Một dấu ấn lớn trong công tác tư tưởng nhiệm kỳ 2010 - 2015 của Đảng bộ tỉnh, đó là việc Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành Đề án số 07-ĐA/TU về “Nâng cao tính gương mẫu, chống tư tưởng bảo thủ, trông chờ, ỷ lại trong cán bộ, đảng viên”. Đề án thực sự tạo ra luồng gió mới trong nhận thức, tư duy và hành động của hệ thống chính trị, tạo sức lan tỏa trong cán bộ và nhân dân khi thực hiện nghị quyết của các cấp. Nghệ An trở thành một trong những đảng bộ đi đầu trong thực hiện tốt Nghị quyết Trung ương 4 (khoá XI) gắn với học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, xứng đáng với niềm tự hào là quê hương Chủ tịch Hồ Chí Minh. Trong những kết quả đạt được đó, công tác giáo dục rèn luyện đội ngũ cán bộ, đảng viên, phát huy vai trò của người đứng đầu; chống tư tưởng bảo thủ, trông chờ, ỷ lại được toàn Đảng bộ đặc biệt quan tâm.

1. Công tác tuyên truyền tiền phong, gương mẫu; phê phán những tư tưởng bảo thủ, trông chờ, ỷ lại trong cán bộ, đảng viên

Trong thời gian qua, Đảng bộ đã làm tốt công tác tuyên truyền, biểu dương những tấm gương sáng, đề cao tính tiền phong, gương mẫu; phê phán tư tưởng bảo thủ, trông chờ, ỷ lại trong cán bộ, đảng viên; nâng cao nhận thức cho các cấp ủy, cán bộ đảng viên, nhất là cán bộ lãnh đạo chủ chốt các cấp, tính tiền phong, gương mẫu trong thực hiện nhiệm vụ chính trị và xây dựng Đảng. Nêu cao tư tưởng, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, nói đi đôi với làm; từng bước khắc phục tư tưởng bảo thủ, trông chờ, ỷ lại trong cán bộ, đảng viên.

Nâng cao nhận thức của cán bộ, đảng viên về tiềm năng, lợi thế của tỉnh; đổi mới tư duy, thực sự cầu thị, phát huy nội lực (trí tuệ, nguồn nhân lực, vốn, tài nguyên...); không tự ti trước khó khăn đang gặp phải; đoàn kết, chủ động, sáng tạo để đưa Nghệ An trở thành tỉnh khá trong khu vực phía Bắc.

Chú trọng tuyên truyền, biểu dương các điển hình, nhân tố mới, gương “người tốt, việc tốt” trong phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng an ninh và xây dựng Đảng... Đồng thời đấu tranh, phê phán, nhắc nhở những cán bộ, đảng viên và quần chúng thiếu gương mẫu, những biểu hiện suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, có tư tưởng bảo thủ, trông chờ, ỷ lại.

2. Bồi dưỡng, giáo dục ý thức gương mẫu; chống tư tưởng bảo thủ, trông chờ, ỷ lại gắn với việc học tập và làm theo tư tưởng, tấm gương đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh

Thực hiện Chỉ thị 03-CT/TW ngày 14-5-2011 của Bộ Chính trị về tiếp tục đẩy mạnh việc Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, Tỉnh ủy đã tập trung triển khai chặt chẽ, chu đáo từ việc thành lập bộ phận giúp việc, bộ phận chuyên trách, quy chế làm việc đến xây dựng kế hoạch, hướng dẫn để triển khai sâu rộng đến tất cả các tổ chức cơ sở Đảng, đến toàn thể đảng viên và nhân dân.

Hằng năm, các đơn vị đều xây dựng các tiêu chí, chuẩn mực đạo đức trong thực hiện nhiệm vụ công tác và trong giao tiếp với nhân dân, gần 100% đảng viên viết bản đăng ký làm theo để thông qua tập thể chi bộ nơi sinh hoạt theo dõi, góp ý.

