Phát huy tính tiên phong, gương mẫu của cán bộ, đảng viên trường Đảng trong kỷ nguyên phát triển mới

TS HÀ VĂN LUYẾN
Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh
ThS NGUYỄN THỊ ÁNH TUYẾT
Trường Đào tạo cán bộ Lê Hồng Phong Thành phố Hà Nội

1. Mở đầu

Đất nước ta đang bước vào kỷ nguyên phát triển mới với những thời cơ, vận hội và thách thức đan xen, đặt ra yêu cầu ngày càng cao đối với công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng và chất lượng đội ngũ cán bộ. Trong bối cảnh đó, hệ thống Trường Đảng, với vị thế là “cái nôi” thực hiện “công việc gốc của Đảng”, mang một sứ mệnh đặc biệt quan trọng. Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Một tấm gương sống còn có giá trị hơn một trăm bài diễn văn tuyên truyền”⁽¹⁾. Lời dạy của Người khẳng định một chân lý: tính tiên phong, gương mẫu của đội ngũ cán bộ, đảng viên chính là yếu tố cốt lõi, là “sức mạnh mềm” tạo nên uy tín và năng lực lãnh đạo của Đảng, đặc biệt là tại “địa chỉ đỏ ươm trồng những phẩm chất tốt đẹp của người cộng sản, cái nôi để rèn luyện tính đảng, văn hóa đảng và bản lĩnh chính trị vững vàng cho cán bộ, đảng viên”⁽²⁾.

2. Nội dung

2. 1. Vai trò, sứ mệnh của người cán bộ, đảng viên Trường Đảng trong kỷ nguyên phát triển mới

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn nhắc nhở cán bộ, đảng viên phải nêu gương về đạo đức, nói phải đi đôi với làm. Người nhấn mạnh: “Trước mặt quần chúng, không phải ta cứ viết lên trán chữ “cộng sản” mà ta được họ yêu mến. Quần chúng chỉ quý mến những người có tư cách, đạo đức”⁽³⁾. Lời dạy của Người đã khái quát một cách sâu sắc bản chất của tính tiên phong, gương mẫu - không phải là một danh xưng, mà là một phẩm chất được tôi luyện, là uy tín được khẳng định bằng hành động thực tiễn. Tính tiên phong, gương mẫu là một trong những phẩm chất cốt lõi làm nên bản sắc người cán bộ, đảng viên Trường Đảng. Không giống như môi trường giáo dục thông thường, nơi cán bộ, giảng viên chủ yếu truyền đạt tri thức chuyên ngành, thì ở Trường Đảng, mỗi cán bộ, giảng viên vừa là người thầy về lý luận, vừa là người truyền lửa niềm tin chính trị, đạo đức cách mạng, phương pháp tư duy biện chứng khoa học cho lớp cán bộ kế cận. Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ rõ, Trường Đảng “là một trường học để đào tạo những chiến sĩ tiên tiến phấn đấu cho sự nghiệp của giai cấp vô sản”⁽⁴⁾. Tiên phong, gương mẫu không chỉ dừng ở việc chấp hành nghiêm kỷ luật của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước hay nêu cao ý thức chính trị, mà còn phải được hiện thực hóa sinh động trong ba phương diện đặc thù: tiên phong về tư duy - sắc bén về lý luận, mẫu mực về chuyên môn - đổi mới về phương pháp và chuẩn mực về đạo đức - tác phong.

Trước hết, tính tiên phong về tư duy và sắc bén về lý luận là yêu cầu hàng đầu đối với cán bộ, đảng viên Trường Đảng. Mỗi cán bộ, đảng viên Trường Đảng không chỉ là người truyền thụ tri thức mà trước hết phải là những chiến sĩ trên mặt trận tư tưởng, đi đầu trong việc bảo vệ, vận dụng và phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, lý luận về đường lối đổi mới. Tính tiên phong ở đây không phải là sự lặp lại những chân lý có sẵn, mà là năng lực “giải đáp kịp thời những vấn đề thực tiễn mới, phức tạp; dự báo các xu thế phát triển, những tình huống chiến lược phải xử lý”⁽⁵⁾. Điều này đòi hỏi mỗi cán bộ, đảng viên phải có bản lĩnh khoa học, dám dấn thân vào những vấn đề khó, phức tạp, những lĩnh vực mới, tích cực tham gia tổng kết thực tiễn, cung cấp luận cứ khoa học cho việc hoạch định đường lối, chủ trương của Đảng; đồng thời, chủ động tham gia xây dựng, tham mưu những chính sách chiến lược mang tầm quốc gia, góp phần cụ thể hóa Cương lĩnh, nghị quyết của Đảng vào cuộc sống.

