(LLCT) - Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng, chỉnh đốn Đảng được hình thành, bổ sung, hoàn thiện là một quá trình lâu dàigắn liền với tiến trình cách mạng Việt Nam, chiếm một vị trí đặc biệt quan trọng trong toàn bộ di sản tư tưởng Hồ Chí Minh. Đây là sợi chỉ đỏ xuyên suốt, là “cẩm nang” đối với toàn Đảng, toàn dân, toàn quân trong quá trình xây dựng Đảng ngày càng trong sạch, vững mạnh, ngang tầm nhiệm vụ. Đảng bộ An Giang đã vận dụng những chỉ dẫn của Hồ Chí Minh vào công tác xây dựng và chỉnh đốn Đảng thời kỳ đổi mới đạt nhiều kết quả.
TS HỒ NGỌC TRƯỜNG
Trường Chính trị Tôn Đức Thắng tỉnh An Giang
1. Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng và chỉnh đốn Đảng
Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng và chỉnh đốn Đảng tập trung ở bốn nội dung cơ bản: tư tưởng, chính trị, tổ chức và đạo đức. Hồ Chí Minh không xem nhẹ bất cứ nội dung nào mà luôn có sự phối hợp, xây dựng trên cả bốn mặt.
Trước hết, xây dựng và chỉnh đốn Đảng về tư tưởng theo Hồ Chí Minh là phải kiên định nền tảng tư tưởng của Đảng; giương cao ngọn cờ của chủ nghĩa Mác - Lênin, học tập lý luận Mác - Lênin. Trong tác phẩm Đường Kách mệnh, Nguyễn Ái Quốc mở đầu bằng một câu nói của Lênin: “Không có lý luận cách mệnh, thì không có cách mệnh vận động... chỉ có theo lý luận cách mạng tiền phong, Đảng cách mạng mới làm nổi trách nhiệm cách mệnh tiền phong”(1). Xây dựng Đảng về tư tưởng là phải không ngừng nâng cao trình độ lý luận và chính trị cho đội ngũ cán bộ, đảng viên. Xây dựng và chỉnh đốn Đảng về chính trị là xây dựng đường lối chính trị đúng đắn; bảo đảm tính đúng đắn của Cương lĩnh, đường lối, chiến lược, sách lược của cách mạng; xây dựng và thực hiện nghị quyết của Đảng; xây dựng, bảo vệ và phát triển hệ tư tưởng chính trị, củng cố lập trường chính trị, nâng cao bản lĩnh chính trị… Đồng thời, Đảng phải thường xuyên tổng kết thực tiễn, bổ sung, phát triển lý luận nhằm giải quyết đúng đắn những vấn đề đặt ra trong quá trình lãnh đạo. Các nghị quyết của Đảng được xây dựng và tổ chức thắng lợi sẽ ngày càng làm sáng tỏ những vấn đề mới trong thực tiễn, đồng thời qua sự vận động của thực tiễn mà bổ sung và làm cho đường lối của Đảng ngày càng thêm hoàn thiện.
Về xây dựng và chỉnh đốn Đảng về tổ chức, Hồ Chí Minh khẳng định sức mạnh của Đảng bắt nguồn từ tổ chức Đảng và đội ngũ đảng viên. Xây dựng Đảng về tổ chức gắn liền với nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức Đảng. Đảng phải là một tổ chức chính trị trong sạch, vững mạnh; một tổ chức chiến đấu kiên cường, với đội ngũ cán bộ, đảng viên tuyệt đối trung thành với lý tưởng của Đảng, gắn bó máu thịt với nhân dân, có đức có tài, tận tâm tận lực phục vụ cách mạng, phụng sự Tổ quốc, phục vụ nhân dân. Xây dựng và chỉnh đốn Đảng về đạo đức, Hồ Chí Minh chỉ rõ, Đảng cách mạng phải có đạo đức cách mạng làm nền tảng mới lãnh đạo được cách mạng, mới làm tròn nhiệm vụ vẻ vang. Theo Người, đạo đức cách mạng là cơ sở tạo nên sức mạnh, uy tín của Đảng, “người cách mạng phải có đạo đức, không có đạo đức thì dù tài giỏi mấy cũng không lãnh đạo được nhân dân”(2).