Phát huy những thành quả đạt được từ thực hiện Chỉ thị 06-CT/TW, qua gần 5 năm triển khai thực hiện Chỉ thị 03-CT/TW trên địa bàn toàn tỉnh, việchọc tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minhđã đi vào chiều sâu, có sức lan tỏa trong cán bộ, đảng viên, đã trở thành sinh hoạt thường xuyên của tổ chức Đảng, chính quyền, đoàn thể cơ sở với những cách làm sáng tạo, phù hợp với điều kiện của ngành, địa phương để thực hiện Quy định về những điều đảng viên không được làm, Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”. Trong 4 năm thực hiện Chỉ thị đã có 2.226 tập thể và 4.152 cá nhân được biểu dương, khen thưởng; nhiều phong trào, gương người tốt, việc tốt được nhân rộng và áp dụng có hiệu quả⁽¹⁾.

Phần lớn cán bộ chủ chốt, người đứng đầu các đơn vị, địa phương và đảng viên đã thể hiện trách nhiệm, tự giác nêu gương trước nhân dân theo Quy định 101-QĐ/TW của Ban Bí thư, thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao và hoàn thành tốt nhiệm vụ; gương mẫu phát huy trách nhiệm cá nhân trước tập thể; ý thức tổ chức, kỷ luật; có lối sống, tác phong công tác và tác phong sinh hoạt chuẩn mực.

3. Thực hiện nghiêm túc và có hiệu quả Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”

Thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức triển khai một cách quyết liệt; cấp trên làm gương cho cấp dưới, kết hợp chặt chẽ giữa “xây” và “chống”, tập trung vào giải quyết ba vấn đề cấp bách mà Nghị quyết đã xác định.

Việc kiểm điểm tập thể và cá nhân ban thường vụ cấp ủy, tập thể lãnh đạo các cấp được tiến hành nghiêm túc, chặt chẽ.

Sau kiểm điểm, các sở, ban, ngành, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể cấp tỉnh đề ra được 274 việc. Các huyện, thành, thị, đảng ủy trực thuộc đã đề ra 206 việc được xác định là “cần làm ngay”. Đến hết năm 2014, đã thực hiện được 398 việc (82,9%), những việc còn lại đang trong quá trình xử lý. Bên cạnh đó, các sở, ban, ngành, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể cấp tỉnh xác định có 744 nội dung yếu kém, khuyết điểm; các huyện, thành, thị, đảng ủy trực thuộc xác định 505 khuyết điểm theo 3 nội dung của Nghị quyết. Đến hết năm 2014, toàn tỉnh đã khắc phục 678 khuyết điểm (54,3%), còn 571 nội dung, phần lớn đang trong quá trình khắc phục⁽²⁾.

Ở cấp tỉnh, Ban Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Chỉ thị số 11 về việc lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện 9 việc cần làm ngay sau kiểm điểm, tự phê bình và phê bình. Các tổ chức đảng bám sát các nội dung theo ngành, lĩnh vực mình phụ trách để có giải pháp triển khai thực hiện. Các nội dung đề ra tại Chỉ thị số 11 đã cơ bản được thực hiện, cụ thể như: Ban Cán sự đảng UBND tỉnh chỉ đạo UBND tỉnh chấn chỉnh việc cấp phép, quản lý hoạt động khoáng sản, xử lý kiên quyết, triệt để, nghiêm khắc các vi phạm. Soát xét lại các dự án đầu tư có sử dụng đất nhưng không triển khai hoặc không có năng lực triển khai, chuyển đổi mục đích sử dụng không phù hợp quy hoạch, nhất là những dự án sử dụng đất trong đô thị để kiên quyết xử lý. Rà soát, giải quyết 6 vụ việc nổi cộm, bức xúc, kéo dài được dư luận quan tâm...

Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành “Quy chế tiếp xúc, đối thoại với nhân dân”. Từ cuối năm 2013 và trong năm 2014, cấp tỉnh và huyện tổ chức 126 cuộc, cấp cơ sở tổ chức 719 cuộc tiếp xúc, đối thoại với nhân dân. Qua đó, cấp ủy các cấp và các ban, ngành đã kịp thời nắm bắt được tâm tư, nguyện vọng chính đáng và những bức xúc của nhân dân để có hướng giải quyết. Ngoài ra, Ban Thường vụ Tỉnh ủy định kỳ 6 tháng 1 lần tổ chức giao ban, kiểm tra kết quả thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 gắn với thực hiện Chỉ thị số 03-CT/TW của Bộ Chính trị tại 4 cụm. Thành lập các đoàn giám sát việc thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 tại 15 đảng bộ và vai trò đảng viên là người đứng đầu tại 8 sở, ban, ngành cấp tỉnh. Chỉ đạo sơ kết 1 năm, 2 năm thực hiện Nghị quyết Trung ương 4; gắn việc rà soát, đánh giá kết quả thực hiện với công tác kiểm điểm, tổng kết hằng năm.

Thực hiện Nghị quyết Trung ương 4, các tổ chức đảng đấu tranh có hiệu quả với những suy thoái về đạo đức, lối sống, có tác dụng giáo dục, răn đe, cảnh tỉnh với nhiều cá nhân; làm cho tập thể lãnh đạo các cấp đoàn kết hơn, cùng nhau khắc phục kịp thời những hạn chế, yếu kém, khuyết điểm, góp phần củng cố niềm tin của nhân dân đối với cán bộ, đối với Đảng. Phát huy tốt vai trò nêu gương, gương mẫu; chống tư tưởng bảo thủ, trông chờ, ỷ lại của cán bộ, đảng viên.

4. Nâng cao trách nhiệm của cán bộ, đảng viên trong thực hiện kỷ luật, kỷ cương hành chính

Thực hiện Chỉ thị số 17-CT/TU về “Tăng cường kỷ luật, kỷ cương hành chính trong các cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh” do Ban Thường vụ Tỉnh ủy ban hành, các cấp ủy, chính quyền, cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh đã chủ động chỉ đạo thực hiện. Các cấp, ngành tập trung rà soát, bổ sung và hoàn thiện quy chế, quy định tại cơ quan, đơn vị về các nội dung của chỉ thị. UBND tỉnh đã thành lập đoàn kiểm tra, giám sát liên ngành việc chấp hành kỷ luật, kỷ cương hành chính trên địa bàn tỉnh. Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy thành lập 2 tổ khảo sát, kiểm tra tại một số địa phương, đơn vị. Cấp ủy, chính quyền huyện, thành phố, thị xã cũng chủ động xây dựng kế hoạch giám sát, kiểm tra việc thực hiện chỉ thị. 

Sau gần 2 năm thực hiện Chỉ thị 17 có thể thấy rõ những chuyển biến tích cực ở các cơ quan, đơn vị, được nhân dân đồng tình ủng hộ. Nhận thức và hành động trong chấp hành kỷ luật, kỷ cương hành chính của hầu hết cán bộ, công chức, viên chức đã có những chuyển biến tích cực; văn hóa công sở được quan tâm. Hầu hết bộ phận tiếp dân, tiếp nhận, trả kết quả theo cơ chế một cửa được các ngành, địa phương quan tâm, tổ chức bố trí hợp lý; các thủ tục được công khai, niêm yết rõ ràng, tạo thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp... Những kết quả khả quan đó là một trong những biểu hiện rõ nhất của việc nêu cao tính tiền phong gương mẫu; chống tư tưởng bảo thủ, trông chờ, ỷ lại trong cán bộ, đảng viên hiện nay.

