Tỉnh ủy Nam Định lãnh đạo công tác giáo dục đạo đức cách mạng, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ hiện nay

VŨ THỊ THÚY NGA
Tỉnh đoàn Nam Định

1. Những yếu tố ảnh hưởng đến sự lãnh đạo của Tỉnh ủy Nam Định trong giáo dục đạo đức cách mạng, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ

Về điều kiện tự nhiên, tỉnh Nam Định có vị trí khá đặc biệt, phía Đông tiếp giáp với tỉnh Thái Bình, phía Tây tiếp giáp với tỉnh Ninh Bình, phía Bắc tiếp giáp với tỉnh Hà Nam, phía Nam và Đông Nam tiếp giáp biển Đông; có 3 huyện ven biển là Giao Thủy, Hải Hậu, Nghĩa Hưng. Với điều kiện tự nhiên thiên thời, địa lợi, tỉnh Nam Định là một trong ba đỉnh của tam giác phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của vùng đồng bằng sông Hồng và cũng là một trong ba vùng của tam giác phát triển khu vực đồng bằng sông Hồng, một vùng đông dân và trù phú nhất ở miền Bắc Việt Nam, có nhiều thuận lợi trong phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội của tỉnh và của vùng.

Về điều kiện kinh tế, tỉnh Nam Định có diện tích 1.637 km², bằng khoảng 0,5% diện tích cả nước, là tỉnh đồng bằng ven biển, đông dân ở Việt Nam. Kinh tế nông nghiệp ở Nam Định không chỉ thuần túy là nông nghiệp trồng lúa nước mà bao gồm cả trồng trọt, chăn nuôi, lâm nghiệp và ngư nghiệp. Chất lượng, hiệu quả phát triển kinh tế nông nghiệp không chỉ ở năng suất, sản lượng, sự phong phú và đa dạng của ngành nghề, mà còn ở kỹ thuật canh tác, kinh nghiệm thâm canh, khả năng chuyển đổi cơ cấu. Do vậy, tỉnh có nhiều sản phẩm OCOP nổi tiếng như gạo tám xoan Nghĩa Hưng, Hải Hậu, khoai lang tím Nam Giang; nước mắm Sa Châu; muối Bạch Long, Văn Lý, tơ lụa Quần Anh, Cổ Chất… Thành phố Nam Định đang dần trở thành một trung tâm chính trị, kinh tế công nghiệp, văn hóa, khoa học, du lịch… của vùng đồng bằng sông Hồng.

Về văn hóa, xã hội, Nam Định có truyền thống hiếu học với nhiều trường học nổi tiếng, người Nam Định lấy tri thức làm trọng. Với nhận thức: tri thức và hiền tài là nguyên khí của quốc gia, từ nhiều thế kỷ trước, các vua Trần đã mở học hiệu ở làng Văn Hưng để đào tạo hiền tài cho đất nước đúng với câu ca đã từng được truyền tụng lâu đời: “Bắc Kỳ đa sĩ, Nam Định vi ưu” (Bắc Kỳ có nhiều kẻ sĩ, riêng Nam Định nhiều hơn cả). Đó cũng là nền tảng của đất học - đất văn.

Dưới sự lãnh đạo của Đảng, gần một thế kỷ qua, sự nghiệp văn hóa - xã hội nói chung, giáo dục - đào tạo nói riêng ở Nam Định có nhiều thành tựu, đổi mới và phát triển, xứng danh là vùng đất học.

