những người tham gia, nền tảng và cách thức tiến hành các cuộc thảo luận vẫn cần được tiếp tục sửa đổi. Nền tảng Hội đồng số được phát triển và duy trì với sự hợp tác của Bộ Tư pháp, Bộ Giáo dục và Văn hóa, Trung tâm công tác thanh thiếu niên, Hội Chữ thập đỏ Phần Lan và dự án nghiên cứu ALL - YOUTH của Đại học Tampere. Ngoài ra, Làng trẻ em SOS Phần Lan phối hợp với Quỹ trẻ em Itla để đổi mới giao diện Hội đồng số cho thân thiện hơn với trẻ em và thanh thiếu niên.

2.3. Ưu điểm và hạn chế

Ưu điểm

Thứ nhất, ưu điểm rõ nhất là việc tham gia chính trị của thanh niên Phần Lan được luật pháp bảo vệ và khuyến khích. Sự tham gia của thanh niên trong quy trình lập pháp, hoạch định chính sách và thảo luận xã hội được thực hiện một cách thực chất, không hình thức.

Thứ hai, các chính sách và nền tảng hỗ trợ phong phú, đa dạng đã thúc đẩy tiếng nói của thanh niên đến với các nhà lập pháp một cách hiệu quả. Việc đầu tư vào giáo dục chính trị, công nghệ kỹ thuật số và các kênh tương tác đã giúp thanh niên không chỉ nâng cao hiểu biết mà còn tích cực tham gia vào đời sống chính trị -xã hội.

Thứ ba, tính toàn diện và dân chủ trong quá trình tham vấn: từ nghị sĩ, các bộ, ngành, đến mọi người dân, trong đó có thanh niên đều có cơ hội đóng góp ý kiến. Nhờ đó, các chính sách được ban hành sát với thực tế, phản ánh đúng nhu cầu của giới trẻ. Môi trường chính trị cởi mở cũng tạo điều kiện cho các nhóm yếu thế, thanh niên dân tộc thiểu số châu Âu, nhập cư,… được lắng nghe và hỗ trợ.

Những ưu việt đó góp phần thúc đẩy dân chủ và tiến bộ xã hội ở Phần Lan. Cùng với các nước Bắc Âu khác, Phần Lan trở thành hình mẫu cho các nước trong quá trình hoàn thiện thể chế, xây dựng đất nước phồn vinh, dân chủ, hạnh phúc.

Hạn chế

Bên cạnh ưu điểm, quá trình tham gia chính trị của thanh niên Phần Lan vẫn còn một số hạn chế cần được tiếp tục cải thiện như: Tỷ lệ cử tri trẻ đi bỏ phiếu trong các cuộc bầu cử địa phương, Quốc hội, bầu cử Tổng thống hoặc bầu cử Nghị viện châu Âu… chưa được thống kê một cách có hệ thống, khiến việc đánh giá mức độ tham gia thực tế còn gặp khó khăn. Ngoài ra, việc chưa có quy định dành riêng ghế cho người trẻ tuổi, hay các quy định nhằm tạo điều kiện đặc biệt cho người trẻ ứng cử làm ứng viên chính trị đã dẫn đến việc số lượng đại biểu trẻ tuổi trong các cơ quan lập pháp và hội đồng còn thấp. Ví dụ, chỉ có 3,5% nghị sĩ Quốc hội dưới 30 tuổi và 5,6% thành viên hội đồng địa phương dưới 30 tuổi⁽¹⁴⁾. Điều này cho thấy, tuy luật pháp và chính sách khuyến khích tham gia, nhưng việc hiện thực hóa trên thực tế vẫn còn cần được cải thiện. Bên cạnh đó, theo Bộ Tư pháp, mặc dù nền tảng kỹ thuật số như Hội đồng số là một sáng tạo đáng ghi nhận, nhưng việc triển khai vẫn còn cần điều chỉnh để thân thiện hơn với thanh thiếu niên, đặc biệt trong cách thiết kế giao diện, quy trình và theo dõi kết quả tham vấn.

2. 4. Hàm ý chính sách đối với Việt Nam

Từ những phân tích trên cho thấy, mức độ tham gia chính trị của thanh niên Phần Lan khá sâu rộng. Quyền dân chủ không chỉ được pháp luật bảo đảm mà còn là trách nhiệm chính trị của mỗi người dân, đặc biệt là thế hệ trẻ. Hệ thống quy định pháp lý được gắn chặt với các chương trình hành động cụ thể, minh bạch và thực chất - đây là yếu tố cốt lõi làm nên hiệu quả quản trị quốc gia. Nhờ đó, pháp luật vừa đại diện cho tiếng nói, tâm tư, nguyện vọng chính đáng của người dân, đồng thời trở thành công cụ để nhà nước quản trị xã hội một cách tối ưu. Bằng phương thức này, một mặt nhà nước phát huy tối đa nguồn lực, sức sáng tạo, năng lực và thế mạnh của giới trẻ vào công việc chung, mặt khác, tinh thần, trách nhiệm của mỗi người dân và thanh niên đều được bảo đảm. Mỗi công dân tự thấy được vai trò, sứ mệnh của bản thân đối với sự phát triển của đất nước và tự hào với những thành quả do chính họ tạo ra.