5. Đổi mới tư duy, cách nghĩ, cách làm ở các cấp, từ tỉnh đến cơ sở 

Thực hiện Đề án 07, các ngành, các cấp đổi mới cách nghĩ, cách làm, cách làm; chủ động, sáng tạo và từng bước khắc phục tư tưởng trông chờ, ỷ lại vào sự chỉ đạo, đầu tư từ cấp trên. Một trong những yếu tố quan trọng là phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội, quần chúng nhân dân giám sát cán bộ, đảng viên. Hằng năm, tổ chức cho cán bộ, đảng viên, các tổ chức đảng đăng ký phấn đấu thực hiện các nhiệm vụ với cấp ủy cấp trên. Chú trọng phát hiện, biểu dương, khen thưởng những tổ chức đảng, đảng viên có thành tích xuất sắc và tuyên truyền, nhân rộng các tấm gương điển hình đó. Với sự chủ động, tích cực, sự đổi mới tư duy, cách nghĩ, cách làm của các tổ chức cơ sở Đảng, việc thực hiện Đề án 07 tại Nghệ An trong thời gian qua thực sự đã có những chuyển biến tích cực trong việc nêu cao tính tiền phong gương mẫu; chống tư tưởng bảo thủ, trông chờ, ỷ lại trong cán bộ, đảng viên.

6. Từng bước khắc phục tư tưởng trông chờ, ỷ lại trên lĩnh vực phát triển kinh tế - xã hội ở địa phương

Nhằm khắc phục tư tưởng bảo thủ, trông chờ, ỷ lại trong cán bộ, đảng viên trên lĩnh vực thu hút đầu tư phát triển kinh tế, các cấp ủy Đảng các địa phương trong tỉnh đã chủ động xây dựng và triển khai các quy hoạch ngành, lĩnh vực. Vì vậy, tỉnh đã thu hút được nhiều dự án có quy mô lớn, công nghệ tiên tiến, tạo tiền đề cho sự phát triển của tỉnh trong thời gian tới như dự án xây dựng và kinh doanh hạ tầng Khu công nghiệp, đô thị và dịch vụ VSIP Nghệ An, nhà máy xi măng Sông Lam 1 và Sông Lam 2, nhà máy xi măng Tân Thắng, nhà máy tôn Hoa Sen, nhà máy sữa TH, nhà máy chế biến thực phẩm Masan, nhà máy chế biến cá Royal Food, nhà máy điện tử BSE, nhà máy sản xuất MDF ở Nghĩa Đàn; các khách sạn cao cấp, khu đô thị, bệnh viện, trung tâm thương mại lớn... Đã vận động và triển khai thực hiện 533 dự án mới với 136.989,5 tỷ đồng vốn đăng ký, trong đó có 507 dự án đầu tư trong nước, tổng số vốn đăng ký là 131.870,8 tỷ đồng, 26 dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI), tổng vốn đăng ký 5.118,7 tỷ đồng...⁽³⁾.

Chính những kết quả khả quan đó là biểu hiện rõ nhất của việc nêu cao tinh thần trách nhiệm dám nghĩ, dám làm, dám đổi mới của Đảng bộ. Đo cũng là biểu hiện sinh động trong việc chống lại tư tưởng bảo thủ, trông chờ, ỷ lại trong cán bộ, đảng viên. Đặc biệt là trên lĩnh vực thu hút đầu tư, phát triển kinh tế - xã hội.

Những kết quả đạt được mới chỉ là ban đầu. Song đó là những tiền đề, bài học quý cho Đảng bộ và nhân dân Nghệ An quyết tâm hơn nữa trong việc nêu cao tính tiền phong gương mẫu; chống tư tưởng trông chờ, ỷ lại trong cán bộ, đảng viên trong thời gian tới.

____________________

Bài đăng trên Tạp chí Lý luận chính trị số 8-2016

(1), (3) Tỉnh ủy Nghệ An: Văn kiện Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XVIII, tháng 12-2015, tr.40.

(2) Đậu Văn Thanh, Phó Trưởng Ban Tổ chức Tỉnh ủy: Nghệ An - xây dựng, chỉnh đốn Đảng trước thềm Đại hội Đảng các cấp.

Nguyễn Hồ Cảnh

Trường Chính trị tỉnh Nghệ An