Đặc điểm của tuổi trẻ Nam Định là yếu tố quan trọng ảnh hưởng tới sự lãnh đạo của Tỉnh ủy Nam Định trong giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa. Lực lượng trẻ Nam Định trong độ tuổi từ 16 đến 30 hiện nay có khoảng 450.000 người, chiếm gần 24% dân số của tỉnh. Đa số có trình độ học vấn phổ thông trở lên, yêu nước, hiếu học, cần cù, chịu khó và có khát vọng vươn lên trong cuộc sống. Tuổi trẻ Nam Định rất tự hào là vùng đất học, trọng tri thức; luôn tích cực tham gia các phong trào xã hội, phong trào Đoàn Thanh niên như: phong trào thanh niên tình nguyện bảo vệ môi trường, phong trào xây dựng nông thôn mới… Bên cạnh đó, trong bối cảnh bùng nổ khoa học công nghệ và sự phát triển mạnh mẽ của mạng xã hội, một bộ phận giới trẻ Nam Định bị ảnh hưởng bởi những thông tin xấu, độc trên mạng xã hội. Cùng với đó, họ cũng rất quan tâm đến việc phát triển cá nhân, chú trọng đến lối sống hiện đại, điều này cũng tạo nên những thách thức trong việc duy trì và phát huy các giá trị truyền thống, đòi hỏi công tác giáo dục đạo đức cách mạng và lối sống văn hóa phải được điều chỉnh phù hợp với nhu cầu và tư duy của giới trẻ.

2. Những thành tựu, hạn chế của Tỉnh ủy Nam Định trong lãnh đạo giáo dục đạo đức cách mạng, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ

Thành tựu

Một là, Tỉnh ủy luôn quan tâm, ban hành các chương trình, kế hoạch, nghị quyết về giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ. Thấm nhuần tư tưởng coi thanh niên là “mùa xuân của dân tộc”, công tác giáo dục thanh niên là một nhiệm vụ chiến lược, thường xuyên của Đảng, Tỉnh ủy Nam Định đã ban hành Nghị quyết chuyên đề và chỉ đạo các tổ chức chính trị xây dựng các chương trình, kế hoạch thực hiện Chiến lược phát triển thanh niên Việt Nam giai đoạn 2011 - 2020, giai đoạn 2021 - 2030, kế hoạch “Giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức lối sống, văn hóa cho thanh niên, thiếu niên và nhi đồng tỉnh Nam Định trên không gian mạng giai đoạn 2023 - 2030”. Trong đó, chú trọng xây dựng các chương trình có nội dung ngắn gọn, chú trọng các giải pháp mới, các hình thức truyền thông phong phú, hấp dẫn trên Internet, mạng xã hội phù hợp. Huy động giảng viên giỏi từ các trường chính trị, phổ thông trung học, trường nghề, các trường đại học. Tổ chức nghiên cứu, biên soạn tài liệu, lồng ghép vào giảng dạy nội dung sinh hoạt định kỳ, kết hợp tuyên truyền các sự kiện lớn của quê hương, đất nước. Ban Tuyên giáo đã tham mưu Tỉnh ủy phối hợp với Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh tổ chức bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho giảng viên các cấp về chủ đề giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức lối sống, văn hóa mới cho thanh niên, thiếu niên... Đoàn Thanh niên tỉnh phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo phát động các phong trào học tập trên internet, mạng xã hội các hoạt động về nguồn, thắp nến tri ân các anh hùng liệt sĩ…

Hai là, Tỉnh ủy lãnh đạo, chỉ đạo Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh các cấp tổ chức giáo dục đạo đức cách mạng, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ bằng nhiều hình thức phù hợp với thanh niên. Tỉnh ủy Nam Định đã chỉ đạo đề ra khẩu hiệu chương trình phù hợp với tuổi trẻ. Ví dụ, khối thanh niên nông thôn: “Tuổi trẻ Nam Định chung sức xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu”, “Thanh niên nông thôn thi đua sản xuất kinh doanh giỏi”; “Xây dựng văn minh đô thị” với thanh niên đô thị; phong trào “Sinh viên 5 tốt” cho sinh viên.

Khối thanh niên trường học: Các phong trào “Khi tôi 18”, “Học sinh 3 tốt”, “Học sinh 3 rèn luyện”, “Sinh viên 5 tốt” được triển khai tại 100% các trường từ trung học phổ thông đến các trường đại học, cao đẳng của tỉnh.

Khối thanh niên công chức, viên chức, lực lượng vũ trang: đẩy mạnh phong trào “3 trách nhiệm” (bản thân, công việc, cộng đồng) trong khối thanh niên công chức, viên chức và phong trào thi đua “Bốn nhất” (chất lượng, sáng tạo, an toàn, tiết kiệm) trong thanh niên công nhân; các phong trào “Thanh niên Quân đội vươn tới những đỉnh cao”, “Thanh niên Quân đội tiến quân vào khoa học và công nghệ”, “Thanh niên Công an nhân dân học tập, thực hiện Sáu điều Bác Hồ dạy” đối với thanh niên lực lượng vũ trang... được triển khai hiệu quả.

Trong nhiệm kỳ 2017 - 2022, tỉnh Đoàn tổ chức tư vấn hướng nghiệp cho 22.310 lượt thanh thiếu niên; giới thiệu việc làm cho 3.155 thanh niên. Các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục thể thao được tổ chức rộng khắp, duy trì các Nhóm tuyên truyền ca khúc cách mạng, Ngày hội Văn hóa Thể thao, Bản tin Thanh niên Nam Định,... Tỉnh ủy lãnh đạo thông qua các tổ chức đảng đã phát huy vai trò tiền phong, gương mẫu của đội ngũ đảng viên hoạt động trong các tổ chức đoàn cơ sở.

Ba là, Tỉnh ủy lãnh đạo chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội tăng cường sự phối hợp trong công tác giáo dục đạo đức cách mạng, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ. Tỉnh ủy đã lãnh đạo, chỉ đạo các ban, ngành, đoàn thể phối hợp thực hiện công tác kiểm tra, giám sát chuyên đề về giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống cho thanh, thiếu niên và nhi đồng; phối hợp thực hiện tốt công tác tuyên truyền, vận động nhân dân tích cực tham gia tuyên truyền, giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống, khát vọng cống hiến cho thế hệ trẻ; tuyên truyền, vận động xây dựng gia đình văn hóa, phát huy vai trò nêu gương của các thành viên trong gia đình. Tham gia đóng góp ý kiến vào các chuyên đề giáo dục đạo đức, lối sống; các chuyên đề về tuyên truyền lịch sử, truyền thống anh hùng của dân tộc tại các cơ sở giáo dục trên địa bàn tỉnh Nam Định.

Năm 2023, Tỉnh ủy Nam Định phát động triển khai Cuộc thi viết với chủ đề “Bác Hồ với Nam Định, Nam Định với Bác Hồ” nhân kỷ niệm 60 năm Ngày Bác Hồ về thăm Đảng bộ và nhân dân tỉnh Nam Định... tổ chức cuộc vận động “Xây dựng giá trị hình mẫu thanh niên Nam Định thời kỳ mới”, thực hiện Chỉ thị số 42- CT/TW ngày 24-3-2015 của Ban Bí thư về “Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ giai đoạn 2015- 2030”... Năm 2021, Ban Thường vụ Tỉnh đoàn - Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam tỉnh đã tổ chức Cuộc thi trực tuyến tìm hiểu Luật Thanh niên, thu hút 30.187 lượt người dự thi.

Bốn là, đổi mới phương pháp trong công tác đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng công tác thanh niên cho đội ngũ cán bộ đoàn, hội cơ sở. Đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng theo chuyên đề, theo mô hình “Trại huấn luyện” bằng hình thức tại chức (vừa học, vừa làm) mang lại hiệu quả tốt, phù hợp với nhu cầu của cán bộ đoàn, hội cán bộ cơ sở. Ở cấp huyện, thị, các trường học, phòng văn hóa và các thiết chế văn hóa cơ sở, huyện đoàn giữ vai trò nòng cốt trong tổ chức các hoạt động giáo dục lý tưởng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thanh, thiếu niên. Liên hệ các chuyên đề, lồng ghép nội dung giáo dục đạo đức cách mạng, lối sống văn hóa vào các hoạt động giáo dục khác trong nhà trường.

Năm là, lãnh đạo hoạt động sơ kết, tổng kết thực hiện Chiến lược phát triển thanh niên Việt Nam từng giai đoạn. Sau mỗi đợt học tập, Tỉnh ủy đã chỉ đạo thực hiện nghiêm túc việc kiểm tra, đánh giá kết quả học tập, gắn với nhận xét, đánh giá cán bộ, đề cao trách nhiệm chính trị và tính tự giác, gương mẫu của cán bộ, đảng viên trong học tập và tổ chức thực hiện giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ. Bảo đảm công tác này được thực hiện nghiêm túc, hiệu quả, tránh chạy theo thành tích, bảo đảm kịp thời, đúng người, đúng việc; công khai, minh bạch.