Thứ hai, đó là sự mẫu mực về chuyên môn, đổi mới về phương pháp. Tính gương mẫu của người thầy Trường Đảng phải được thể hiện sống động qua chính hoạt động chuyên môn hằng ngày. Đó là tấm gương về tinh thần tự học, tự nghiên cứu không ngừng nghỉ, là sự miệt mài trên từng trang giáo án, công trình khoa học để mỗi bài giảng không chỉ là kiến thức sách vở mà còn là sự kết tinh của trí tuệ và thực tiễn. Sự mẫu mực ấy còn nằm ở nỗ lực kiên quyết khắc phục tình trạng “ngại học, lười học lý luận, học qua loa, đại khái, học kiểu “tráng men’”⁽⁶⁾ ngay từ trong chính phương pháp giảng dạy của mình. Người thầy phải tiên phong đổi mới phương pháp sư phạm, chuyển từ truyền thụ một chiều sang gợi mở, đối thoại, lấy người học làm trung tâm, gắn kết chặt chẽ giữa giảng đường và thực tiễn sinh động của đất nước.

Trong những năm qua, nhiều trường chính trị tỉnh, thành phố đã triển khai đổi mới dạy và học theo hướng chuyên đề hóa, tăng cường phương pháp tình huống, liên hệ thực tiễn địa phương. Một số cán bộ, đảng viên trẻ đã đảm nhận các đề tài nghiên cứu khoa học, tổ chức các diễn đàn học thuật, đưa lý luận chính trị đến gần hơn với thực tiễn. Việc tích cực triển khai Mô hình quản trị thông minh Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh chính là những biểu hiện cụ thể của tinh thần đổi mới này, nhằm đào tạo ra đội ngũ cán bộ không chỉ vững lý luận mà còn có tinh thần “Dám nghĩ; dám nói; dám làm; dám chịu trách nhiệm; dám đổi mới, sáng tạo; dám đương đầu khó khăn, thử thách và dám hành động vì lợi ích chung”⁽⁷⁾ trong thực hiện nhiệm vụ được giao.

Thứ ba, đó là sự chuẩn mực về đạo đức, tác phong, là hiện thân của văn hóa Trường Đảng. Đây là phương diện nền tảng, quyết định đến uy tín và sức cảm hóa của người cán bộ, đảng viên Trường Đảng. Hơn ai hết, mỗi cán bộ, đảng viên của Trường Đảng phải là tấm gương sáng về “cần, kiệm, liêm, chính, chí công, vô tư”, là biểu tượng của tinh thần “nói đi đôi với làm”. Sự gương mẫu về đạo đức không chỉ là giữ mình trong sạch, không tham nhũng, tiêu cực, mà còn là sự bao dung, độ lượng, chân thành trong ứng xử với đồng chí, đồng nghiệp, thực hành tự phê bình và phê bình theo phương châm “phê bình việc, chứ không phê bình người”. Trong bối cảnh toàn Đảng đẩy mạnh sắp xếp, tinh gọn bộ máy, thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp, sự gương mẫu của cán bộ, đảng viên Trường Đảng còn thể hiện ở tinh thần dám hy sinh lợi ích cá nhân, đặt lợi ích tập thể lên trên hết. Chính sự chuẩn mực trong từng lời nói, hành động, lối sống giản dị, chân thành sẽ tạo nên “văn hóa Trường Đảng” với những giá trị cao đẹp, Trường Đảng trở thành “địa chỉ đỏ” ươm trồng những phẩm chất tốt đẹp của người cộng sản, nơi học viên không chỉ học kiến thức mà còn được bồi đắp nhân cách và lý tưởng cách mạng.