Với vai trò là lực lượng duy nhất lãnh đạo Nhà nước và xã hội, Đảng Cộng sản Việt Nam luôn coi trọng công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng. Đại hội VI của Đảng (12 - 1986) khẳng định: “Phải xây dựng Đảng ngang tầm nhiệm vụ chính trị của một đảng cầm quyền lãnh đạo nhân dân tiến hành cuộc cách mạng xã hội chủ nghĩa”(3). Quan điểm trên tiếp tục được đề cập qua các kỳ Đại hội Đảng.
Đại hội XIII của Đảng (năm 2021) nhấn mạnh: “Phát triển kinh tế - xã hội là trung tâm; xây dựng Đảng là then chốt; phát triển văn hóa là nền tảng tinh thần; bảo đảm quốc phòng, an ninh là trọng yếu, thường xuyên”(4) và “Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng…, nâng cao năng lực lãnh đạo, năng lực cầm quyền và sức chiến đấu của Đảng”(5).
2. An Giang thực hiện công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng theo tư tưởng Hồ Chí Minh
Ở An Giang những năm qua, công tác xây dựng và chỉnh đốn Đảng được tiến hành trong bối cảnh tình hình trong nước và thế giới có những những diễn biến phức tạp, khó lường, đặc biệt là hậu quả của đại dịch Covid-19 kéo dài, xung đột ở Ucraina, Trung Đông, cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn ngày càng gay gắt… Dù vậy, với quyết tâm cao độ “Phấn đấu đến năm 2025 kinh tế An Giang thuộc nhóm đầu khu vực đồng bằng sông Cửu Long và đạt mức trung bình cả nước; đến năm 2030 đạt trên mức trung bình cả nước”(6) đã được đề ra trong Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh nhiệm kỳ 2020-2025, Đảng bộ tỉnh đã lãnh đạo nhân dân vượt qua khó khăn, đạt nhiều kết quả quan trọng.
Trước yêu cầu to lớn về xây dựng và phát triển tỉnh An Giang, trước yêu cầu của sự nghiệp đổi mới, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước; tinh thần xuyên suốt qua các kỳ Đại hội Đảng bộ tỉnh, nhất là từ Đại hội IV đến Đại hội XI là xây dựng Đảng bộ ngang tầm nhiệm vụ mới. Trên cơ sở những chỉ dẫn của Hồ Chí Minh, Đảng bộ tỉnh xác định nhiệm vụ phát triển địa phương là: “Phát triển kinh tế - xã hội là trung tâm; xây dựng Đảng là then chốt”(7). Nhằm nâng cao năng lực lãnh đạo, làm cho Đảng thật sự vững mạnh, đáp ứng yêu cầu của tình hình mới, Đảng bộ thường xuyên quan tâm xây dựng và chỉnh đốn Đảng trên cả năm lĩnh vực tư tưởng, chính trị, tổ chức, đạo đức và cán bộ. Công tác xây dựng và chỉnh đốn Đảng thời gian qua đã có nhiều chuyển biến tích cực, nhận thức của cán bộ, đảng viên được nâng cao, tư duy được đổi mới, tư tưởng được thống nhất hơn, thể hiện rõ ở sự thống nhất, đồng thuận từ trong Đảng đến ngoài xã hội trong phát triển kinh tế - xã hội.
Xây dựng Đảng về chính trị: Đảng bộ tỉnh luôn vững vàng, kiên định chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh; đường lối chính sách của Đảng; kiên định mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội; kiên định những nguyên tắc xây dựng Đảng; vận dụng hiệu quả chủ trương, nghị quyết của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư từ đó cụ thể hóa thành những chủ trương, nghị quyết của tỉnh như: Chỉ thị số 15-CT/TW ngày 12-01-2017 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về tăng cường kỷ luật, kỷ cương, nâng cao hiệu quả, chất lượng hoạt động của hệ thống chính trị; Chương trình hành động số 05-Ctr/TU ngày 4-4-2021 của Tỉnh ủy về xây dựng Đảng và dân vận…Qua đó, lãnh đạo, chỉ đạo có hiệu quả, tạo cơ sở chính trị vững chắc, nâng cao bản lĩnh chính trị của cán bộ, đảng viên và uy tín chính trị của Đảng bộ tỉnh.
Bên cạnh đó, Đảng bộ thường xuyên chú trọng và làm tốt công tác tư tưởng. Công tác giáo dục Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, những thành tựu phát triển của đất nước, quảng bá hình ảnh, con người An Giang, góp phần khơi dậy khát vọng vươn lên trong cán bộ, đảng viên và nhân dân.
Công tác đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị cho cán bộ, đảng viên thường xuyên được quan tâm. Kịp thời tổ chức nghiên cứu, học tập, quán triệt, triển khai thực hiện Nghị quyết Hội nghị Trung ương đến cán bộ, đảng viên, quần chúng ưu tú.
Về công tác đấu tranh phản bác những luận điệu xuyên tạc của các thế lực thù địch, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, Đảng bộ tỉnh đã kiện toàn Ban Chỉ đạo, Tổ Thư ký, giúp việc và lãnh đạo Ban Chỉ đạo 35, thông tin định kỳ kết quả công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trên Internet, mạng xã hội; nắm chắc diễn biến tình hình tư tưởng, tâm trạng, dư luận xã hội của cán bộ, đảng viên, người lao động; thực hiện tốt công tác tuyên truyền, bảo đảm tốt tình hình an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trong dịp kỷ niệm các ngày lễ lớn trong năm. Riêng trong năm 2023 đã biên tập, in, phát hành 4.500 Sổ tay tuyên truyền “Bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng” gửi tới các chi, đảng bộ trong tỉnh. Tiếp tục triển khai, tổ chức viết tin, bài đăng trên các nhóm zalo, facebook, trang fanpage, youtube như: Dân An Giang, Quê hương An Giang, An Giang ngày mới, Dòng An Giang…đã đăng tải, chia sẻ, lan tỏa hơn 14.850 tin tức, hình ảnh, bài viết với 236.500 lượt xem và tương tác.
Trong công tác xây dựng Đảng về tổ chức và cán bộ, cấp ủy các cấp được kiện toàn, đảng bộ cấp huyện và tương đương được sắp xếp hợp lý. Tính đến năm 2024, toàn Đảng bộ tỉnh có 16 đảng bộ trực thuộc Tỉnh ủy, gồm: 11 đảng bộ huyện, thị, thành ủy; 4 đảng bộ khối, ngành và 1 đảng bộ cơ sở được giao quyền cấp trên cơ sở (Đảng bộ Trường Đại học An Giang); có 801 (chi, đảng bộ cơ sở); trong đó, có 331 đảng bộ cơ sở (156 đảng bộ xã, phường, thị trấn), 470 chi bộ cơ sở; 35 đảng bộ bộ phận và 3.010 chi bộ trực thuộc đảng ủy cơ sở (doanh nghiệp không có vốn Nhà nước: có 23 tổ chức đảng với 650 đảng viên). Cán bộ, đảng viên, đặc biệt là lãnh đạo cấp ủy cơ sở tiếp tục thực hiện tốt việc rèn luyện, nêu gương theo nội dung học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh gắn với thực hiện Nghị quyết, Kết luận Hội nghị Trung ương 4 (khóa XI, XII, XIII). Thực hiện Kết luận số 21-KL/TW ngày 25-10-2021 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng về “Đẩy mạnh xây dựng, chỉnh đốn Đảng và hệ thống chính trị; kiên quyết ngăn chặn, đẩy lùi, xử lý nghiêm cán bộ, đảng viên suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống, biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”, Đảng bộ tỉnh ban hành Kế hoạch số 33-KH/TU ngày 10-01-2022.
Tiếp tục tổ chức thực hiện Kết luận số 01-KL/TW ngày 18-5-2021 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW về “Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” trong toàn Đảng bộ. Tôn vinh các điển hình tiêu biểu toàn quốc trong học tập và làm theo; giới thiệu 07 mô hình hay trong đó Mô hình Xe chuyển bệnh miễn phí ở An Giang là một mô hình được lan tỏa với nhiều hiệu quả thiết thực.
Tiếp tục tăng cường lãnh đạo cấp ủy cơ sở thực hiện nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ theo Hướng dẫn số 12-HD/BTCTW ngày 06-7-2018 của Ban Tổ chức Trung ương, quan tâm thực hiện tốt công tác quản lý đảng viên, nhất là các đảng viên thường xuyên công tác xa và đảng viên đi nước ngoài. Công tác kiểm tra, giám sát không ngừng được mở rộng về nội dung, tăng dần về số lượng. Nội dung kiểm tra, giám sát phù hợp với tình hình hoạt động, điều kiện của mỗi đơn vị. Qua kiểm tra, giám sát giúp cho các cấp ủy cơ sở đảng nhìn nhận những ưu, khuyết điểm và đề ra phương hướng, biện pháp khắc phục hạn chế được chỉ ra.
