Tham dự hội thảo có các đồng chí: GS, TS Nguyễn Xuân Thắng, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh; đồng chí Ngô Thị Thanh Hằng, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội; đồng chí Nguyễn Đình Khang, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Hà Nam; Đồng chí Lê Mạnh Hùng, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương; dại diện các tỉnh, thành phố Hà Nội, Hải Phòng, Phú Thọ, Quảng Ninh; đại diện lãnh đạo một số Vụ, Viện của Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh và Ban Tuyên giáo Trung ương; đại diện các sở, ban, ngành, đoàn thể, các huyện, thành phố thuộc tỉnh Hà Nam; đại diện gia đình, dòng họ đồng chí Lương Khánh Thiện; đông đảo các nhà khoa học, nhà nghiên cứu; các cơ quan thông tấn báo chí Trung ương và địa phương tới dự và đưa tin.

Đồng chí Lương Khánh Thiện sinh ngày 13-10-1903 trong một gia đình nhà nho nghèo, ở xã Mễ Tràng, huyện Thanh Liêm, tỉnh Hà Nam (nay thuộc Thành phố Phủ Lý, tỉnh Hà Nam); là chiến sĩ cộng sản kiên trung, cán bộ lãnh đạo tiền bối tiêu biểu của Đảng và cách mạng Việt Nam. Năm 1923, đồng chí bắt đầu tham gia hoạt động cách mạng; Năm 1927, đồng chí được kết nạp vào Hội Việt Nam Cách mạng Thanh niên và  hoạt động tích cực trong phong trào công nhân; Tháng 4-1929, đồng chí được kết nạp vào Chi bộ cộng sản ở Hải Phòng và được phân công phụ trách phong trào công nhân nhà máy Chai ở Hải Phòng.  Tháng 6/1929, đồng chí bị địch bắt, lúc đầu bị xử 2 năm tù giam và 5 năm quản thúc, sau đó tại phiên Tòa Đề hình tỉnh Kiến An (ngày 29/1/1931), đồng chí bị xử án “khổ sai chung thân”,  đày đi biệt xứ ở nhà tù Côn Đảo (7/1931). Sau khi ra tù (tháng 9-1936), đồng chí đã liên hệ với tổ chức Đảng ở Hà Nội và tiếp tục hoạt động cách mạng. Cuối năm 1936, đồng chí Lương Khánh Thiện cùng với một số “cựu tù chính trị” thành lập ra “Ủy ban sáng kiến” thực chất là tái lập Xứ ủy Bắc Kỳ. Tháng 3-1937, tại Hội nghị Xứ ủy Bắc Kỳ, đồng chí Lương Khánh Thiện được tín nhiệm bầu vào Xứ ủy, được cử làm Bí thư Xứ ủy lâm thời Bắc Kỳ, kiêm Bí thư Thành ủy Hà Nội và đảm nhiệm cương vị này từ tháng 3 đến tháng 9 - 1937.  Từ tháng 1 – 9/1939, đồng chí là ủy viên thường vụ Xứ ủy Bắc Kỳ, thực hiện nhiệm vụ Bí thư Xứ ủy Bắc Kỳ.

Tháng 9- 1939, đồng chí được cử đi chỉ đạo xây dựng căn cứ bí mật (An toàn khu dự phòng) của Xứ ủy ở Phú Thọ. Tại đây, đồng chí chỉ đạo thành lập 3 trong 4 chi bộ đầu tiên của tỉnh Phú Thọ, đồng thời thay mặt Thường vụ Xứ ủy thành lập Ban cán sự lâm thời tỉnh Phú Thọ. Cuối tháng 9, đầu tháng 10-1940, đồng chí được phân công làm Bí thư Liên tỉnh B (gồm: Hải Phòng, Quảng Yên, Hòn Gai, Hải Dương, Hưng Yên, Kiến An) và trực tiếp làm Bí thư Thành ủy Hải Phòng.