2.2. Yêu cầu đối với cán bộ, đảng viên Trường Đảng trong phát huy vai trò tiên phong, gương mẫu

Thế giới đang trải qua những thay đổi nhanh chóng và khó dự đoán, bao gồm cả các vấn đề chính trị, kinh tế, xã hội và môi trường. Những biến động này tạo ra môi trường bất ổn, gia tăng các nguy cơ và thách thức an ninh, nhất là an ninh phi truyền thống. Do vậy, vai trò tiên phong, gương mẫu của cán bộ, đảng viên, nhất là những người làm công tác đào tạo, bồi dưỡng lý luận chính trị tại Trường Đảng càng trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết.

Cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư và quá trình hội nhập quốc tế sâu rộng vừa mang lại những thời cơ to lớn, vừa đặt ra những thách thức chưa từng có. Bước vào kỷ nguyên số, khi thế giới vận hành trên nền tảng công nghệ, trí tuệ nhân tạo (AI), Internet vạn vật (IoT) và dữ liệu lớn (Big Data), dòng chảy tri thức và sự giao thoa văn hóa diễn ra với tốc độ vũ bão. Bối cảnh này tạo ra một áp lực cạnh tranh gay gắt trên mọi lĩnh vực, từ kinh tế, chính trị đến văn hóa, xã hội. Đối với Việt Nam, đây là cơ hội để “đi tắt đón đầu”, rút ngắn khoảng cách phát triển, nhưng cũng là thách thức về nguy cơ tụt hậu, về khả năng tự chủ và bảo vệ bản sắc văn hóa dân tộc.

Trong bối cảnh đó, đội ngũ cán bộ, đảng viên Trường Đảng - những người trực tiếp đào tạo, bồi dưỡng thế hệ cán bộ lãnh đạo, quản lý cho đất nước - phải tiên phong trong việc tiếp cận, làm chủ và ứng dụng công nghệ, đổi mới tư duy để bắt kịp với xu thế của thời đại. Yêu cầu mới đòi hỏi mỗi cán bộ, đảng viên Trường Đảng phải biết ứng dụng AI để phân tích, dự báo các xu hướng kinh tế - xã hội, sử dụng các công cụ phân tích dữ liệu lớn để minh họa cho những luận điểm về quản trị công, hay xây dựng các bài giảng trực tuyến tương tác (e-learning) hiện đại, nâng cao hiệu quả đào tạo, bồi dưỡng.

Hơn nữa, vai trò tiên phong còn thể hiện trong nghiên cứu khoa học và phát triển lý luận. Đại hội XIII của Đảng nhấn mạnh: “Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ tư duy, xây dựng, hoàn thiện đồng bộ thể chế phát triển bền vững... khơi dậy mọi tiềm năng và nguồn lực, tạo động lực mới cho sự phát triển nhanh và bền vững đất nước”⁽⁸⁾. Cán bộ, đảng viên Trường Đảng phải là lực lượng đi đầu trong việc nghiên cứu các vấn đề lý luận mới nảy sinh từ thực tiễn Cách mạng công nghiệp lần thứ tư như: kinh tế số, xã hội số, chính phủ số, đạo đức trong kỷ nguyên AI, an ninh mạng, tác động của mạng xã hội đến cấu trúc xã hội và ổn định chính trị, “làm rõ về tư bản hiện đại, về lực lượng sản xuất mới, quan hệ sản xuất và phương thức sản xuất số”⁽⁹⁾... Kết quả của những công trình nghiên cứu này sẽ cung cấp luận cứ khoa học cho Đảng và Nhà nước hoạch định đường lối, chính sách phù hợp, đồng thời trang bị cho học viên một hệ thống lý luận cập nhật, gắn liền với thực tiễn cuộc sống, đủ sức giải quyết những vấn đề phức tạp của đời sống chính trị.

Bước vào kỷ nguyên phát triển mới của đất nước, đặt ra những yêu cầu ngày càng cao với đội ngũ cán bộ, đảng viên Trường Đảng trong phát huy vai trò tiền phong, gương mẫu của mình:

Một là, tiên phong trong việc tiếp cận, làm chủ và ứng dụng công nghệ, đổi mới tư duy. Trong kỷ nguyên số, khi thế giới vận hành trên nền tảng công nghệ, trí tuệ nhân tạo (AI) và kết nối vạn vật, dòng chảy tri thức và sự giao thoa văn hóa diễn ra mạnh mẽ hơn bao giờ hết. Điều này đòi hỏi người cán bộ, đảng viên Trường Đảng phải là những người đi đầu trong việc tiếp cận, làm chủ và ứng dụng công nghệ, đổi mới tư duy để bắt kịp với những tiến bộ của thời đại, vận dụng vào công tác giảng dạy, nghiên cứu, phát triển lý luận. Đồng thời, đội ngũ cán bộ, giảng viên Trường Đảng phải gương mẫu trong việc xây dựng và vận hành một môi trường giáo dục hiện đại, nơi tri thức lý luận được kết nối thông suốt với thực tiễn quản trị quốc gia và hội nhập quốc tế. Sự gương mẫu này không chỉ thể hiện qua việc sử dụng công nghệ mà còn ở tư duy mở, sẵn sàng học hỏi và thử nghiệm những cái mới.

Hai là, gương mẫu trong công cuộc xây dựng, chỉnh đốn Đảng, phòng, chống suy thoái, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa”. Nghị quyết Trung ương 4 khóa XII và XIII đã chỉ rõ những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ Đảng. Trường Đảng lan tỏa những giá trị cốt lõi của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, là nơi rèn luyện đạo đức cách mạng cho đội ngũ cán bộ để phòng, chống những biểu hiện tiêu cực này. Do đó, mỗi cán bộ, đảng viên Trường Đảng phải là một tấm gương mẫu mực về phẩm chất chính trị, đạo đức, lối sống, phải thể hiện sự kiên định về tư tưởng, tuyệt đối trung thành với Đảng và lợi ích quốc gia, dân tộc, “nêu cao danh dự của cán bộ, đảng viên Trường Đảng”⁽¹⁰⁾. Mỗi cán bộ, đảng viên phải thực sự liêm khiết, trung thực, không ngừng học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh. Chỉ khi mỗi tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên Trường Đảng thực sự là một hình mẫu về công tác xây dựng Đảng, thì những bài giảng mới có sức thuyết phục, góp phần củng cố niềm tin và tạo ra sức đề kháng mạnh mẽ cho học viên trước những biểu hiện suy thoái. Sự gương mẫu này còn thể hiện ở việc nghiêm túc tự phê bình và phê bình, dũng cảm nhìn thẳng vào những hạn chế, khuyết điểm để khắc phục, hoàn thiện bản thân và tập thể.

Ba là, tiên phong và gương mẫu trong cuộc đấu tranh tư tưởng trên không gian mạng và ứng phó với các thách thức an ninh phi truyền thống. Hiện nay, các thế lực thù đã địch lợi dụng sự phát triển của internet và mạng xã hội để chống phá quyết liệt nền tảng tư tưởng của Đảng. Cùng với đó, các vấn đề an ninh phi truyền thống như biến đổi khí hậu, dịch bệnh, an ninh năng lượng, lương thực... đang đặt ra những bài toán vô cùng phức tạp. Trong tình hình đó, mỗi cán bộ, đảng viên Trường Đảng phải là một chiến sĩ tiên phong trên mặt trận tư tưởng, là lực lượng nòng cốt thực hiện Nghị quyết số 35-NQ/TW của Bộ Chính trị về tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trong tình hình mới. Đội ngũ cán bộ, đảng viên phải có khả năng nhận diện thông tin độc hại, viết bài đấu tranh phản bác, chủ động lan tỏa thông tin tích cực, góp phần định hướng dư luận xã hội, củng cố trận địa tư tưởng của Đảng. Đồng thời, đội ngũ cán bộ, đảng viên Trường Đảng cần trang bị cho học viên năng lực ứng phó hiệu quả với những thách thức phức tạp của thời đại, giúp học viên có tư duy phản biện, khả năng phân tích đa chiều và giải quyết vấn đề trong bối cảnh đầy biến động hiện nay.

2. 3. Giải pháp phát huy tính tiên phong, gương mẫu của đội ngũ cán bộ, đảng viên Trường Đảng trong kỷ nguyên phát triển mới

Một là, tăng cường giáo dục lý luận chính trị và đạo đức cách mạng.

Trước hết, tiếp tục tăng cường công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, không chỉ dừng ở việc quán triệt các nghị quyết mà phải đi vào chiều sâu, bồi đắp lý tưởng cách mạng, làm cho mỗi cán bộ, đảng viên thấm nhuần sâu sắc sứ mệnh cao cả của mình. Mục tiêu là chuyển hóa việc nêu gương từ một yêu cầu bắt buộc thành nhu cầu tự thân, tự giác, thành danh dự và trách nhiệm của người thầy Trường Đảng. Việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh phải được thực hiện một cách thực chất, gắn với việc “tự soi, tự sửa” hằng ngày, kiên quyết chống chủ nghĩa cá nhân, cơ hội. Hồ Chí Minh từng căn dặn: “Cũng như sông thì có nguồn mới có nước, không có nguồn thì sông cạn. Cây phải có gốc, không có gốc thì cây héo. Người cách mạng phải có đạo đức, không có đạo đức thì dù tài giỏi mấy cũng không lãnh đạo được nhân dân”⁽¹¹⁾.

Để làm sâu sắc hơn nữa nhận thức về sứ mệnh người thầy Trường Đảng, cần thường xuyên tổ chức các diễn đàn, hội thảo khoa học, sinh hoạt chuyên đề. Các chủ đề sinh hoạt cần bám sát thực tiễn, những vấn đề thời sự của đất nước và quốc tế, như: tác động của Cách mạng công nghiệp lần thứ tư đến lý luận chính trị, những thách thức mới trong công tác xây dựng Đảng.... Những diễn đàn này tạo môi trường học thuật nghiêm túc, giúp cán bộ, đảng viên củng cố lập trường, rèn luyện bản lĩnh và thống nhất nhận thức, hành động trong việc thực hiện nhiệm vụ chính trị. Đây cũng là cách giúp đội ngũ cán bộ, đảng viên Trường Đảng giữ vững “gốc” lý luận và tiếp thu những tri thức mới.

Hai là, không ngừng đổi mới, nâng cao toàn diện năng lực chuyên môn và phương pháp làm việc

Tính tiên phong, gương mẫu phải được thể hiện bằng năng lực thực chất, bằng hiệu quả công việc. Hồ Chí Minh nhấn mạnh: “muốn huấn luyện thợ rèn, thợ nguội thì người huấn luyện phải thạo nghề rèn, nghề nguội. Người huấn luyện của Đoàn thể phải làm kiểu mẫu về mọi mặt: tư tưởng, đạo đức, lối làm việc”⁽¹²⁾. Mỗi cán bộ, giảng viên của Trường Đảng phải giỏi về chuyên môn, nghiệp vụ, phải là tấm gương về tư tưởng, đạo đức, tác phong để học viên học tập, làm theo. Do đó, cần xây dựng chiến lược đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, đảng viên một cách bài bản, dài hạn, gắn chặt lý luận với thực tiễn. “Người huấn luyện phải học thêm mãi thì mới làm được công việc huấn luyện của mình. V.I.Lênin khuyên chúng ta: “Học, học nữa, học mãi”. Mỗi người đều phải ghi nhớ và thực hành điều đó, những người huấn luyện lại càng phải ghi nhớ hơn ai hết. Người huấn luyện nào tự cho là mình đã biết đủ cả rồi, thì người đó dốt nhất”⁽¹³⁾. Tăng cường thực hiện luân chuyển, cử cán bộ, đảng viên đi nghiên cứu thực tế dài hạn tại các địa phương, bộ, ngành để tích lũy kinh nghiệm, khắc phục tình trạng lý luận xa rời thực tiễn.