Hạn chế

Bên cạnh những kết quả đạt được, công tác giáo dục đạo đức cách mạng, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ còn có những hạn chế, bất cập. Một số tổ chức, cá nhân trong hệ thống chính trị, nhất là ở cơ sở, chưa nhận thức đúng và đầy đủ tầm quan trọng của nhiệm vụ giáo dục thế hệ trẻ. Do đó, việc tổ chức thực hiện các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về công tác giáo dục thế hệ trẻ chưa kịp thời và hiệu quả; nhiều mục tiêu, chỉ tiêu chưa đạt yêu cầu. Một bộ phận giới trẻ giảm sút niềm tin, thiếu ý thức chấp hành pháp luật, sống thực dụng, thiếu lý tưởng, xa rời truyền thống văn hoá tốt đẹp của dân tộc. Tình trạng tội phạm và tệ nạn xã hội trong giới trẻ diễn biến phức tạp. Chất lượng nguồn nhân lực chưa đáp ứng yêu cầu của quá trình đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa; khả năng hội nhập của thanh niên còn nhiều hạn chế.

Nguyên nhân của những hạn chế, bất cập nêu trên là do, Tỉnh ủy chỉ đạo việc phối hợp các ban, ngành, đoàn thể trong công tác giáo dục thế hệ trẻ chưa hiệu quả; còn phó thác cho tổ chức đoàn thực hiện nhiệm vụ có tính liên ngành này. Việc ban hành các chương trình, kế hoạch, nghị quyết về công tác này chưa hướng trọng tâm vào việc thuyết phục, cảm hóa giới trẻ bằng những giải pháp thiết thực, dẫn dắt, hỗ trợ thanh niên phát triển bền vững, nhất là trong tạo việc làm, khởi nghiệp. Chất lượng đội ngũ cán bộ tuyên giáo ở nhiều cơ sở Đoàn còn hạn chế về chuyên môn, nghiệp vụ. Tại một số cơ sở, tổ chức Đoàn chưa tích cực xây dựng được mối quan hệ phối hợp công tác hiệu quả với các đoàn thể chính trị; chưa nhận được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo đúng mức của cấp ủy địa phương. Việc lãnh đạo thông qua các tổ chức đảng còn mang tính hình thức; còn xem nhẹ công tác kiểm tra, đánh giá, sơ kết, tổng kết rút kinh nghiệm phong trào. Việc chỉ đạo đầu tư kinh phí, huy động nguồn lực cho công tác giáo dục đạo đức cách mạng, lối sống văn hóa cho thanh niên chưa đáp ứng yêu cầu thực tiễn.

3. Phương hướng tăng cường sự lãnh đạo của Tỉnh ủy Nam Định trong công tác giáo dục đạo đức cách mạng, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ thời gian tới

Trên cơ sở phương hướng tiếp tục quán triệt đầy đủ, sâu sắc đường lối, chỉ thị, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, của Đảng bộ tỉnh, Tỉnh ủy Nam Định vừa củng cố, kiện toàn tổ chức bộ máy của Tỉnh ủy, chính quyền, vừa tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo hệ thống chính trị và nhân dân trên địa bàn tỉnh tích cực tham gia vào công tác giáo dục đạo đức cách mạng, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ.

Một là, nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cấp ủy, cán bộ, đảng viên đối với đẩy mạnh công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hoá cho thế hệ trẻ

Thấm nhuần lời dạy của C.Mác: “thanh niên bao giờ cũng giữ vai trò quan trọng trong việc kế thừa và phát triển những thành tựu của người đi trước”⁽¹⁾, là “nguồn sinh lực chiến đấu của cách mạng”, “đội quân hậu bị hùng mạnh của cách mạng”, “chủ nhân tương lai của đất nước”, Tỉnh ủy Nam Định yêu cầu mỗi cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên cần nâng cao nhận thức về vị trí, vai trò và tầm quan trọng của công tác giáo đạo đức cách mạng, lối sống văn hóa lành mạnh cho thế hệ trẻ, tạo điều kiện thuận lợi cho việc bảo tồn và khai thác các giá trị văn hóa, nghệ thuật dân gian truyền thống, các di tích lịch sử cách mạng. Các cấp ủy, tổ chức đảng từ tỉnh đến cơ sở cần xây dựng cơ chế, chính sách thiết thực, phù hợp trên các phương diện cơ sở pháp lý, cơ sở vật chất, nhân lực, tài chính, bảo đảm cho hoạt động giáo dục giá trị đạo đức truyền thống cho thanh niên đạt hiệu quả cao.

Hai là, tăng cường chỉ đạo tổ chức đoàn thanh niên từ tỉnh đến cơ sở tổ chức các hoạt động giáo dục đạo đức cách mạng, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ

Đảng bộ tỉnh Nam Định cần ban hành chỉ thị về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ giai đoạn 2015-2030; lãnh đạo, chỉ đạo Đoàn Thanh niên tổ chức các diễn đàn đối thoại với lãnh đạo cấp ủy, chính quyền các cấp, nhất là duy trì diễn đàn “Đảng với thanh niên, thanh niên với Đảng”; với lãnh đạo cấp ủy trong dịp tháng 3 hằng năm và với lãnh đạo Ủy ban nhân dân dịp tháng 6 hằng năm; duy trì diễn đàn ít nhất 1 quý/ lần. Thành phần tham gia các diễn đàn cần đa dạng, ngoài thành phần chính là lãnh đạo Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh, cần có sự tham gia của lãnh đạo các sở, ngành, sự tham gia của các doanh nghiệp… Đoàn Thanh niên chủ động phối hợp với các ngành, các hội đoàn thể, cơ quan báo chí để xây dựng chương trình đối thoại gồm nhiều nhóm nội dung, để phản ánh đầy đủ thực trạng và nhu cầu của thanh niên trong tỉnh. Đoàn Thanh niên các cấp triển khai các kênh thông tin, lập “Hộp thư Tiếng nói thanh niên Nam Định”, nhằm tạo môi trường, điều kiện thuận lợi cho thanh niên tham gia xây dựng Đảng, chính quyền và đoàn thể nhân dân ở cơ sở.

Xây dựng, củng cố tổ chức đoàn vững mạnh, làm cơ sở để thực hiện tốt chức năng giáo dục thanh, thiếu niên. Đổi mới nội dung, chương trình, tài liệu đào tạo, bồi dưỡng cán bộ đoàn, hội, đội phù hợp với yêu cầu, tình hình mới. Không ngừng nâng cao chất lượng rèn luyện đoàn viên, chất lượng sinh hoạt chi đoàn. Thực hiện tốt công tác bồi dưỡng, giới thiệu đoàn viên ưu tú cho Đảng.

Ba là, tăng cường tổ chức các cuộc đối thoại, diễn đàn và các kênh thông tin giữa các cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội với các đoàn viên, thanh thiếu niên, nhi đồng

Tỉnh ủy Nam Định lãnh đạo hệ thống chính trị từ tỉnh đến cơ sở tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 15-5-2016 của Bộ Chính trị khóa XII về đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. “Cán bộ là công bộc của nhân dân”, nhất là thanh niên trong đối tượng quy hoạch luôn được các cấp ủy quan tâm chỉ đạo. Tập trung củng cố, kiện toàn tổ chức bộ máy của Tỉnh ủy, chính quyền tỉnh Nam Định; coi trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, đảng viên thực hiện công tác tuyên truyền, giáo dục, nhất là đội ngũ báo cáo viên các cấp.

Quán triệt và thực hiện tốt lời dạy của V.I.Lênin: “Phải làm thế nào để Đoàn thanh niên giáo dục mọi người từ khi họ còn nhỏ tuổi theo tinh thần lao động tự giác và có kỷ luật”⁽²⁾; thực hiện lời căn dặn của Chủ tịch Hồ Chí Minh: “Vì lợi ích mười năm thì phải trồng cây. Vì lợi ích trăm năm thì phải trồng người” và “Đảng cần phải chăm lo giáo dục đạo đức cách mạng cho họ, đào tạo họ thành những người kế thừa xây dựng xã hội chủ nghĩa vừa “hồng”, vừa “chuyên”⁽³⁾; công tác “bồi dưỡng thế hệ cách mạng cho đời sau là một việc rất quan trọng và rất cần thiết”. Trên cơ sở đó, tiếp tục quán triệt toàn diện, đầy đủ, sâu sắc đường lối, chỉ thị, nghị quyết của Trung ương Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, chủ trương, đường lối, nghị quyết của Đảng bộ tỉnh về công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ.

Giải pháp cụ thể là Tỉnh ủy tăng cường chỉ đạo Đoàn Thanh niên tổ chức các hoạt động truyền thông trực quan, như: Xây dựng hệ thống băng rôn, khẩu hiệu, pano, áp phích; phát hành các tài liệu, các ấn phẩm truyền thông, cổ động trực quan về rèn luyện đạo đức, lối sống; coi trọng các hoạt động truyền thông qua mạng xã hội và các phương tiện truyền thông hiện đại khác: Các cấp bộ đoàn các cấp từ tỉnh đến cơ sở tăng cường các hoạt động viết, đăng bài, hình ảnh, phim ngắn,... về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và các nội dung khác mà Đoàn cần tuyên truyền trên các trang mạng xã hội hiện đang được thanh niên yêu thích. Cần thường xuyên tổ chức “Hội thi Ánh sáng soi đường”. Thực tế cho thấy, qua 5 lần tổ chức cuộc thi này, trung bình có gần 50.000 thanh niên Nam Định dự thi trực tuyến và đã đăng cai tổ chức thi theo hình thức sân khấu hóa khu vực phía Bắc vào năm 2019. Có thể nói, đây là cách thức rất hiệu quả để giáo dục chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh cho thanh niên. Trong các cuộc vận động và phong trào thi đua do Đoàn và Hội thanh niên, sinh viên phát động, cần coi trọng việc lồng ghép nội dung thi đua “Dạy tốt, học tốt”, các phong trào: “Học sinh 3 tốt”, “Học sinh 3 rèn luyện”, “Sinh viên 5 tốt”,… với giáo dục lý tưởng cách mạng, lịch sử, văn hóa trong các chương trình ngoại khóa, biểu diễn nghệ thuật, tác phẩm văn học, sân khấu có đề tài lịch sử, biển, đảo của Tổ quốc.

Đồng thời, tăng cường nêu gương người tốt, việc tốt, nhân rộng điển hình tiên tiến gắn với đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chủ tịch, nhằm phát huy tinh thần tự học tập, rèn luyện trong thanh niên; định kỳ tổ chức tuyên dương gương “Thanh niên tiên tiến làm theo lời Bác” phù hợp với các nhóm thanh niên ở nông thôn, khu công nghiệp, trường học.

Cụ thể hóa quy chế thi đua khen thưởng, rà soát, phát triển gắn với nâng cao uy tín của hệ thống các giải thưởng, danh hiệu nhằm tuyên dương đúng người đúng việc; trong đó, cần nâng cao trách nhiệm của các cấp bộ Đoàn, tập thể, cá nhân được tuyên dương trong việc nhân rộng gương người tốt, việc tốt.

Bốn là, tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo các ban tuyên giáo, các tổ chức đoàn, các nhà trường đổi mới về nội dung giáo dục đạo đức cách mạng, lối sống cho thế hệ trẻ

Đảng bộ tỉnh Nam Định cần thường xuyên tổ chức học tập tư tưởng và làm theo tấm gương, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh bằng việc tổ chức thực hiện các chuẩn mực đạo đức qua các công việc cụ thể thường ngày của mỗi đoàn viên, thanh niên gắn với việc đăng ký thực hiện Chương trình rèn luyện đoàn viên trong thời kỳ mới. Việc xác định lý tưởng cần dựa trên nền tảng văn hóa và trí tuệ phát triển nhất định. Đây chính là điểm mạnh của tuổi trẻ tỉnh Nam Định. Đảng bộ và Đoàn Thanh niên các cấp cần khuyến khích về mặt cảm xúc và thông qua các giá trị thực tiễn để giáo dục thanh niên, cụ thể như sau:

Cần tổ chức các chương trình, phong trào như: Thắp sáng ước mơ thiếu nhi Nam Định, các hoạt động trải nghiệm, như: chương trình Học kỳ trong quân đội, chương trình Một ngày làm chiến sĩ Phòng cháy chữa cháy, các chương trình giáo dục kỹ năng sống… Xây dựng những chương trình tuyên truyền về các tấm gương tiêu biểu trong thanh niên, chia sẻ rộng rãi các thông tin về trình độ của thanh niên, tạo động lực cho thanh niên Nam Định phấn đấu. Tổ chức nghiên cứu, chỉ đạo các nhà trường đổi mới trong phương pháp dạy và học lịch sử, văn hóa truyền thống… qua đó xây dựng niềm tự hào dân tộc, tự hào quê hương cho thanh niên. Thường xuyên mở các lớp đào tạo, bồi dưỡng, tập huấn cán bộ Đoàn, cán bộ làm công tác tuyên giáo, Tăng cường tập huấn kỹ năng nghiệp vụ định kỳ và kịp thời cung cấp thông tin cần thiết cho đội ngũ cán bộ làm công tác tư tưởng - văn hóa của Đoàn Thanh niên ở các cấp. Xây dựng cơ chế, chính sách để tập hợp và phát huy có hiệu quả đội ngũ cộng tác viên từ các lực lượng xã hội cho công tác giáo dục của Đoàn.

Biểu hiện cụ thể nhất của đạo đức, lối sống, văn hóa cho thế hệ trẻ là văn hóa giao tiếp như tính khiêm tốn, lễ phép. Giáo dục ý thức học tập, lối sống, tinh thần đoàn kết trong cuộc sống. Tăng cường tổ chức các cuộc đối thoại, diễn đàn và các kênh thông tin giữa các cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội với các đoàn viên, thanh thiếu niên, nhi đồng. Tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo các ban tuyên giáo, các tổ chức đoàn, các nhà trường trong công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hoá cho thế hệ trẻ

Năm là, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát trong công tác giáo dục đạo đức cách mạng, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ

Tỉnh Nam Định, các cấp ủy đảng cần tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc thực hiện công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thanh niên. Theo đó, cần thực hiện các giải pháp: Nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cấp ủy, cán bộ, đảng viên đối với đẩy mạnh công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ; Tăng cường chỉ đạo tổ chức Đoàn Thanh niên từ tỉnh đến cơ sở tổ chức các hoạt động giáo dục trong công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hoá cho thế hệ trẻ; Đổi mới về nội dung giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống cho thanh niên; Tăng cường tổ chức các cuộc đối thoại, diễn đàn và các kênh thông tin giữa các cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội với các đoàn viên, thanh thiếu niên, nhi đồng; Tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo các ban tuyên giáo, các tổ chức đoàn, các nhà trường trong công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ; Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát trong công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ.

Từ sự lãnh đạo toàn diện, đúng đắn của Tỉnh ủy Nam Định về công tác giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống văn hóa cho thế hệ trẻ, thanh niên trong tỉnh sẽ có điều kiện thuận lợi để phát triển, đáp ứng các nhu cầu cần thiết, chính đáng. Từ đó, tuổi trẻ Nam Định sẽ nâng cao vai trò, trách nhiệm, nghĩa vụ của mình, góp phần cùng toàn Đảng, toàn dân xây dựng tỉnh Nam Định phát triển nhanh, toàn diện, bền vững.

_________________

Ngày nhận bài: 9-10-2024; Ngày bình duyệt: 12-10-2024; Ngày duyệt đăng: 16-10-2024.

(1) C. Mác và Ph.Ăngghen: Tuyển tập, t.36, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 1971, tr. 23.

(2) V.I. Lênin: Toàn tập, t.1, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2005, tr. 377.

(3) Hồ Chí Minh: Toàn tập, t.15, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, tr.612.