Tuy nhiên, bên cạnh những mặt đạt được, công tác xây dựng và chỉnh đốn Đảng ở An Giang vẫn còn một số khó khăn, hạn chế. Việc thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị gắn với Nghị quyết, Kết luận Hội nghị Trung ương 4 (khóa XI, XII, XIII) trong sinh hoạt đảng, tự phê bình và phê bình chậm đổi mới, thiếu kiểm tra, giám sát; một số nơi chưa quan tâm giải quyết các vấn đề bức xúc, nổi cộm, chưa có giải pháp đột phá trong thực hiện nhiệm vụ chính trị tại địa phương. Tình trạng suy thoái về đạo đức, lối sống trong một bộ phận cán bộ, đảng viên chưa được ngăn chặn triệt để. Việc nắm bắt tư tưởng, định hướng dư luận, giải quyết vấn đề phát sinh có lúc chưa kịp thời, hiệu quả chưa cao. Tính tiên phong, gương mẫu, ý thức trách nhiệm, sự tâm huyết của một bộ phận cán bộ, đảng viên chưa cao, ảnh hưởng đến việc thực hiện nhiệm vụ chính trị. Công tác quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, điều động, luân chuyển cán bộ ở một số cấp ủy chưa bài bản, nền nếp, còn hụt hẫng cán bộ lãnh đạo, quản lý ở một số ngành, địa phương. Ủy ban kiểm tra ở một số cấp ủy thực hiện chưa đồng bộ, toàn diện các nhiệm vụ theo quy định; chất lượng, hiệu quả kiểm tra, giám sát một số nơi còn hạn chế. Việc tự kiểm tra, phòng ngừa sai phạm về tham nhũng, tiêu cực ở một số địa phương, đơn vị chưa được thực hiện thường xuyên, liên tục.
Quán triệt và vận dụng sáng tạo tư tưởng của Hồ Chí Minh, nhằm xây dựng, chỉnh đốn Đảng trong sạch vững mạnh là một trong những nhiệm vụ chủ yếu nhất của Đảng bộ tỉnh, nhất là trong bối cảnh tình hình khu vực và thế giới có những biến động lớn. Nhằm nâng cao hiệu quả công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng, trong thời gian tới, Đảng bộ tỉnh An Giang cần thực hiện tốt một số vấn đề sau:
Một là, tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác chính trị, tư tưởng. Nâng cao lập trường, bản lĩnh chính trị, trình độ, trí tuệ của cấp ủy, tổ chức đảng và cán bộ, đảng viên, trước hết là cán bộ lãnh đạo, quản lý chủ chốt các cấp. Đổi mới nội dung, phương thức, nâng cao tính chiến đấu, tính thuyết phục, hiệu quả của công tác tư tưởng, tạo sự thống nhất trong nội bộ, sự đồng thuận trong xã hội. Làm tốt công tác giáo dục chính trị, học tập nghị quyết, thường xuyên bồi dưỡng lý luận, cập nhật kiến thức cho cán bộ, đảng viên.
Hai là, đẩy mạnh đấu tranh, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, làm thất bại mọi âm mưu, hoạt động “diễn biến hòa bình”. Nâng cao hiệu quả nắm bắt, xử lý dư luận xã hội, kịp thời định hướng tuyên truyền, phản tuyên truyền, đấu tranh, ngăn chặn các thông tin, quan điểm sai trái, thù địch, nâng cao sức đề kháng trong cán bộ, đảng viên, đẩy lùi tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, các biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”.
Ba là, tiếp tục thực hiện tốt Chỉ thị số 05-CT/TW, Kết luận số 01-KL/TW của Bộ Chính trị gắn với Nghị quyết, Kết luận Hội nghị Trung ương 4 (khóa XI, XII, XIII) về xây dựng Đảng, các quy định về trách nhiệm nêu gương của cán bộ, đảng viên... Nâng cao nhận thức, hành động của cán bộ, đảng viên trong giữ gìn, tu dưỡng phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống và xây dựng đoàn kết nội bộ, thực hiện tốt các chủ trương, chính sách, nhất là nêu gương trong việc chấp hành chủ trương giải phóng mặt bằng, thu hồi đất, bồi thường, tái định cư... tạo sự lan tỏa tích cực trong hệ thống chính trị và nhân dân về khát vọng đổi mới, sáng tạo và ý tưởng đột phá cho sự phát triển của tỉnh.