Khuyến khích, tạo điều kiện để cán bộ, đảng viên tiên phong “nghiên cứu những vấn đề mới nảy sinh trong lý luận, thực tiễn, phục vụ kịp thời sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng”⁽¹⁴⁾, những vấn đề có tính chiến lược, như “tổng kết 100 năm Đảng lãnh đạo cách mạng Việt Nam; 40 năm thực hiện Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ năm 1991, và đóng góp thiết thực, mạnh mẽ cho việc xây dựng hệ thống lý luận hoàn chỉnh, khoa học và hiện đại về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của Việt trong tiến trình kỷ niệm 100 năm lập nước”⁽¹⁵⁾. Có cơ chế động viên, khen thưởng xứng đáng cho các công trình nghiên cứu khoa học có giá trị. Đặc biệt, thúc đẩy mạnh mẽ việc ứng dụng công nghệ trong giảng dạy và nghiên cứu, đẩy nhanh tiến độ xây dựng “Mô hình quản trị thông minh Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh” và các mô hình trường chính trị số, giúp cán bộ, đảng viên đổi mới phương pháp sư phạm, nâng cao chất lượng bài giảng và bắt kịp xu thế của thời đại.

Ba là, kiến tạo môi trường sư phạm mẫu mực, đề cao kỷ cương và tinh thần tự rèn luyện

Môi trường làm việc có tác động trực tiếp đến việc hình thành và phát huy phẩm chất của mỗi cá nhân. Vì vậy, giải pháp trọng tâm là phải xây dựng và thực hành các giá trị cốt lõi của “Văn hóa Trường Đảng”. Đó là văn hóa kiên định, kỷ cương, dân chủ, đoàn kết, nêu gương, nơi kỷ luật, kỷ cương được siết chặt nhưng tinh thần dân chủ, sáng tạo luôn được đề cao. Một môi trường kỷ cương, nhân văn, khoa học, giàu tính đảng sẽ là mảnh đất màu mỡ để ươm trồng những phẩm chất tốt đẹp.

Để làm được điều đó, cần phát huy mạnh mẽ vai trò hạt nhân chính trị của tổ chức đảng, vai trò của các tổ chức đoàn thể và cơ chế giám sát đa chiều. Tổ chức đảng phải thực sự là nơi rèn luyện tính đảng, nâng cao chất lượng sinh hoạt, thực hiện nghiêm túc mô hình “chi bộ bốn tốt”, đảng bộ cơ sở bốn tốt”. Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát và đặc biệt là sự giám sát, góp ý của học viên cần được thực hiện thường xuyên, thực chất, hiệu quả. Quan trọng hơn cả, phải đề cao vũ khí tự phê bình và phê bình với tinh thần xây dựng, trên cơ sở tình đồng chí thương yêu lẫn nhau. Văn kiện Đại hội XII đã khẳng định “…thực hiện nghiêm túc, có hiệu quả việc tự phê bình, phê bình…”⁽¹⁶⁾, đây cũng chính là “thứ vũ khí sắc bén nhất”, là cách tốt nhất để củng cố và phát triển sự đoàn kết và thống nhất của Trường Đảng theo tư tưởng Hồ Chí Minh. Mỗi cán bộ, đảng viên Trường Đảng phải thực hành phê bình theo phương châm “phê bình việc, chứ không phê bình người”, thẳng thắn chỉ ra khuyết điểm để giúp nhau cùng tiến bộ, chống các biểu hiện nể nang, né tránh, “dĩ hòa vi quý”, “thực hiện nghiêm túc, quyết liệt các quy định của Đảng về chuẩn mực đạo đức cách mạng của cán bộ, đảng viên gắn với văn hóa Trường Đảng và trách nhiệm nêu gương, nhất là cấp ủy và người đứng đầu”⁽¹⁷⁾.

Bốn là, hoàn thiện cơ chế để tạo động lực và xác định trách nhiệm với mỗi cán bộ, đảng viên.

Để tính tiên phong, gương mẫu được phát huy bền vững, cần có những đòn bẩy từ cơ chế. Tiếp tục nghiên cứu, bổ sung các chính sách đãi ngộ đặc thù để thu hút, giữ chân và phát huy tài năng của đội ngũ cán bộ, đảng viên, chuyên gia đầu ngành trong lĩnh vực lý luận chính trị, tránh tình trạng “chảy máu chất xám”.