Điều đáng lưu ý là, trong mô hình quản trị của Bắc Âu nói chung và Phần Lan nói riêng, sự tham gia chính trị của thanh niên không phải là một hoạt động mang tính hình thức hay phong trào, mà là nền tảng bền vững của chính sách công. Thanh niên có quyền tham gia vào quá trình xây dựng chính sách, được quyền chất vấn, phản biện, thậm chí phản đối những chính sách mà họ cho là không phù hợp. Chính phủ các nước này coi đó là một chỉ dấu của dân chủ đang hoàn chỉnh và phương thức ổn định xã hội lâu dài. Việc khuyến khích người dân, đặc biệt là thanh niên tham gia các tổ chức xã hội, tổ chức phi chính phủ, diễn đàn thanh niên đã giúp nhà nước không chỉ tiếp cận đa chiều các vấn đề xã hội mà còn tăng cường năng lực phản ứng chính sách một cách linh hoạt, hiệu quả.

Từ sự phân tích trên, có thể rút ra một số hàm ý chính sách nhằm tăng cường sự tham gia chính trị của thanh niên ở Việt Nam như sau:

Thứ nhất, đẩy mạnh giáo dục chính trị, pháp luật và ý thức chính trị của công dân trong nhà trường, gia đình và xã hội, nhất là trong chương trình giáo dục phổ thông và đại học. Không chỉ dừng lại ở lý thuyết, việc giáo dục chính trị cần đi đôi với thực hành thông qua các hoạt động trải nghiệm, mô phỏng chính trị, thảo luận chính sách.

Thứ hai, thể chế hóa vai trò chính trị của thanh niên thông qua việc ban hành hoặc sửa đổi các văn bản quy phạm pháp luật, trong đó xác lập rõ quyền, nghĩa vụ, trách nhiệm và cơ chế tham gia của thanh niên vào các hoạt động chính trị, từ cấp cơ sở đến trung ương.

Thứ ba, tạo lập không gian chính trị mở - nơi thanh niên có thể thể hiện quan điểm, ý tưởng, phản biện xã hội một cách chính danh, được pháp luật bảo vệ. Việc mở rộng các diễn đàn đối thoại chính sách giữa chính quyền và thanh niên là điều cần thiết.

Thứ tư, tăng cường vai trò và năng lực đại diện chính trị của các tổ chức như Đoàn TNCS Hồ Chí Minh, Hội Sinh viên, Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam không chỉ dừng ở vai trò phong trào, mà cần chuyển hóa thành cầu nối chính sách và phản biện xã hội thiết thực, hiệu quả hơn.

Thứ năm, lãnh đạo các cấp cần lắng nghe, tôn trọng, tiếp thu ý kiến từ thanh niên để thể chế hóa vào các văn bản pháp luật, các chủ trương, chính sách để thanh niên thấy được vai trò, sứ mệnh của mình trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước. Khi tiếng nói của thanh niên được phản ánh trong các văn bản luật, chiến lược và kế hoạch phát triển quốc gia, họ sẽ cảm nhận được rõ ràng vai trò của mình, từ đó nâng cao trách nhiệm và lòng tin chính trị.

Thứ sáu, cần xác lập chiến lược dài hạn về phát triển thanh niên như một “chủ thể chính trị” thực thụ, đồng thời bảo đảm nguồn lực thực hiện. Kinh nghiệm từ Phần Lan cho thấy, khi nhà nước tin tưởng, đầu tư và đối thoại với thanh niên như những người bạn đồng hành trong phát triển quốc gia thì chính thanh niên sẽ trở thành lực lượng bảo vệ vững chắc thể chế, đóng góp trực tiếp vào việc nâng cao năng lực quản trị nhà nước.

3. Kết luận

Trong thời kỳ đổi mới, Đảng và Nhà nước ta đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách hướng đến thanh niên, nhằm mục tiêu giáo dục, bồi dưỡng, phát huy vai trò của thanh niên trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Các chính sách này tập trung vào việc tạo điều kiện cho thanh niên học tập, nâng cao trình độ, phát triển toàn diện, tham gia vào các hoạt động chính trị, kinh tế - xã hội, xây dựng môi trường xã hội lành mạnh nhằm phát huy sức mạnh to lớn của thanh niên trong quá trình phát triển đất nước bền vững và hội nhập quốc tế sâu rộng. Sự tham gia tích cực, có hiệu quả của thanh niên vào đời sống chính trị không chỉ nâng cao vị thế và trách nhiệm của thanh niên đối với quốc gia mà góp phần hiện thực hóa mục tiêu xây dựng đất nước phồn vinh, hạnh phúc trong kỷ nguyên phát triển mới của dân tộc.

_________________

Ngày nhận bài: 8-5-2025; Ngày bình duyệt: 13 -5-2025; Ngày duyệt đăng: 17-6-2025.

Email tác giả: dungnguyenthanhhcma@gmail.com

(1) John F.Helliwell, Richard Layard and Jeffey D.Sachs, World Happiness Report, 2025, page. 19.

(2) Oikeusministeriön julkaisuja, Mietintöjä ja lausuntoja 2023:12, Kansallinen demokratiaohjelma 2025 – Seurantaraportti Hallituskauden 2019-2023 toimenpiteet ja vaikuttavuuden arviointi, Oikeusministeriö Helsinki 2023. https://julkaisut.valtioneuvosto.fi/handle/10024/164886

(3) https://national policies.eacea.ec.europa.eu/youthwiki/chapters/finland/52-youth-participation-in-representative-democracy

(4), (14) Pekola-Sjöblom & Piipponen, Municipal elections 2021, published by the Association of Finnish Cities and Municipalities

(5) Association of Finnish Cities and Municipalities, 21 different kinds of county elections: Voting turnout and the elected in the county elections 2022.

(6) https://national-policies.eacea.ec.europa.eu/youthwiki/chapters/finland/12-national-youth-law

(7) https://legislationline.org/taxonomy/term/13548

(8) https://legislationline.org/taxonomy/term/13548 hoặc Kuntien tehtävät ja velvoitteet 2015, Valtiovarainministeriön julkaisu – 30/2015.

(9) Hội đồng Thanh niên Quốc gia Phần Lan và khu vực thanh niên là một tổ chức dịch vụ và lợi ích quốc gia trong lĩnh vực công tác thanh niên. Đây là một tổ chức ủy thác độc lập về chính trị và tôn giáo, quản lý hơn 150 tổ chức giáo dục và công tác thanh niên quốc gia làm thành viên. Mục đích của tổ chức là thúc đẩy sự phát triển của thanh niên thành những thành viên có trách nhiệm của xã hội và khuyến khích thanh niên tham gia vào quá trình ra quyết định cũng như các hoạt động quốc tế. FYCS phục vụ các tổ chức thanh niên cũng như công tác thanh niên nói chung.

https://www.lobbyfacts.eu/datacard/suomen-nuorisoalan-kattoj%C3%A4rjest%C3%B6-allianssi-ry---the-finnish-national-youth-council-allianssi?rid=335535446782-36

(10) Allianssi Youth Exchanges là một tổ chức được thành lập nhằm cung cấp nhiều chương trình học tập, tình nguyện, đào tạo và làm việc tại nhiều quốc gia khác nhau. Tổ chức hợp tác chặt chẽ với các đối tác quốc tế để bảo đảm rằng những người tham gia có được trải nghiệm học tập tốt nhất, giúp họ có được kiến ​​thức và kỹ năng hữu ích. Đây là thành viên của các mạng lưới quốc tế như Liên minh các tổ chức dịch vụ tình nguyện châu Âu và là đối tác của các mạng lưới Eurodesk và EURES ở cấp độ châu Âu,

https://www.nuorisovaihto.fi/allianssi-youth-exchanges/

(11) Liên minh Hội đồng thanh niên địa phương tại Phần Lan (Nuvary) là một tổ chức chuyên gia về sự tham gia của thanh niên, thúc đẩy cơ hội của những người trẻ tuổi để gây ảnh hưởng và hành động trong xã hội; theo dõi lợi ích của những người trẻ tuổi trong việc ra quyết định và đào tạo những người trẻ tuổi để hành động như những người có sức ảnh hưởng.

https://nuva.fi/en/

(12) Chương trình Công tác thanh niên quốc gia và Chính sách thanh niên là một chương trình ngang, được Chính phủ thông qua bốn năm một lần với mục đích thúc đẩy một môi trường tốt cho những người trẻ tuổi trưởng thành và sinh sống. Trong Chương trình, Chính phủ xác định các mục tiêu chính sách thanh niên và các biện pháp để đạt được các mục tiêu đó. Chương trình cũng phác thảo công tác thanh niên, bao gồm các ưu tiên để lựa chọn các trung tâm xuất sắc quốc gia trong lĩnh vực thanh niên cho giai đoạn chương trình này và đặt ra các mục tiêu quốc gia của Phần Lan cho các hoạt động của châu Âu và quốc tế trong lĩnh vực thanh niên.

https://okm.fi/en/national-youth-work-and-policy-programme

(13) https://www.opengovpartnership.org/members/finland/commitments/fi0031/