Bốn là, tiếp tục xây dựng Đảng vững mạnh về tổ chức. Hoàn thiện việc sắp xếp tổ chức bộ máy trong hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Kịp thời sơ kết, tổng kết và nghiên cứu nhân rộng các mô hình thí điểm về sáp nhập tổ chức, nhất thể hóa chức danh lãnh đạo, quản lý chủ chốtgắn với ban hành các cơ chế, chính sách phù hợp với các quy định của Trung ương và yêu cầu thực tế địa phương nhằm nâng cao hiệu quả sắp xếp tổ chức bộ máy trong hệ thống chính trị.
Năm là, tập trung xây dựng đội ngũ cán bộ các cấp đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới. Đổi mới, nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác cán bộ, coi trọng khâu đánh giá cán bộ, công tác bảo vệ chính trị nội bộ. Tạo môi trường thuận lợi để cán bộ phát huy năng lực, sở trường, dám nghĩ, dám làm, đổi mới sáng tạo và cống hiến có hiệu quả. Phát hiện, quy hoạch, bồi dưỡng những đảng viên ưu tú, có triển vọng, chuẩn bị nguồn cán bộ chủ chốt các cấp; khắc phục tình trạng hụt hẫng cán bộ, nhất là cán bộ lãnh đạo, quản lý. Kiểm soát chặt chẽ quyền lực trong công tác cán bộ, chống lạm chức, lạm quyền, chạy chức, chạy quyền... Phát huy vai trò của nhân dân tham gia xây dựng đội ngũ cán bộ.
Sáu là, nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các loại hình tổ chức cơ sở đảng, phát huy tốt vai trò giáo dục, quản lý, kiểm tra, giám sát đảng viên, đổi mới nội dung, phương thức hoạt động, bám sát địa bàn dân cư, nắm bắt kịp thời diễn biến tư tưởng cán bộ, đảng viên và nhân dân, thực hiện tốt công tác chính trị tư tưởng. Tăng cường kiểm tra, giám sát, nâng cao chất lượng sinh hoạt chi bộ. Xây dựng đội ngũ đảng viên thật sự tiên phong, gương mẫu, gần dân, có trách nhiệm với dân, có bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức, có ý thức tổ chức kỷ luật và năng lực hoàn thành nhiệm vụ, có khát vọng vươn lên trong thực hiện nhiệm vụ chính trị, góp phần vào sự phát triển của địa phương.
Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng và chỉnh đốn Đảng có ý nghĩa vô cùng sâu sắc, là “cẩm nang” cho Đảng thực hành trong mỗi giai đoạn cách mạng. Trong giai đoạn hiện nay, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh đang đặt dân tộc ta, đất nước ta trước những cơ hội, vận hội, song cũng không ít khó khăn và thách thức gay gắt. Trước xu thế toàn cầu hóa và hội nhập quốc tế, hơn bao giờ hết, Đảng bộ tỉnh An Giang tiếp tục khẳng định năng lực lãnh đạo để ngang tầm với những đòi hỏi mới của địa phương, đất nước và thời đại. Do vậy, nhiệm vụ then chốt xây dựng Đảng càng được đặc biệt coi trọng ở cả các mặt: chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ nhằm làm cho Đảng thật sự trong sạch, vững mạnh, bản lĩnh, trí tuệ xứng đáng là người lãnh đạo, đầy tớ thật sự trung thành của nhân dân.
_________________
Ngày nhận bài: 30-5-2024; Ngày bình duyệt: 8-5-2025; Ngày duyệt đăng: 9-5-2025.
Email tác giả: hongoctruongtctag@gmail.com
(1) Hồ Chí Minh: Toàn tập, t.8, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, tr.279.
(2) Hồ Chí Minh: Toàn tập, t.5, Sđd, tr.292.
(3) ĐCSVN: Văn kiện Đảng toàn tập, t.47, Nxb Chính trị quốc gia, Hà Nội, 2006, tr.364 - 365.
(4), (5) ĐCSVN: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, t.I, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, tr.110, 111.
(6), (7) Đảng bộ tỉnh An Giang: Văn kiện Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XI, nhiệm kỳ 2020 - 2025, tr.57, 55.