Xây dựng bộ tiêu chí đánh giá cán bộ, đảng viên Trường Đảng một cách khoa học, cụ thể, trong đó lượng hóa các tiêu chí về tính tiên phong, gương mẫu. Thay vì những đánh giá định tính chung chung, cần xác định rõ các chỉ số như: số lượng, chất lượng công trình khoa học giải quyết vấn đề thực tiễn; mức độ đổi mới phương pháp giảng dạy được học viên ghi nhận; số lượng bài viết đấu tranh, phản bác hiệu quả trên không gian mạng; mức độ hoàn thành nhiệm vụ khó, nhiệm vụ mới được giao...

Gắn kết quả thực hiện trách nhiệm nêu gương với công tác quy hoạch, bổ nhiệm, khen thưởng, kỷ luật một cách chặt chẽ. Ai làm tốt, thực sự gương mẫu, có uy tín, được tập thể và học viên tín nhiệm thì phải được ghi nhận, khen thưởng, tạo điều kiện phát triển. Ngược lại, cá nhân có biểu hiện suy thoái, thiếu gương mẫu, không hoàn thành nhiệm vụ phải được xử lý nghiêm minh, kịp thời. Đây chính là cách làm hiệu quả nhất để xác lập trách nhiệm rõ ràng, tạo động lực cho cái tốt nảy nở và ngăn chặn, đẩy lùi những biểu hiện tiêu cực, góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên Trường Đảng xứng đáng là những “người thầy của cán bộ”, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp cách mạng trong giai đoạn mới.

3. Kết luận

Phát huy tính tiên phong, gương mẫu của đội ngũ cán bộ, đảng viên Trường Đảng không chỉ là yêu cầu về đạo đức chính trị mà còn là nhiệm vụ chiến lược, then chốt, quyết định trực tiếp đến chất lượng đào tạo cán bộ - tức “công việc gốc của Đảng” như Chủ tịch Hồ Chí Minh từng căn dặn. Đây là trách nhiệm chung của hệ thống chính trị, nhưng trước hết và quan trọng nhất là ý thức tự giác, danh dự và khát vọng cống hiến của mỗi cá nhân. Mỗi cán bộ, đảng viên Trường Đảng phải luôn nỗ lực để xứng đáng với sứ mệnh “người thầy của cán bộ”, là tấm gương về trí tuệ, bản lĩnh và đạo đức. Đồng thời, kiến nghị Đảng, Nhà nước tiếp tục ban hành cơ chế, chính sách đặc thù để bảo đảm đội ngũ này “gương mẫu về chính trị, tư tưởng, đạo đức cách mạng, lối sống, tác phong, xứng đáng là những chiến sĩ tiên phong trên mặt trận tư tưởng, lý luận của Đảng”⁽¹⁸⁾.

_________________

Ngày nhận bài: 5-7-2025; Ngày bình duyệt: 9 -7-2025; Ngày duyệt đăng: 18-7-2025.

Email tác giả: havanluyen@gmail.com

(1) Hồ Chí Minh: Toàn tập, t.1, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2011, tr.284.

(2) Bộ Chính trị: Thông báo Kết luận số 46-TB/TW ngày 18-10-2024 của Bộ Chính trị về Chiến lược phát triển Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, Hà Nội, tr.2.

(3), (12), (13) Hồ Chí Minh: Toàn tập, t.6, Sđd, tr.16, 356, 357.

(4) Hồ Chí Minh: Toàn tập, t.11, Sđd, tr.95.

(5), (6), (7), (15) Toàn văn Bài phát biểu của Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm tại Lễ kỷ niệm 75 năm Ngày truyền thống Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, https://cand.com.vn, ngày 17-9-2024.

(8) ĐCSVN: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, t.I, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2021, tr.114.

(9), (10), (14), (17) Ban Chấp hành Đảng bộ Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh: Dự thảo Báo cáo chính trị trình Đại hội đại biểu Đảng bộ Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh lần thứ XV, nhiệm kỳ 2025-2030, Hà Nội, 2025, tr.20, 23, 21.

(11) Hồ Chí Minh: Toàn tập, t.5, Sđd, tr.292.

(16) ĐCSVN: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII, Nxb Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội, 2016, tr.325, tr.182, 184.

(18) Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh: Đề án số 453-ĐA/HVCTQG ngày 21-10-2024 của Giám đốc Học viện về Chiến lược phát triển Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, Hà Nội, 2024, tr.21.