Ngày 18-1-1941, đồng chí Lương Khánh Thiện bị địch bắt tại Hải Phòng, sau đó đưa về giam giữ tại Hỏa Lò (Hà Nội). Ngày 1-9-1941, đồng chí Lương Khánh Thiện bị thực dân Pháp xử bắn tại Kiến An, Hải Phòng.

Phát biểu đề dẫn Hội thảo, GS, TS Nguyễn Xuân Thắng khẳng định, Hội thảo là dịp để chúng ta nghiên cứu, hiểu kỹ hơn về thân thế, cuộc đời và sự nghiệp hoạt động cách mạng vẻ vang của đồng chí Lương Khánh Thiện - nhà lãnh đạo tài năng của Đảng, người chiến sĩ cộng sản kiên trung đã hiến dâng trọn đời mình cho sự nghiệp cách mạng giải phóng dân tộc và hạnh phúc của nhân dân. Báo cáo đã nêu bật cuộc đời, sự nghiệp hoạt động cách mạng và cống hiến của đồng chí Lương Khánh Thiện. Hy sinh lúc 38 tuổi đời, những cống hiến to lớn của đồng chí Lương Khánh Thiện cho sự nghiệp cách mạng Việt Nam vẫn luôn còn mãi, được các thế hệ đi sau kế thừa, phát huy và khắc ghi trong lòng dân tộc Việt Nam.

Trong bài phát biểu tại Hội thảo, đồng chí Nguyễn Đình Khang, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy Hà Nam, đã góp phần làm rõ ảnh hưởng của quê hương, gia đình tới sự hình thành nhân cách và chí hướng cách mạng của đồng chí Lương Khánh Thiện. Đồng thời, cũng nêu bật những ảnh hưởng của đồng chí đối với phong trào cách mạng Hà Nam, tấm gương cống hiến, hy sinh của đồng chí đối với các thế hệ người Hà Nam trong chặng đường giải phóng dân tộc, đấu tranh bảo vệ Tổ quốc, xây dựng quê hương đất nước. 

Thay mặt Đảng bộ và nhân dân thủ đô, đồng chí  Ngô Thị Thanh Hằng Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội khẳng định đối với Thủ đô Hà Nội, đồng chí Lương Khánh Thiện là người cán bộ lãnh đạo chủ chốt gương mẫu, trí tuệ, sáng tạo và có những đóng góp rất quan trọng đối với phong trào cách mạng của Thủ đô, thời kỳ từ năm 1936 đến năm 1941, chuẩn bị cho Tổng khởi nghĩa Cách mạng Tháng Tám năm 1945.

Với 40 tham luận và các ý kiến phát biểu tại Hội thảo, từ nhiều góc độ khác nhau, Hội thảo đã tập trung làm rõ tác động của truyền thống dân tộc, quê hương, gia đình đối với sự hình thành nhân cách và lý tưởng cách mạng của đồng chí Lương Khánh Thiện, người cộng sản kiên trung. Các tham luận và báo cáo đều thống nhất khẳng định, Lương Khánh Thiện là tấm gương tiêu biểu về tinh thần tự học tập, rèn luyện, phấn đấu, trưởng thành trong thực tiễn đấu tranh cách mạng.Đồng chí Lương Khánh Thiện còn là người cán bộ lãnh đạo tài năng, sáng tạo của Đảng; người cộng sản kiên trung bất khuất. Di sản cuộc đời và sự nghiệp của đồng chí Lương Khánh Thiện sẽ tiếp tục là nguồn cổ vũ, động viên cho Đảng bộ và nhân dân tỉnh Hà Nam thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng Hà Nam ngày càng giàu mạnh.

Hội thảo là hoạt động có ý nghĩa thiết thực kỷ niệm 115 năm Ngày sinh đồng chí Lương Khánh Thiện, đồng thời góp phần cổ vũ, động viên toàn Đảng, toàn dân phấn đấu thực hiện thắng lợi nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa hiện nay.

TS Trần Thị Huyền

Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh